چیٹ جی پی ٹی نال گل بات

[الف نظامی]

اج چیٹ جی پی کولوں پنجابی وچ سوال کیتے تے اونہے اردو وچ کی جواب دتے ، تُسی وی ویکھو ، اِنج لگدا اے چیٹ جی پی ٹی نوں پنجابی سمجھ تے آندی اے ، پر جواب اردو وچ دیندا اے:

سوال: پنجابی شاہ مکھی دے لیکھک دی لسٹ

جواب: پنجابی شاہ مکھی میں لکھنے والے کچھ مشہور ادیبوں کی فہرست درج ذیل ہے:

وارث شاہ - "ہیر وارث شاہ"
بلھے شاہ - صوفی شاعر
فریدالدین گنج شکر - پنجابی شاعری کے بانی
خواجہ غلام فرید - "دیوانِ فرید"
منصورہ احمد - جدید پنجابی ادب کی نمایاں شخصیت
امرتا پریتم - "پنجر"، "رسیدی ٹکٹ"
سرجیت پاتار - جدید پنجابی شاعری کے اہم نام
شمس الرحمن فاروقی - جدید پنجابی اور اردو ادب کے مشہور نقاد
نانک سنگھ - پنجابی ناول نگار
پرتم سنگھ گیتا - پنجابی گیت کار

یہ کچھ مشہور ادیب ہیں جنہوں نے پنجابی ادب میں شاہ مکھی میں لکھا ہے۔

سوال: ہور دسو

جی بالکل، مزید پنجابی شاہ مکھی کے مشہور ادیبوں کی فہرست:

عبدلحمید عدم - پنجابی غزل کے مشہور شاعر
گلزار - پنجابی اور اردو کے مشہور شاعر اور نغمہ نگار
شفیع عقیل - پنجابی افسانہ نگار
پرتاپ سنگھ کلس - پنجابی ناول نگار اور کہانی کار
سعادت حسن منٹو - اردو کے ساتھ پنجابی میں بھی لکھا
سلطان باہو - صوفی شاعر
راجندر سنگھ بیدی - پنجابی اور اردو افسانہ نگار
بالوندر سنگھ - پنجابی ڈرامہ نگار
شاہ حسین - پنجابی کے صوفی شاعر
احمد راہی - پنجابی اور اردو کے شاعر

یہ فہرست پنجابی ادب کے اہم شاہ مکھی لکھنے والے ادیبوں کی عکاسی کرتی ہے۔

سوال: ہور

یقیناً، یہاں مزید پنجابی شاہ مکھی میں لکھنے والے مشہور ادیبوں کی فہرست ہے:

صوفی غلام مصطفیٰ تبسم - پنجابی اور اردو شاعر
بابا فرید - پنجابی صوفی شاعر
مولانا ظفر علی خان - شاعر، صحافی، اور سیاست دان
عاصمہ جہانگیر - پنجابی اور اردو کی مشہور شاعرہ
صابر ظفر - پنجابی نغمہ نگار اور شاعر
سنت سنگھ سیکھوں - پنجابی کہانی کار
کشور ناہید - پنجابی اور اردو کی معروف شاعرہ
پروین شاکر - پنجابی اور اردو کی مشہور شاعرہ
اشفاق احمد - پنجابی اور اردو کے کہانی کار اور ڈرامہ نگار
بشیر حسین ناظم - پنجابی شاعر

یہ کچھ مزید ادیب ہیں جنہوں نے پنجابی شاہ مکھی میں نمایاں کام کیا ہے۔

سوال: باوا جی ہور

بیشک، یہاں کچھ اور پنجابی شاہ مکھی میں لکھنے والے مشہور ادیبوں کی فہرست ہے:

حبیب جالب - پنجابی اور اردو کے انقلابی شاعر
پروفیسر محمد اسلم - پنجابی ادب کے معروف نقاد
سرائیکی لالہ - پنجابی اور سرائیکی شاعر
نعیم اللہ ملک - پنجابی ناول نگار اور کہانی کار
نجم حسین سید - پنجابی ڈرامہ نگار اور شاعر
محمد بخش - "سيف الملوک" کے مصنف
انور مسعود - پنجابی اور اردو کے مشہور مزاحیہ شاعر
حسن نثار - پنجابی اور اردو کے کالم نگار
مستنصر حسین تارڑ - پنجابی اور اردو کے مشہور ناول نگار اور سفرنامہ نگار
محمد افضل احسن رندھاوا - پنجابی شاعر اور کہانی کار

یہ کچھ مزید نمایاں ادیب ہیں جنہوں نے پنجابی شاہ مکھی میں اپنے ادبی کارناموں سے نمایاں مقام حاصل کیا ہے۔

 

[علی وقار]

ایسا نہیں ہے کہ چیٹ جی پی ٹی پنجابئ میں جواب نہیں دے پاتی۔ دراصل پہلا سوال کلیدی ہوتا ہے۔ جب میں نے چیٹ جی پی ٹی کو اپنے تئیں تاکید کر دی کہ وہ جواب بھی شاہ مکھی پنجابی میں دے تو اس کے جوابات کچھ یوں تھے:

پاکستانی پنجابی وچ جواب چاہی دا اے ، ٹھیک اے؟

جی بالکل ٹھیک اے، تہاڈا سوال کی اے؟ مینوں پاکستانی پنجابی وچ جواب دینا پسند اے۔

سوال: پنجابی شاہ مکھی دے لیکھک دی لسٹ

پنجابی شاہ مکھی رسم الخط وچ لکھن والے کئی مشہور لیکھک ہن۔ ایہہ کچھ نام ہن جو پنجابی ادب وچ جان پہچان رکھدے نیں:

1. انور مسعود - وہ پنجابی تے اردو دے مشہور مزاحیہ شاعر ہن۔
2. پروین شاکر - پر زیادہ تر اردو وچ لکھی، پر پنجابی وچ وی کچھ شاعری کیتی۔
3. ظفر اقبال - اردو تے پنجابی دے معروف شاعر ہن، انہاں دی پنجابی شاعری کافی مشہور اے۔
4. حبیب جالب - انہاں دی شاعری وچ عوامی مسائل تے ظلم دے خلاف آواز بلند ہوندی اے۔
5. عاصمہ قادری - پنجابی نثر تے شاعری وچ معروف ناں اے۔
6. بشیر حسین ناظم - پنجابی دے مشہور شاعر تے ادبی نقاد ہن۔
7. عبید اللہ علیم - پنجابی تے اردو دے شاعر سن، جنہاں دی شاعری وچ عشق تے رومانویت دا رنگ پائیا جاندا اے۔
8. میاں محمد بخش - "سیف الملوک" دے خالق، جو پنجابی صوفی شاعری دا شاہکار اے۔
9. بابا فرید - پنجابی دے صوفی شاعر جنہاں دیاں کافییاں سکھ مذہب دی مقدس کتاب، گرو گرنتھ صاحب وچ شامل نیں۔
10. سلطان باہو - پنجابی دے مشہور صوفی شاعر تے درویش۔

ایہہ ہور کچھ اہم لیکھک نیں جنہاں نے پنجابی زبان تے ادب نوں اپنی قلم دے ذریعے مالامال کیتا اے۔ ایدے علاوہ وی کئی ہور لیکھک ہن جو پنجابی ادب نوں اپنی خدمات دے رہے نیں۔

سوال: ہور دسو
پنجابی شاہ مکھی رسم الخط وچ لکھن والے ہور نامور لیکھک ہن:

1. احمد ندیم قاسمی - وہ ایک مشہور شاعر، افسانہ نگار تے صحافی سن۔ انہاں دیاں پنجابی شاعری تے افسانے بہت مشہور نیں۔
2. منیر نیازی - منیر نیازی پنجابی تے اردو شاعری دے وڈے شاعر سن۔
3. بلونت سنگھ - پنجابی زبان دے مشہور ناول نگار تے کہانی کار سن۔
4. امرتا پریتم - پنجابی شاعری تے نثر وچ انہاں دا بہت وڈا نام اے۔
5. شفیق الرحمان - پنجابی تے اردو دے مشہور افسانہ نگار تے مزاح نگار سن۔
6. سعادت حسن منٹو - منٹو پنجابی تے اردو افسانہ نگار سن جنہاں دیاں کہانیاں دنیا بھر وچ پڑھی جان دیاں نیں۔
7. وارث شاہ - ہیر رانجھا دے لیکھک، انہاں نوں پنجابی ادب دے ایک وڈے شاعر تے داستان گو منیا جاندا اے۔

ایہہ کچھ لیکھک نیں جنہاں نے پنجابی ادب وچ اپنا ناں بنایا اے۔ ایدے علاوہ وی کئی ہور نامور لیکھک نیں جو پنجابی ادب وچ اپنا کردار ادا کر رہے نیں۔

 

[الف نظامی]

ایہ گل صحیح اے پئی منصورہ احمد ،شمس الرحمن فاروقی تے عبد الحمید عدم نے پنجابی وچ کجھ لکھیا ہے یا چیٹ جی پی ٹی غلط دسیا اے؟
چیٹ جی پی ٹی کولوں ای پچھنے آں
سوال: منصورہ احمد ،شمس الرحمن فاروقی تے عبد الحمید عدم نے پنجابی وچ کی لکھیا اے؟
جواب: منصورہ احمد، شمس الرحمن فاروقی، اور عبد الحمید عدم تینوں اردو ادب کے معروف نام ہیں، اور انہوں نے زیادہ تر اپنے کام اردو زبان میں ہی لکھے ہیں۔ پنجابی زبان میں ان کی تصانیف کی کوئی معلومات دستیاب نہیں ہیں۔

اگر آپ کو ان ادیبوں کی کسی خاص پنجابی تصنیف کے بارے میں معلوم ہے یا اس پر تحقیق کی ہے تو براہ کرم مزید تفصیلات فراہم کریں تاکہ میں بہتر طور پر مدد کر سکوں۔

تبصرہ:
پہلے مراسلے میں منصورہ احمد ، شمس الرحمن فاروقی اور عبد الحمید عدم کو پنجابی لکھاری بتایا گیا۔ اور بعد میں جب پوچھیا گیا کہ انہوں نے پنجابی میں کیا لکھا ہے تو چیٹ جی پی ٹی نے نفی میں جواب دیا۔

 

[علی وقار]

ایہ گل صحیح اے پئی منصورہ احمد ،شمس الرحمن فاروقی تے عبد الحمید عدم نے پنجابی وچ کجھ لکھیا ہے یا چیٹ جی پی ٹی غلط دسیا اے؟

شمس الرحمن فاروقی مرحوم کے متعلق تو یہ بات کم از کم غلط لگتی ہے نظامی صاحب۔