محفل متراں دی
- صاحب لڑی فاروق احمد بھٹی
- تاریخ ابتداء
فاروق احمد بھٹی
محفلین
بوہت شکریہ تلمیذ پائی۔۔۔۔اے تن جسم والا سمجھ کے لکھنا واں تے کی اے دولت والا دھن اے؟ایہناں غلطیاں دے ڈر توں میں وی پنجابی لکھن توں بھجناں واں۔
فاروق احمد بھٹی
محفلین
جی بوہت بہتر استادِ محترم تواڈے اون نال کج ساڈی وی پنجابی لکھن دی مشق ہو جائے گی ۔۔۔
ویسے استادِ محترم اے لہجے دا فرق پنجابی وچ کوئی اہمیت رکھدا اے کہ کوئی نئیں اور او لکھن وچ وی آوندا اے کے نئیں؟
محمد یعقوب آسی
محفلین
"پنجابی دی املاء دے رولے" ایس عنوان ہیٹھ بڑی لمی بحث ہو چکی اے، تسیں ویکھی ہووے گی۔
نکی جیہی گل کراں گا: لہجہ اپنی تھاں، املاء دے قاعدے کلیے نہیں چھڈے جا سکدے؛ اصول ایہ نکلدا اے پئی "لکھو قاعدے کلیے وجوں تے بولو اپنے لہجے وچ"۔ جے ہر بندہ اپنے لہجے دی املاء نویکلی کر لئے گا تے پھر کوئی وی کسے دا لکھیا سمجھ نہیں سکے گا۔ اتے والے جملے جے میں لکھدا تے انج لکھدا:
جی بہت بہتر استادِ محترم تہاڈے (یا تساڈے) آون نال کجھ ساڈی وی پنجابی لکھن دی مشق ہو جائے گی ۔۔۔
ویسے استادِ محترم ایہ لہجے دا فرق پنجابی وچ کوئی اہمیت رکھدا اے کہ کوئی نہیں تے اوہ لکھن وچ وی آوندا اے کہ نہیں؟
۔۔۔۔۔
محمد یعقوب آسی
محفلین
اک بیلی نے گھر نوں کار لکھیا کہ جی: "میرا لہجہ میں کار یا کر (کاف تے جھٹکا مار کے) بولدا واں"۔ میں اس اوہنوں کہیا: "اچھا یار، تیری کار کتھے آ"۔لکھ کے کہندا اے: "کار کار کھڑی اے"۔ اوہ لکھ بیٹھا تے اس نوں خیال آ گیا۔ اگے لکھیا سو: "بڑے ترکھے او تسیں"۔
تسی سمجھ گئے او نا، فاروق احمد بھٹی صاحب؟ میں کیہ کہنا چاہ رہیا آں! اگے تہاڈی مرضی!!
فاروق احمد بھٹی
محفلین
جی بالکل سمجھ گیا استادِ محترم تے پنجابی دی اِملا دے رولے لڑی وی ساری تے نئیں کافی ساری البتہ ویکھی ایہ۔۔۔
سوال ایس لئی کیتا سی کے کجھ لفظاں وچ کافی سارا فرق ہوندا اے تے اگر اوہ لکھن وچ نئیں رکھیا جاوے گا تے پڑھن والا تے اوسے لہجے وچ بولے گا۔ جیہدے وچ اوہ پڑھے گا۔۔ ایتھے ہک ہور سوال وی زہن وچ آ گیا ۔۔۔ کہ پنجابی، پوٹھوہاری، ہندکو، سرائیکی، کیا اے ساریاں زباناں خالی لہجے دے فرق نال ای وجود چ نئیں آیاں کیونکہ اینہاں وچ وکھرے بولے جان آلے لفظ گھٹ تے اکو جے بولے جان والے لفظ زیادہ نیں امید اے اشکال وی دور فرمایا جائےگا۔
تجمل حسین
محفلین
جناب غلطیاں توں ڈری دا نئیں ہندا بلکہ ایہناں توں سِکھیا جاندا اے۔ جے اَج اک لفظ غلط لکھیا تے کل نوں اوس نوں درست وی لکھو گے۔ایہناں غلطیاں دے ڈر توں میں وی پنجابی لکھن توں بھجناں واں۔
محمد یعقوب آسی
محفلین
مینوں کیہ حق پہنچدا اے بئی میں اپنے پڑھن والے تے اپنا بولن دا انداز مسلط کراں؟ اک مثال ہنے ای پچھے ہوئی گل بات وچوں لیندے آں:
اوہنوں، اس نوں، اوس نوں (اردو: اسے، اس کو)؛ تسی، تسیں (اردو: آپ)؛ تہاڈی، تھواڈی (اردو: آپ کی)؛ ترکھے، تِکھے (اردو: تیز)۔ ایہ لہجے نیں۔ لہجہ لکھو، پر املاء دے قاعدے نوں نظر انداز کر کے نہ لکھو۔ اپنا بولن دا انداز غلط املاء دا جواز نہیں بن سکدا۔ انج تے لہجہ وی اصولی طور تے ذاتی شے نہیں۔ اک علاقہ، اک قوم، اک خطہ، اک رہتل دے لوگاں وچ جیہڑے لفظ مشترک نیں تے اوہو ای وڈی زبان بولن والے دوجے علاقے، دوجے خطے، دوجی قوم، دوجی رہتل توں کچھ کچھ وکھرے نیں؛ اوہ لہجے نیں۔ جِویں منیا جاندا اے پئی: ماجھی، شاہ پوری، ہریانوی، جالندھری، جانگلی، وغیرہ پنجابی زبان دے لہجے نیں (اس نوں بولی وی کہندے نیں)۔
اک بندہ "آہو" (ہاں) نوں "ہاؤ" بولدا اے تے اوہ لکھے وی اوسے طرح، تے اپنے پڑھن والیاں نوں کتھے کتھے جا کے دسے گا پئی میرا مطلب اے "آہو"۔ ایس لئی، سرکار! لکھو اصولی (املاء کے قاعدیاں دے مطابق) تے بولو جِویں تہاڈا دل کرے یا تہاڈا چباڑا اجازت دیوے۔ اللہ بھلا کرے۔
محمد یعقوب آسی
محفلین
نہیں! لئیق احمد صاحب! بھجناں نسناں نہیں! املاء دے ضابطے دا دھیان رکھنا اے بس! باقی ستے ای خیراں نیں۔ایہناں غلطیاں دے ڈر توں میں وی پنجابی لکھن توں بھجناں واں۔
محمد یعقوب آسی
محفلین
مہربانی جناب! جیوندے رہو، اللہ خوش رکھے۔
فاروق احمد بھٹی
محفلین
بہت بہت شکریہ استادِ محترم ایہو ای اشکال سی جیہڑا کے تُسی دور فرما دِتا
محمد یعقوب آسی
محفلین
اک بڑی دکھ دین والی گل آ گئی اے۔ پنجابی بولن والیاں دی (جنہاں وچ پڑھے لکھے سکالر وی شامل نیں) ماڑی قسمت تے مردی ہوئی سوچ!
کہ جی: پنجابی تے اجڈ تے "ان پاڑ" چھیڑواں تے واہی واناں دی بولی اے، ایہدا علم ادب نال کیہ لگ لینا! جو جِویں بولدا اے اوویں لکھ لوے!
ایس دا اک وڈا ثبوت: اک بندہ، اک گھرانہ کچھ پڑھ لکھ جاوے تے پنجابی نوں گھروں کڈھ دیندا اے۔ پہلوں اردو آندی اے پھر اوہ وی نہیں رہندی، اوہدی تھاں تے پنگریزی آ جاندی اے۔ میرے ورگے کئی مجبوری وچ وی چپ کر جاندے نیں۔
میں اپنی مثال دیاں گا۔ میں ساری عمر اپنے گھر وچ پنجابی بولی، ایانے وی پنجابی بولدے رہے، لکھ وی لیندے نیں پڑھ وی لیندے نیں۔ پر ہُن! جدوں اوہ آپ ایانیاں والے ہو گئے تے جناب پنجابی نوں گھروں کڈھ دتا۔ دو نونہواں نوں تے پنجابی آندی ای نہیں، اوہناں دے ماں پیو نے اونہاں نال ہمیشہ اردو ای بولی اوہ وی گلابی اردو جیہڑی کوئی وی ان پڑھ (غیر اہلِ زبان) بولدا اے۔ تیجی نے اونہاں دی ویکھو ویکھی اپنے ایانیاں کولوں وی پنجابی کھوہ لئی۔ بابا اوتھے کیہ کرے بھئی؟۔ ہاں، میں اینا ضرور کیتا اے میں پوتریاں نال پنجابی وچ گل کردا آں (جان بجھ کے) تے اوہ سمجھدے وی نیں! پر بول نہیں سکدے کیوں جے اونہاں دے ماں پیو "پڑھ لکھ گئے نیں"۔ بابا کورا چٹا ان پڑھ، پرانے دور دا بندہ۔ کل میریاں اکھاں میچیاں گئیاں تے ساڈے گھروں پنجابی سمجھو گئی!
زبان ایتھے کیہ کرے گی؟ زبان جیوندی اے بولن والیاں دے مونہاں وچ، مونہوں کڈھ کے باہر سُٹ دتی تے مر گئی۔ اینی ساری گل اے۔
کہ جی: پنجابی تے اجڈ تے "ان پاڑ" چھیڑواں تے واہی واناں دی بولی اے، ایہدا علم ادب نال کیہ لگ لینا! جو جِویں بولدا اے اوویں لکھ لوے!
ایس دا اک وڈا ثبوت: اک بندہ، اک گھرانہ کچھ پڑھ لکھ جاوے تے پنجابی نوں گھروں کڈھ دیندا اے۔ پہلوں اردو آندی اے پھر اوہ وی نہیں رہندی، اوہدی تھاں تے پنگریزی آ جاندی اے۔ میرے ورگے کئی مجبوری وچ وی چپ کر جاندے نیں۔
میں اپنی مثال دیاں گا۔ میں ساری عمر اپنے گھر وچ پنجابی بولی، ایانے وی پنجابی بولدے رہے، لکھ وی لیندے نیں پڑھ وی لیندے نیں۔ پر ہُن! جدوں اوہ آپ ایانیاں والے ہو گئے تے جناب پنجابی نوں گھروں کڈھ دتا۔ دو نونہواں نوں تے پنجابی آندی ای نہیں، اوہناں دے ماں پیو نے اونہاں نال ہمیشہ اردو ای بولی اوہ وی گلابی اردو جیہڑی کوئی وی ان پڑھ (غیر اہلِ زبان) بولدا اے۔ تیجی نے اونہاں دی ویکھو ویکھی اپنے ایانیاں کولوں وی پنجابی کھوہ لئی۔ بابا اوتھے کیہ کرے بھئی؟۔ ہاں، میں اینا ضرور کیتا اے میں پوتریاں نال پنجابی وچ گل کردا آں (جان بجھ کے) تے اوہ سمجھدے وی نیں! پر بول نہیں سکدے کیوں جے اونہاں دے ماں پیو "پڑھ لکھ گئے نیں"۔ بابا کورا چٹا ان پڑھ، پرانے دور دا بندہ۔ کل میریاں اکھاں میچیاں گئیاں تے ساڈے گھروں پنجابی سمجھو گئی!
زبان ایتھے کیہ کرے گی؟ زبان جیوندی اے بولن والیاں دے مونہاں وچ، مونہوں کڈھ کے باہر سُٹ دتی تے مر گئی۔ اینی ساری گل اے۔
ایہ تے ہویا عقل آلیاں دا طریقہ
تے ایہ ہویا پڑھاکو تے لائق لوکاں دا طریقہ
ہن میں کیہ کراں سجنوں !!!
ہن استاداں دی گل تے موڑی نئیں جائے گی ساڈے کولوں۔
مینہوں گھیرن دی سازش تے نئیں ہو رہی؟ 
محمد یعقوب آسی
محفلین
کچھ سازشاں تے پیار آنا چاہی دا اے، جے کوئی سوچے سمجھے۔ہن استاداں دی گل تے موڑی نئیں جائے گی ساڈے کولوں۔
مینہوں گھیرن دی سازش تے نئیں ہو رہی؟
بے شک- ایہو جیہی شفقت بھری سازش ہوندی رہنی چاہیدی ایہ
محمد یعقوب آسی
محفلین
خالد محمود چوہدری
محفلین
سر جی اے سائٹ تے نئیں کھُلدی
فاروق احمد بھٹی
محفلین
چوہدری صاحب تسی مراسلہ نبر 223 ویکھ لو۔۔۔
محمد یعقوب آسی
محفلین
لنک دین لگدیاں کوئی گڑبڑ ہو گئی اے شاید۔
ایسے ای لڑی وچ جواب نمبر 223، 224 تے بارہ ٹہنی اے، تے جواب نمبر 236، 237 تے لفظ مچولی۔