اُردو بولن والیے کُڑیے
(صغیر تبسم)
اُردو بولن والیے کُڑیے
تُوں کیہ جانیں
وارث شاہ دی ہیر کہانی
بُلھےشاہ دے پَیر دے گھنگرو
شاہ حسین دی سُچل کافی
آدم زاد دی پہلی معافی
اُردو بولن والیے کُڑیے
تُوں کیہ جانیں
چلدے کُھوہ دیاں وگدیاں ٹِنڈاں
کھیتاں وچ کھلوتے بنّے
اَوس فجر دی
بانگ ڈِگر دی
اردو...
دل نوں سوچ وچار بڑے نے
پیار دے وچ آزار بڑے نے
کدھرے دھوکہ دے نہ جاویں
تیرے تے اعتبار بڑے نے
مشکل پئی تے کُھلیاں اکھیاں
ایویں بُھل سی یار بڑے نے
یاد کرے گی سانوں دنیا
منیا اے فنکار بڑے نے
قوم دی قسمت بدلن والے
دل والے دو چار بڑے نے
ناز ھوری وی کھا گئے دھوکہ
سُنیا سی ہوشیار بڑے نے
ناز خیالوی
دھرت مائیں!!!
--------------------------
جتھے تیرا مڑھکا ڈگیا
اوتھے میں رت دی دھتیری لائی
چائیں پالے، رکھاں جیہے لمے گھبرو
پت جھڑ دے پَتراں وانگ اڑا چھڈے
تاں جے تیریاں گلھاں کدی پیلیاں نہ پین
وڈی سرگی تاریاں ہیٹھ بُک چُک کے
میریاں خیراں منگن والیے مائیں
توں کیہڑے بتاں وچ جان پان لئی
کورستاناں...
کیہڑا کیہڑا رونا روئیے سارے روگ اولّے نیں
بے درداں نیں ساڈے گھر دے پرچھاویں وی ملّے نیں
اس دنیا دی بھیڑ دے اندر جد میں سوچ وچاری اے
اک دوجے دے نیڑے وسدے ٹاپو اُنج اکلّے نیں
جھلا جان کے چھڈ نہ جاویں ، گدڑی ویکھیں ہتھ نہ لاویں
لکھ سیانے تیرےو رگے راہ تے پائے جھلّے نیں
جد دا درد لگایا ڈیرہ ،چن...
بیت جانیاں اے رتاں ہانیاں
جے ناں مانیاں تولدا روویں
چلے جاواں گے نہ مُڑ آواں گے
واری واری در بھانویں کھولدا روویں
کلے ہو گئے وے جھلے ہو گئے
زندگی دے روگ اولے ہو گئے
ہوئیاں حیرانیاں، وے دل جانیاں
خنجراں توں تیکھے تیرے چھلے ہو گئے
رک جانا اے، ساہ نے مُک جانا اے
فئیر پچھوں مٹیاں پھرولدا رویں
بیت...
بھِٹ دا لاڑا
میں عبداللطیف بیچارہ
جیکوں آکھن بھِٹ دا لاڑا
اج کُوکاں ، اللہ کُوں!
میرا کوئی ناہیں، بس توں!
اک عشق پیالہ ورتایا مینوں
اوہنے کنی سب ڈسایا مینوں
لہا کے پردہ اکھاں اتوں
صاحب اوس وکھایا مینوں
میرے صاحب سئیں۔۔
او ڈاڈھے مٹھڑے یار !
کلی جان تے روگ ہزار
ہن ڈگے پئے نوں کر اسوار...
بابا سائیں فرمیندے ہن
ساڈا ویلا چنگا ویلا ہئی
ساڈا ویلا سادہ ویلا ہئی
ساڈے ویلے پگ دی قیمت ہئی
ساڈے ویلے گال انگوٹھا ہئی
ساڈے ویلے پردہ اکھ اچ ہئی
ساڈے ویلے گھراں اچ باریاں ہن
ساڈے ویلے یاریاں یاریاں ہن
ساڈے ویلے قاصد پکھنڑو ہن
ساڈے ویلے وقت پرچھا وچ ہئی
دھوں دس ڈیندے ہن وسوں دی
ساکوں تارے رستہ...
ایک پرانی نکی جئی کوشش۔۔۔۔
تھل دا شباب تے میں
دِسدے سراب تے میں
راتی دیر تک بیٹھے رئے آں
اوہدا جواب تے میں
کچی واٹ تے وسدا مینہ
عمراں دا حساب تے میں
اک دوجے نوں تکیا ہس پئے
ٹوٹیا رباب تے میں
اوکھے لفظاں دی سوکھی تفسیر
شیو دی کتاب تے میں
نیرنگ خیال (ذوالقرنین)
وے میں تِڑکے گھڑے دا پانی
کل تک نہیں رہنا
ایس پانی دے کن ترہائے
تریہا دے ہونٹھاں وانگوں
او میرے ٹھنڈے گُھٹ دیا مِترا
کہہ دے جو کُجھ کہنا ای
اج دا پانی کیکن لاہوے
کل دی تریہہ دا قرضہ
نہ پانی نے کنی بھجنا
نہ پلے وچ رہنا
وے میں تِڑکے گھڑے دا پانی
کل تک نہیں رہنا
میری ایک چھوٹی جیہی پنجابی نظم
لمّی اُڈیک
دل دی سخت زمین اندر
خورے کنّے ورھیاں توں
کئی قسماں دیاں سدھراں دبیاں
اکّو سٹ اُڈیکن لگیاں
کتّھے وجّے، کجھ تے پُھٹّے
28 جنوری 2019
نیرنگ خیال
چپ اے اندر بُتاں ہار
وچ مندر چا ہوندا گھار
پا دیندا کوئی گلمی ہار
بھَن دیندا کوئی کھوجن ہار
فاقے نال نے وَکھیاں جڑیاں
آکھن لوکی روزے دار
غیرت دے ناں وَڈھی گئی
اک مٹیارن الہڑ نار
ماں نوں ساہ ہُن مُل لبھدے
پتر شہر دے ساہو کار
جُثّا بھُردے ڈِھل کی لگدی
پہلاں اِس نوں اندروں مار
کچا پکا ویکھ...
تیری یاد اسانوں منس کے
کجھ پیڑاں کر گئی دان وے
ساڈے گیتاں رکھے روجڑے
نہ پیون نہ کجھ کھان وے
میرے لیکھاں دی بانہہ ویکھیو
کوئی سدیو اج لقمان وے
اک جگڑا ہویا اتھرے
نت ماڑے ہندے جان وے
میں بھر بھر دیاں کٹورڑے
بلھ چکھن نہ مسکان وے
میرے دیدے اج بدیدڑے
پئے نینداں توں شرمان وے
اساں غم دیاں دیغاں...
بسم اللہ الرحمن الرحیم
بابا فرید کی منتخب پنجابی شاعری:
کوئی بن گیا رونق پکھیاں دی، کوئی چھوڑ کے شیش محل چلیا
کوئی پلیا ناز تے نخریاں وچ، کوئی ریت گرم تے تھل چلیا
کوئی بُھل گیا مقصد آون دا، کوئی کر کے مقصد حل چلیا
ایتھے ہر کوئی یار مسافر اے، کوئی اج چلیا کوئی کل چلیا
کی ہویا خبرے خُدا جانے مینوں کیوں اَج میرے دمساز بُھل گئے
درس آپ وفا دا دینڑ والے اَج وفا دے سارے انداز بُھل گئے
بُھلے محفلاں حُسن و جمال دیاں آمد و رفت تے ناز و انداز بُھل گئے
گاندے گیت سن جہیڑے ظہورؔ میرے ہائے افسوس اَج میری آواز بُھل گئے
کاوش : قریشی ظہور اختر ظہور
میاں بردے خان بردا 1827 کو پشاور میں پیدا ہوئے اور 1897 کو انتقال کیا۔
مادری زبان پشتو یا فارسی تھی مگر جب پنجابی میں شاعری کی تو بڑے بڑوں کو مات کردیا۔ ان کے شعر پڑھ کر یوں احساس ہوتا ہے گویا وہ پشاوری نہیں بلکہ لاہوری یا امرتسری ہے۔ زبان بڑی صاف ستھری اور رواں ہے۔ بیت گوئی میں ان کو امتیازی...