نظامی گنجوی کی سِتائش - عُثمانی البانوی شاعر طاشلیجالی یحییٰ بیگ

[حسان خان]

عُثمانی البانوی شاعر «طاشلېجالې یحییٰ بیگ» نے ۹۵۷ھ/۱۵۵۰ء میں «نظامی گنجَوی» کی فارسی مثنوی «مخزن الاسرار» کی پیروی میں تُرکی مثنوی «گُلشنِ انوار» لکھی تھی۔ اُس مثنوی میں وہ ایک جا نظامی گنجوی کی سِتائش کرتے ہوئے کہتے ہیں:

شیخ نظامی گُهرِ بحرِ دین
حلقهٔ جمعیّته اۏلدې نِگین
دانهٔ تسبیح گیبی دائما
هپ الی آلتېندا ایدی اصفیا
خمسه‌سی ویردی یئدی اِقلیمه حال
پنجهٔ خورشیدِ مُنوّرمثال
(طاشلېجالې یحییٰ بیگ)

شیخ نظامی بحرِ دین کے گوہر [تھے]۔۔۔ وہ حلقۂ جمعیّت کے نِگین ہوئے۔۔۔ دانۂ تسبیح کی طرح ہمیشہ تمام اصفیاء اُن کے زیرِ دست تھے۔۔۔ اُن کے خمسے (پانچ مثنویوں کے مجموعے) نے پنجۂ خورشیدِ مُنوّر کی طرح ہفت اِقلیم کو حال [و صفا و وجْد] دیا۔


Şeyh Nizâmî güher-i bahr-ı dîn
Halka-ı cem’iyyete oldı nigîn
Dâne-i tesbîh gibi dâimâ
Hep eli altında idi asfiyâ
Hamsesi virdi yedi iklîme hâl
Pençe-i hurşîd-i münevver-misâl
(Taşlıcalı Yahyâ Bey)