حسان خان
لائبریرین
کوهکن کُند ائیلهمیش مین تیشهنی بیر داغ ایلن
من قۏپارېب سالمېشام مین داغې بیر دېرناغ ایلن
غم یۏلوندا من قالېب گئتدیسه مجنون یۏخ عجب
سایرویا دُشواردېر همرهلیک ائتمک ساغ ایلن
گَردِ راهېن وئرمهسه گؤز یاشېنا تسکین نۏلا
توتماق اۏلماز بؤیله سیلابېن یۏلون تۏپراغ ایلن
غم اۏغورلار عشق بازارېندا نقدِ عُمرۆمۆ
قېلماق اۏلماز سود سَودادا یامان اۏرتاغ ایلن
روضهٔ کویینده تاپمېشدېر فضولی بیر مقام
کیم اۏنا جنّت قوشو یئتمهز مین ایل اوچماغ ایلن
(محمد فضولی بغدادی)
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
[فرہادِ] کوہ کَن نے ایک کوہ [کو کھودنے] کے لیے ہزاروں تیشوں کو کُند کیا تھا، [جبکہ] میں نے ایک ناخُن کے ذریعے ہزاروں کوہوں کو کھود پھینکا ہے۔ (تیشہ = کُلہاڑی)
راہِ غم میں اگر مَیں [رُکا] رہ گیا اور مجنون چلا گیا تو عجب نہیں ہے۔۔۔ بیمار کے لیے تندُرُست کے ساتھ ہمراہی کرنا دُشوار ہے۔ (یعنی بیمار شخص، تندُرُست کے ساتھ ہمراہی نہیں کر پاتا۔)
اگر تمہاری راہ کی گَرد [میرے] اشکوں کو تسکین نہ دے تو کیا ہوا؟۔۔۔ ایسے سیلاب کی راہ کو خاک کے ذریعے روکا نہیں جا سکتا۔
بازارِ عشق میں غم میری عُمر کی نقدی کو چُراتا ہے۔۔۔ بد ہمکار و شریک کے ساتھ سَودا و تجارت میں نفع [حاصل] نہیں کیا جا سکتا۔
تمہارے باغِ کُوچہ میں فُضولی نے ایک [ایسا] مقام پایا ہے کہ پرندۂ جنّت ہزار سال پرواز کے ساتھ [بھی] اُس تک نہیں پہنچے گا۔
جمہوریۂ آذربائجان کے لاطینی رسم الخط میں:
Kuhkən künd eyləmiş min tişəni bir dağ ilən,
Mən qoparıb salmışam min daği bir dırnağ ilən.
Qəm yolunda mən qalıb, getdisə Məcnun, yox əcəb,
Sayruya düşvardır həmrəhlik etmək sağ ilən.
Gərdi-rahin verməsə göz yaşinə təskin, nola.
Tutmaq olmaz böylə seylabın yolun toprağ ilən.
Qəm oğurlar eşq bazarında nəqdi-ömrümü,
Qılmaq olmaz sud sövdadə yaman ortağ ilən.
Rövzeyi-kuyində tapmışdır Füzuli bir məqam
Kim, ona cənnət quşu yetməz min il uçmağ ilən.
تُرکیہ کے لاطینی رسم الخط میں:
Kûh-ken künd eylemiş bin tîşeni bir dağ ilen
Ben koparıp salmışım bin dağı bir tırnağ ilen
Gam yolunda ben kalıp gittiyse Mecnun yok aceb
Sayruya düşvârdır hemrehlik etmek sağ ilen
Gerd-i râhın vermese göz yaşına teskîn n’ola
Tutmak olmaz böyle seyl-âbın yolun toprağ ilen
Gam uğurlar aşk bâzârında nakd-i ömrümü
Kılmak olmaz sûd sevdâda yaman ortağ ilen
Ravzâ-i kûyunda tapmıştır Fuzûlî bir makâm
Kim ana cennet kuşu yetmez bin ıl uçmağ ilen
من قۏپارېب سالمېشام مین داغې بیر دېرناغ ایلن
غم یۏلوندا من قالېب گئتدیسه مجنون یۏخ عجب
سایرویا دُشواردېر همرهلیک ائتمک ساغ ایلن
گَردِ راهېن وئرمهسه گؤز یاشېنا تسکین نۏلا
توتماق اۏلماز بؤیله سیلابېن یۏلون تۏپراغ ایلن
غم اۏغورلار عشق بازارېندا نقدِ عُمرۆمۆ
قېلماق اۏلماز سود سَودادا یامان اۏرتاغ ایلن
روضهٔ کویینده تاپمېشدېر فضولی بیر مقام
کیم اۏنا جنّت قوشو یئتمهز مین ایل اوچماغ ایلن
(محمد فضولی بغدادی)
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن
[فرہادِ] کوہ کَن نے ایک کوہ [کو کھودنے] کے لیے ہزاروں تیشوں کو کُند کیا تھا، [جبکہ] میں نے ایک ناخُن کے ذریعے ہزاروں کوہوں کو کھود پھینکا ہے۔ (تیشہ = کُلہاڑی)
راہِ غم میں اگر مَیں [رُکا] رہ گیا اور مجنون چلا گیا تو عجب نہیں ہے۔۔۔ بیمار کے لیے تندُرُست کے ساتھ ہمراہی کرنا دُشوار ہے۔ (یعنی بیمار شخص، تندُرُست کے ساتھ ہمراہی نہیں کر پاتا۔)
اگر تمہاری راہ کی گَرد [میرے] اشکوں کو تسکین نہ دے تو کیا ہوا؟۔۔۔ ایسے سیلاب کی راہ کو خاک کے ذریعے روکا نہیں جا سکتا۔
بازارِ عشق میں غم میری عُمر کی نقدی کو چُراتا ہے۔۔۔ بد ہمکار و شریک کے ساتھ سَودا و تجارت میں نفع [حاصل] نہیں کیا جا سکتا۔
تمہارے باغِ کُوچہ میں فُضولی نے ایک [ایسا] مقام پایا ہے کہ پرندۂ جنّت ہزار سال پرواز کے ساتھ [بھی] اُس تک نہیں پہنچے گا۔
جمہوریۂ آذربائجان کے لاطینی رسم الخط میں:
Kuhkən künd eyləmiş min tişəni bir dağ ilən,
Mən qoparıb salmışam min daği bir dırnağ ilən.
Qəm yolunda mən qalıb, getdisə Məcnun, yox əcəb,
Sayruya düşvardır həmrəhlik etmək sağ ilən.
Gərdi-rahin verməsə göz yaşinə təskin, nola.
Tutmaq olmaz böylə seylabın yolun toprağ ilən.
Qəm oğurlar eşq bazarında nəqdi-ömrümü,
Qılmaq olmaz sud sövdadə yaman ortağ ilən.
Rövzeyi-kuyində tapmışdır Füzuli bir məqam
Kim, ona cənnət quşu yetməz min il uçmağ ilən.
تُرکیہ کے لاطینی رسم الخط میں:
Kûh-ken künd eylemiş bin tîşeni bir dağ ilen
Ben koparıp salmışım bin dağı bir tırnağ ilen
Gam yolunda ben kalıp gittiyse Mecnun yok aceb
Sayruya düşvârdır hemrehlik etmek sağ ilen
Gerd-i râhın vermese göz yaşına teskîn n’ola
Tutmak olmaz böyle seyl-âbın yolun toprağ ilen
Gam uğurlar aşk bâzârında nakd-i ömrümü
Kılmak olmaz sûd sevdâda yaman ortağ ilen
Ravzâ-i kûyunda tapmıştır Fuzûlî bir makâm
Kim ana cennet kuşu yetmez bin ıl uçmağ ilen
