الف نظامی
لائبریرین
در راہ نخوابند چناں قافلہ راں خیز
طوفانِ بلا می رسدت ، پیش ازاں خیز
تاجائے اماں ہمنفساں را برساں ، خیز
اے حوصلہ افزائے دلِ راہرواں خیز
از خوابِ گراں ، خوابِ گراں خوابِ گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تا ذوقِ تو خو کردہ آرام و سکوں شد
حال تو چو بیمار بسے زار و زبوں شد
محروم رگ جانِ تو از گرمی خوں شد
از آتشِ سیالِ عمل شعلہ بجاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
مخزوں شدہ زانکہ تو خود را نہ شناسی
یک قوتِ پائندہ بیروں ز قیاسی
اے بے خبر از خویش چرا زہن ہراسی
از بحر خودی ہم صف سیلِ رواں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تفریق کہ و مہ بہ جہاں اصلِ فساد است
فرہاد بہ پیکر چو منوچہر و قباد است
انسان نہ صیاد نہ صیدے بہ نہاد است
با خلقِ خدا ساز ، ز دربارِ شہاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
رندانِ تو از خمکدہ خویش نخورند
کارِ کرم ِ ساقیِ خود پیش نہ بردند
وز دُردِ تہِ ساغرِ افرنگ فسردند
با آتشِ سیال ، دگر پیرِ مغاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
بے بہرہ ز مقصودِ حیات است جہانے
یابد نہ ازیں بادہ پرکیف نشانے
از تشنہ لبی خشک شدش کام و دہانے
اے ساقی میخانہ پئے تشنہ لباں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تاریک ز اوہام ہمہ روئے زمین است
پوشیدہ تہِ دامنِ تو شمعِ یقین است
در سینہ تو موجزن آں نورِ مبین است
تا مطلع ِ انوار شود صحنِ جہاں ، خیز!
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
" نوائے فردا" طبع اول جون 1956
از محمد ایوب (ڈپٹی سیکرٹری وزارت مالیات ۔ حکومت پاکستان)
زبور عجم اور نوائے فردا
طوفانِ بلا می رسدت ، پیش ازاں خیز
تاجائے اماں ہمنفساں را برساں ، خیز
اے حوصلہ افزائے دلِ راہرواں خیز
از خوابِ گراں ، خوابِ گراں خوابِ گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تا ذوقِ تو خو کردہ آرام و سکوں شد
حال تو چو بیمار بسے زار و زبوں شد
محروم رگ جانِ تو از گرمی خوں شد
از آتشِ سیالِ عمل شعلہ بجاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
مخزوں شدہ زانکہ تو خود را نہ شناسی
یک قوتِ پائندہ بیروں ز قیاسی
اے بے خبر از خویش چرا زہن ہراسی
از بحر خودی ہم صف سیلِ رواں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تفریق کہ و مہ بہ جہاں اصلِ فساد است
فرہاد بہ پیکر چو منوچہر و قباد است
انسان نہ صیاد نہ صیدے بہ نہاد است
با خلقِ خدا ساز ، ز دربارِ شہاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
رندانِ تو از خمکدہ خویش نخورند
کارِ کرم ِ ساقیِ خود پیش نہ بردند
وز دُردِ تہِ ساغرِ افرنگ فسردند
با آتشِ سیال ، دگر پیرِ مغاں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
بے بہرہ ز مقصودِ حیات است جہانے
یابد نہ ازیں بادہ پرکیف نشانے
از تشنہ لبی خشک شدش کام و دہانے
اے ساقی میخانہ پئے تشنہ لباں خیز
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
تاریک ز اوہام ہمہ روئے زمین است
پوشیدہ تہِ دامنِ تو شمعِ یقین است
در سینہ تو موجزن آں نورِ مبین است
تا مطلع ِ انوار شود صحنِ جہاں ، خیز!
از خواب گراں ، خوابِ گراں خواب گراں خیز
از خوابِ گراں خیز!
" نوائے فردا" طبع اول جون 1956
از محمد ایوب (ڈپٹی سیکرٹری وزارت مالیات ۔ حکومت پاکستان)
مزید دیکھیے:-"نوائے فردا" نظموں ، شعروں اور صفحات کی تعداد ، ردیف ، قافیہ ، بحر ، مطلع و مقطع کے وجود و عدم وجود ، املا ، کتابت و طباعت ، تقطیع کتاب ، حتی کہ معیارِ زبان اور اسلوبِ بیان اور اندازِ فکر و تخیل میں بھی "زبورِ عجم" کی پیروی کرتی ہے۔
زبور عجم اور نوائے فردا