حمیرا عدنان
محفلین
اِک سی پانی دا تلا۔ تے اوس تلا وِچ رہندے سن بہت سارے ڈڈُّو۔چھوٹے ڈڈُّو، وَڈّے ڈڈُّو،موٹے ڈڈُّو،پتلے ڈڈُّو۔ ہر قسم دے ڈڈُّو اوس تلا وچ صبح شام ٹر ٹر کرن دا مقابلا کردے رہندے۔جہڑا ڈڈُّو سبھ توں اُچّی تے تِکھی اواز وچ ٹرٹرکردا اوہ جِت جاندا۔ جہڑے ڈڈُّو اجے بال پن دی عمر وچ سن اوہ اک پاسے ہو کے اپنی پڑھائی کردے سن۔تلا دے کنارے نرم نرم گھاہ اُتّے اوہناں دا سکول لگدا سی جتھے اوہناں نوں ٹیچرصاحبہ پڑھاندی سی۔
اک دن عجیب واقعا ہویا۔سکول لگ چکیا سی۔ سارے ڈڈُّوبچے اپنی کلاس وچ جا چکے سن۔پر اجے اوہناں دی ٹیچر نہیں آئی سی ایس لئی سبھ بچے گلاں کر کے شور مچا رہے سن۔ مانیٹراوہناں نوں چپ کران دی کوشش کر رہیا سی پر بچے کسے دی سُن ای نہیں رہے سَن۔
اچانک کیہ ہویا کہ کلاس دے ادھ وِچکار نرم نرم گھاہ اُتّے اُوپروں اک ڈڈُّو آن ڈِگیا۔
''ایہ کیہ؟''کئی بالاں نے چیک مار کے کہیا۔
ڈِگن والا ڈڈُّو وی کلاس دے ڈڈُّواں وانگ چھوٹا جہیا بچّا سی پر اوہدا رنگ ذرا کالا سی۔
کجھ بچے شور مچان لگ پئے ''کالا ڈڈُّو ....کالا ڈڈُّو۔''
کجھ کہن لگ پئے:''کالا ٹِٹن...کالا ٹِٹن۔''
سارے بال نویں ڈڈُّو نوں تنگ کرن لگ پئے۔نواں ڈڈُّو وِچارا بہت گھابریا۔اوہدی سمجھ وِچ نہیں آرہیا سی کہ اوہ کیہ کرے۔لگ رہےا سی کہ اوہ ہُنے رو پوے گا۔ اوہدی اےہ حالت وےکھ کے اِک نِکّے ڈَڈُّو نوں احساس ہوےا کہ اوہنوں کالے ڈڈُّو دی مدد کرنی چاہےدی اے۔
نِکّے ڈڈُّو نے نال بےٹھے اپنے اک بےلی نوں آکھیا ۔۔۔''وےکھ، اوہ وِچارا کِنّاگھبرا رہےا اے۔ ایہنا ں نوں چاہےدا اے کہ اوس نوں تنگ نہ کرن۔ مےں سوچ رہےا آں کہ جے ایہدی جگھاں تے میں ےا توں ہوندے تاں آپاں کِنّے پرےشان ہوندے۔ہائے ہائے! مُنڈے کِنّا بُرا کم کر رہے نےں۔ آ ۤآپاں اوہدی مدد کرنے آں۔''
فیر ڈَڈُّو تے اوہدا بےلی نویں ڈڈُّو کول جا کھلوتے تے جماعت دے بالاں نوں آکھن لگے'' وےکھو تُسےں اےس نُوں تنگ نہ کرو۔ اےہ وی آپنا بھرا اے۔ تسےں سوچو کہ جے آپاں کسے نوِےں جگھاں تے جائیے تے لوک آپنا مذاق اُڈاون تاں آپاں نوں کِنّا بُرا لگّے گا۔لگّے گا نا؟''
۔۔''ہاں ایہ تے ہے۔'' اک بچے نے جواب دِتا۔
ڈڈُّو فیر آکھن لگا ''تے فیر آپاں وی اےس دا مذاق نہ اُڈائیے۔ رنگ تے اللہ مےاں بناؤندا اے۔ جے آپاں اےس دے رنگ دا مذاق اُڈاواں گے تاں اللہ مےاں ناراض ہو جاو ے گاکہ مےری بنائی ہوئی شے دا مذاق اُڈاؤندے نیں۔ ''
ایہ کہ کے ڈڈُّو نِکّے ڈڈُّو دے کول گےا تے اوس نوں آکھیا کہ اوہ پرےشان نہ ہووے۔ بچے اوس نُوں تنگ نہےں کرن گے۔ فیر اوس نے ننھے ڈڈُّو نُوں آکھیا کہ اوہدا نا ں کیہ اے تے اوہ کِتھوں آےا اے؟
نووےں ڈڈُّو نے جواب دِتا''مےرا ناں ڈَڈِّی اے۔ مےں اےتھوں کجھ دُور اِک پنڈ وچ رہنا آں۔ اوتھے سکول نہےں ہیگا ۔مےں سُنیا سی کہ سکول وِچ بچے چنگےاں چنگےاں کتاباں پڑھدے نیں تے صاف سُتھرے رہندے نیں۔ ایس پاروں مےنوں تہاڈے نال ملن دا شوق ہوےا تے مےں اِک بگلے نوں آکھیا کہ اوہ مےنوں اپنی چُنج نال چُک کے سکول چھڈ آوے۔ ایس طرحاں مےں اےتھے پہنچ گیا۔ مےنوں تُہاڈے سکول دے بارے بگلے نے دسیا سی۔ تے جتھوں تک مےرے رنگ دا تعلق اے اوہدی پاروں اج مےں بڑا شرمندہ ہوےا آں۔کےوں جے مےں ہر وےلے چِکڑ وچ کھےڈدا رہنا آں تے بڑا گھٹ نہانا آں۔ ایس کر کے مےرا رنگ کالا ہو گےا اے۔''
ڈڈُّو نے پُچھا '' ڈڈِّی بھرا ، تےنوں ساڈے نال ملن دا شوق سی تے توں سانوں کےسا پاےا؟''
ڈڈِّی نے جواب دِتا'' پہلاں تے مےں گھبراگےا سی پر تُساں دوہاں بےلےاں نے مےرے نال بڑا چنگا سلوک کےتا اے۔جے تسےں ایہناں بالاںنوں نہ روکدے تاں مےں سمجھدا کہ سکول دے بچے ایسے طرحاںبد تمےز تے مذاق کرن والے ہوندے نیں۔ پر ہُن مےںواپس جا کے اپنے بےلےاں نوں دسّاں گا کہ تسےں بڑے چنگے لوک او۔ تسےں دوجَےاں دا خےال رکھدے او۔''
'' تاڑےاں! '' ڈڈُّو دے بےلی اپنی تعرےف سن کے تاڑےاں وجان لگ پئے ۔ فیر کجھ دےر بعد ڈڈِّی دا بےلی بگلا اوس نوں لےن آ گےا تے اوہ سارے بالاں نوں خدا حافظ کہ کے گھر ٹُر گےا پر جان توں پہلاں ڈڈِّی نے اپنے نویں بےلےاں نال وعدا کےتا کہ ہُن اوہ ہرروز نہاےا کرے گا تے صاف ستھرا رہوے گا تے جلدی ای سکول وچ داخلا وی لے لوے گا۔
اک دن عجیب واقعا ہویا۔سکول لگ چکیا سی۔ سارے ڈڈُّوبچے اپنی کلاس وچ جا چکے سن۔پر اجے اوہناں دی ٹیچر نہیں آئی سی ایس لئی سبھ بچے گلاں کر کے شور مچا رہے سن۔ مانیٹراوہناں نوں چپ کران دی کوشش کر رہیا سی پر بچے کسے دی سُن ای نہیں رہے سَن۔
اچانک کیہ ہویا کہ کلاس دے ادھ وِچکار نرم نرم گھاہ اُتّے اُوپروں اک ڈڈُّو آن ڈِگیا۔
''ایہ کیہ؟''کئی بالاں نے چیک مار کے کہیا۔
ڈِگن والا ڈڈُّو وی کلاس دے ڈڈُّواں وانگ چھوٹا جہیا بچّا سی پر اوہدا رنگ ذرا کالا سی۔
کجھ بچے شور مچان لگ پئے ''کالا ڈڈُّو ....کالا ڈڈُّو۔''
کجھ کہن لگ پئے:''کالا ٹِٹن...کالا ٹِٹن۔''
سارے بال نویں ڈڈُّو نوں تنگ کرن لگ پئے۔نواں ڈڈُّو وِچارا بہت گھابریا۔اوہدی سمجھ وِچ نہیں آرہیا سی کہ اوہ کیہ کرے۔لگ رہےا سی کہ اوہ ہُنے رو پوے گا۔ اوہدی اےہ حالت وےکھ کے اِک نِکّے ڈَڈُّو نوں احساس ہوےا کہ اوہنوں کالے ڈڈُّو دی مدد کرنی چاہےدی اے۔
نِکّے ڈڈُّو نے نال بےٹھے اپنے اک بےلی نوں آکھیا ۔۔۔''وےکھ، اوہ وِچارا کِنّاگھبرا رہےا اے۔ ایہنا ں نوں چاہےدا اے کہ اوس نوں تنگ نہ کرن۔ مےں سوچ رہےا آں کہ جے ایہدی جگھاں تے میں ےا توں ہوندے تاں آپاں کِنّے پرےشان ہوندے۔ہائے ہائے! مُنڈے کِنّا بُرا کم کر رہے نےں۔ آ ۤآپاں اوہدی مدد کرنے آں۔''
فیر ڈَڈُّو تے اوہدا بےلی نویں ڈڈُّو کول جا کھلوتے تے جماعت دے بالاں نوں آکھن لگے'' وےکھو تُسےں اےس نُوں تنگ نہ کرو۔ اےہ وی آپنا بھرا اے۔ تسےں سوچو کہ جے آپاں کسے نوِےں جگھاں تے جائیے تے لوک آپنا مذاق اُڈاون تاں آپاں نوں کِنّا بُرا لگّے گا۔لگّے گا نا؟''
۔۔''ہاں ایہ تے ہے۔'' اک بچے نے جواب دِتا۔
ڈڈُّو فیر آکھن لگا ''تے فیر آپاں وی اےس دا مذاق نہ اُڈائیے۔ رنگ تے اللہ مےاں بناؤندا اے۔ جے آپاں اےس دے رنگ دا مذاق اُڈاواں گے تاں اللہ مےاں ناراض ہو جاو ے گاکہ مےری بنائی ہوئی شے دا مذاق اُڈاؤندے نیں۔ ''
ایہ کہ کے ڈڈُّو نِکّے ڈڈُّو دے کول گےا تے اوس نوں آکھیا کہ اوہ پرےشان نہ ہووے۔ بچے اوس نُوں تنگ نہےں کرن گے۔ فیر اوس نے ننھے ڈڈُّو نُوں آکھیا کہ اوہدا نا ں کیہ اے تے اوہ کِتھوں آےا اے؟
نووےں ڈڈُّو نے جواب دِتا''مےرا ناں ڈَڈِّی اے۔ مےں اےتھوں کجھ دُور اِک پنڈ وچ رہنا آں۔ اوتھے سکول نہےں ہیگا ۔مےں سُنیا سی کہ سکول وِچ بچے چنگےاں چنگےاں کتاباں پڑھدے نیں تے صاف سُتھرے رہندے نیں۔ ایس پاروں مےنوں تہاڈے نال ملن دا شوق ہوےا تے مےں اِک بگلے نوں آکھیا کہ اوہ مےنوں اپنی چُنج نال چُک کے سکول چھڈ آوے۔ ایس طرحاں مےں اےتھے پہنچ گیا۔ مےنوں تُہاڈے سکول دے بارے بگلے نے دسیا سی۔ تے جتھوں تک مےرے رنگ دا تعلق اے اوہدی پاروں اج مےں بڑا شرمندہ ہوےا آں۔کےوں جے مےں ہر وےلے چِکڑ وچ کھےڈدا رہنا آں تے بڑا گھٹ نہانا آں۔ ایس کر کے مےرا رنگ کالا ہو گےا اے۔''
ڈڈُّو نے پُچھا '' ڈڈِّی بھرا ، تےنوں ساڈے نال ملن دا شوق سی تے توں سانوں کےسا پاےا؟''
ڈڈِّی نے جواب دِتا'' پہلاں تے مےں گھبراگےا سی پر تُساں دوہاں بےلےاں نے مےرے نال بڑا چنگا سلوک کےتا اے۔جے تسےں ایہناں بالاںنوں نہ روکدے تاں مےں سمجھدا کہ سکول دے بچے ایسے طرحاںبد تمےز تے مذاق کرن والے ہوندے نیں۔ پر ہُن مےںواپس جا کے اپنے بےلےاں نوں دسّاں گا کہ تسےں بڑے چنگے لوک او۔ تسےں دوجَےاں دا خےال رکھدے او۔''
'' تاڑےاں! '' ڈڈُّو دے بےلی اپنی تعرےف سن کے تاڑےاں وجان لگ پئے ۔ فیر کجھ دےر بعد ڈڈِّی دا بےلی بگلا اوس نوں لےن آ گےا تے اوہ سارے بالاں نوں خدا حافظ کہ کے گھر ٹُر گےا پر جان توں پہلاں ڈڈِّی نے اپنے نویں بےلےاں نال وعدا کےتا کہ ہُن اوہ ہرروز نہاےا کرے گا تے صاف ستھرا رہوے گا تے جلدی ای سکول وچ داخلا وی لے لوے گا۔
