انسانی حقوق کے عالمی منشور کے یونیکوڈ پشتو متن کے لیے مدد درکار

سعادت

تکنیکی معاون
’یونیکوڈ میں انسانی حقوق کا عالمی منشور‘ یونیکوڈ کنسورشیئم کے تحت ایک پراجیکٹ ہے، جس میں اقوامِ متحدہ کے انسانی حقوق کے عالمی منشور کے مختلف زبانوں کے تراجم کو یونیکوڈ میں ڈھالا جاتا ہے۔

حال ہی میں اس پراجیکٹ کو گِٹ‌ہب پر منتقل کیا گیا ہے، اور ایک نیا ایشو پشتو زبان سے متعلق ہے۔ منشور کے پشتو ترجمے کی پی‌ڈی‌ایف فائل کافی خستہ حالت میں ہے، سو زبان کا علم رکھے بغیر اسے یونیکوڈ میں ڈھالنا کافی مشکل ہے۔ کیا محفل پر پشتو کا علم رکھنے والے احباب (جیہ ؟ حسان خان ؟) اس بارے میں مدد کر سکتے ہیں؟

(حوالے کے لیے:
- منشور کا انگریزی متن
- منشور کا اردو ترجمہ ۱، اردو ترجمہ ۲)
 

آصف اثر

معطل
’یونیکوڈ میں انسانی حقوق کا عالمی منشور‘ یونیکوڈ کنسورشیئم کے تحت ایک پراجیکٹ ہے، جس میں اقوامِ متحدہ کے انسانی حقوق کے عالمی منشور کے مختلف زبانوں کے تراجم کو یونیکوڈ میں ڈھالا جاتا ہے۔

حال ہی میں اس پراجیکٹ کو گِٹ‌ہب پر منتقل کیا گیا ہے، اور ایک نیا ایشو پشتو زبان سے متعلق ہے۔ منشور کے پشتو ترجمے کی پی‌ڈی‌ایف فائل کافی خستہ حالت میں ہے، سو زبان کا علم رکھے بغیر اسے یونیکوڈ میں ڈھالنا کافی مشکل ہے۔ کیا محفل پر پشتو کا علم رکھنے والے احباب (جیہ ؟ حسان خان ؟) اس بارے میں مدد کر سکتے ہیں؟

(حوالے کے لیے:
- منشور کا انگریزی متن
- منشور کا اردو ترجمہ ۱، اردو ترجمہ ۲)
کس حوالے سے مدد درکار ہے؟
 

سعادت

تکنیکی معاون
کس حوالے سے مدد درکار ہے؟
اِس پی‌ڈی‌ایف فائل میں موجود پشتو متن کو یونیکوڈ میں لکھنا ہے۔

(ربیع م نے ذاتی پیغام میں رابطہ کر کے اس کا ذمہ لیا تھا۔ آپ یا دیگر دوست اگر ان کا ہاتھ بٹانا چاہیں (ٹائپنگ کے صفحات بانٹ کر، یا پروف رِیڈنگ کے ذریعے) تو آپ کو بھی اُس مکالمے میں شریک کر لیتا ہوں۔ :) )
 

ربیع م

محفلین
د بشر د حقوقو نړيواله اعلاميه
د پريکړي نيټه ۱۰ دسمبر ۱۹۴۸ /۱۹۔۹۔۱۳۲۷ ه۔ش
د ملګرو ملتونو د عمومي غونډه
مقدمه
څرنګه چي دبشري کورئي دټولو غړو ذاتي حيثيت پيثزندنه او دهغوي بر رنګ او انتقال نه متنونکي حقوق په نړي کي د ازادي ، عدالت او سولي اساس تشکيلوي
لکه څنګه چي د بشري حقوق تحقير او د هغ ته پيژندنه په وحشيانه عملونو منجر شړي چي د بشريت روح په ګناه مجبوروي او دهغوي نړي ظهور يي چي په هغي کي بشر په بيان او عقيده کي آزاد اور له ويري او فقر څخه فارغ وي۔
د بشر دلوړو آمالو تر سرليک لاندي اعلان کړي دي۔
له هغه ځايه چي اساسا باد و بشري حقوقو د قانون په اجرا کولو سره حمايت وشي چي بشرورستي علاج په نو د ظلم اور فشارير ضد په قيام مجبور نشي
له هغه ځايه چي اساسا لازم دي چي د ملتونو تر منځ دوستانه اړيکو پراختيا بايد تشويق شي۔
له هغه ځايه چي د ملګرو ملتونو خلکو د بشر حقوقو ، دانساني فرد دمقام اور ارزست او د نارينه وو اور ښځو د حقوقو د تساوي په هلکه يو ځل بيا په منشور کي خپل باور اعلان کړي اور ټينګه پريکړه ي کړي چي له ټولنيز پر مختګ سره مرسته وکړي او په يو آزاد چاپيريال کي د ښه ژوندانه وضع او حالات رامنځ ته کړي۔
له هغه ځايه چي غړي هيوادونه سره متعهد شوي چي د ملګرو ملتونه په همکاري سره نړيوال احترام ، دبشري حقوقو او يستزو آزاد يو واقعي رعايت تامين کړي
له هغه ځايه چي ددغو حقوقو او آزديو په نسبت ګډ مفاهمت د دغه تعهد د مکمل اجرا له پاره د خاص اهميت لري ، عمومي مجمع ، دبشري حقوق دغه نړي واله اعلاميه د ټولو خلکو او هيواد و نو د ګډ ارمان په توګه اعلانوي تر څو ټول خلک او ټولنيز ارکان دغه اعلاميه تل په نظر کي ولري او هغه دي وکړي دي چي دښووني او روزئئ په وسيله ، د دغو حقوقو او آزاديو احترام پراختيا مرمي اويا ملي او بين المللي تدريجي تدابير ، دهغوي حماتي اوواقعي اجرا او پيژندنه که د غړو هيوادونو په منځ کي وي اور باد هغو هيواد و د خلکو په منځ کي چي د هغوي په قلمرو کي وي ، تامين شي ۔
لومړي ماده:
د بشر ټول افراد آزاد نړي ته راځي او دحيثيت اور حقوقوله پلوه سره برابر دي ، ټول د عقل او وجدان خاوندان دي او له بل سره د وروري په روحي سره بايد چلنند کړي
دوهمه ماده:
هر څوک کولي شي پرته له هر ډول تبعيض څخه په تيره بيا د نژاد ، رنګ ، جنس ژبه ، مذهب سياسي عقيدي او يا هره بله عقيده چي وي ، او همدا رنګه د قوم ، ټولنيزي وضعي ، زيريدنه او با هربل مرقعيت چي وي ، د ټولو هغو حقوقق او آزاديو څخه چي په دغه اعلاميه کي ذکر شوي دي ، ګټه واخلي ۔ سر بيرد پر دي هيڅ ډول تبعيض په رامنځ ته نشي چي د يو هواد پر سياسي اداري ، قضايي او يا بين المللي وضعي ميني وي ، که څه هم دغه هيواد مستقبل تر لاس لاندي لاندي او با غر خود مختار وي د هغه حاکميت په يو ډول سره محدود شوي دي۔
دريمه ماده :
هر څوک د ژوندانه آزادي او شخصي امنيت حق لري۔
څلورمه ماده :
هيڅوک نشي کولي چي څوک په غلامي کي وساتي او د غلامانو را کړه ور کړه په هر ډول چي وي ممنوع ده۔
پنځمه ماده:
هيڅوک نشي کولي چي څوک تر شکنجي ، مجازات او با داسي چال چلن لاندي چي ظالمانه ، دانسانيت او دبشري شتونو پر ضد او توهين آميز وي وساتي ۔
سپږمه ماده:
هر څوک حق لري چي دهغه حقوقي شخصيت په هر ځاي کي دقانون په وړاندي ديو انسان په نوم وپيژندل شي۔
اوومه ماده:
ټول خلک دقانون په وړاندي سره برابر دي او حق لري چي له تبعيض له پرته په مساوي توګه د قانون له حمايت څخه بر ځمن شي ۔ ټول حق لري چي د هر ډول تبعيض به وړاندي چي د دغي اعلامي ناقض وي او د هر ډول تحريک په وړاندي چي ددغه ډول تبعيض دپاره رامنځ ته شي په مساوي توګه د قانون له حمايت څه برڅمن شي
اتمه ماده :
دهغو عملونو په وړاندي چي دهر فرد پر ښتيزو حقوقو تجاوز وکړي او هغه حقوق د اساسي قانون او بابل کرم قانون په وسيله د هغه د پاره پيژندل شوي وي ، هر څوک صالحو ملي محکمو ته درجوع کولو حق لري
نهمه ماده:
هيڅوک بايد په خپل سر توقيف ، حبس او باتبعيد نشي ۔
لسمه ماده :
هر څوک په بشر تساوي سره حق لري چي د هغه دعوه د يوي مستقلي او بيطرفي محکمي په واسطه په منصفانه او علني توګه سره ارزبابي شي او دغي يو محکمه کولي شي د حقوق ، الزامونو او يا بل هر جزايي اتهام په باب چي شخص ته متوجه شوي دي پريکره وکړي ۔
يوولسمه ماده :
هر څوک چي په يوم جرم متهم شوي وي ، بيګناه شميرل کيږي ، تر څوپوري چي د عمومي دعوا په جريان کي چي په کي دهغه د دفاع له باره ټول ضمانتونه تامين شوي وي ، دهغه ګناه په قانوني ټوګه ثابت شي۔
هيڅوک به دهغه عمل د تر سره کولو په خاطر چي نو موري عمل د ارتکاب په وخت کي د ملي او يا بين المللي حقوقو په موجه جرم ونه پيژندل شي، محکوم نشي ۔ په همدي توګه له هغه سزا څخه چي د جرم دارتکاب په وخت کي ورسره اړه پيدا کوي ، شديد سزا به چاته نه ورکولي کيږي۔
دوولسمه ماده:
هيڅوک په خپل شخصي ژوند ، کورنيو چارو داوسيده ځاي او يا خپلو ليکونو کي نه ښايي چي د پخپل سر مداخلتونو هدف واقع شي او نه ځايي چي شرافت ، نوم او وقاريي د تعرض لاندي واقع شي ، هر څوک حق لري چي د دي ډول مداخلتونو او حيلو پر ضد د قانون تر ساتني لاندي واقع شي۔
ديارلسمه ماده:
هر څوک حق لري چي د هر هيواد په دننه کي په آزاد ډول تګ راتګ وکړي او خپل د اوسدو ځاي غوري کړي۔
هر څوک حق لري د خپل هيواد په شمول هر هيواد پرپردي او يا خپل هيواد ته بيرته وګرځي ځي ځي
څوارلسمه ماده:
هر څوک حق لري د تعقيب شکنجو او آزار په ضد د پناهګاه په لټه کي شي او يو بل هيواد ته پناه يوسي ۔
په هغو حالات کي چي تعقيب په عمومي او غير سياسي جرم او يا د ملګرو ملتونو د مقاصد او اصولو پر مخالف چال چلن مبني وي، له دغه حق څخه ګټه نشو اخيستي۔
پنځلسمه ماده:
هر څوک حق لري چي د تابعيت درلودونکي وي۔
هيڅوک د خپل تابعيت او يا د تابعيت د تغيير له حق څخه په سر محروم کولي نشي،
شپاړلسمه ماده:
هر بالغ نر او ښځه حق لري له هر ډول نژادي ، قومي ، تابعيتي يا مذهبي محدوديت څخه پرته يو له بل سره واده وکړي او خبله کورني جوړه کړي۔ دازدواجي ژوند په ټوله موده او د هغه د انحلال په وخت کي ښځه او ميړه د واده په اړوند و چارو کي د مساوي حقوقو لرونکي دي۔
واده بايد د ښځي او نر په مکمل رضايت سره په آزادانه توګه ترسره شي۔
کورني د ټولني طبعي او اساسي رکن دي او حق لري چي د ټول او دولت له حمايت څخه ګټه واخلي۔
اووه لسمه ماده:
هر شخص په انفرادي او با په ټولنيزه توګه د مالکيت حق لري۔
هيڅوک د مالکيت له حق څخه محروم کولي نشي۔
اتلسمه ماده:
هر څوک حق لري د فکر، وجدان او مذهب له آزادي څخه ګټه واخلي : دا حق د مذهب يا عقيدي د تغيير او همدارنګه د ايمان او عقيدي د اظهار ضامي دي او هم پر مذهبي تعليماتو او ديني مراسمو په ترسره کولو شامل دي۔ هر څوک کولي شي له دغه حق څخه په انفرادي او باټولنيزه توګه په خصوصي او باعمومي ډول ګټه واخلي ۔
نولسمه ماده :
هر څوک د عقيدي او بيان د آزادي حق لري او دغه حق هغه څه په برکي تيسي چي بايد د خپلو عقيدو د اظهار څخه دي څوک تشويش او اضطراب ونلري او د اطلاعاتو او افکار په ترلاسه کولو او ټولو ممکنه وسايلو ته د هغو په انتشار کي د سرحدي ملاحظاتو څخه پر ته دي آزاد واوسي۔
شلمه ماده:
هر څوک حق لري به آزادانه توګه سره د مسالمت آميزه ډلي او جمعيتونه جوړ کړي۔
هيڅوک په اجتماع کي په ګډون کولو مجبورولي نشو۔
يوويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي دخپل هيواد د عمومي چارو په اداره کي په مستقيمه توګه او با دهغو استازو په وساطت سره چي آزادنه غوره شوي دي ، برخه واخلي۔
هر څوک حق لري په مساوي شرايطو سره دخپل هيواد عمومي عهدو ته ورسيږي۔
د حکومت د قدرت سره چينه اويست ، دخلکو اراده ده ۔ دغه اراده بايد د هغو انتخاباتو په واسطه چي په صداقت سره او په دوراني توګه ترسره شي ، اظهار شه۔ انتخابات بايد عام او د مساواتو په رعايت کولو سره عملي شي او د پټي رايي ورکولو او يا سره ورته طريقي په واسطه ترسره شي چي د رايي ورکولو آزادي تامين کړي۔
دوه ويشتمه ماده:
هر څوک د ټولني د غړي په نوم د ټولنيز امنيت حق لري او جايز دي چي د ملي هڅو په وسيله او په نړيوالي مرستي سره اقتصادي ، ټولنيز او فرهنګي حقوق چي د هغه د شخصيت آزاد ښکارندوي او دهغه د مقام د پاره لازم دي ، هر هيواد او د منابع او تشکيلاتو په رعايت کولو سره ترلاسه کړي۔
درويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي کار وکړي ، خپل کار په آزادانه توګه سره غوره کړي، د کار د منصفانه او رضايت ښونکو شرايطو غوښتونکي وي او د هيکاري په وړاندي ترحمايت لاندي واقع شي۔
ټول حق لري چي له هيڅ ډول تبعيض څخه پرته مساوي کار په مقابل کي مساوي اجوره ترلاسه کړي۔
هر څوک چي کارکوي د منصفانه او رضايت ښونکي اجوري مستحق ګرځي چي د انساني شتونو سره برابر دهغه او دهغه کورني ژوند تامين کړي اودلزوم په وخت کي د ټولنيز حمايت ديلي نري وسيلي په واسطه هغه تکميل کړي۔
هر څوک حق لري چي د خپلو ګټو د دفاع د پاره له نورو سره اتحاديي جوړي کړي او په اتحاديو کي هم ګډون وکړي۔
څلورويشتمه ماده:
هر څوک داستراحت ، فراغت او تفريح حق لري او په تيره يا د دوراني رخصيتو او د کار دمعقولو ساعتونو په محدوديت سره د حقوقو مستحق دي۔
پنځه ويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي دخپل او د خپلي کورني آرامي ، سلامتي او دژوندانه سطح د خوراک ، مسکن ، طبي څارنو او لارمو ټولنيزو خدمتونه له پلوه تامين کړي۔ او همدارنګه حق لري چي دبيکاري دعيرو د نلص ناروغتيا کونډي کيدو ، او نوره ټولو مواردو کي چي دانسان دارادي نه دباندي عواملو په وجه د ژوندانه ووه پوره کولو وسايل له لاسه تللي وي اوابرومندانه ژوند له شرايطو څخه پر شي
او ماشومان حق لري چي د ځانګړي مرستي او څارني څخه ګټه واخلي ، ماشومان که دواړه په

شپږويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي څخه برخمن شي رو روزنه لږ تر لږ


مبتدي او پلرونه دخپلو اولادنو د ښووني او روزني د توعت په غوره کولو کي د لومريتوپ حق لري
اووه ويشتمه ماده :
هر څوک حق لري په فرهنګي ، ټولنيز ژوند کي په آزادانه توګه ګډون وکړي ، د هنرونو او فنونو څخه ګټه واخلي او په علمي پرمختګونو او دهغو په ګټو کي برخمن واويي
هر څوک حق لري وداشي يو نظم د برقراري غوښتونکي وي چي په ټولنيز او نړيواله توګه هغه حقوق او آزادي چي په دغه اعلاميه کي ذکر وي تامين کړي او پر هغو عمل وکړي۔
نه ويشتمه ماده :
هر څوک دهغي ټولني په وړاندي وظيفه لري چي دهغه آزاد تکامل او مکمل شخصيته برابر کړي۔
هر څوک د حقوقو په اجرا او دخپلو آزاديو څخه به استفاده وکړي دهغو محدودويتولو تابع دي چي د قانون په واسطه منحصرا د نورو د آزاديو او حقوقو پيزندني او رعايت کولو د تامين د اخلاقي صحيح مقتضياتو د رعايت عمومي نظم او دټولو دسوکالي دپاره ديوي ټولني په شرايطو کي وضع شوي دي۔
دغه حقوق او آزادي په هيڅ موده کي د ملګرو ملتونود مقاصد او اصولو په ضد ترسره کيدي نشي
ديرشمه ماده:
ددغي اعلامي د مقرراتو څخه هيڅ يو بايد داسي تفسير نشي چي دکوم دولت دپاره داسي يو حق ضامن وي چي دهغه په موجب وکولي شي ددغي اعلاميي د مندرجو حقوقو او آزاديو څخه هر يو له مځه يوشي او يا به هغه لاره کي کوم فعاليت ترسره کړي۔
 

ربیع م

محفلین
د بشر د حقوقو نړيواله اعلاميه
د پريکړي نيټه ۱۰ دسمبر ۱۹۴۸ /۱۹۔۹۔۱۳۲۷ ه۔ش
د ملګرو ملتونو د عمومي غونډه
مقدمه
څرنګه چي دبشري کورئي دټولو غړو ذاتي حيثيت پيثزندنه او دهغوي بر رنګ او انتقال نه متنونکي حقوق په نړي کي د ازادي ، عدالت او سولي اساس تشکيلوي
لکه څنګه چي د بشري حقوق تحقير او د هغ ته پيژندنه په وحشيانه عملونو منجر شړي چي د بشريت روح په ګناه مجبوروي او دهغوي نړي ظهور يي چي په هغي کي بشر په بيان او عقيده کي آزاد اور له ويري او فقر څخه فارغ وي۔
د بشر دلوړو آمالو تر سرليک لاندي اعلان کړي دي۔
له هغه ځايه چي اساسا باد و بشري حقوقو د قانون په اجرا کولو سره حمايت وشي چي بشرورستي علاج په نو د ظلم اور فشارير ضد په قيام مجبور نشي
له هغه ځايه چي اساسا لازم دي چي د ملتونو تر منځ دوستانه اړيکو پراختيا بايد تشويق شي۔
له هغه ځايه چي د ملګرو ملتونو خلکو د بشر حقوقو ، دانساني فرد دمقام اور ارزست او د نارينه وو اور ښځو د حقوقو د تساوي په هلکه يو ځل بيا په منشور کي خپل باور اعلان کړي اور ټينګه پريکړه ي کړي چي له ټولنيز پر مختګ سره مرسته وکړي او په يو آزاد چاپيريال کي د ښه ژوندانه وضع او حالات رامنځ ته کړي۔
له هغه ځايه چي غړي هيوادونه سره متعهد شوي چي د ملګرو ملتونه په همکاري سره نړيوال احترام ، دبشري حقوقو او يستزو آزاد يو واقعي رعايت تامين کړي
له هغه ځايه چي ددغو حقوقو او آزديو په نسبت ګډ مفاهمت د دغه تعهد د مکمل اجرا له پاره د خاص اهميت لري ، عمومي مجمع ، دبشري حقوق دغه نړي واله اعلاميه د ټولو خلکو او هيواد و نو د ګډ ارمان په توګه اعلانوي تر څو ټول خلک او ټولنيز ارکان دغه اعلاميه تل په نظر کي ولري او هغه دي وکړي دي چي دښووني او روزئئ په وسيله ، د دغو حقوقو او آزاديو احترام پراختيا مرمي اويا ملي او بين المللي تدريجي تدابير ، دهغوي حماتي اوواقعي اجرا او پيژندنه که د غړو هيوادونو په منځ کي وي اور باد هغو هيواد و د خلکو په منځ کي چي د هغوي په قلمرو کي وي ، تامين شي ۔
لومړي ماده:
د بشر ټول افراد آزاد نړي ته راځي او دحيثيت اور حقوقوله پلوه سره برابر دي ، ټول د عقل او وجدان خاوندان دي او له بل سره د وروري په روحي سره بايد چلنند کړي
دوهمه ماده:
هر څوک کولي شي پرته له هر ډول تبعيض څخه په تيره بيا د نژاد ، رنګ ، جنس ژبه ، مذهب سياسي عقيدي او يا هره بله عقيده چي وي ، او همدا رنګه د قوم ، ټولنيزي وضعي ، زيريدنه او با هربل مرقعيت چي وي ، د ټولو هغو حقوقق او آزاديو څخه چي په دغه اعلاميه کي ذکر شوي دي ، ګټه واخلي ۔ سر بيرد پر دي هيڅ ډول تبعيض په رامنځ ته نشي چي د يو هواد پر سياسي اداري ، قضايي او يا بين المللي وضعي ميني وي ، که څه هم دغه هيواد مستقبل تر لاس لاندي لاندي او با غر خود مختار وي د هغه حاکميت په يو ډول سره محدود شوي دي۔
دريمه ماده :
هر څوک د ژوندانه آزادي او شخصي امنيت حق لري۔
څلورمه ماده :
هيڅوک نشي کولي چي څوک په غلامي کي وساتي او د غلامانو را کړه ور کړه په هر ډول چي وي ممنوع ده۔
پنځمه ماده:
هيڅوک نشي کولي چي څوک تر شکنجي ، مجازات او با داسي چال چلن لاندي چي ظالمانه ، دانسانيت او دبشري شتونو پر ضد او توهين آميز وي وساتي ۔
سپږمه ماده:
هر څوک حق لري چي دهغه حقوقي شخصيت په هر ځاي کي دقانون په وړاندي ديو انسان په نوم وپيژندل شي۔
اوومه ماده:
ټول خلک دقانون په وړاندي سره برابر دي او حق لري چي له تبعيض له پرته په مساوي توګه د قانون له حمايت څخه بر ځمن شي ۔ ټول حق لري چي د هر ډول تبعيض به وړاندي چي د دغي اعلامي ناقض وي او د هر ډول تحريک په وړاندي چي ددغه ډول تبعيض دپاره رامنځ ته شي په مساوي توګه د قانون له حمايت څه برڅمن شي
اتمه ماده :
دهغو عملونو په وړاندي چي دهر فرد پر ښتيزو حقوقو تجاوز وکړي او هغه حقوق د اساسي قانون او بابل کرم قانون په وسيله د هغه د پاره پيژندل شوي وي ، هر څوک صالحو ملي محکمو ته درجوع کولو حق لري
نهمه ماده:
هيڅوک بايد په خپل سر توقيف ، حبس او باتبعيد نشي ۔
لسمه ماده :
هر څوک په بشر تساوي سره حق لري چي د هغه دعوه د يوي مستقلي او بيطرفي محکمي په واسطه په منصفانه او علني توګه سره ارزبابي شي او دغي يو محکمه کولي شي د حقوق ، الزامونو او يا بل هر جزايي اتهام په باب چي شخص ته متوجه شوي دي پريکره وکړي ۔
يوولسمه ماده :
هر څوک چي په يوم جرم متهم شوي وي ، بيګناه شميرل کيږي ، تر څوپوري چي د عمومي دعوا په جريان کي چي په کي دهغه د دفاع له باره ټول ضمانتونه تامين شوي وي ، دهغه ګناه په قانوني ټوګه ثابت شي۔
هيڅوک به دهغه عمل د تر سره کولو په خاطر چي نو موري عمل د ارتکاب په وخت کي د ملي او يا بين المللي حقوقو په موجه جرم ونه پيژندل شي، محکوم نشي ۔ په همدي توګه له هغه سزا څخه چي د جرم دارتکاب په وخت کي ورسره اړه پيدا کوي ، شديد سزا به چاته نه ورکولي کيږي۔
دوولسمه ماده:
هيڅوک په خپل شخصي ژوند ، کورنيو چارو داوسيده ځاي او يا خپلو ليکونو کي نه ښايي چي د پخپل سر مداخلتونو هدف واقع شي او نه ځايي چي شرافت ، نوم او وقاريي د تعرض لاندي واقع شي ، هر څوک حق لري چي د دي ډول مداخلتونو او حيلو پر ضد د قانون تر ساتني لاندي واقع شي۔
ديارلسمه ماده:
هر څوک حق لري چي د هر هيواد په دننه کي په آزاد ډول تګ راتګ وکړي او خپل د اوسدو ځاي غوري کړي۔
هر څوک حق لري د خپل هيواد په شمول هر هيواد پرپردي او يا خپل هيواد ته بيرته وګرځي ځي ځي
څوارلسمه ماده:
هر څوک حق لري د تعقيب شکنجو او آزار په ضد د پناهګاه په لټه کي شي او يو بل هيواد ته پناه يوسي ۔
په هغو حالات کي چي تعقيب په عمومي او غير سياسي جرم او يا د ملګرو ملتونو د مقاصد او اصولو پر مخالف چال چلن مبني وي، له دغه حق څخه ګټه نشو اخيستي۔
پنځلسمه ماده:
هر څوک حق لري چي د تابعيت درلودونکي وي۔
هيڅوک د خپل تابعيت او يا د تابعيت د تغيير له حق څخه په سر محروم کولي نشي،
شپاړلسمه ماده:
هر بالغ نر او ښځه حق لري له هر ډول نژادي ، قومي ، تابعيتي يا مذهبي محدوديت څخه پرته يو له بل سره واده وکړي او خبله کورني جوړه کړي۔ دازدواجي ژوند په ټوله موده او د هغه د انحلال په وخت کي ښځه او ميړه د واده په اړوند و چارو کي د مساوي حقوقو لرونکي دي۔
واده بايد د ښځي او نر په مکمل رضايت سره په آزادانه توګه ترسره شي۔
کورني د ټولني طبعي او اساسي رکن دي او حق لري چي د ټول او دولت له حمايت څخه ګټه واخلي۔
اووه لسمه ماده:
هر شخص په انفرادي او با په ټولنيزه توګه د مالکيت حق لري۔
هيڅوک د مالکيت له حق څخه محروم کولي نشي۔
اتلسمه ماده:
هر څوک حق لري د فکر، وجدان او مذهب له آزادي څخه ګټه واخلي : دا حق د مذهب يا عقيدي د تغيير او همدارنګه د ايمان او عقيدي د اظهار ضامي دي او هم پر مذهبي تعليماتو او ديني مراسمو په ترسره کولو شامل دي۔ هر څوک کولي شي له دغه حق څخه په انفرادي او باټولنيزه توګه په خصوصي او باعمومي ډول ګټه واخلي ۔
نولسمه ماده :
هر څوک د عقيدي او بيان د آزادي حق لري او دغه حق هغه څه په برکي تيسي چي بايد د خپلو عقيدو د اظهار څخه دي څوک تشويش او اضطراب ونلري او د اطلاعاتو او افکار په ترلاسه کولو او ټولو ممکنه وسايلو ته د هغو په انتشار کي د سرحدي ملاحظاتو څخه پر ته دي آزاد واوسي۔
شلمه ماده:
هر څوک حق لري به آزادانه توګه سره د مسالمت آميزه ډلي او جمعيتونه جوړ کړي۔
هيڅوک په اجتماع کي په ګډون کولو مجبورولي نشو۔
يوويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي دخپل هيواد د عمومي چارو په اداره کي په مستقيمه توګه او با دهغو استازو په وساطت سره چي آزادنه غوره شوي دي ، برخه واخلي۔
هر څوک حق لري په مساوي شرايطو سره دخپل هيواد عمومي عهدو ته ورسيږي۔
د حکومت د قدرت سره چينه اويست ، دخلکو اراده ده ۔ دغه اراده بايد د هغو انتخاباتو په واسطه چي په صداقت سره او په دوراني توګه ترسره شي ، اظهار شه۔ انتخابات بايد عام او د مساواتو په رعايت کولو سره عملي شي او د پټي رايي ورکولو او يا سره ورته طريقي په واسطه ترسره شي چي د رايي ورکولو آزادي تامين کړي۔
دوه ويشتمه ماده:
هر څوک د ټولني د غړي په نوم د ټولنيز امنيت حق لري او جايز دي چي د ملي هڅو په وسيله او په نړيوالي مرستي سره اقتصادي ، ټولنيز او فرهنګي حقوق چي د هغه د شخصيت آزاد ښکارندوي او دهغه د مقام د پاره لازم دي ، هر هيواد او د منابع او تشکيلاتو په رعايت کولو سره ترلاسه کړي۔
درويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي کار وکړي ، خپل کار په آزادانه توګه سره غوره کړي، د کار د منصفانه او رضايت ښونکو شرايطو غوښتونکي وي او د هيکاري په وړاندي ترحمايت لاندي واقع شي۔
ټول حق لري چي له هيڅ ډول تبعيض څخه پرته مساوي کار په مقابل کي مساوي اجوره ترلاسه کړي۔
هر څوک چي کارکوي د منصفانه او رضايت ښونکي اجوري مستحق ګرځي چي د انساني شتونو سره برابر دهغه او دهغه کورني ژوند تامين کړي اودلزوم په وخت کي د ټولنيز حمايت ديلي نري وسيلي په واسطه هغه تکميل کړي۔
هر څوک حق لري چي د خپلو ګټو د دفاع د پاره له نورو سره اتحاديي جوړي کړي او په اتحاديو کي هم ګډون وکړي۔
څلورويشتمه ماده:
هر څوک داستراحت ، فراغت او تفريح حق لري او په تيره يا د دوراني رخصيتو او د کار دمعقولو ساعتونو په محدوديت سره د حقوقو مستحق دي۔
پنځه ويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي دخپل او د خپلي کورني آرامي ، سلامتي او دژوندانه سطح د خوراک ، مسکن ، طبي څارنو او لارمو ټولنيزو خدمتونه له پلوه تامين کړي۔ او همدارنګه حق لري چي دبيکاري دعيرو د نلص ناروغتيا کونډي کيدو ، او نوره ټولو مواردو کي چي دانسان دارادي نه دباندي عواملو په وجه د ژوندانه ووه پوره کولو وسايل له لاسه تللي وي اوابرومندانه ژوند له شرايطو څخه پر شي
او ماشومان حق لري چي د ځانګړي مرستي او څارني څخه ګټه واخلي ، ماشومان که دواړه په

شپږويشتمه ماده:
هر څوک حق لري چي څخه برخمن شي رو روزنه لږ تر لږ


مبتدي او پلرونه دخپلو اولادنو د ښووني او روزني د توعت په غوره کولو کي د لومريتوپ حق لري
اووه ويشتمه ماده :
هر څوک حق لري په فرهنګي ، ټولنيز ژوند کي په آزادانه توګه ګډون وکړي ، د هنرونو او فنونو څخه ګټه واخلي او په علمي پرمختګونو او دهغو په ګټو کي برخمن واويي
هر څوک حق لري وداشي يو نظم د برقراري غوښتونکي وي چي په ټولنيز او نړيواله توګه هغه حقوق او آزادي چي په دغه اعلاميه کي ذکر وي تامين کړي او پر هغو عمل وکړي۔
نه ويشتمه ماده :
هر څوک دهغي ټولني په وړاندي وظيفه لري چي دهغه آزاد تکامل او مکمل شخصيته برابر کړي۔
هر څوک د حقوقو په اجرا او دخپلو آزاديو څخه به استفاده وکړي دهغو محدودويتولو تابع دي چي د قانون په واسطه منحصرا د نورو د آزاديو او حقوقو پيزندني او رعايت کولو د تامين د اخلاقي صحيح مقتضياتو د رعايت عمومي نظم او دټولو دسوکالي دپاره ديوي ټولني په شرايطو کي وضع شوي دي۔
دغه حقوق او آزادي په هيڅ موده کي د ملګرو ملتونود مقاصد او اصولو په ضد ترسره کيدي نشي
ديرشمه ماده:
ددغي اعلامي د مقرراتو څخه هيڅ يو بايد داسي تفسير نشي چي دکوم دولت دپاره داسي يو حق ضامن وي چي دهغه په موجب وکولي شي ددغي اعلاميي د مندرجو حقوقو او آزاديو څخه هر يو له مځه يوشي او يا به هغه لاره کي کوم فعاليت ترسره کړي۔
اس میں کافی ساری اغلاط اور کچھ الفاظ جو سمجھ نہیں آ سکے چھوڑے ہیں لیکن امید ہے کہ محترم انجانا اور آصف اثر کی مدد سے یہ بہتر ہو جائے گی۔

مزید ہر قسم کی خدمت کیلئے حاضر ہوں اور تاخیر کیلئے معذرت خواہ!
 

انجانا

محفلین
میں نے ترجمہ کاپی کر دیا ہے اور پشتو پی ڈی ایف فائل کو بھی پرنٹ کر دیا ہے۔ پروف جلد شروع کیا جائے گا ۔
 

سعادت

تکنیکی معاون

انجانا

محفلین
ربیع م نے اچھی کوشش کی ہے مگر چونکہ سورس فائل انتہائی ناقص ہے تو پروف کا کام مشکل اور وقت طلب ہے۔ پشتو ترجمے کی ایک پی ڈی یف فائل ملی ہے۔ ڈاؤن لوڈ کرکے پرنٹ کردی ہے اس سے مدد ملنے کی کافی امید ہے فائل یہ ہے
 

ربیع م

محفلین
ربیع م نے اچھی کوشش کی ہے مگر چونکہ سورس فائل انتہائی ناقص ہے تو پروف کا کام مشکل اور وقت طلب ہے۔ پشتو ترجمے کی ایک پی ڈی یف فائل ملی ہے۔ ڈاؤن لوڈ کرکے پرنٹ کردی ہے اس سے مدد ملنے کی کافی امید ہے فائل یہ ہے
اہل زبان نہ ہونے کی وجہ سے بھی کچھ مشکل پیش آئی امید ہے آپ کیلئے زیادہ آسانی ہو گی۔
 

سعادت

تکنیکی معاون
ربیع م نے اچھی کوشش کی ہے مگر چونکہ سورس فائل انتہائی ناقص ہے تو پروف کا کام مشکل اور وقت طلب ہے۔ پشتو ترجمے کی ایک پی ڈی یف فائل ملی ہے۔ ڈاؤن لوڈ کرکے پرنٹ کردی ہے اس سے مدد ملنے کی کافی امید ہے فائل یہ ہے
ابھی سرسری طور پر دیکھا ہے تو اِس نئی پی‌ڈی‌ایف فائل میں موجود متن پہلی پی‌ڈی‌ایف فائل کے متن سے کچھ مختلف ہے۔ نئی فائل سے رہنمائی ضرور حاصل کیجیے، لیکن کوشش کیجیے کہ یونیکوڈ متن میں پہلی پی‌ڈی‌ایف فائل کے الفاظ ہی استعمال ہوں۔
 

انجانا

محفلین
ابھی سرسری طور پر دیکھا ہے تو اِس نئی پی‌ڈی‌ایف فائل میں موجود متن پہلی پی‌ڈی‌ایف فائل کے متن سے کچھ مختلف ہے۔ نئی فائل سے رہنمائی ضرور حاصل کیجیے، لیکن کوشش کیجیے کہ یونیکوڈ متن میں پہلی پی‌ڈی‌ایف فائل کے الفاظ ہی استعمال ہوں۔
بالکل ۔ ایسا میرا بھی خیال تھا
 

انجانا

محفلین
دبشر د حقوقو نړيواله اعلاميه
د پريکړي نيټه: ۱۰ دسمبر ۱۹۴۸ /۱۹۔۹۔۱۳۲۷ ه۔ش
د ملګرو ملتونو دسازمان عمومي غونډه


مقدمه
څرنګه چې دبشري کورنۍ دټولو غړو ذاتي حېثيت پيثزندنه او دهغوي پر رنګ او انتقال نه منونکي حقوق په نړۍ کښې د ازادۍ ، عدالت او سولې اساس تشکيلوي۔


لکه څنګه چې د بشري حقوق تحقير او د هغو نه پيژندنه په وحشيانه عملونو منجر شوي چې د بشريت روح په ګناه مجبوروي او دهغې نړۍ ظهور يي چې په هغې کښې بشر په بيان او عقيده کښې ازاد اور له ويرې او فقر څخه فارغ وي۔
د بشر دلوړو امالو تر سرليک لاندې اعلان کړي دي۔


له هغه ځايه چې اساساً بايد د بشري حقوقو د قانون په اجرا کولو سره حمايت وشي، چې بشر وروستې علاج په نوم د ظلم او فشار پر ضد په قيام مجبور نه شي۔
له هغه ځايه چې اساساً لازم دي چې د ملتونو تر منځ دوستانه اړيکو پراختيا بايد تشويق شي۔


له هغه ځايه چې د ملګرو ملتونو خلکو د بشر بنسټي حقوقو ، دانساني فرد دمقام او ارزست او د نارينه وو او ښځو د حقوقو د تساوي په هکله يو ځل بيا په منشور کښې خپل باور اعلان کړي اور ټينګه پريکړه يې کړي چې له ټولنيز پر مختګ سره مرسته وکړي او په يو ازاد چاپيريال کښې د ښه ژوندانه وضع او حالات را منځ ته کړي۔


له هغه ځايه چې غړي هيوادونه سره متعهد شوي چې د ملګرو ملتونه په همکاري سره نړېوال احترام ، دبشري حقوقو اوبنسټو د ازاديو واقعي رعايت تامين کړي۔


له هغه ځايه چې د دغو حقوقو او ازديو په نسبت ګډ مفاهمت د دغه تعهد د مکمل اجرا له پاره خاص اهميت لري۔ عمومي مجمع ، دبشري حقوق دغه نړي واله اعلاميه د ټولو خلکو او هيوادونو د ګډ ارمان په توګه اعلانوي تر څو ټول خلک او ټولنيز ارکان دغه اعلاميه تل په نظر کښې ولري او هغه دي وکړي چې د ښووني او روزنې په وسيله ، د دغو حقوقو او ازاديو احترام پراختيا ومومي اويا ملي او بين المللي تدريجي تدابير ، دهغوي حماتي او واقعي اجرا او پيژندنه که د غړو هيوادونو په منځ کښې وي او يا د هغو هيوادو د خلکو په منځ کښې چې د هغوي په قلمرو کښې وي ، تامين شي ۔


لومړۍ ماده:

ټول انسانان ازاد نړۍ ته راځي او د حيثيت او د حقوقو له پلوه سره برابر دي۔ ټول د عقل او وجدان خاوندان دي او بايد يو له بل سره د ورورۍ په روحيه سره چلنند وکړي


دوهمه ماده:
هر څوک کولے شي، پرته له هر ډول تبعيض څخه په تيره بيا د نژاد ، رنګ ، جنس، ژبه ، مذهب، سياسي عقيدې او يا هره بله عقيده چې وي۔ او هم دا رنګه د قوم، ټولنيزې وضعې(؟؟؟) ، زيږيدنه او يا هر بل موقعيت چې وي ، د ټولو هغو حقوقو او ازاديو څخه چې په دغه اعلاميه کښې ذکر شوي دي ، ګټه واخلي ۔ سر بيره پر دې هيڅ ډول تبعيض رامنځ ته نه شي چې د يو هيواد پر سياسي ادارې ، قضايي او يا بين المللي وضعي ميني وي ، که څه هم دغه هيواد مستقبل تر لاس لاندي او يا غير خود مختار وي، د هغه حاکميت په يو ډول سره محدود شوي دي۔


دريمه ماده :
هر څوک د ژوند، ازادې او شخصي امنيت حق لري۔


څلورمه ماده :
هيڅ څوک نه شي کولے چې څوک په غلامۍ کښې وساتي۔ او د غلامانو را کړه ور کړه په هر ډول چې وي ممنوع ده۔


پينځمه ماده:
هيڅ څوک نه شي کولے چې څوک تر شکنجي ، مجازات او يا داسي چال چلن لاندې چې ظالمانه ، دانسانيت او د بشري شتوَنو پر ضد او توهين آميز وي، وساتي ۔


سپږمه ماده:
هر څوک حق لري چې دهغه حقوقي شخصيت په هر ځاي کښې د قانون په وړاندې د يو انسان په نوم وپيژندل شي۔


اوومه ماده:
ټول خلک دقانون په وړاندې سره برابر دي او حق لري چې له تبعيض له پرته په مساوي توګه د قانون له حمايت څخه بر خمن شي ۔ ټول حق لري چې د هر ډول تبعيض په وړاندې چې د دغي اعلامې ناقض وي او د هر ډول تحريک په وړاندې چې ددغه ډول تبعيض دپاره رامنځ ته شي په مساوي توګه د قانون له حمايت څه برخمن شي


اتمه ماده :
دهغو عملونو په وړاندې چې د هر فرد پر بنسټيزو حقوقو تجاوز وکړي او هغه حقوق د اساسي قانون او يا بل کوم قانون په وسيله د هغه د پاره پيژندل شوي وي ، هر څوک صالحو ملي محکمو ته د رجوع کولو حق لري


نهمه ماده:
هيڅ څوک بايد په خپل سر توقيف ،بندي او يا تبعيد نه شي ۔


لسمه ماده :
هر څوک په بشر تساوي سره حق لري چې د هغه دعوه د يوې مستقلې او بې طرفې محکمي په واسطه په منصفانه او علنۍ توګه سره ارزيابي شي او دغه يو محکمه کولے شي د حقوق ، الزامونو او يا بل هر جزايي اتهام په باب چې شخص ته متوجه شوي دي پريکره وکړي ۔


يوولسمه ماده :
۱۔ هر څوک چې په يوم جرم متهم شوے وي ، بې ګناه شميرل کيږي ، تر څو پورې چې د عمومي دعوه په جريان کښې چې په کښې د هغه د دفاع له پاره ټول ضمانتونه تامين شوي وي ، دهغه ګناه په قانوني ټوګه ثابت شي۔


۲۔ هيڅ څوک به دهغه عمل د تر سره کولو په خاطر چې نو موړي عمل د ارتکاب په وخت کښې د ملي او يا بين المللي حقوقو په موجه جرم و نه پيژندل شي، محکوم نه شي ۔ په هم دې توګه له هغه سزا څخه چې د جرم دارتکاب په وخت کښې ورسره اړه پيدا کوي ، شديد سزا به چا ته نه ورکولے کيږي۔


دولسمه ماده:
هيڅ څوک په خپل شخصي ژوند ، کورنيو چارو، د اوسيدو ځاي او يا خپلو ليکونو کښې نه ښايي چې د په خپل سر مداخلتونو هدف واقع شي او نه ځايي چې شرافت ، نوم او وقار يې د تعرض لاندي واقع شي ، هر څوک حق لري چې د دې ډول مداخلتونو او حيلو پر ضد د قانون تر ساتني لاندي واقع شي۔


ديارلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د هر هيواد په دننه کښې په ازاد ډول تګ راتګ وکړي او خپل د اوسيدو ځاي غوره کړي۔


۲۔ هر څوک حق لري د خپل هيواد په شمول هر هيواد پريږدي او يا خپل هيواد ته بيرته وګرځي۔


څوارلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د تعقيب شکنجو او ازار په ضد د پناه ګاه په لټه کښې شي او يو بل هيواد ته پناه يوسي ۔


۲۔ په هغو حالاتو کښې چې تعقيب په عمومي او غير سياسي جرم او يا د ملګرو ملتونو د مقاصد او اصولو پر مخالف چال چلن مبني وي، له دغه حق څخه ګټه نه شو اخيستے۔


پنځلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د تابعيت درلودونکي وي۔


۲۔ هيڅ څوک د خپل تابعيت او يا د تابعيت د تغيير له حق څخه په سر محروم کولے نه شي۔


شپاړلسمه ماده:
۱۔ هر بالغ نر او ښځه حق لري له هر ډول نژادي ، قومي ، تابعيتي يا مذهبي محدوديت څخه پرته يو له بل سره واده وکړي او خپله کورنۍ جوړه کړي۔ د ازدواجي ژوند په ټوله موده او د هغه د انحلال په وخت کښې ښځه او ميړه د واده په اړوندو چارو کښې د مساوي حقوقو لرونکي دي۔


۲۔ واده بايد د ښځي او نر په مکمل رضايت سره په ازادانه توګه تر سره شي۔


۳۔ کورنۍ د ټولنې طبعي او اساسي رکن دے او حق لري چې د ټول او دولت له حمايت څخه ګټه واخلي۔


اووه لسمه ماده:
۱۔ هر شخص په انفرادي او يا په ټولنيزه توګه د مالکيت حق لري۔


۲۔ هيڅ څوک د مالکيت له حق څخه محروم کولے نه شي۔


اتلسمه ماده:
هر څوک حق لري د فکر، وجدان او مذهب له ازادۍ څخه ګټه واخلي : دا حق د مذهب يا عقيدې د تغيير او هم دا رنګه د ايمان او عقيدې د اظهار ضامن دي او هم پر مذهبي تعليماتو او ديني مراسمو په ترسره کولو شامل دي۔ هر څوک کولي شي له دغه حق څخه په انفرادي او يا ټولنيزه توګه په خصوصي او يا عمومي ډول ګټه واخلي ۔


نولسمه ماده :
هر څوک د عقيدې او بيان د ازادۍ حق لري او دغه حق هغه څه په يره کښي نيسي چې بايد د خپلو عقيدو د اظهار څخه دي څوک تشويش او اضطراب ونه لري او د اطلاعاتو او افکار په ترلاسه کولو او ټولو ممکنه وسايلو ته د هغو په انتشار کښې د سرحدي ملاحظاتو څخه پرته دې ازاد واوسي۔


شلمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې په ازادانه توګه سره د مسالمت آميزه ډلي او جمعيتونه جوړ کړي۔


۲۔ هيڅ څوک په اجتماع کښې په ګډون کولو مجبورولے نه شي۔


يوويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې دخپل هيواد د عمومي چارو په اداره کښې په مستقيمه توګه او يا دهغو استازو په وساطت سره چې ازادانه غوره شوي دي ، برخه واخلي۔


۲۔ هر څوک حق لري په مساوي شرايطو سره دخپل هيواد عمومي عهدو ته ورسيږي۔


۳۔ د حکومت د قدرت سرچينه او بنسټ دخلکو اراده ده ۔ دغه اراده بايد د هغو انتخاباتو په واسطه چې په صداقت سره او په دوراني توګه ترسره شي ، اظهار شي۔ انتخابات بايد عام او د مساواتو په رعايت کولو سره عملي شي او د پټي رايې ورکولو او يا سره ورته طريقي په واسطه ترسره شي چې د رايې ورکولو ازادي تامين کړي۔


دوه ويشتمه ماده:
هر څوک د ټولنې د غړي په نوم د ټولنيز امنيت حق لري او جائز دي چې د ملي هڅو په وسيله او په نړيوالې مرستې سره اقتصادي ، ټولنيز او فرهنګي حقوق چې د هغه د شخصيت ازاد ښکارندوي او د هغه د مقام د پاره لازم دي ، هر هيواد او د منابع او تشکيلاتو په رعايت کولو سره ترلاسه کړي۔


درويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې کار وکړي ، خپل کار په ازادانه توګه سره غوره کړي، د کار د منصفانه او رضائت ښوونکو شرايطو غوښتونکي وي او د بې کارۍ په وړاندې ترحمايت لاندي واقع شي۔


۲۔ ټول حق لري چې له هيڅ ډول تبعيض څخه پرته مساوي کار په مقابل کښې مساوي اجوره تر لاسه کړي۔


۳۔ هر څوک چې کارکوي د منصفانه او رضائت ښوونکي اجورې مستحق ګرځي چې د انساني شتونو سره برابر د هغه او د هغه کورنۍ ژوند تامين کړي اود لزوم په وخت کښې د ټولنيز حمايت د بلې نوې وسيلې په واسطه هغه تکميل کړي۔


۴۔ هر څوک حق لري چې د خپلو ګټو د دفاع د پاره له نورو سره اتحاديې جوړې کړي او په اتحاديو کښې هم ګډون وکړي۔


څلورويشتمه ماده:
هر څوک داستراحت ، فراغت او تفريح حق لري او په تيره يا د دوراني رخصيتو او د کار دمعقولو ساعتونو په محدوديت سره د حقوقو مستحق دي۔


پنځه ويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې دخپل او د خپلې کورنۍ ارام ، سلامتي او د ژوندانه سطح د خوراک ، مسکن ، طبي څارنو او لاريو د ټولنيزو خدمتونه له پلوه تامين کړي۔ او هم دا رنګه حق لري چې دبېکارۍ، معتوبتيا، ناتواني، ناروغتيا، کونډه کيدو او نورو ټولو مواردو کښې چې دانسان دارادي نه دباندي عواملو په وجه د ژوندانه اړتياوو پوره کولو وسايل له لاسه تللي وي اوابرومندانه ژوند له شرايطو څخه برخمن شي۔


مېندې او ماشومان حق لري چې د ځانګړي مرستې او څارنې څخه ګټه واخلي ، ماشومان که د واده په واسطه يا بې نکاحه پيدا شوي وي د مساوي ټولنيز څخ بايد برخمن شي۔

شپږويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د ښوونې او روزنې څخه برخمن شي۔ ښوونه او روزنه بر سره په لومړينو او اساسي پړاوونو کښې ويړيا لومړني تعليمات بايد اجباري وي۔ حرفوي، ټکنيکي زده کړې، عموميت ومومي لوړې زده کړي بايد د مساوي شرائطو سره د ټولو پرمخ خلاصېوي او ټول د استعداد او وړتيا په بنسټ له هغه څخه ګټه پورته کړي۔

۲۔ ښوونه او روزنه بايد د انساني شخصيت د بشپړ والي او بشري حقوقو او بنسټيزو ازديو ته درناوي د زياتوالي په لورې وهڅول شي۔ ښوونه او روزنه بايد ټولو ملتونو، توکمنو او ديني ډلو تر مينځ تفاهم، زغم او دوستي پياوړې کړي او د ملګرو ملتنو هڅې د سولې د پياړتيا د پاره پر مخ پقزي۔

اووه ويشتمه ماده :
۱۔ هر څوک حق لري په فرهنګي ، ټولنيز ژوند کښې په ازادانه توګه ګډون وکړي ، د هنرونو او فنونو څخه ګټه واخلي او په علمي پرمختګونو او دهغو په ګټو کښې برخمن شي


۲۔ هر څوک حق لري چې په ټونه کښې د داسې يو نظم د برقراري غوښتونکي وي چې په ټولنيز او نړيواله توګه هغه حقوق او ازادي چې په دغه اعلاميه کښې ذکر وي تامين کړي او پر هغو عمل وکړي۔


نه ويشتمه ماده :
۱۔ هر څوک دهغي ټولني په وړاندې وظيفه لري چې دهغه ازاد تکامل او مکمل شخصيت برابر کړي۔


۲۔ هر څوک د حقوقو په اجرا او دخپلو ازاديو څخه استفاده کښې دهغو محدودويتولو تابع دي چې د قانون په واسطه منحصراً د نورو د ازاديو او حقوقو پيژندنې او رعايت کولو د تامين د اخلاقي صحيح مقتضياتو د رعايت عمومي نظم او دټولو دسوکالي دپاره ديوي ټولني په شرايطو کښې وضع شوي دي۔


۳۔ دغه حقوق او ازادي په هيڅ هيواد کښې د ملګرو ملتونود مقاصد او اصولو په ضد ترسره کيدے نه شي


ديرشمه ماده:
ددغي اعلامي د مقرراتو څخه هيڅ يو بايد داسي تفسير و نه شي چې دکوم دولت دپاره داسي يو حق ضامن وي چې دهغه په موجب وکولے شي د دغي اعلاميي د مندرجو حقوقو او ازاديو څخه هر يو له مخه يوشي او يا به هغه لاره کښې کوم فعاليت ترسره کړي۔


 

ربیع م

محفلین
دبشر د حقوقو نړيواله اعلاميه
د پريکړي نيټه: ۱۰ دسمبر ۱۹۴۸ /۱۹۔۹۔۱۳۲۷ ه۔ش
د ملګرو ملتونو دسازمان عمومي غونډه


مقدمه
څرنګه چې دبشري کورنۍ دټولو غړو ذاتي حېثيت پيثزندنه او دهغوي پر رنګ او انتقال نه منونکي حقوق په نړۍ کښې د ازادۍ ، عدالت او سولې اساس تشکيلوي۔


لکه څنګه چې د بشري حقوق تحقير او د هغو نه پيژندنه په وحشيانه عملونو منجر شوي چې د بشريت روح په ګناه مجبوروي او دهغې نړۍ ظهور يي چې په هغې کښې بشر په بيان او عقيده کښې ازاد اور له ويرې او فقر څخه فارغ وي۔
د بشر دلوړو امالو تر سرليک لاندې اعلان کړي دي۔


له هغه ځايه چې اساساً بايد د بشري حقوقو د قانون په اجرا کولو سره حمايت وشي، چې بشر وروستې علاج په نوم د ظلم او فشار پر ضد په قيام مجبور نه شي۔
له هغه ځايه چې اساساً لازم دي چې د ملتونو تر منځ دوستانه اړيکو پراختيا بايد تشويق شي۔


له هغه ځايه چې د ملګرو ملتونو خلکو د بشر بنسټي حقوقو ، دانساني فرد دمقام او ارزست او د نارينه وو او ښځو د حقوقو د تساوي په هکله يو ځل بيا په منشور کښې خپل باور اعلان کړي اور ټينګه پريکړه يې کړي چې له ټولنيز پر مختګ سره مرسته وکړي او په يو ازاد چاپيريال کښې د ښه ژوندانه وضع او حالات را منځ ته کړي۔


له هغه ځايه چې غړي هيوادونه سره متعهد شوي چې د ملګرو ملتونه په همکاري سره نړېوال احترام ، دبشري حقوقو اوبنسټو د ازاديو واقعي رعايت تامين کړي۔


له هغه ځايه چې د دغو حقوقو او ازديو په نسبت ګډ مفاهمت د دغه تعهد د مکمل اجرا له پاره خاص اهميت لري۔ عمومي مجمع ، دبشري حقوق دغه نړي واله اعلاميه د ټولو خلکو او هيوادونو د ګډ ارمان په توګه اعلانوي تر څو ټول خلک او ټولنيز ارکان دغه اعلاميه تل په نظر کښې ولري او هغه دي وکړي چې د ښووني او روزنې په وسيله ، د دغو حقوقو او ازاديو احترام پراختيا ومومي اويا ملي او بين المللي تدريجي تدابير ، دهغوي حماتي او واقعي اجرا او پيژندنه که د غړو هيوادونو په منځ کښې وي او يا د هغو هيوادو د خلکو په منځ کښې چې د هغوي په قلمرو کښې وي ، تامين شي ۔


لومړۍ ماده:

ټول انسانان ازاد نړۍ ته راځي او د حيثيت او د حقوقو له پلوه سره برابر دي۔ ټول د عقل او وجدان خاوندان دي او بايد يو له بل سره د ورورۍ په روحيه سره چلنند وکړي


دوهمه ماده:
هر څوک کولے شي، پرته له هر ډول تبعيض څخه په تيره بيا د نژاد ، رنګ ، جنس، ژبه ، مذهب، سياسي عقيدې او يا هره بله عقيده چې وي۔ او هم دا رنګه د قوم، ټولنيزې وضعې(؟؟؟) ، زيږيدنه او يا هر بل موقعيت چې وي ، د ټولو هغو حقوقو او ازاديو څخه چې په دغه اعلاميه کښې ذکر شوي دي ، ګټه واخلي ۔ سر بيره پر دې هيڅ ډول تبعيض رامنځ ته نه شي چې د يو هيواد پر سياسي ادارې ، قضايي او يا بين المللي وضعي ميني وي ، که څه هم دغه هيواد مستقبل تر لاس لاندي او يا غير خود مختار وي، د هغه حاکميت په يو ډول سره محدود شوي دي۔


دريمه ماده :
هر څوک د ژوند، ازادې او شخصي امنيت حق لري۔


څلورمه ماده :
هيڅ څوک نه شي کولے چې څوک په غلامۍ کښې وساتي۔ او د غلامانو را کړه ور کړه په هر ډول چې وي ممنوع ده۔


پينځمه ماده:
هيڅ څوک نه شي کولے چې څوک تر شکنجي ، مجازات او يا داسي چال چلن لاندې چې ظالمانه ، دانسانيت او د بشري شتوَنو پر ضد او توهين آميز وي، وساتي ۔


سپږمه ماده:
هر څوک حق لري چې دهغه حقوقي شخصيت په هر ځاي کښې د قانون په وړاندې د يو انسان په نوم وپيژندل شي۔


اوومه ماده:
ټول خلک دقانون په وړاندې سره برابر دي او حق لري چې له تبعيض له پرته په مساوي توګه د قانون له حمايت څخه بر خمن شي ۔ ټول حق لري چې د هر ډول تبعيض په وړاندې چې د دغي اعلامې ناقض وي او د هر ډول تحريک په وړاندې چې ددغه ډول تبعيض دپاره رامنځ ته شي په مساوي توګه د قانون له حمايت څه برخمن شي


اتمه ماده :
دهغو عملونو په وړاندې چې د هر فرد پر بنسټيزو حقوقو تجاوز وکړي او هغه حقوق د اساسي قانون او يا بل کوم قانون په وسيله د هغه د پاره پيژندل شوي وي ، هر څوک صالحو ملي محکمو ته د رجوع کولو حق لري


نهمه ماده:
هيڅ څوک بايد په خپل سر توقيف ،بندي او يا تبعيد نه شي ۔


لسمه ماده :
هر څوک په بشر تساوي سره حق لري چې د هغه دعوه د يوې مستقلې او بې طرفې محکمي په واسطه په منصفانه او علنۍ توګه سره ارزيابي شي او دغه يو محکمه کولے شي د حقوق ، الزامونو او يا بل هر جزايي اتهام په باب چې شخص ته متوجه شوي دي پريکره وکړي ۔


يوولسمه ماده :
۱۔ هر څوک چې په يوم جرم متهم شوے وي ، بې ګناه شميرل کيږي ، تر څو پورې چې د عمومي دعوه په جريان کښې چې په کښې د هغه د دفاع له پاره ټول ضمانتونه تامين شوي وي ، دهغه ګناه په قانوني ټوګه ثابت شي۔


۲۔ هيڅ څوک به دهغه عمل د تر سره کولو په خاطر چې نو موړي عمل د ارتکاب په وخت کښې د ملي او يا بين المللي حقوقو په موجه جرم و نه پيژندل شي، محکوم نه شي ۔ په هم دې توګه له هغه سزا څخه چې د جرم دارتکاب په وخت کښې ورسره اړه پيدا کوي ، شديد سزا به چا ته نه ورکولے کيږي۔


دولسمه ماده:
هيڅ څوک په خپل شخصي ژوند ، کورنيو چارو، د اوسيدو ځاي او يا خپلو ليکونو کښې نه ښايي چې د په خپل سر مداخلتونو هدف واقع شي او نه ځايي چې شرافت ، نوم او وقار يې د تعرض لاندي واقع شي ، هر څوک حق لري چې د دې ډول مداخلتونو او حيلو پر ضد د قانون تر ساتني لاندي واقع شي۔


ديارلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د هر هيواد په دننه کښې په ازاد ډول تګ راتګ وکړي او خپل د اوسيدو ځاي غوره کړي۔


۲۔ هر څوک حق لري د خپل هيواد په شمول هر هيواد پريږدي او يا خپل هيواد ته بيرته وګرځي۔


څوارلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د تعقيب شکنجو او ازار په ضد د پناه ګاه په لټه کښې شي او يو بل هيواد ته پناه يوسي ۔


۲۔ په هغو حالاتو کښې چې تعقيب په عمومي او غير سياسي جرم او يا د ملګرو ملتونو د مقاصد او اصولو پر مخالف چال چلن مبني وي، له دغه حق څخه ګټه نه شو اخيستے۔


پنځلسمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د تابعيت درلودونکي وي۔


۲۔ هيڅ څوک د خپل تابعيت او يا د تابعيت د تغيير له حق څخه په سر محروم کولے نه شي۔


شپاړلسمه ماده:
۱۔ هر بالغ نر او ښځه حق لري له هر ډول نژادي ، قومي ، تابعيتي يا مذهبي محدوديت څخه پرته يو له بل سره واده وکړي او خپله کورنۍ جوړه کړي۔ د ازدواجي ژوند په ټوله موده او د هغه د انحلال په وخت کښې ښځه او ميړه د واده په اړوندو چارو کښې د مساوي حقوقو لرونکي دي۔


۲۔ واده بايد د ښځي او نر په مکمل رضايت سره په ازادانه توګه تر سره شي۔


۳۔ کورنۍ د ټولنې طبعي او اساسي رکن دے او حق لري چې د ټول او دولت له حمايت څخه ګټه واخلي۔


اووه لسمه ماده:
۱۔ هر شخص په انفرادي او يا په ټولنيزه توګه د مالکيت حق لري۔


۲۔ هيڅ څوک د مالکيت له حق څخه محروم کولے نه شي۔


اتلسمه ماده:
هر څوک حق لري د فکر، وجدان او مذهب له ازادۍ څخه ګټه واخلي : دا حق د مذهب يا عقيدې د تغيير او هم دا رنګه د ايمان او عقيدې د اظهار ضامن دي او هم پر مذهبي تعليماتو او ديني مراسمو په ترسره کولو شامل دي۔ هر څوک کولي شي له دغه حق څخه په انفرادي او يا ټولنيزه توګه په خصوصي او يا عمومي ډول ګټه واخلي ۔


نولسمه ماده :
هر څوک د عقيدې او بيان د ازادۍ حق لري او دغه حق هغه څه په يره کښي نيسي چې بايد د خپلو عقيدو د اظهار څخه دي څوک تشويش او اضطراب ونه لري او د اطلاعاتو او افکار په ترلاسه کولو او ټولو ممکنه وسايلو ته د هغو په انتشار کښې د سرحدي ملاحظاتو څخه پرته دې ازاد واوسي۔


شلمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې په ازادانه توګه سره د مسالمت آميزه ډلي او جمعيتونه جوړ کړي۔


۲۔ هيڅ څوک په اجتماع کښې په ګډون کولو مجبورولے نه شي۔


يوويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې دخپل هيواد د عمومي چارو په اداره کښې په مستقيمه توګه او يا دهغو استازو په وساطت سره چې ازادانه غوره شوي دي ، برخه واخلي۔


۲۔ هر څوک حق لري په مساوي شرايطو سره دخپل هيواد عمومي عهدو ته ورسيږي۔


۳۔ د حکومت د قدرت سرچينه او بنسټ دخلکو اراده ده ۔ دغه اراده بايد د هغو انتخاباتو په واسطه چې په صداقت سره او په دوراني توګه ترسره شي ، اظهار شي۔ انتخابات بايد عام او د مساواتو په رعايت کولو سره عملي شي او د پټي رايې ورکولو او يا سره ورته طريقي په واسطه ترسره شي چې د رايې ورکولو ازادي تامين کړي۔


دوه ويشتمه ماده:
هر څوک د ټولنې د غړي په نوم د ټولنيز امنيت حق لري او جائز دي چې د ملي هڅو په وسيله او په نړيوالې مرستې سره اقتصادي ، ټولنيز او فرهنګي حقوق چې د هغه د شخصيت ازاد ښکارندوي او د هغه د مقام د پاره لازم دي ، هر هيواد او د منابع او تشکيلاتو په رعايت کولو سره ترلاسه کړي۔


درويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې کار وکړي ، خپل کار په ازادانه توګه سره غوره کړي، د کار د منصفانه او رضائت ښوونکو شرايطو غوښتونکي وي او د بې کارۍ په وړاندې ترحمايت لاندي واقع شي۔


۲۔ ټول حق لري چې له هيڅ ډول تبعيض څخه پرته مساوي کار په مقابل کښې مساوي اجوره تر لاسه کړي۔


۳۔ هر څوک چې کارکوي د منصفانه او رضائت ښوونکي اجورې مستحق ګرځي چې د انساني شتونو سره برابر د هغه او د هغه کورنۍ ژوند تامين کړي اود لزوم په وخت کښې د ټولنيز حمايت د بلې نوې وسيلې په واسطه هغه تکميل کړي۔


۴۔ هر څوک حق لري چې د خپلو ګټو د دفاع د پاره له نورو سره اتحاديې جوړې کړي او په اتحاديو کښې هم ګډون وکړي۔


څلورويشتمه ماده:
هر څوک داستراحت ، فراغت او تفريح حق لري او په تيره يا د دوراني رخصيتو او د کار دمعقولو ساعتونو په محدوديت سره د حقوقو مستحق دي۔


پنځه ويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې دخپل او د خپلې کورنۍ ارام ، سلامتي او د ژوندانه سطح د خوراک ، مسکن ، طبي څارنو او لاريو د ټولنيزو خدمتونه له پلوه تامين کړي۔ او هم دا رنګه حق لري چې دبېکارۍ، معتوبتيا، ناتواني، ناروغتيا، کونډه کيدو او نورو ټولو مواردو کښې چې دانسان دارادي نه دباندي عواملو په وجه د ژوندانه اړتياوو پوره کولو وسايل له لاسه تللي وي اوابرومندانه ژوند له شرايطو څخه برخمن شي۔


مېندې او ماشومان حق لري چې د ځانګړي مرستې او څارنې څخه ګټه واخلي ، ماشومان که د واده په واسطه يا بې نکاحه پيدا شوي وي د مساوي ټولنيز څخ بايد برخمن شي۔

شپږويشتمه ماده:
۱۔ هر څوک حق لري چې د ښوونې او روزنې څخه برخمن شي۔ ښوونه او روزنه بر سره په لومړينو او اساسي پړاوونو کښې ويړيا لومړني تعليمات بايد اجباري وي۔ حرفوي، ټکنيکي زده کړې، عموميت ومومي لوړې زده کړي بايد د مساوي شرائطو سره د ټولو پرمخ خلاصېوي او ټول د استعداد او وړتيا په بنسټ له هغه څخه ګټه پورته کړي۔

۲۔ ښوونه او روزنه بايد د انساني شخصيت د بشپړ والي او بشري حقوقو او بنسټيزو ازديو ته درناوي د زياتوالي په لورې وهڅول شي۔ ښوونه او روزنه بايد ټولو ملتونو، توکمنو او ديني ډلو تر مينځ تفاهم، زغم او دوستي پياوړې کړي او د ملګرو ملتنو هڅې د سولې د پياړتيا د پاره پر مخ پقزي۔

اووه ويشتمه ماده :
۱۔ هر څوک حق لري په فرهنګي ، ټولنيز ژوند کښې په ازادانه توګه ګډون وکړي ، د هنرونو او فنونو څخه ګټه واخلي او په علمي پرمختګونو او دهغو په ګټو کښې برخمن شي


۲۔ هر څوک حق لري چې په ټونه کښې د داسې يو نظم د برقراري غوښتونکي وي چې په ټولنيز او نړيواله توګه هغه حقوق او ازادي چې په دغه اعلاميه کښې ذکر وي تامين کړي او پر هغو عمل وکړي۔


نه ويشتمه ماده :
۱۔ هر څوک دهغي ټولني په وړاندې وظيفه لري چې دهغه ازاد تکامل او مکمل شخصيت برابر کړي۔


۲۔ هر څوک د حقوقو په اجرا او دخپلو ازاديو څخه استفاده کښې دهغو محدودويتولو تابع دي چې د قانون په واسطه منحصراً د نورو د ازاديو او حقوقو پيژندنې او رعايت کولو د تامين د اخلاقي صحيح مقتضياتو د رعايت عمومي نظم او دټولو دسوکالي دپاره ديوي ټولني په شرايطو کښې وضع شوي دي۔


۳۔ دغه حقوق او ازادي په هيڅ هيواد کښې د ملګرو ملتونود مقاصد او اصولو په ضد ترسره کيدے نه شي


ديرشمه ماده:
ددغي اعلامي د مقرراتو څخه هيڅ يو بايد داسي تفسير و نه شي چې دکوم دولت دپاره داسي يو حق ضامن وي چې دهغه په موجب وکولے شي د دغي اعلاميي د مندرجو حقوقو او ازاديو څخه هر يو له مخه يوشي او يا به هغه لاره کښې کوم فعاليت ترسره کړي۔

اعلی
بہت عمدہ
 

انجانا

محفلین
یہ ترجمہ ناقص اور فارسی زدہ پشتو میں ہے جو کہ پاکستانی پختون کے لئے سمجھنا مشکل تر ہےاور نظر ثانی کا متقاضی ہے
پروف ریڈنگ میں حتی الوسع کوشش کی ہے مگر غلطیاں پھر بھی رہ گئی ہوں گی
 

ربیع م

محفلین
یہ ترجمہ ناقص اور فارسی زدہ پشتو میں ہے جو کہ پاکستانی پختون کے لئے سمجھنا مشکل تر ہےاور نظر ثانی کا متقاضی ہے
پروف ریڈنگ میں حتی الوسع کوشش کی ہے مگر غلطیاں پھر بھی رہ گئی ہوں گی
میرے خیال میں خالص پشتو یہی ہے؟
 
Top