دوسرا مصرعہ؟
- صاحب لڑی نبیل
- تاریخ ابتداء
G
Guest
مہمان
:
نبیل مجھے آپ سے یہ امید نہیں تھی ۔ آپ کے اندر بھی ایک شاعر چھپا ہوا ہے
نبیل نے کہا:
نبیل مجھے آپ سے یہ امید نہیں تھی ۔ آپ کے اندر بھی ایک شاعر چھپا ہوا ہے
خرم شہزاد خرم
لائبریرین
نبیل بھائی اب تو میں بھی بڑا ہو گیا ہوں اب تو پیش کر دیں
فرخ منظور
لائبریرین
ڈاکٹر عباس
محفلین
اور میرے بالوں میں تو سفیدی جھانکنے لگی ہے
یونس عارف
محفلین
السلام علیکم جناب،
جہان تک مجھے معلوم ہوا ہے یہ ایک خوبصورت کلام ہے جس کا ذکرکتاب تمہیدات
اثر ابوالمعالي عبدالله بن محمّد بن علي بن الحسن بن علي ميانجي ہمداني
ملقب به
عینُ القضات ہمداني
میں ہوگیا ہے وہاں بھی ایک بزرگ اپنے مرید کو مخاطب کرتے ہین کہ ’’ باخدا دیوانہ باش و بامحمد ہوشیار ‘‘
تمہیدات عرفان میں بہت واقعی بے مثال ہے
شاید دیگر احباب کے ذریعے اس بات کا اصل کہنے والا معلوم ہوجائے پر بھی پیش خدمت ہے وہ حصہ تمہیدات سے جس میں اس بات ذکر ہوگیا ہے
<بیان حقیقت ایمان و کفر>
ای عزیز این آیت را گوش دار که «وما یُؤْمِنُ أکْثَرُهُم باللّه إِلاّ وهُم مُشْرِکون» میگوید: بیشتر مؤمنان، مشرکان باشند. ای عجب! مگر مصطفی- علیه السلام- از این جا گفت: «کادَ الفَقْرُ أنْ یَکُونَ کُفْراً». دریغا گوش دار: ای دوست هرگز دیدهای که دیوانگان را بند بر ننهند؟ گروهی از سالکان دیوانۀ حقیقت آمدند، صاحب شریعت بنور نبوت دانست که دیوانگان را بند بر باید نهاد؛ شریعت را بند ایشان کردند. مگر از آن بزرگ نشنیدهای که مرید خود را گفت: با خدا دیوانه باش و با مصطفی ہشیار. دریغا سوختگان عشق، سودایی باشند؛ و سودا نسبتی دارد با جنون و جنون راه با کفر دارد. باش تا شاهد ما را بینی؛ و آنگاه بدانی که چرا دیوانه باید شد. هرگز دیده ای که کسی از دست بت دیوانه شود؟! این ابیات بشنو:
در مذهب شرع کفر رسوا آمد
هر کس که بکفر عشق بینا آمد
زیرا که جنون ز عشق سودا آمد
از دست بت شاهد یکتا آمد
سالکان حضرت الهیت بر فنون و تفاوت آمدند: بعضی از ایشان بینای دین شدند و آگاه خود و حقیقت کار آمدند؛ و خود را دیدند که زنار داشتند، پس خواستند که ظاهر ایشان موافق باطن باشد؛ زنار نیز بر ظاهر بستند و گفتند که اگر باطن که مسکن ربوبیت است، آگنده بکفر و ضلالت بود و از زنار خالی <باشد> اگر ظاهر که محل نظر خلق است زنار دارد: باکی نیست. دریغا فهم خواهی کردن، یا نه؟ چه دانی که چه گفته میشود؟!
گروهی دیگر مست آمدند، و زنار نیز بربستند، و سخنهای مستانه آغاز کردند، بعضی را بکشتند و بعضی را مبتلای غیرت او کردند چنانکه این بیچاره را خواهد بود!!! ندانم کی خواهد بود؟! هنوز دور است!!! و بعضی را بر دیوانگی حمل کردند، و مقصود ایشان آن بود تا رسته شوند از آفت و زحمت قالب؛ نام دیوانگی بر خود افکندند که صداع و زحمت خلق باری گرانست! از عقل، دیوانگی اختیارکردند؛ و از زحمت خلق و دنیا، نجات یافتند
جہان تک مجھے معلوم ہوا ہے یہ ایک خوبصورت کلام ہے جس کا ذکرکتاب تمہیدات
اثر ابوالمعالي عبدالله بن محمّد بن علي بن الحسن بن علي ميانجي ہمداني
ملقب به
عینُ القضات ہمداني
میں ہوگیا ہے وہاں بھی ایک بزرگ اپنے مرید کو مخاطب کرتے ہین کہ ’’ باخدا دیوانہ باش و بامحمد ہوشیار ‘‘
تمہیدات عرفان میں بہت واقعی بے مثال ہے
شاید دیگر احباب کے ذریعے اس بات کا اصل کہنے والا معلوم ہوجائے پر بھی پیش خدمت ہے وہ حصہ تمہیدات سے جس میں اس بات ذکر ہوگیا ہے
<بیان حقیقت ایمان و کفر>
ای عزیز این آیت را گوش دار که «وما یُؤْمِنُ أکْثَرُهُم باللّه إِلاّ وهُم مُشْرِکون» میگوید: بیشتر مؤمنان، مشرکان باشند. ای عجب! مگر مصطفی- علیه السلام- از این جا گفت: «کادَ الفَقْرُ أنْ یَکُونَ کُفْراً». دریغا گوش دار: ای دوست هرگز دیدهای که دیوانگان را بند بر ننهند؟ گروهی از سالکان دیوانۀ حقیقت آمدند، صاحب شریعت بنور نبوت دانست که دیوانگان را بند بر باید نهاد؛ شریعت را بند ایشان کردند. مگر از آن بزرگ نشنیدهای که مرید خود را گفت: با خدا دیوانه باش و با مصطفی ہشیار. دریغا سوختگان عشق، سودایی باشند؛ و سودا نسبتی دارد با جنون و جنون راه با کفر دارد. باش تا شاهد ما را بینی؛ و آنگاه بدانی که چرا دیوانه باید شد. هرگز دیده ای که کسی از دست بت دیوانه شود؟! این ابیات بشنو:
در مذهب شرع کفر رسوا آمد
هر کس که بکفر عشق بینا آمد
زیرا که جنون ز عشق سودا آمد
از دست بت شاهد یکتا آمد
سالکان حضرت الهیت بر فنون و تفاوت آمدند: بعضی از ایشان بینای دین شدند و آگاه خود و حقیقت کار آمدند؛ و خود را دیدند که زنار داشتند، پس خواستند که ظاهر ایشان موافق باطن باشد؛ زنار نیز بر ظاهر بستند و گفتند که اگر باطن که مسکن ربوبیت است، آگنده بکفر و ضلالت بود و از زنار خالی <باشد> اگر ظاهر که محل نظر خلق است زنار دارد: باکی نیست. دریغا فهم خواهی کردن، یا نه؟ چه دانی که چه گفته میشود؟!
گروهی دیگر مست آمدند، و زنار نیز بربستند، و سخنهای مستانه آغاز کردند، بعضی را بکشتند و بعضی را مبتلای غیرت او کردند چنانکه این بیچاره را خواهد بود!!! ندانم کی خواهد بود؟! هنوز دور است!!! و بعضی را بر دیوانگی حمل کردند، و مقصود ایشان آن بود تا رسته شوند از آفت و زحمت قالب؛ نام دیوانگی بر خود افکندند که صداع و زحمت خلق باری گرانست! از عقل، دیوانگی اختیارکردند؛ و از زحمت خلق و دنیا، نجات یافتند
محمد یعقوب آسی
محفلین
یونس عارف صاحب، آپ کے سگنیچر میں یہ شعر لکھا ہے:
اندازِ بیاں گرچہ بہت شوخ نہیں ہے
شاید کہ اتر جائے ترے دل میں مری بات
میرے ذہن میں دوسرا مصرع کچھ اس طرح محفوظ ہے
شاید کہ ترے دل میں اتر جائے مری بات
اب یا تو میری تصحیح کر دیجئے یا اپنی! کیا خیال ہے؟
اندازِ بیاں گرچہ بہت شوخ نہیں ہے
شاید کہ اتر جائے ترے دل میں مری بات
میرے ذہن میں دوسرا مصرع کچھ اس طرح محفوظ ہے
شاید کہ ترے دل میں اتر جائے مری بات
اب یا تو میری تصحیح کر دیجئے یا اپنی! کیا خیال ہے؟
یونس عارف
محفلین
فرخ منظور
لائبریرین
آسی صاحب۔ کلیاتِ اقبال میں بالِ جبریل میں یہ قطعہ درج ہے اور درست ایسے ہی ہے جیسے یونس عارف صاحب نے لکھا ہے۔ یعنی۔
انداز بیاں گرچہ بہت شوخ نہیں ہے
شاید کہ اتر جائے ترے دل میں مری بات
یا وسعتِ افلاک میں تکبیرِ مسلسل
یا خاک کے آغوش میں تسبیح و مناجات
وہ مذہبِ مردانِ خود آگاہ و خدا مست
یہ مذہبِ ملا و جمادات و نباتات
انداز بیاں گرچہ بہت شوخ نہیں ہے
شاید کہ اتر جائے ترے دل میں مری بات
یا وسعتِ افلاک میں تکبیرِ مسلسل
یا خاک کے آغوش میں تسبیح و مناجات
وہ مذہبِ مردانِ خود آگاہ و خدا مست
یہ مذہبِ ملا و جمادات و نباتات
یونس عارف
محفلین
السّلام علیکم و رحمتہ اللہ و برکاتہ
ماخذ بتا دینے کا بہت بہت شکریہ
اللہ آپ کو خوش و خرم رکھے آمین ثم آمین
باخدا دیوانہ باش و بامحمد ہوشیار محترم اس مصرعھ کے بارے معلوم کرنا تھا عین القضات قاضی کے کلام مین کھا گیا ھے اس بزرگ نے اپنے مرید سے کہا باخدا دیوانہ باش و بامحمد ہوشیار اس کا مطلب ھے یھ قول عین القضات قاضی کا نہین ھے تو پھر کس کا ھے کوئ بھائ اس مشکل کو حل کرنا پسند کرین گے نوازش ھو گئ
عظیم آثم
محفلین
حیات جاوید
گمان مبر که به پایان رسید کار مغان
هزار بادهٔ ناخورده در رگ تاک است
چمن خوش است ولیکن چو غنچه نتوان زیست
قبای زندگیش از دم صبا چاک است
اگر ز رمز حیات آگهی مجوی و مگیر
دلی که از خلش خار آرزو پاک است
به خود خزیده و محکم چو کوهساران زی
چو خش مزی که هوا تیز و شعله بیباک است
هزار بادهٔ ناخورده در رگ تاک است
چمن خوش است ولیکن چو غنچه نتوان زیست
قبای زندگیش از دم صبا چاک است
اگر ز رمز حیات آگهی مجوی و مگیر
دلی که از خلش خار آرزو پاک است
به خود خزیده و محکم چو کوهساران زی
چو خش مزی که هوا تیز و شعله بیباک است