حسان خان
لائبریرین
دین و دنیا در کمندِ آں پری رخسارِ ما
ہر دو عالم قیمتِ یک تارِ موئے یارِ ما
ہر دو عالم قیمتِ یک تارِ موئے یارِ ما
شبدارتھ: دین = دھرم؛ کمند = پھاہی؛ رخسار = گلھاں، بھاو، چہرہ؛ ہر دو عالم = دوویں جہان، لوک پرلوک؛ یک = اک؛ تارِ مو = وال دی تار؛ یار = متر
ارتھ: ساڈے دین تے دنیا اُس پری ورگے، (سندر) مکھڑے والی پھاہی وچ بَجھے پئے ہن۔ دوویں جہان ساڈے متر دے کیساں دی اک تار دا مُل ہن۔
ما نمی آریم تابِ غمزۂ مژگانِ او
یک نگاہِ جاں فزایش، بس بوَد درکارِ ما
یک نگاہِ جاں فزایش، بس بوَد درکارِ ما
شبدارتھ: نمی آریم = نہیں لیاؤندے؛ تاب = سہن شکتی؛ غمزہ = (پریتم دیاں) اکھاں جاں بَھروَٹّیاں دا اک اشارہ؛ مژگان = جھمنیاں؛ اُو = اُس دیاں؛ جاں فزا؛ زندگی وچ وادھا کرن والی؛ بس = بہت؛ بوَد = ہُندی ہے؛ درکار = لوڑیندی
ارتھ: اسیں اُس دیاں جھمنیاں دے اک اشارے (نوں سہن) دی شکتی نہیں لیاؤندے (رکھدے)۔ سانوں (تاں اُس دی) جیون پردان کرن والی اک تکنی ہی کافی ہے۔
گاہے صوفی، گاہے زاہد، گاہ قلندر می شود
رنگ ہائے مختلف دارد بتِ عیارِ ما
رنگ ہائے مختلف دارد بتِ عیارِ ما
شبدارتھ: گاہے = کدی؛ صوفی = مسلمان فقیراں دا اک فرقہ، جو پریم نوں ہی خدا دے ملن دا سادھن سمجھدے ہن؛ زاہد = شرعی، مسلمانی شرع دا پابند؛ قلندر = مستانے، بے پرواہ، کیول خدا دی ذات وچ مست رہن والے؛ می شود = ہُندا ہے؛ رنگ ہا = بہتے رنگ؛ مختلف = ودھ ودھ؛ دارد = رکھدا ہے؛ بت = مورت، پریتم، معشوق؛ عیار = چلاک، چھلیا، چوجی؛ ما = ساڈا
ارتھ: (یار) کدی صوفی، کدی شرعی تے کدی مستانہ بن بہندا ہے۔ ساڈا چھلیا (کوتکی) پریتم ودھو ودھ کئی طرحاں دے بھیس رکھدا (دھاردا) ہے۔
قدرِ لعلِ او بجز عاشق نداند ہیچ کس
قیمتِ یاقوت داند چشمِ گوہربارِ ما
قیمتِ یاقوت داند چشمِ گوہربارِ ما
شبدارتھ: قدرِ لعلِ او = اُس لعل دی قدر ( قیمت)؛ بجز عاشق = پریمیاں توں بناں؛ کس = شخص، آدمی، کوئی؛ یاقوت = ہیرا؛ داند = جاندی ہے؛ چشم = اکھ؛ گوہربارِ ما = ساڈی موتی (ہنجھو) ورساؤن والی
ارتھ: اُس لعل دی قدر عاشقاں توں بناں ہور کوئی نہیں جاندا۔ (اُس) ہیرے دی قیمت (کیول) ساڈی موتی (برہا دے اتھرو) ورساؤن والی اکھ ہی جاندی ہے۔
ہر نَفَس 'گویا' بیادِ نرگسِ مخمورِ او
بادہ ہائے شوق می نوشد دلِ ہشیارِ ما
بادہ ہائے شوق می نوشد دلِ ہشیارِ ما
شبدارتھ: نفس = سواس، دم؛ بیاد = یاد وچ، سمرن وچ؛ مخمور = نشے وچ گُٹ، مست المست؛ بادہ ہائے شوق = شوق (پریم) دیاں شراباں؛ بادہ ہا = بادہ (شراب) دا بہووچن؛ می نوشد = پیندا ہے
ارتھ: اے گویا، ساڈا ساودھان دل اُس مدمست نرگس دی یاد وچ سواس سواس پریم رس دیاں شراباں پیندا ہے۔
(ترجمہ: ہری بھجن سنگھ بھائی صاحب)
آخری تدوین: