فارسی شاعری

به هر سو جلوه دلدار دیدم به هر چیزی جمال یار دیدم مجھے ہر طرف دلدار کا جلوہ نظر آتا ہے اور ہر چیز میں یار کا جمال نظر آتا ہے ندیدم هیچ شی را خالی از وی پر از وی کوچه و بازار دیدم مجھے کوئی منظر اس سے خالی نظر نہیں آتا مجھے ہر کوچہ و بازار میں وہی نظر آتا ہے چو خود را بنگرم دیدم همون است جمال...

ای خسروِ مه‌رُویان، گل بیرجه گلستانه تا مِهرِ رُخت پرتَو، سالسېن گُل و ریحانه آن نرگسِ جادویت، سالدې منی صحرایه ابرویِ کمان‌دارت، ائتدی منی دیوانه ساقی ز کرم جامی، لطف ائیله منِ زاره در دورِ سرت گردم، بیر دور ائله مستانه برخیز و خرامان کن، اۏل قامتِ دل‌جویت این عاشقِ مجنون را، بیرجه دۏلو پیمانه...

لستُ معلِّماً.. لأعلمك كيف تُحبّينْ. فالأسماك، لا تحتاج إلى معلِّمْ لتتعلَّمَ كيف تسبحْ.. والعصافير، لا تحتاج إلى معلِّمْ لتتعلّمَ كيف تطير.. إسبحي وحدَكِ.. وطيري وحدَكِ.. إن الحبّ ليس له دفاتر.. وأعظمُ عشّاق التاريخ.. كانوا لا يعرفون القراءة.. (نِزار قبّاني) فارسی ترجمہ: معلم نیستم، تا عشق را...

جانِ من، آرامِ من، صبر و قرارِ من کجاست؟ جانم آمد بر لبم آن غم‌گسارِ من کجاست؟ جمعِ خُوبان کرده از اِمروز، آهنگِ شکار دل‌برِ صیدافگن [و] آهوشکارِ من کجاست؟ ساقی و نُقل و شراب و شیشه و پیمانه است شمعِ بزم و باده‌نوش و مَی‌گسارِ من کجاست؟ تیره شد روزم چو شب، بی نورِ شمعِ رویِ او مونسِ جان و دل و...

اِنّما الاَعمالُ بِالنِیّات قولِ مصطفاست هر که قدرِ این سخن نشناخت از مردودهاست در حقیقت کاشفِ اَسرارِ علم مِن لَدُن ره‌نمایِ طالبِ حق است و ختمِ انبیاست محنتِ درد و بلا در عاشقانِ حق چه غم محنت و درد و بلا بر عاشقانِ حق رواست از میانِ کثرتِ عالَم گرفتم وحدتی در حقیقت وحدتِ عارف مقامِ اولیاست...

از نگاهِ گرمِ او از بس دلم بی‌تاب شد شمع شد، پروانه شد، آیینه شد، سیماب شد بس که شد شاداب گلزارِ جهان از گریه‌ام صفحهٔ رخسارِ او چون برگِ گل سیراب شد تا که شد خورشیدِ رخسارش به عالَم جلوه‌گر از حسد داغِ کَلَف بر چهرهٔ مهتاب شد دل به بزمِ سینه از یادت به چندین رنگ گشت شیشه شد، پیمانه شد، خون شد،...

محمد فضولی بغدادی رحمۃ اللہ علیہ کی مثنوی 'لیلیٰ و مجنون' کہنہ تُرکی ادبیات کی معروف ترین مثنوی ہے۔ جالبِ توجہ چیز یہ ہے کہ اُنہوں نے اپنی اُس تُرکی مثنوی کا کا آغاز فارسی حمد و دعا سے کیا ہے، اور تُرکی زبان میں حمد وہ اگلے باب میں لے کر آئے ہیں۔ زبانِ فارسی اور حضرتِ فضولی بغدادی کے تمام محبّوں...

ماه فُرو مانَد از جمالِ محمد سرو نباشد به اعتدالِ محمد قدرِ فلک را کمال و منزلتی نیست در نظرِ قدرِ با کمال محمد وعدهٔ دیدارِ هر کسی به قیامت لیلة‌الاسری شبِ وصالِ محمد آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی آمده مجموع در ظِلالِ محمد عرصهٔ دنیا مجالِ همتِ او نیست روزِ قیامت نِگر مجالِ محمد شمس و قمر در...

هر نَفَس آوازِ عشق می‌رسد از چپّ و راست ما به فلک می‌رویم عزمِ تماشا که راست ما به فلک بوده‌ایم یارِ مَلَک بوده‌ایم باز همان جا رویم جمله که آن شهرِ ماست خود ز فلک برتریم وز مَلَک افزون‌تریم زین دو چرا نگذریم منزلِ ما کبریاست گوهرِ پاک از کجا عالمِ خاک از کجا بر چه فرود آمدید بار کنید این چه...

رویِ یارِ من چو زیرِ زلف تابان می‌شود گوییا ماهی‌ست کو از ابر رخشان می‌شود بلبل‌آسا می‌کنم صد نوحه از سوزِ درون چونکه آن گل‌برگِ من از ناز خندان می‌شود چون ندیدم رویِ خوبت دادنِ جان پیش از این گرچه مشکل بود بر من این دم آسان می‌شود ساعتی گر دور گردد چشمم از دیدارِ تو سر به سر عالَم به جسمِ من چو...

باز آشفته‌ام از کاکُلِ عنبربویی بسته شد جان و دلم در گِرهِ ابرویی از که پُرسم خبرش یا ز که جویم چه کنم دلِ آواره که گم ساخته‌ام در کویی آه از این دل که شد آشفتهٔ زلفِ سیه‌ای داد از این دیده که آموخته شد با رُویی او به صد لطف درونِ دلِ من جِلوه‌کُنان منِ دیوانه نظر می‌کنم از هر سویی خَلق گویند...

فاتحِ قسطنطنیہ سلطان محمد فاتح 'عونی' اپنی ایک غزل کے مقطع میں کہتے ہیں: بو کلام ایله نظامی ایشیدۆرسه سؤزۆڭی ایلته‌لر ساڭا حسد سعدی و سلمان بو گیجه Bu kelâm ile Nizâmî işidürse sözüñi İlteler saña hased Sa'di vü Selmân bu gice [اے عونی!] اِس [طرزِ] کلام کے ساتھ اگر نظامی گنجوی تمہارے سُخن...

یا مَنْ بَدا جَمالُكَ فِي كُلِّ ما بَدا بادا هزار جانِ مقدّس تو را فدا می‌نالم از جداییِ تو دم به دم چو نَی وین طُرفه‌تر که از تو نَیَم یک نَفَس جدا عشق است و بس که در دو جهان جلوه می‌کند گاه از لباسِ شاه و گه از کِسوتِ گدا یک صوت بر دو گونه همی‌آیدت به گوش گاهی ندا همی‌نِهیش نام و گه صدا برخیز...

روزی که می‌سِرِشت فلک آب و خاکِ من می‌سوخت زآتشِ تو دلِ دردناکِ من سررشتهٔ وصالِ تو گر آمدی به کف پیوند یافتی جگرِ چاک چاکِ من هرچند دل ز یاریِ خود پاک بینمت دانم سرایتی بِکُند عشقِ پاکِ من روزی که می‌نوشت قضا نامهٔ اجل شد نامزد به تیغِ جفایت هلاکِ من جامی مجوی خوش‌دلی از من که در ازل آمیختند با...

یہ خوبصورت فارسی کلام عابدہ پروین کی آواز میں بارہا سنا۔ انٹرنیٹ پر مکمل کلام کی تلاش سے کلام تو مل گیا لیکن اس کا ترجمہ نہ مل سکا۔ اس کلام کا بے حد خوبصورت ترجمہ کرنے پر ہم حسان خان کے مشکور ہیں۔ منم آن نیازمندی که به تو نیاز دارم غم چون تو نازنینی به هزار ناز دارم (میں وہ نیازمند ہوں جسے...

می‌گذشت از گُل سخن رویِ تو یاد آمد مرا حَرف می‌رفت از چمن کویِ تو یاد آمد مرا دِی کسی می‌کرد وصفِ ذوالفقارِ حیدری تُندیِ شمشیرِ ابرویِ تو یاد آمد مرا نَکهَتِ سُنبُل شنیدم در چمن رفتم ز هوش عطرِ زلفِ عنبرین‌بویِ تو یاد آمد مرا قصهٔ هاروت را می‌خواند از مُصحف کسی رویِ خوب و چشمِ جادویِ تو یاد آمد...

یار مرا غار مرا عشق جگرخوار مرا یار تویی غار تویی خواجه نگهدار مرا نوح تویی روح تویی فاتح و مفتوح تویی سینه مشروح تویی بر در اسرار مرا نور تویی سور تویی دولت منصور تویی مرغ که طور تویی خسته به منقار مرا قطره تویی بحر تویی لطف تویی قهر تویی قند تویی زهر تویی بیش میازار مرا حجره خورشید تویی خانه...

ای ساربان آهسته رو کآرامِ جانم می‌رود وآن دل که با خود داشتم با دل‌سِتانم می‌رود من مانده‌ام مهجور از او، بی‌چاره و رنجور از او گویی که نیشی دور از او در استخوانم می‌رود گفتم: به نیرنگ و فسون پنهان کنم ریشِ درون پنهان نمی‌مانَد که خون بر آستانم می‌رود محمل بِدار ای ساروان، تُندی مکن با کاروان کز...

اردو کا رشتہ اہلِ ایران کے علاوہ باقی سب نے تو فارسی سے منقطع کر دیا ہے مگر تاریخ کے صفحات پر اس کی آنول نال ابھی تک پڑی ہوئی ہے۔ ہماری مراد ان ادبی شذرات سے ہے جن میں اردو اور فارسی ایک دوسری سے ملنے یا شاید جدا ہونے کی کوشش کر رہی ہیں۔ ہماری روایت میں ایسے اشعار کافی مل جائیں گے جن کا کم و بیش...

ﺍﯼ ﺍﺷﮏ، ﺁﻫﺴﺘﻪ ﺑﺮﯾﺰ ﮐﻪ ﻏﻢ ﺯﯾﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﺍﯼ ﺷﻤﻊ ، ﺁﻫﺴﺘﻪ ﺑﺴﻮﺯ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺩﺭﺍﺯ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﮐﺴﯽ ﻣﺤﺮﻡِ ﺍﺳﺮﺍﺭِ ﮐﺴﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻣﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮﺩﯾﻢ، ﮐﺴﯽ ﯾﺎﺭِ ﮐﺴﯽ ﻧﯿﺴﺖ . ﻫﺮ ﻣﺮﺩِ ﺷﺘﺮ ﺩﺍﺭ ﺍﻭﯾﺲِ ﻗﺮﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺮ ﺷﯿﺸﻪ ﯼ ﮔﻠﺮﻧﮓ ﻋﻘﯿﻖِ ﯾﻤﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﻫﺮ ﺳﻨﮓ ﻭ ﮔﻠﯽ ﮔﻮﻫﺮِ ﻧﺎﯾﺎﺏ ﻧﮕﺮﺩﺩ ﻫﺮ ﺍﺣﻤﺪ ﻭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺭﺳﻮﻝِ ﻣﺪﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺮ ﻣﺮﺩﻩ ﺩﻻﻥ ﭘﻨﺪ ﻣﺪﻩ ﺧﻮﯾﺶ...