بارے لہور دے ! - استاد دامن

سید فصیح احمد

لائبریرین
دَس کھاں شہر لہور اندر، کنِے بُوہے تے کنِیاں بارِیاں نیں؟
نالے دَس کھاں اوتھوں دِیاں اِٹاں، کنِیاں ٹٹُیاں تے کنِیاں سارِیاں نیں؟
دَس کھاں شہر لہور اندر کھُوہیاں کنِیاں مٹِھیاں تے کنِیاں کھارِیاں نیں؟
ذرا سوچ کے دیویں جواب مینوں، اوتھے کنِیاں ویاہیاں تے کنِیاں کنواریاں نیں؟

دَساں میں شہر لہور اندر، لکھاں بُوہے تے لکھاں ای بارِیاں نیں!
جنِہاں اِٹاں تے دھر گئے پیر عاشق، اوہی او ٹٹُیاں تے باقی سارِیاں نیں!
جنہاں کھُوہیاں توں بھرن معشوق پانی، اوہی او مٹِھیاں تے باقی کھارِیاں نیں!
تے جیہڑیاں بہندیاں اپنے نال سجناں دے، اوہی او ویاہیاں تے باقی کنواریاں نیں !

(استاد دامن)

نوٹ: یہ کلام کہیں سے نقل کیا گیا ہے۔ دوستوں سے گزارش ہے کہ اگر کوئی کمی ہو تو برائے مہربانی اصلاح فرما دیں۔
 
دَس کھاں شہر لہور اندر، کنِے بُوہے تے کنِیاں بارِیاں نیں؟
نالے دَس کھاں اوتھوں دِیاں اِٹاں، کنِیاں ٹٹُیاں تے کنِیاں سارِیاں نیں؟
دَس کھاں شہر لہور اندر کھُوہیاں کنِیاں مٹِھیاں تے کنِیاں کھارِیاں نیں؟
ذرا سوچ کے دیویں جواب مینوں، اوتھے کنِیاں ویاہیاں تے کنِیاں کنواریاں نیں؟

دَساں میں شہر لہور اندر، لکھاں بُوہے تے لکھاں ای بارِیاں نیں!
جنِہاں اِٹاں تے دھر گئے پیر عاشق، اوہی او ٹٹُیاں تے باقی سارِیاں نیں!
جنہاں کھُوہیاں توں بھرن معشوق پانی، اوہی او مٹِھیاں تے باقی کھارِیاں نیں!
تے جیہڑیاں بہندیاں اپنے نال سجناں دے، اوہی او ویاہیاں تے باقی کنواریاں نیں !

(استاد دامن)

نوٹ: یہ کلام کہیں سے نقل کیا گیا ہے۔ دوستوں سے گزارش ہے کہ اگر کوئی کمی ہو تو برائے مہربانی اصلاح فرما دیں۔
استاد دامن کو پڑھا نہیں ہے، ویسے یہ جو کچھ آپ نے نقل کیا ہے، یہ کسی وزن بحر میں نہیں آ رہا۔
تلاش کرنا ہو گا۔
 

سید فصیح احمد

لائبریرین
ایک شاعر جب ایسا مقبول ہو جائے کہ اسے عوامی فنکار اٹھا لیں تو اُس سے ایسا بھی ہوا کرتا ہے۔ جسے جو یاد رہا (غلط یا صحیح) اس نے پیش کر دیا، اور جو بھول گیا اس کی جگہ خود کچھ نہ کچھ شامل کر دیا۔ کبھی اپنی موج میں آ کر بھی کچھ شامل کر دیا۔
اس طرح اس کے کئی کئی "ورژن" وجود میں آ گئے۔ اب اصل کو ڈھونڈتے رہئے!

لگتا ہے لوک شاعری بھی کچھ ایسے ہی تشکیل پائی ہو گی۔
 

سید فصیح احمد

لائبریرین
ایک شاعر جب ایسا مقبول ہو جائے کہ اسے عوامی فنکار اٹھا لیں تو اُس سے ایسا بھی ہوا کرتا ہے۔ جسے جو یاد رہا (غلط یا صحیح) اس نے پیش کر دیا، اور جو بھول گیا اس کی جگہ خود کچھ نہ کچھ شامل کر دیا۔ کبھی اپنی موج میں آ کر بھی کچھ شامل کر دیا۔
اس طرح اس کے کئی کئی "ورژن" وجود میں آ گئے۔ اب اصل کو ڈھونڈتے رہئے!

لگتا ہے لوک شاعری بھی کچھ ایسے ہی تشکیل پائی ہو گی۔

جی استاد محترم آپ کی "ورژن" والی بات سے اتفاق کرتا ہوں اور میں کوشش تو کر رہا ہوں کہ کہیں سے درست شکل مل سکے! اللہ مدد فرمائے! آمین!
 

اوشو

لائبریرین
بہت سوہنا کلام ونڈیا تساں سید فصیح احمد وِیر جی
ایس بارے میں پکا نہیں کہہ سکدا کہ ایہہ استاد دامن دا کلام اے۔جے تہاڈے کول کوئی حوالہ ہے تو ساہنوں وی دسو۔

اس واسطے اس دے وزن دے بارے اک دو گلاں عرض کراں گا۔
پنجابی عروض تے اردو عروض دے بارے چ اک مضمون پڑھن دا اتفاق ہویا۔ جس وچ ایس گل تے بحث کیتی گئی کہ کئی پنجابی کلام اگر مروجہ عروض دی بنیاد تے پرکھے جان تے وزن وچ نئیں آندے۔ ایس واسطے پنجابی عروض کی ضرورت اے۔ کوشش کراں گا اوہ مضمون ڈھونڈ کے ٹائپ کر کے ایتھے شیئر کراں۔ کیوں کہ ایس دے لئی مینوں اپنی لائبریری چھاننی پینی اے۔
باقی رہی ایس کلام دے وزن دی گل
ایہہ اصل وچ "سی حرفی" دی صنف وچ لکھیا گیا کلام اے۔
سی حرفی حروف تہجی دی بنیاد تے لکھی جاندی اے۔ سی حرفی دے ہر قطعے دے شروع چ حروف تہجی نوں نال لکھیا تے پڑھیا جاندا اے۔ جس دن اک وجہ وزن برابر کرنا وی اے۔
مثلا
الف اللہ چنبے دی بوٹی ۔۔۔۔۔۔
ایس مصرعے وچ اگر "الف" نوں نال نہ لکھیا پڑھیا جائے تے ایہہ وی وزن تو خارج ہو جاندا اے۔ لیکن ایہہ اصول کئیاں شاعراں نے نئیں اپنایا تے حروف تہجی لکھے بغیر وی سی حرفیاں لکھیاں نیں۔
ہن ایس کلام ول آندے آں۔
ایہہ کلام سب توں پہلاں مینوں "جگموہن کور" دی آواز وچ سنن دا اتفاق ہویا سی۔ اوہناں نے ایس کلام نوں اس طرح پڑھیا سی

د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر، کنِے بُوہے تے کنِیاں بارِیاں نیں؟
نالے دَس کھاں اوتھوں دِیاں اِٹاں، کنِیاں ٹٹُیاں تے کنِیاں سارِیاں نیں؟
د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر کھُوہیاں کنِیاں مٹِھیاں تے کنِیاں کھارِیاں نیں؟
ذرا سوچ کے دیویں جواب مینوں، اوتھے کنِیاں ویاہیاں تے کنِیاں کنواریاں نیں؟

د۔ دَساں میں شہر لہور اندر، لکھاں بُوہے تے لکھاں ای بارِیاں نیں!
جنِہاں اِٹاں تے دھر گئے پیر عاشق، اوہی او ٹٹُیاں تے باقی سارِیاں نیں!
جنہاں کھُوہیاں توں بھرن معشوق پانی، اوہی او مٹِھیاں تے باقی کھارِیاں نیں!
تے
جیہڑیاں بہندیاں اپنے نال سجناں دے، اوہی او ویاہیاں تے باقی کنواریاں نیں !


ایس دے لکھن وچ میں حرف "د" دا اضافہ کیتا اے جس طرح کہ میں سنیا سی۔ ہن تسی وی ایس کلام نوں بول کے دیکھو۔ تے "د" نوں وی بصورت "دال" نال ادا کرو۔ تے فیر دیکھو کچھ وزن وچ آندا اے یا نہیں؟

محمد یعقوب آسی تلمیذ
 
د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر، کنِے بُوہے تے کنِیاں بارِیاں نیں؟
نالے دَس کھاں اوتھوں دِیاں اِٹاں، کنِیاں ٹٹُیاں تے کنِیاں سارِیاں نیں؟
د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر کھُوہیاں کنِیاں مٹِھیاں تے کنِیاں کھارِیاں نیں؟
ذرا سوچ کے دیویں جواب مینوں، اوتھے کنِیاں ویاہیاں تے کنِیاں کنواریاں نیں؟

د۔ دَساں میں شہر لہور اندر، لکھاں بُوہے تے لکھاں ای بارِیاں نیں!
جنِہاں اِٹاں تے دھر گئے پیر عاشق، اوہی او ٹٹُیاں تے باقی سارِیاں نیں!
جنہاں کھُوہیاں توں بھرن معشوق پانی، اوہی او مٹِھیاں تے باقی کھارِیاں نیں!
تے
جیہڑیاں بہندیاں اپنے نال سجناں دے، اوہی او ویاہیاں تے باقی کنواریاں نیں !

ہیر وارث شاہ والی بحر سامنے رکھی جاوے تے ۔۔۔

د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر، کنِے بُوہے تے کنِیاں بارِیاں نیں؟
بالکل درست

نالے دَس کھاں اوتھوں دِیاں اِٹاں، کنِیاں ٹٹُیاں تے کنِیاں سارِیاں نیں؟
لچک دا فائدہ لے کے درست

د۔ دَس کھاں شہر لہور اندر کھُوہیاں کنِیاں مٹِھیاں تے کنِیاں کھارِیاں نیں؟
مصرع لما ہو گیا اے
ذرا سوچ کے دیویں جواب مینوں، اوتھے کنِیاں ویاہیاں تے کنِیاں کنواریاں نیں؟
مصرع لما ہو گیا اے



د۔ دَساں میں شہر لہور اندر، لکھاں بُوہے تے لکھاں ای بارِیاں نیں!
درست
جنِہاں اِٹاں تے دھر گئے پیر عاشق، اوہی او ٹٹُیاں تے باقی سارِیاں نیں!
درست
جنہاں کھُوہیاں توں بھرن معشوق پانی، اوہی او مٹِھیاں تے باقی کھارِیاں نیں!
درست

تے
جیہڑیاں بہندیاں اپنے نال سجناں دے، اوہی او ویاہیاں تے باقی کنواریاں نیں !
مصرع ذرہ کو لما ہو گیا اے


جیوندے رہو۔
 
Top