141
جو کجھ وچ کتاباں لکھی، ہونی سی سو ہوئی
سر پر منّ رضا ربے دی، دوس نہیں اس کوئی
142
دوجا ہور سنو گل میری، ترکھے کم شیطانی
اگے بھی تُدھ نالوں وڈے، ہوئے شاہ جہانی
143
جیؤں جیؤں دنیا تے اوہ ورتے، سو ورتب بھلیرے
جے چلیں پھڑ چال اوہناں دی، ایہ بہتر حق تیرے
144
طوق سنگل جمشید بنا کے، چھوڑ گیا اس گلّے
بند خانہ اسکندر کیتا، تقصیری دُکھ جھلے
145
زندہ مارن پھر بھی سوکھا ،جاں چاہیے مروایا
مویا گیا مڑ کی کر لبھ سی، جس دن دینا آیا
146
ہاشم شاہ جلادوں سن کے، گل پسند لیاندی
کہندا اس نوں توں ہیں دسیں، ایہ اصلاح اساں دی
147
جوتوں دسیں سوئیو کرئیے، گل کہی تُدھ خاصی
پر اک بھاوے ناہیں اس دی، مُڈھوں کرن خلاصی
148
عرض کیتی جلّادے شاہا، اس نوں قید کراؤ
شاہپالے دی جاں جاں توڑی، مرضی نہ آزماؤ
149
جے اس کجھ اپاؤ نہ کیتا، بانہہ اسدی نہ لوڑی
اس ویلے بہرامے بابت، مارسٹن گل تھوڑی
150
جے اوہ زورا کرکے منگے، دے جمائی میرا
قیدوں کڈھ کریسیں حاضر، تاں کم چنگا تیرا
151
ہاشم شاہ جلاّدے تائیں، آفرین پکاری
ایہ صلاح پسند لیاندی، نالے مجلس ساری
152
جلاّدے نوں خلعت دے کے، کیتا وچ امیراں
خونی قید کراون کارن، کرن لگے تدبیراں
153
قلزم کوٹ اندر سی کھوہا، ڈُونگھا ودھ شماروں
بہت لماّ تے باطن وچوں، کالا تار زناروں
154
یا اوہ روز حشر دے والی، آہی رات ہنیری
ویکھن سات کنارا اس دا، جاندی بَھج دلیری
155
کے کجھ آکھاں تھلا اس دا، دھئول مچھی تک پُہتا
پیروں سِرا نہ نظری آوے، جے سو تکیے بُہتا
156
جے کر پتھر اُتوّں سٹیے، رہے برس تک راہی
جیا جُون اوہدے وچ مر کے، گندھی ترکیّ آہی
157
جے سورج وچ جھاتی پاوے، ویکھ ہنیرا نسدا
کالکھ بُری اُہدی وچ آیاں ،نور دہیں دا کھسدا
158
بُرا دُرگ دیواں دا آہا، دوزخ دنیا اُتے
سپ اٹھوئیں ہور خزندے، وانگر کالے کتے
159
پَیریں سنگل طوق گلے وچ، شاہزادے نوں پاکے
اوس درگے وچ وگایا، بیٹھا تھلے جا کے
160
صورت سیرت ولّوں آہا، مہتر یوسف ثانی
تاہییں مِلی میراث اُوہناں دی، کھُوہ پیا زندانی
161
بے نظیر شہزادہ آہا ،عشق پری دے پھڑیا
تاہییں قید دیواں دی اندر، جا بے چارہ جھڑیا
162
پٹ پہاڑ دتاّ چا اُتے، منہ کھوہے دا کجیا
دیکھ عاشق دی بُھکھ محمد، اجے نہ عشقوں رجیا
163
دیواں قتل کرن تھیں چھڈیا، قید برُی وچ پایا
بُھکھا تے ترہایا مرسی، سہم اوہناں کجھ آیا
164
اوس پُڑے وچ موری کیتی، وانگ چکی دے گالے
اَن پانی لمکاون اوتھوں، پاکے وچ پیالے
165
کدی کدی کجھ روٹی پانی، تھوڑا بہتا کھانا
سیف ملوکے ول پہنچاون، کر کے خوف ربانا
166
جاں شاہ مہرے باہر کڈھے، روشن وانگر اگیّ
اعظم اسم زبانوں پڑھیا، لو کھوہے وچ لگی
167
سپ اٹھوئیں ہور خزندے، نس چھُپے وچ دھرتی
مہتر یوسف والی حالت، سبھ اوتھے ونج ورتی
168
پیریں سنگل بیڑی بدھی، کن چا نپاں گل گولے
ہتھ ہتھوڑی سنگل نالے، کجھ بھارے کجھ ہولے
169
آب حیات کھرے دا چشمہ، سیف ملوک شہزادہ
وچ ہنیر کھوہے دے بیٹھا، رب دا ویکھ ارادہ
170
نال افسوس اوہدے کر بیٹھا، انبر بانا نیلا
سورج دا غمناکی کولوں، ہو گیا رنگ پیلا
171
سینے داغ چنے نوں لگا، تک کے شاہ دا رُولا
نِت دہاڑے گھٹدا جاندا ،کہندا ہائے مقبولا
172
کت ول نس ونجاں اسمانوں، دھاڑا لوکو دھاڑا
دند تیرے کہے تیز اساں تے، ہے بڈھیا بگھیاڑا
173
یوسف ثانی ویکھ جوانی، ترس نہ آوے تیں نوں
خوب جوان اجیہا پکڑیں، عالم دیکھے جیں نوں
174
پیا خیال اساڈے ویری، کس نوں کوک سنائیے
ظالم ستم ہمیشِہ کردا، کِت پاسے نس جائیے
175
اوّل لاء امید بھلے دی ،قید بری وچ پاندا
کھڑ خورشید دوپہراں اُتےّ، دھرتی وت ڈباندا
176
دن دن وادھا گھٹ چنے دا، کر چودھیں نوں پورا
پھیر اتھائیں راتیں توڑی، کر چھڈ دا بے نورا
177
کوک دُہائی کرے لوکائی، دو لابی اسمانوں
نت کھوہے وچ سٹدا پھڑکے، روشن چن جیہاں نوں
178
باغ دلاں دے اندر چردا، بک لڈکا پھڑکے
بگھیاڑاں دے ہتھ پھڑ اندا ،ونڈ ونڈ کھاؤ کھڑکے
179
ننگے سر پہاڑ چُکائے، جِنھاں پھُل نہ چایا
ویکھو پُھل گلاب چوطرفوں، سیخاں دے منہ آیا
180
باغیں سیر کریندی بلبل، پکڑ پنجر وچ پاوے
سیف ملوک جیہے تن نازک، ایسے دکھ سہاوے
181
جاں اس بُتے باز اسمانے،سٹیا درُگ شہزادہ
ترٹے پھٹ پُرانے مُڑ کے، ہویا درد زیادہ
182
زاروزار روئے وچ درُگے، رتو نیر اُچھلےّ
بھارے سنگل کاٹھ پئے سن ،کجھ ہتھ پیر نہ ہلےّ
183
رین دناں کجھ چین نہ رہیا، وین کرے دُکھیارے
فکر دھیان نہ جان اپنی دا، دل وچ سان پیارے
184
ایہ کے سخت زمانہ آیا، ہئے ہئے وے اسمانا
قدر بقدری موجاں مانے، ہر کوئی وچ جہاناں
185
مینوں دن دن دکھ زیادہ ،ہوروں ہور سیاپے
کتھے وطن کتھے سنگ ساتھی، کتھے دُکھئیے ماپے
186
کتھے صاعد، کتھے ملکہ ،کتھے باغ ارم دا
کون کرے اج بھال محمد، ہووے بھنجال اس غم دا
187
نال میرے کے نالش تیری، ہے اسمان بلندا
میں کے شرکت سادھن جوگا، عاجز خاکی بندہ
188
میں شوُہدے پردیسی بندے، کے گمایا تیرا
نہ کوئی تیرا تارا لاہیا ،نہ چن چایا تیرا
189
مُلکوں دیسوں باہر اہو کے، مگر میرے کیوں لگوں
اجے میرے پر تھوڑی ہوئی، کے کجھ کرسیں اگوں
190
شوق سجن دے والی مینوں، مشکل آہی تھوڑی
بیدادی انیائیں راجہ، بھلی عدالت لوڑی
191
اگے بھار غماں دے میرے، چُور کیتے ہڈ سارے
ہور اُتوں دس حصےّ پائیو، ہے ظالم ہتیارے
192
ایسے پاپ کماون وچوں، کے تینوں ہتھ لگدا
کے لیجا سیں دنیا اُتوں، پھریں غریباںٹھگدا
193
لِسےّ اُتےّ زور لگاون، کم نہ زوراور دا
مویاں ہویاں نوں پھر کے، ماریں بے انصافا مردا
194
میں تے اگے عشق پری دے، مار کیتا نترانا
مُردے تے کے زور لگاویں، ہوا ایسا سترانا
195
اگے ہی میں درداں والا، سانگاں سار پروتا
اُٹھدا، بہندا ،روندا رہندا، روندا پیا کھلوتا
196
جمدڑیاں بھائپے قضیّے، سُکھ نہ ڈِٹھا کائی
عمراں دے دکھیارے تائیں، نج جَنِیندی مائی
197
یا پھر زہرالود گھلُتّی، اس دم دیندی دائی
میرے تھاں کٹے دُکھ کیہڑا، متھے دی لکھوائی
198
وقت جوانی عیش جہانی، پنج ست روز عمر دے
ایویں دُکھاں وچ لنگھائے، رو رو آہیں بھردے
199
پُل صراط جیہے سے پینڈے، جھَل جھَل روز حشر دے
باغ ارم وچ پُہتا ہیساں، کول اپنے دلبر دے
200
موج غماں دے اندر آئی، رُڑھدی جان نمانی
نہ کنڈھی نہ پُل بریتے، جل تھل دسدا پانی
201
دوروں نظر پئی اک بیڑی، پانی اُتے تردی
پکی آس لگی وچ دل دے، ہوئی مہر خضر دی
202
نیڑے آئی کھاون دھائی، بن سنسار مریلا
یار ملن دی ہکھی ہویا، دشمن دے سنگ میلا
203
تتی ریت دُکھاں دی اندر، میں تریہایا سڑدا
پانی دا ڈل نظری آیا، ٹریوس اُٹھدا جھڑدا
204
نیڑے جا ڈٹھا جس ویلے، اوہ آہے بھٹھ بلدے
ترٹی آس پیاس تپایا، ہڈ کلیجہ جلدے
205
سر اندیپوں آندوئی پرئیے، ہکھی لاء وصل دی
راہے قید کراؤ مینوں، خبر نہ سی اس گل دی
206
شاہ بدیع جمال پری دی، صورت حاضر کر کے
غم دے گِلے اُلاہمے کردا، رو رو آہیں بھرکے
207
بھُل گیا تدھ اوہ رل بہنا، قول قرار زبانی
اوّل لاء امید وصل دی، ہن ہوئییں بیگانی
208
یاری لاء پریت پکائی، بے وفاء نہ رہیئیں
ہن کیوں ڈٹھے باجھ گناہوں، چُھپ کتے ول گئییں
209
گئِیا وفا تساڈے دل تھیں، بھلی محبت گھولی
کار میری جند واراں تدھ توں، کم تیرا بدقولی
210
میری جان محبت تیری، تُدھ نہ وچ دلیلاں
ایسے کم نہ لائق پرئیے، تیرے جیہاں اصیلاں
211
کھوہ پیا میں تیرے پچھے، ہتھ مُنہ دھوتے جانوں
شاید یاد نہیں تدھ کیتا، مینوں کدے زبانوں
212
کم تیرے وچ گئی جوانی، جان چلی ہن اِتھے
سی تکرار ملن دا پرئیے، دس ہن ملسیں کِتھے
213
یاری لاکے چائیوئی اوّل سٹیوئی وچ خواری
ایہ بدظن نہ آہا تدھ تے، جد میں لائی یاری
214
ویکھاں کیڈ سوگنداں چایاں، کیسے نیونہہ لگائے
ہن تدھ منوں بھلایا مینوں، اوہ دن یاد نہ آئے
215
توڑے عاشق کجھ نہ کہسی، تینوں عیب نہ لاسی
ہور بھی خلقت دنیا اُتے، کد ایہ گل پُچاسی
216
طعنے لوک دیوے گا سارا، کچرک اندر وڑ سیں
بیوفا کہے گی خلقت، کس کس دا مُنہ پھڑسیں
217
کہسن واہ یرانہ تیرا، یاد نہ کیتوئی جانی
یار بنا مڑ سار نہ لیوّ، مار کرائیوئی فانی
218
توڑے میں نہ تکساں جا کے، خلقت ہور تکیسی
جگ بدنام کرے گا تینوں، بولی لوک مریسی
219
کس مذہب وچ جائز آیا، بَھجن قول قراروں
اُوْفُوْ بِعَھْدِیْ پرئیے، مکھ نہ موڑیں یاروں
220
ویکھاں یار قرار چمن دا، کے گُلاں پھَل پائے
نازک بدن اُتے اُٹھ خاراں، نیزے آن لگائے
221
ویکھ شراب شرابی تائیں، سٹ سٹ کے مُنہ بھندا
تاہیں نام حرام دھرائیوس، پاک شئیں دا بندا
222
ویکھاں رات پیالا چن دا، جس ویلے بھن سَٹدی
عالم تے منہ کالکھ لیندی، کے رُشنائی گھٹدی
223
کے امید تیرے سنگ رکھان، کس ہکھی خوش ہوواں
عمر چلی تدھ قول نہ پالے، پیا نصیبے روواں
224
ایسا مرد نہیں میں کچا، تیری بے پرواہیؤں
یاد تیری تھیں غافل ہوواں، نساں تیغوں واہیؤں
225
عشق تیرے دے رستے اندر، جے لکھ سختی سہساں
رنج ہوکے اک قدم نہ ہٹساں، پھیر اوتے ول ڈھہساں
226
کون تکے اس ویلے آکے، حالت میری مندی
اک فراق دویا تن گھائل، قید ہویا وچ بندی
227
نہ منہ یار کہاون جوگا، کراں سنگار جے لاکھاں
نہ دل ایہ گواہی دیندا، بے وفا تدھ آکھاں
228
عاجز کیتا خو تیری نے، نام تیرا کے دھرئیے
نہ جانی نہ دشمن جانی، دوئے کہندے ڈرئیے
229
جے لکھ ظلم کرو پھر رکھساں، جانی نال تسانوں
نام بدیع جمال جِنھاں دا، خون حلال تنہاں نوں
230
خوب شکل محبوب اجیہا، مشکل تروڑن یاری
سَو سَو واری راہ اوہدے تے، بہتر ہے جِند واری
231
گِلے اْلاہمے آکھ شزادہ، مڑ کے پِچھو تاوے
نال خیال جمال پری دے، حال احوال سناوے
232
کہندا ہے بدیع جمالے، میں تُدھ پیا وچھوڑا
میں رنجور تیرے غم اندر، تدھ بھی نہ غم تھوڑا
233
پیر شہید کرے کوئی مدّد، لاوے تیر نشانے
اس قیدوں تے درد فراقوں، کڈھے کسے بہانے
234
ٹھنڈی واء تساڈے ول دی، اس کھوہ وچ نہ لگدی
جس واؤ وچ بوء نہ تیری، ساڑے وانگر اگ دی
235
متھا مار زمیں پر پٹکے، ڈھہندا کھلا کھلوتا
کہندا یار وچھنا تدھ تھیں، درداں وچ پروتا
236
کجھ گناہ بے ادبی ہوئی، قید ہویوس اس راہوں
چاہ تیری دی بھاہ قبولی، کون کڈھے ہُن چاہوں
237
ہتھیں پیریں سنگل بیڑی، آ ویکھاں میں قیدی
دُکھ جھلاں تے مکھ نہ موڑاں، تیرے ول امیدی
238
جے میں لکھ بے ادبی کیتی، کیتا اپنا بھرنا
توں حاکم میں رعیت تیری۔ کر لے جے کجھ کرنا
239
ہرگز چِت نہ لیا پیارے، کیتا سخن دلیری
رحم کریں ہن عاجز ہویا ،قید بُری تَک میری
240
جے میں سو گستاخی کیتی، ظلم تیرے کُجھ جھلےّ
اجے نہیں گستاخی مُکیّ، نہ کر ستم اولّے
241
ایسے طرح نہ رکھ ہمیشہ، مار اِکے کر یاری
یا تلواری دے منہ دےکھاں، یا منہ دس اک واری
242
جے میں نال تساڈے مندا، جانے رب دلیلاں
بے دوسے سردوس قبولے، اگوں شرم اصیلاں
243
جیوندیاں تدھ یاد نہ کیتا، مویاں دلاسا دیسیں
ہے امید تیرے تے سجنا!، مت سر ہتھ دھریسیں
244
ہتھیں مار ہوواں قربانی، کم تیرے سر لگے
کھوہ پیا ایہ جیون میرا، مرن بھلا تدھ اگے
245
پاس تیرے ہن پُہچن اوکھا، گلساں وچ درُگاں
درد میرا سردردی تینوں، کیونکر نیڑے پُگاّں
246
نِموّ جھان بُکل وچ بیٹھا ،ڈردا سیس نہ چاواں
دُور بھلا مت کول ہوواں، تاں تینوں ہرج پچاواں
247
خوشی رہو تم یار پیارے، دُور اسیں دکھیارے
سُکھ نصیب تیرے میں چائے، بھر دُکھاں دے کھارے
248
دُکھ سدا سُکھ گاہ بگاہاں، دُکھاں توں سُکھ وارے
دُکھ قبول محمدبخشا، راضی رہن پیارے
249
ہے سجنا! ہن پُہچ شتابی، واگ چلی چھُٹ ہتھوں
ایہو خوف آہا دل میرے، ایس بیگانی سَتھوں
250
تدھ کہیا سی نہ ڈر مولے، کرساں میں اُپرالا
ہُن اس سخت مصیبت اندر، ہویوس مرنے والا
251
حسن جمال تیرا کس کاری، عاشق سِکدا مرسی
جاں دیدے نابینے ہوئے، پھر سرمہ کے کرسی
252
دُنبہ جد بگھیاڑاں کھادا، آجڑیاں کے کرنا
کانگے نی نہہ گھراں دی پٹی، کس اُتے چھت دھرنا
253
جاں کھیتی دا ککھ نہ رہیا، نہ سُکاّ نہ ہریا
کس کم دھوپ پکاون والی، کس کم بدّل برھیا
254
سجنا! سار نہ لئی آ میری، آ ویکھاں کے رُولا
نک وچ آئے ساس محمد، درسن دس مقبولا
255
دُکھ میرے کے آکھن جوگے، کد آون وچ لیکھے
تَد پَتی جے یار محمد ،جیکر اکھیں ویکھے
256
کِتھے یار کِتھے میں قیدی، کِتھے صاعد بھائی
کون ونڈے اج دُکھ محمد، حال نہ تکدا کائی
257
سیف ملوک درُگے اندر، بہت ہویا دُکھیارا
اگ فراق کیتا دل پُرزے، نہ سُجھدا چھٹکارا
258
پل پل سال مثال گزارے، اک اک روز حشردا
رین لنگھائے وین کریندا، نہ جیوے نہ مردا
259
انت حساب دکھاں دا ناہیں، لوں لوں ہویا شکستہ
دل بستہ تن خستہ بستہ، نالے بستہ رستہ
260
نال تیمم کرے عبادت، پڑھدا نفل نمازاں
مُکّن کد غماں دیاں راتیں، ہویاں دور درازاں
261
کالی رات وچھوڑے والی، ڈھُکی وچ درُگےّ
ہتھیں پیریں سنگل بیڑی، کٹن عاشق لُگےّ
262
کون سُنے تے کہیڑا پُچھے، جے سو کرے کَکارا
صبروں باجھ علاج نہ کوئی، صبر کرے بے چارہ
263
کُوکے موت نہیں میں جوگی، کس دی آئی لے لاں
جاگدیاں نت کٹی لیلاں ،جیوں مجنوں بِن لیلاں
264
آئی رات اک رحمت والی، وانگر لیل قدر دے
انبر سبز بغیچہ کیتا ،تازہ نور بدر دے
265
نیلے چھتر اسمان کھلارے، چھبےّ لاء سُنہری
فرش فلک دے اُتے تارے، نَچّن وچ کچہری
266
نسدا پھرے شیطان دُراڈا ،کھاوے خوف شہابی
لاَ حَوْلَ وَِلَا پُکارن، چوکیدار جنابی
267
رات کیتی کستوری ہُلےّ، سبھ ہوا جہانی
لعلاں وانگر چن چمکدا، صاف زمین نورانی
268
باغاں اندر چَھاں رُکھاں دی، نقش نگار بنائے
کالی چھاں چِٹا وچ چانن، خوش مرگان وچھائے
269
ماہی مُرغ اسودے ہوئے، وحشی شیر ارامی
خوش ہوا سُکھائی سبھناں، ستے سُکھ تمامی
270
باراں اندر بستر کیتے، رل شیراں تے ہرناں
ساہ کُتےّ رل سُتے آہے، وَیر نہیں اج کرنا
271
کُچھڑ وچ سوالے چُوہے، بلیّ جیوں مشتاقاں
باز تتر اک اڈّے اُتےّ، بیٹھے نال اتفاقاں
272
نیندر کٹھے کر سواندی، چوراں چوکیداراں
غفلت نشہ رقیباں چڑھیا، یار سُتےّ سنگ یاراں
273
سیف ملوک درُگے اندر، بیٹھ اکلاّ جاگے
رب دی دتی سخت مصیبت، پیا سرے تے جھاگے
274
مورت دے چمکارے کولوں، کھُوہ اندر رُشنائی
طرف اسمان تکے شہزادہ ،دِسدا تارا کائی
275
روٹی پانی آون والا، منگھ آہا جو اُتےّ
اوتھوں زُہرہ تارا ڈِٹھوس، طالع جاگے سُتےّ
276
سیف ملوک ڈٹھا جد زُہرہ، کہندا اس نوں رو 'کے
عرض کراں تدھ اگے زُہرہ، سُن کھاں گھڑی کھلوکے
277
تینوں رب بھلیائی دتی، مندے روز ہٹاویں
بخت بخیل کسے دے ہوون ،طالع نیک وٹاویں
278
چانن تیرا رات اندھاروں،کردا خوب اجالے
فتحا مند تیرے تھیں ہُندے، طالع دولت والے
279
توہیں نور مثال حضوری، خوشی کریندیاں یاراں
سبھ کوئی چاکر تیرا ای ہے، توں وانگر سرداراں
280
لطف سخاوت کم ہمیشہ، سرداراں دی خوبی
کر کھاں لطف میری ہن بیڑی، لابنے کڈھ ڈُوبی
281
سُنئیں ہتھ تیرے وچ کُنجی، ہر مشکل دے دردی
بارھیں گھریں تیرا ہے پھیرا ،مختاری ہر گھردی
282
سبت سراں خوش گاون والی، تاں تیرے تھیں پاندی
خلقت عطر عبیر تیرے تھیں، منگ ہمیشہ لاندی
283
چھاپ شہانی داتوں تھیوا، عیشاں دے گھر رانی
ساجن جند میری دا دارو، خبر اوہدی اج آنی
284
زہرہ لنگھ رہی پھر لگا، مُشتریوں چمکارا
اس اگے اُٹھ عرض کریندا، سیف ملوک بے چارہ
285
مُشترئیے سعد اکبر تینوں، آکھے سب لوکائی
سچے سبھو وعدے تیرے، نہ وچ کجھ خطائی
286
نظر کریں تاں جان ودھاویں، جگ پر سکہ تیرا
ہوون بخت بلند تیرے تھیں، زور پھڑے دل میرا
287
منشی خوشخط لکھّن والا، لِکھیں خط عنایت
ہر میدان تیری ہے فتحا، والی خوب ولایت
288
تدھ کولوں ہے راس براسا، امن قرارجگت دا
مائل نال صلاح تیری دے، کاروبار جگت دا
289
نال وفا اتے مہر اپنی، میں ول کریں نظارہ
جے کوئی چارہ چلدا تیرا ،کر دے کھاں کوئی چارہ
290
موڑ کیویں بدبختی میری، کر دے بخت سَولےّ
نال میرے کرنیکی جیسی، مرد کریندے بھلےّ
291
اوہ تارا بھی اوہلے ہویا، نٹھا گل گھُسا کے
سیف ملوکے ڈٹھا اوہ بھی، آپ پیا کھوہ جا کے
292
دل وچ کرے دلیل شہزادہ، کے کم کر سن تارے
آپ تخت توں ڈھہندے جاندے، ہو غریب بے چارے
293
جا تس ایہ خیال نہ پکا، کے تارے میں سیواں
ایہناں کولوں کم نہ ہوندا، سو وڈیائی دیواں
294
ایہ آپوں وچ قید حکم دے، ٹُردے اُٹھ نکیلے
رات دنے آرام نہ کردے، سرگرداں ہر ویلے
295
رُنا پھیر نمانا ہوکے، خاص ربےّ دے درتے
دائم جس دے لطف کریمی، بے پرواہی ورتے
296
عرض کرے شاہزادہ رباّ، تدھ بن نہیں پناہاں
زہرے مشتریاں سبھ گولے، توں شہنشاہ شاہاں
297
ناموراں دیاں ناماں اتے، نام تیرا سرنامہ
کُن تیری وچ راہ نہ پایا، کیا خاصاں کیا عاماں
298
علم تیرا ہے پڑھنوں اگے، کسے نہ پڑھیا سارا
بھیں دریا احسان تیرے دا، بے حد انت شمارا
299
توں مقصوداں دے بند کھولیں، دیویں آپ مُراداں
اُچے تدھ ہی اُچے کیتے، شاد کریں ناشاداں
300
بند آزاد تیرے سب بندے، ہور نہ رب کسے دا
لوح قلم تے امبر دھرتی، توں رب سب کسے دا
301
لہندا چڑھدا دکھن پربت، ہور نِمان اُچاناں
زور تیرے دے اگے رباّ ،ہر اک ہے نترانا
302
جو دانشور اکھیں والا، ونج تیرے تک پُہتا
اَنھاں ڈُورا ہویا شتابی، حُسن ڈِٹھوس جاں بُہتا
303
جو کُتےّ در تیرے اُتےّ، اوہناں ذاتاں پاکاں
تینوں جس پَچھاتا ناہیں، سر اس دے تے خاکاں
304
خاکی بدن میرا رب سائنیا!، گل کے آب ہویا ہے
ویکھاں حال غریب بندے دا ،کیڈ خراب ہویا ہے
305
سَٹ نہ مینوں عاجز ہویوس، تدھ بن کون غریباں
رحمت کُنوں وانج نہ مُولے، چا نواز نصیباں
306
مِینہ وساء عنایت والا، کالکھ ساری دھووے
کالی رات ہجر دی میری، جھبدے روشن ہووے
307
آوے نیک دہاڑا میرا، چھڈن بخت بہانے
جس دم نظر کرم دی ہووے، آون بھلے زمانے
308
صبر کریں نامید نہ ہوویں، لَیسِیں اجر جنابوں
مَٹھےّ کم ہوون رحمانی، بہتر کار شتابوں
309
پئی دُعا قبول حضوروں، رحم ہویا سرکاری
عُسروں یُسرکرن تے آیا، چلی مصیبت ساری
310
دکھیے نین ہوئے نندرائے، خواب مبارک ڈٹھی
بند خلاص ملے گا جانی، کُھل پئی آہُن چٹھی
311
سُدھ ہویائے برج ستارہ، گئی نحوست راسوں
زاری سُنی خداوندساری، فضل ہویا اس پاسوں
312
سیف ملوک شزادہ اُٹھ کے، پڑھن لگا شکرانے
سو سو شکر زبانوں آکھے، کرے ادا دو گانے
313
اَٹھے پہر عبادت اندر، رہندا نت کھلوتا
عشق حقیقی ہویا مجازوں، ہر میلوں دل دھوتا
314
ایہ مشغول عبادت اندر، گلاں کول نہ کرئیے
توڑے قید سنگل وچ ہوون، پھیر شِیہناں تھیں ڈرئیے
315
عاشق قید محمدبخشا، پَیر نہ بدّھے تیرے
کر کجھ آہر چھڈون والا، کریں ایتھے کے پھیرے
316
خدمتگار وفائی تاہییئں، ہاں وہلا کر دھائی
خبر قضیّے دی کس کھڑنی، کول تونہیں اس جائی
317
شارستان اندر چل جلدی، شاہپالے دے گھر نوں
عاشق دی اس حالت والی، خبر ہووے دلبر نوں
318
سیف ملوکے کول اکلا، رہ کے کے کماواں
فوجاں چاڑھ لیاواں توڑوں، تاں قیدوں چھُڑکاواں
319
مہر افروز گئی جس ویلے، کول شہے شاہپالے
گوشے گل سناون کارن، جا کر وکھ بہالے
320
سیف ملوکے دی گل ساری، اوّل آخر توڑی
کھول دسی شاہپالے اگے، صفت کیتی بے اوڑی
321
سُن گلاں شاہپال شزادہ، بہت تعجب ہویا
آدمیئے نوں عشق پری دا، کیکر اُٹھ کھلویا
322
متھے وٹ اکھیں وچ لالی، چڑھیوس غضب ہنیری
تتّا بول مائی نوں کہندا، کے مت ماری تیری
323
اس آدم نے جادو پائے، یا کوئی جڑی کھلائی
یا کوئی منتر جنتر کیتا، تیری ہوش بھُلائی
324
یا کوئی پڑھی عزیمت اس نے، یا کوئی سیفی ڈالی
یا سِر تیرے اُتوں پھیری، لکڑ چا بنگالی
325
توں جے ایہ منصوبہ کر کے، آدم نال لیائییں
نہ کجھ عقل قیاس کیتوئی، اینویں ہی ٹُر آئییں
326
جو گل تدھ فرمائی مینوں، باہر علم حسابوں
دس مائی ایہ مسئلہ پُٹھا، پرھیوئی کس کتابوں؟
327
آدمیاں تے پریاں اندر، ساک اگے کد ہوئے
موتیں تے گل ڈوڈے مائے، کس نے جوڑ پروئے
328
دوئے ذاتیں وکھو وکھی، مولیٰ آپ بنائیاں
اوّل دے دن رلیاں ناہیں، کس تھیں جان رلائیاں
329
وڈے وڈیرے وڈکے ساڈے، دیو ہوئے ہر تھاویں
کسے نہیں ایہ رسم قبولی، شرع نویں توں پاویں
330
ایہ گل مول نہیں دل لگدی، رسم نویں کد بھاوے
قوم دئیاں دی مندا چنگا، آکھن جو دل آوے
331
کُل میری نوں وٹا لگے، نیچ بناں ہر اِک تھیں
کُل دیواں وچ پِھکا ہوواں، کے حاصل اس پِھک تھیں
332
بھلی صلاح دسالیں مائے، کریں خراب اسانوں
ہور کوئی آکھ بچے تاں جاناں، آکھاں کے تسانوں
333
رب پناہ دئے اس کموں، ننگ ناموس نہ لاہے
پُت بھُلا توں مائی اچھی ،ٹوریں اوجھڑ راہے
334
جے قسمت نے ایہو کرنی، زور نہیں کجھ میرا
اکھیں ویکھ ازماساں تاں بھی، اوہ کوئی آندا تیرا
335
اوہ آدم ازمائے باجھوں، عقل نہیں گل مندا
کُفواپنی چھڈ غیر کُفاں دا، کیہڑا سوہرا بندا
336
شہرت تے بدنامی جوگا، مینوں کریں نشانہ
تاڑی مار تماشا ویکھو، مارو تیر جہاناں
337
بے وفا ہمیشہ لِکھن، آدمیاں نوں پریاں
بھُل خطایاں خاکی لوکاں،بنھ پَنڈاں سر دھریاں
338
دوجا توں جو آکھیں اس نوں، سُچاّ اُچاّ ذاتوں
رستم اسفند یار بناویں ،زوراوری صفاتوں
339
ہور اوہدی جو کہی آساری، سفر مصیبت بھاری
اسفند باش قلعے دی فتحا ،ملکہ دی غم خواری
340
صورت تے تدھ ڈٹھی اکھیں، ایہ گلاں سبھ سُنیاں
سنیاں تے کے باور مائے، کوڑ بہوں وچ دُنیاں
341
ہر کوئی سیر کہاوے آپوں، کیہڑا پاء سداندا
رُستم بہت کہاون موہوں، پر ہتھ کون دکھاندا
342
جو رُستم سدواندا مُونہوں، کد اوہ ایسا ہوسی
جدوں کسے آزمائش کیتی، پیا سروسر روسی
343
کس گواہی دتی تینوں، ہے ایہہ مرد اجیہا
یاتوں ڈُلھ پئی سُن مُونہوں، جے کجھ اس نے کہیا
344
چھڈ خیال نکما مائے، نہ کر کھہڑا میرا
نہ ایہ گل پسندے آوے، حکم نہ مُڑدا تیرا
345
مہر افروز کہیا شاہپالا، کیوں تدھ چڑہن سرنڈے
لاہ دلے دے چشمے اتوں، غصے دے ککھ کنڈے
346
کن دلے دے دھرکے سُن کھاں، تاں آکھاں گل سچی
مینوں بھی ایہ گلاں سُن کے، پوندآہی اگ مچی
347
غصے ہو عفریتے تائیں، جھڑکاں دے دبکایا
مارن لگی ساں اس دیوے، جیہڑا چا لیایا
348
جاں اس صفت ثناء سنائی، دتی عقل گواہی
ویکھ لیےّ اوہ آدم زادہ، کیسا مرد سپاہی
349
مجلس سنے اسانوں لگی، ویکھدیاں حیرانی
ودھ ڈٹھی سو حصہ صورت، جو سی سُنی زبانی
350
سیرت عقل اواز ہدایت، بنھنی زور جوانی
آدم کے اک نظری آیا، مظہر روپ حقانی
351
آدم پری فرشتہ کوئی، ایسا نظر نہ آیا
مجلس تے اقبال اوہدے دا، پھریا سارے سایا
352
صفتاں عمر تکاں تد میرا، تک تک جیوڑا لوبھے
ایہ بدیع جمال میری دا، کنت ہوئے تد سوبھے
353
ہر دا قابل نظری آیا ،ایڈے مُل تاں پائے
مت یاری لاہور کسے دی، اُٹھ پشورے جائے
354
اس جیہا کوئی تارا کڈھے، مول نہ انبر سردا
کد جموّں کے بیٹا ایسا، ثانی ہار گُہردا
355
اِسےّ نال ویا ہیے بیٹی، لائق ایہ اس گل دے
تول برابر کتیے موتیں، کنڈے چاڑھ عقل دے
356
میں ہن اپنی عقلوں جوڑی، ایہناں دوہاں دی جوڑی
اکھیں ویکھ آزماؤ اوّل، بہتر ہے گل لوڑی
357
ذات صفات پچھانو اس دی، ویکھو صورت سیرت
چلدے راہ منکھ پرّکھیں، تینوں ایڈ بصیرت
358
اکھیں ویکھ پرکھّ شاہزادہ، مت تیرا دل جمےّ
کر ناتا تدھ نظری آوے، جے لائق اس کمےّ
359
ایہ گلاں کرمہر افروزے، ظاہر کڈھ وکھائے
خط بدیع جمال پری دے، جو اس ول سن آئے
360
وچ رقعے شاہپال بہادر، چُپ کیتا شرمایا
جھٹ گھڑی کوئی فکر دلیلاں، کر کے قیدبہایا
361
نال فکر دے پیلے ہوئے، دیدے غضبوں رتے
گرمی چھوڑ پیاوچ نرمی، بُھل گئے سبھ چتےّ
362
بیٹی میری عاشق ہوئی، اکھیں ڈِٹھے ور دی
پیش نہیں ہن جاندی مولے، غیرت غصہّ مردی
363
جے میں ایہ صلاح نہ منیّ، خالی نہیں فسادوں
مائی بھی دلگیر ہوئیگی، نہیں وساہ اولادوں
364
زچ ہویا شاہپال بے چارہ، راہ نہ لبھدا کائی
مہر افروزے کولوں پْچھدا، دس کوئی ڈھب مائی
365
دانشمند وڈیری تو ہیں، ماں پیو دی جائی
نہیں خطا نصیحت تیری، کئیں واری ازمائی
366
ہر افروز کہیا میں بڈھی ،عمر میری سے برساں
ٹھنڈیوں تتیوں پے پے نکلی، پڑھ چکی کئیں درساں
367
نیکی بدی زمانے اندر، تک تک وقت لنگھایا
مِٹھا کوڑا پھل جگت دا، چکھ چکھ کے ازمایا
368
ویکھدیاں سر چِٹا ہویا، بازی گری فلک دی
اک تقدیر الٰہی اگے، کوئی تدبیر نہ پکدی
369
علم قیافے اندر ڈٹھا ،رمل نجوم حسابوں
ایہ جوان شہزادہ سُچاّ ،پرکھی ذات شرابوں
370
دسدا ہے ایہ لعل بدخشاں، گوہر شاہنشاہی
دُوروں آکھ دوہایاں دیندے، سبھ عنوان گواہی
371
صورت سیرت علم ہدایت ،عقل ادب اقبالوں
ظاہر پیا شہزادہ دسدا،ہر نقشوں ہر چالوں
372
صورت ڈٹھی مجلس کیتی، پرکھ لیا تدبیروں
دانشمند مُنکھ پچھانن، صورت دی تصویروں
373
اشرفاء اصیل پچھاتا، ہے تحقیق شزادہ
ایڈ دلیری ہمت جس دی، شیروں زور زیادہ
374
غیر کفاں تے کف دی لا لا، نہیں سیانپ کائی
اربع عناصر تھیں سبھ ہوئی، آدم جن لوکائی
375
نہ ایہ پریاں خاکوں خالی، آدم پاک نہ ناروں
مُڈھوں اکو جنس محمد، فرق پئے وچکاروں
376
اگ جنھاں وچ پئی زیادہ، ناری اُنہاں کہایا
خاک جنہاں وچ وافر آئی، خاکی نام دھرایا
377
اینہاں دوہاں وچ ناتا ہووے، جے قسمت دے زوروں
آدم اُوچ نہیں کجھ وٹا، عیب ٹھگوں یا چوروں
378
ساک بدیع جمال پری دا ،دے شاہزادے تائیں
نہیں تاں بہت افسوس کریں گا ،جاسی وقت اضاعیں
379
سیف ملوک بدیع جمالے، جے تدھ نہ پر نایا
پِچھو تاسیں پھیر نہ پاسیں، ویلا وقت وہایا
380
خاطر جمع جمعیت کر کے، لاہ اندیشہ لایا
اوہ مہمان خدا دا گھلیا، جو در تیرے آیا
381
اپنے کول بلاکے اس نوں، کر کے غور دلاسا
مدّھ پلا پرّکھ شرافت، کیا تولا کیا ماسا
382
جے معلوم اصیل کیتوئی، ناتا دے نوازیں
دوہاں دلاں سِکندیاں تائیں، میل موافق سازیں
383
مت انکار کریں اس کموں، دُونا دینا آوی
ڈاڈھا ہے سلطان عشق دا، سخت سزا سہاوی
384
پیش آوی کوئی ہور خرابی، بھاؤ پوی بدنامی
شہرت ہوئی جہانے اندر، ہسّن خاصی عامی
385
عشق زوراور شیر شکاری، اس دا ہاڑ نہ خالی
چھیڑ کھہیڑنہ کریئے مارے، اُنگل جس دسالی
386
کوئی ہتھیار نہ پوہندا اس نوں، نہ پھٹ لگدا کاری
مار اپنا چھڈ جاندا ناہیں، چڑھیا کرے خواری
387
مہر افروز صلاح دسالی، شاہپالے دل لگی
مت موڑاں تاں مُڑے نہ مُڑکے، اُلٹی سیفی وگی
388
حکم دتوس شاہزادے تائیں، وچ حضور لیاؤ
مجلس خاص میری وچ بیٹھے، رل دانے ازماؤ
389
محرم کرو کچہری اندر، مول نہ رہے بیگانہ
ذات صفات ازماء پچھانو، سچ یا کُوڑ بہانہ
390
جاں کوئی روز اساں وچ رہسی، ہرکاروں ہر گلوں
تانا پیٹا معلم ہوسی، دریافت ہر ولوّں
391
اس ویلے چاکم کراں گے، جو عقلے وچ آیا
کوئی زبان نہ دیواں اگے، جب لگ نہ ازمایا
392
شاہپالے حیرانی آہی ،ایس تعجب باتوں
اگے نہیں پری دا عاشق، سُنیا آدم ذاتوں
393
جنس اپنی دا عشق محبت، لگدا کُسے کُسے نوں
نا جنسے دا شوق اجیہا، سُنیا مرد اُسے نوں
394
گل نہیں ایہ ایویں کیویں، ہے امداد ربانی
ایسے کم مجازی کتھوں، خاصہ سرّ حقانی
395
مائی کولوں پچھن لگا، کتھے ہے اوہ بندہ
جے اس چھوڑ اکلاّ آئییں، کم کیتوئی مندا
396
مائی کہیا نال لیاندا ،باغ ارم وچ رہیا
ہے فلانے چشمے اُتےّ، ہن چھپوہدا کہیا
397
شاہپالے فرمایا جھلیے، ایہہ کے برا کیتوئی
چنگی بھلی سیانی بن کے، ہتھیں زہر پیتوئی
398
ایہ دیواں دے جاء ٹکانے، دیو آدم دے ویری
پھڑ کھڑیا یا مار گمایا، اوکھا ہوسی خیری
399
اس ویلے پھر چالیھ پریاں، بھلیاں بھلیاں گھلیاں
باغ ارم تھیں چا لیاؤ، شاہزادے نوں کھلیاں
400
چائیں چائیں چاون چلیاں، گاون چامل چایاں
سُتےّ مَتےّ نوں جگاون ،اسیں آیاں اسیں آیاں
401
جاں آیاں تاں آن سُہایاں، تیرے کوچے گلیاں
بنیا! کم تیرا ہن بنیا، اسیں لیاون چلیاں
402
ہر ہر سالی چنبے ڈالی ،چھٹیاں جھولن آئی
کلی چنبے دی پھل رویلی، ہر ہر چھٹی بنائی
403
اُٹھ وے لالا ستیا متیا، سالڑیاں رل آیاں
ویکھن بنے بنے نوں، ویکھن والڑیاں چل آیاں
404
سرمہ مہدی تے تل وٹنا، عطر پھلیل لیایاں
پھُل گلاب پُرتے سہرا، گند رویل لیایاں
405
اُٹھ وے بنیا! جاگ سویلے، بنھ سرے پر چیرا
والیں تیل پھلیل ملائیں، اکھیں سرمہ ویرا
406
لا مہندی مل وٹنا جوبن، گوہڑا رنگ رنگایا
بنھ سہرا تک شیشہ لالا، چڑھدا روپ سوایا
407
اسیں آیاں اسیں آیاں لالا، چا مِل تیرے چایاں
جاگیں جاگیں جاگیں بنیا!، دیساں اسیں ودھائیاں
408
لال بنے نوں لوڑن آیاں، اُٹھ ٹرنال سیاں دے
مُنہ دکھلایاں لے پیارے، ویکھ جمال سیاں دے
409
اسیں آیاں اسیں آیاں لالا، تدھ کی سر چھنکاون
ایویں سوہلے گاون پریاں، خوشئیں خوشئیں آون
410
باغ ارم دے چشمے اتے، لاڑا لوڑن آئیاں
ڈھونڈن پتے نشانی، ہر ہر پاسے اُتے دھائیاں
411
سائبان لگے سن اونویں، بستر تے گاؤ تکیے
کِتے نہیں شاہزادہ دسدا، کیہڑا رستہ تکیے
412
لوڑرہیاں سبھ باغ ارم وچ،سیف ملوک نہ لدھا
منہ کملانے مڑ کے ٹُریاں، چین نہ رہیا ادھا
413
نالے روون نالے گاون، ساجن گھر اُٹھ چلے
گھڑی سویلے کیوں نہ آئے، تاہییں ٹُرے اکلے
414
جس نوں لوڑن ایاں آہیاں، اوہ نہیں ہتھ لگا
بھٹھ اساڈا آون جاون، بھٹھ کوڑا اُسرگا
415
گرم اڈیک شہاں نون ہوسی، سیف ملوک لیایاں
کے جواب کریساں اگے، خالی ہتھیں آیاں
416
غالب چا تکن دا آہا، سیف ملوکے تائیں
اُلٹے بھاگ نہ نظری آیا ،ڈھونڈ رہیاں سب جائیں
417
جے اس سانوں ملنا نہ ہا،کس شامت نوں آیاں
دل بجھے مڑ پچھے چلیاں، آکے پچھوں تایاں
418
شان گمان کریندیاں آیاں، لاسنگار پوشاکاں
میلے ویس کتیے مڑ آیاں، منہ سُکے غمناکاں
419
کوئی کدھرے کوئی کدھرے آوے، کوئی پچھے کوئی اگے
جیونکر میل ویاہوں مڑیا، آپو اپنے وگے
420
تھکیاں ٹُٹیاں آ گھر ڈھہٹھیاں، نا میدی دی ماروں
جیونکر مرد شکاری آون، خالی ہتھ شکاروں
421
آء بدخبر جواب دتو نے، نہیں اوتھے شاہزادہ
سُن شاہپال سیانے تائیں، لگا غم زیادہ
422
چہل ہزار پری نون جلدی، حکم کیتا شاہپالے
ہر جائی ہرتھاں کُتھاویں ،ہر کوئی اس نوں بھالے
423
نالے آہو خاطف سُن کے، باغ ارم ول بھجیا
ہائے ہائے اپنی ہتھیں مینوں، پیر کہاڑا وجیا
424
جس بستر تے چھوڑ گیاسی، جا ڈِٹھوس اوہ ڈیرا
سیف ملوک نہ نظری آیوس، خالی تھاں ہنیرا
425
ظنّ پیوس مت ایدھر اودھر، بول گیا یا جھاڑے
اوہلے باندے کول دُوراڈا، ہر ہر پاسے تاڑے
426
کدی نچلا بیٹھ اُڈیکے، مت باہروں پھر آوے
ویکھے راہ چوطرف کھلوتا، نال آواز بُلاوے
427
ڈھونڈ اُڈیک رہیا ہر پاسوں، سیف ملوک نہ آیا
آہو خاطف لوڑن ڈھونڈن، سرگرداں منہ دھایا
428
آہو خاطف روندا پٹدا، لوڑ رہیا سے کوُہاں
ہو بیتاب ڈھٹھا پھر اوڑک، ڈھونڈ تھکا سبھ جوُہاں
429
پریاں دور نگاہاں دھریاں، لوڑن سجو ساہیاں
جت پاسوں کوئی آوے جاوے، پچھن پاندھی راہیاں
430
ہر جوُہے ہر باغ مقامے، لوڑ کرن ہر پاسے
ویکھن کھوج شزادے والا، ڈھونڈن لاہ وسواسے
431
جتھے توڑی طاقت آہی، بھج چُکیاں اوہ پریاں
کجھ نشانی پتہ نہ لگا، پھر پھر ہُٹیاں ہریاں
432
جان قلزم دے رستے پیاں، پری ملی اک راہوں
اس کولوں ایہ پچھن لگیاں، آئی ایں توں اگاہوں
433
اک شاہزادہ آدم زادہ، کدھرے ڈٹھا ہوئی
باغ ارم تھیں اساں کھڑایا، پتہ نہ لگدا کوئی
434
اگوں اوس پری نے کہیا ،دس تسانوں پاواں
ڈٹھا میں فلانے ویلے، آدم اک سچاواں
435
چہلاں پریاں چائیں چائیں، قلزم پاسے کھڑیا
اتنی خبر مینوں بھی اگے، پتہ نہیں کجھ اڑیا
436
ایہو خبر لئی تے مُڑیاں، پریاں نال چالاکی
شاہپالے نوں جا سنائی، بُجھ لگی غمناکی
437
مائی نال خفا ہو لڑدا، کے کیتو نادانی
کھُری پچھے ہے کہن سیانے، اوڑک مت زنانی
438
اوہ پردیسی آدم زادہ، لڑکا اک اکلا
دیواں دے گھر سٹ کے آئی، ایں عقل کیتوئی بھلاّ؟
439
میں اگے سُن بیٹھا گلاں، دیو قلزم دے سارے
اس آدم نوں پِھرن ڈھونڈیندے، بن کے ویری بھارے
440
چھ ہزار پری نت پھردی، اس آدم دی لوڑے
جس بہرام شاہزادہ کُٹھا، باپ اوہدا کد چھوڑے
441
جے اوہ ہاشم نوں ہتھ لگا، مار نیاں وچ دیسی
بیٹے دا غم ڈاڈھا اس نوں، بدلہ کدوں چھڈیسی
442
جِنھاں قلزم پاسے کھڑیا، دشمن ہوس اسدے
ہئے ہئے اوہ نہ مردا توڑے، اسیں اوہدے تھاں مردے
443
ہن کوئی کرو صلاح سیانی، ڈِھلی گل نہ چھوڑو
سیف ملوک مڑ آوے کیویں، جھب مصلاحت جوڑو
444
مجلس اندر غوغا ہویا، محلیں گیا اوازہ
اگے شاہ پری دے دل وچ، فکر آہا نت تازہ
445
دادی مہر افروزے تائیں، جلدی کول بلائیوس
کیسا شور کچہری اُٹھیا، دل میرا گھبرائیوس
446
جیؤ میرا سن غوغا اوتھے، بے آرام ہویا ہے
سچو سچ دسال شتابی، کے کمام ہویا ہے
447
ایہناں گلاں دا سُن کے رولا، نہیں تحمل رہیا
دس حقیقت کے کجھ گزری، پُہتا کے سنیہا
448
مہر افروزے سچ نہ دسیا، اوّل رہی بُھلاندی
شاہ پری دا چِت نہ ٹھہرے، چھڈ خیال نہ جاندی
449
جدوں بدیع جمالے مُڑ مُڑ، مہر افروز اکائی
کہیوس دھیئے کے میں دساں، چیز اک وڈھی کھڑائی
450
باغ ارم وچ چھڈیا آہا، سیف ملوک شزادہ
ہن اوہ گم ہویا نہیں لبھدا ،کیتی لوڑ زیادہ
451
قلزم پاسے کھڑیا دیواں، پیندی دس ہوائی
گیا گُماتا رب ملائے، ہور علاج نہ کائی
452
وچ سمندر جھڑیا موتیں، کیکر مُڑ ہتھ آوے
شیشہ وٹیاں اندر ڈھہٹھا، ثابت رب بچاوے
453
سُن ایہ گل بدیع جمالے، پاڑ گُمایا جھگا
شرم حیا کھلوون کیکر، جھل عشقے دا اَگا
454
پٹیاں پٹ زمیں پر سٹیاں، چکیں باہاں کٹیاں
کٹیاں ایڈ مہماں اس نے، بھلیاں کھٹیاں وٹیاں
455
پنجے مار چھلےّ سبھ چہرہ ،پا سِرے پر سجیّ
کپڑے سِجےّ دیدے سُجےّ، رو رواجے نہ رجی
456
دھونسے مار چڑھے غم لشکر، نٹھے صبر سہارے
آہیں ڈھاہیں نال نہ رجدی، ننگ ناموس اُتارے
457
پھُلاں کارن جھول کھلاری، اگوں پئے انگارے
آیا گھروں سہاگ کھڑایا، بھاگ تتی دے ہارے
458
لگی سانگ بندوق کلیجے، بانہہ سرے پر کوکے
یاد کرے فریاداں کر کے، دلبر سیف ملوکے
459
تتی جلدی بلدی کھوہڑی، کھاؤں کھاؤں کر کے
دادی تائیں آکھن لگی، بولی ہاں میں مر کے
460
جاتا میں غمخوار تسانوں، ماں پیو بھین بھراؤں
مہر محبت تیری جاتی، وافر ہر ہر تھاؤں
461
مرضی دان مزاج میرے دی، لاڈ میرے سیں جھلدی
چاہ مراد دلے دی ساری، بن منگے نت گھلدی
462
ڈردی نے میں ماں پیو اگے، بیدن کہیانہ دل دا
دردی سمجھ تسانوں دسیا، مت شوہ ہووے ملدا
463
اپنے اُتے جاتا آہا، مشفق بہت جہانوں
جانوں ودھ امان پیاری، سونپی تد تسانوں
464
سنگ سیاں تے ماسی پھپُھّی، ماپے ساک قبیلہ
سبھ تھیں سجن ویکھ تسانوں، لڑ پھڑیا کر حیلہ
465
مینوں خبر نہ آہی دادی، حرص بھلاؤ تیری
نال دغے دے گُم کریسیں، وست پیاری میری
466
جان میری اس بندے اندر، جو تدھ کتے کھپایا
گُُجھا وَیر کیتوئی تیرا، میں سی کے گُمایا
467
جیہی امید بھلے دی آہی، تیرے اُتےّ مینوں
ایسا بُرا کیتوئی رج کے، کیکر پچ سی تینوں
468
مینوں ایہ معلوم نہ آہا، کُوڑ دلاسا تیرا
بہت اعتبار تیرے پر آہا ،ساہ وساہ گھنیرا
469
تدھ میرے سنگ ایسی کیتی، جیسی کوئی نہ کردا
ویری ویری نال اجیہی، کردا رب تھیں ڈردا
470
جے میری زندگانی لوڑیں، جھب اس نوں کر پیدا
نہیں تے کھا کٹاری مرساں، مینوں ورم اسے دا
471
جثے جامے میرے اندر، اوہو جِند پیاری
جندو باجھ محمدبخشا، جُثہّ ہے کس کاری
472
اس بن جیون گھڑی نہ میرا، آئی باجھوں مرساں
نام نموس تساڈے کولوں، صرفہ مول نہ کرساں
473
ایہ تک جان لباں پر میری، تکدی کھلی جواب اے
جاں توں صاف جواب سنایا ،دھرسی پیر رکابے
474
ایہ گل آکھ ڈھہٹھی سر پرنے، غش پری نوں آئی
مُردے وانگ ہویا سبھ جُثہّ، حال نہ رہیوس کائی
475
نیلی پیلی ہوئی نمانی، تختے وانگر دیہی
سیاّں چا پلنگ تے رکھی، کموّں گئی اجیہی
476
پکڑ ہلاون اتے بُلاون، گل کراون سیاّں
نال اوہناں دے گل نہ کردی، جے سو آکھن پیاّں
477
اکھیں تاڑے لگیاں ویکھن، رستہ یار سجن دا
عاشق اتے شہید محمد، نہ محتاج کفن دا
478
موہوں چپ چپاتی دِسےّ، حال کرے فریاداں
کہندی سڑے نصیب تتی دے، کون دئے اج داداں
479
نیک ستارا میرا سیوّ، بُری نحوست پھڑیا
تارا بُرج اقبال میرے دا، مُہندا ہوکے جھڑیا
480
ڈاڈھا ظلم میرے سر آیا، اچن چیت اگاسوں
خبر نہیں کے پاپ کمایا ،گئے بھلے دن راسوں
481
ہائے افسوس کیتا کیوں رخصت، سر اندیپ شہر تھیں
مہئیں کڈھ نچھکا کیتا ،لشکر تے گھر زر تھیں
482
سر اندیپ اندر جے رہندا، ملدی پاء مہینہ
اج پتے بن لوڑن جاواں، کیہڑے دیس زمیناں
483
اپنی ہتھیں پیر کہُاڑا، مارلیا میں تتیّ
شربت صاف وصل دے اندر، زہر پُڑی میں گھتیّ
484
آپ پیارا ودعا کیتا، تاں پیڑاں سرسہیاں
مفت نعامت اگّوں چائی، کد پچے میں جہیاں
485
ہائے افسوس زیان اجیہا، نہیں پچایا جاندا
سیف ملوک ملے ہُن کتھوں، گم کیتا جس آندا
486
کیسی نال میرے تدھ کیتی، ہے ویری اسمانا
بھورے کتدی ہسدی وتدی، خوشیاں نال گُماناں
487
عیشاں لاڈ کریندی تتی، اچن چیت ایانی
بُری مصیبت اندر پائیو ،جیونکر ِتل وچ گھانی
488
خبر نہیں کے حق تیرے وچ، بُرا بندی تھیں ہویا
تاں توں کھول غماں دا بوہا، قہر میرے سر ڈھویا
489
اوّل یار وکھائیوئی مینوں، اندر باغ بہاراں
کھَس میرا دل دتوئی اس نوں، لگے فکر ہزاراں
490
سُکھیا جان ہوئی دُکھیاری، عشق جدوں گھٹ آیا
پھُل نہ جھلدی بال ایانی، تدھ ایہ بھار سہایا
491
جھنڈ اوہدی دے کنڈل اندر، کر اوّل دل قیدی
لاء وچھوڑا وِل دا چوڑا، رکھیوئی پھیر امیدی
492
اوڑک کھس لیوئی جانی، مار میرے تن کانی
رج نہ ڈٹھا مُکھ نہ کیتے، سُخن کلام زبانی
493
شارستانے سارے اندر، نشر ہوئی میں لَٹی
گھر گھر قصّے ستھ کچہری، جگ بدنامی کھٹی
494
کھٹی ہوئیوس ماں پیؤ ولّوں، لاج کُلے دی لاہی
میں ناری نے ناری ہوکے، خاکوں ملی سیاہی
495
ہار پھُلاں دے ہار گلے وچ، پائی سہی بدنامی
دل آرام نہ دتوئی پھر بی، دن دن بے آرامی
496
شہرت اتے ملامت جھلیّ، نام دھرایا جھلیّ
جھلی نہ تدُھ عرض بندی دی، آس مراد نہ گھلی
497
سینے داغ لگائیوئی اُلٹا، ہتھوں ساڑن لگا
دم دم قہر میرے پر ورتے، مشکل سُجھدا اگا
498
کچرک تیک وچھوڑے اندر، میری جان جلیسیں
بہت انصاف دتوئی اگے، ہور اجے کے دیسیں
499
جیکر یار ملانا ناہیوں، وار میری جند تائیں
دلبر دا سر صدقہ کر کے، کر کھاں مار اضاعیں
500
بخش بندی بہوں عاجز ہویاں، من سوال ربانا
نہیںتاں ہو اُداسی تریا، سُکدا ساس نمانا
501
ہئے ہئے رباّ آفت بجلی، سر پئی تاں جاتی
سیف ملوکے باجھ اسانوں، ہوئی حرام حیاتی
502
میں ہتیاری کتھے لوڑاں، دل دی وست کھڑاتی
قبرے وچ تکیساں رستے ،مار چوطرفے جھاتی
503
ہنجوں تیل ہڈاں دا بالن، وانگ چخانت سڑساں
روز حشر دے خلقت اندر، ڈھونڈ متے لڑ پھڑساں
504
دِسن عین لہو دے چشمے، نین رتو بھر پِھسدے
موتیں گلیاں ہار پروون، پلک پلک نہ دِسدے
505
حال بدیع جمال پری دا، جاں ایہ ڈٹھا دادی
جلدی جلدی شاہپالے ول ،جا ہوئی فریادی
506
مہر افروزے دے دل اندر، درد النبا بلیا
صبر قرار آرام تحمل ،ککھاں وانگر جلیا
507
شاہپالے نوں آکھن لگی، اے سرتاج جِنّاں دے
پریاں دیو تیرے سبھ چاکر، درتوں سیس نہ چاندے
508
شان تیرا رب اُچاّ کیتا، توں سلطان ملک دا
پریاں دیو سجن تے دشمن، در تیرے آ جُھکدا
509
شوکت عزت دولت تیری، ایسی رب ودھائی
توں سلیماں نبی تھیں پچھوں، ہویوں اس دی جائی
510
شرف اقبال تیرے دا تارا، رہے ہمیش چمکدا
کوئی ہزیمت پیش نہ آوی، رہیں مراداں تکدا
511
ہن کجھ ساعت الٹی ڈٹھی، نِمھاّ پیا ستارا
پُٹھا پھیر زمانہ پھریا، کرن لگا کوئی کارا
512
متھے وٹ تیرے پُر پائیوس، مہروں خالی ہوکے
داڑھی پگ تیری ول تکدا، دشمن مثل کھلوکے
513
بھارا اک قضیہّ بنیا ،جس تھیں پت نہ رہسی
بدنامی تے خجل خواری، خلقت بُریاں کہسی
514
ناری منہ انگاری جیہا، ہوسی کالا کولا
کر کجھ جتن بچن دا بیٹا، دیئی پناہاں مولیٰ
515
جگ دی شہرت تے منہ کا لکھ، شالہ پیش نہ آوی
بے غیرت نامرداں اندر، نہ کوئی ناواں لاوی
516
بھیں شرمندہ خوار نہ ہوویں، رب سچے دے در تھیں
نہ انیائیں نام دھرائیں، ڈر کھاں روز حشر تھیں
517
بادشاہاں نوں پُچھ ہووے گی، مظلوماں دے حالوں
کہسی رب وڈیایا تینوں، دے عزت اقبالوں
518
توں ڈاڈھا ایہ لسےّ کیتے، تیرا شان ودھایا
کیوں تدھ عدل انصاف نہ کیتا، باطل حق رلایا
519
ظالم دا تدھ زور نہ بھنّیا، دس سزا قہر دی
لسےّ دا اُپرالا چھڈیوئی، کر کے عجب نمَردی
520
نفس کتےُ دیاں عیشاں اندر، غافل رہیوں نیائیوں
مظلوماں دی خبر نہ لئی، آ ہِلّیوں نہ اس جائیوں
521
ایسے کارن سونپی تینوں، چوکیداری جگ دی
چور خُنامی مارن دھاڑے، ہوڑیں نہ واہ لگدی
522
اجڑوں گرگ نہ موڑے راکھی، بھلی ایالی سگ دی
اوس مہموں ڈریوں بندیا، کٹ مہمّ نرگ دی
523
راج تیرے وچ دھاڑا ہویا، ایڈ انرتھ نہ پچسی
جے تدھ ایہ عدالت ڈوبی، راج تیرا کد بچسی
524
شاہپالے فرمایا سُن کے، دے بیان شتابی
کیسا کوئی فساد کولاّ، لگا کرن خرابی
525
رتورت ہوئیں توں ایسی، عیب ڈِٹھوئی کیہڑا
کراں تدارک جے توں دسیں، ظلم کریندا جیہڑا
526
مہر افروز کہیا شاہپالے، فیض تیرا ہر اک تے
سیف ملوک شاہزادہ دوروں، آیا ساڈی سِک تے
527
صفت اوہدی سُن بیٹھوں ساری، صدق محبت پکی
اک سلام تساڈے کارن، سے اس سختی تکیّ
528
غم الم بتیرے جھلیوس، فضل کرم دی آسے
کرم ہویا تاں پہتا ثابت، باغ ارم دے پاسے
529
نہ اُس اجے سلام تیرے دی، ہوئی سعادت حاصل
نہ اوہ درسن ویکھ تساڈا، ہویا حضوری واصل
530
آس مرادنہ پُنی اس دی، ہویا ازاد نہ دردوں
ہو برباد گئی سب کیتی، یاد کریں اس مردوں
531
موتی کھڑیا چاء بے چارہ، آیا ہتھ غنیماں
تُدھ بن کون کرے اس پِچھے، بھا اُپاء مہیماں
532
مظلوماں دا ہتھ نہ پکڑے، جیکر عدل شہانہ
روز حشر دے شاہ پُوچھی سَن، کرسیں کے بہانہ
533
کوئی بہانہ ٹرسی ناہیں، نہ کوئی گل ہووے گی
گل اگی دے سنگل پوسن، دوزخ چل ہووے گی
534
شاہپالے فرمایا مائے، حکم نہ موڑ سکیدا
پر ایہ سخن نہیں دل لگدا، جاں وچ عقل تکیدا
535
بے وفا کمینہ بندہ، بھریا نال خطایاں
ایڈ کرو اپرالا اس دا، صفتاں تے وڈیایاں
536
ہاشم شاہ اساڈا بھائی، بانہہ ہے کول وسندا
بنےّ ہائی تے ہمسایہ، نال میرے نہیں مندا
527
اساں دوہاں وچ جنگ مچاویں، ایہ کے لائق تیں نوں
فرزنداں دا دُکھ نہ مِٹدا، جانے لگدا جیں نوں
528
اس آدم نے بیٹا اُس دا ،ہتھیں کُٹھا پھڑکے
ایہ بھی اوہناں ہووے گا کُٹھا، چمُ نہ رکھیا کھڑکے
529
کاہنوں اینویں فوج کُہاواں، ضائعا کراں خزانے
بے عقلاں وچ گنیاں مائی، کرن ملامت دانے
530
آدم ذات اکلےّ پِچھے، کُل اپنی نوں ماراں
اس دنگیوں کے حاصل مائے، وانگ سپاں کل ماراں
531
مہر افروز کہیا سُن بیٹا ،نہ کر عذر بہانے
ویکھ مہماّں آہلک کرنا، ناہیں کم شہانے
532
جو تدھ عقل قیافے دسے، سچ سبھو ایہ باتاں
پر اس آدم زادے اندر، حدوں ودھ صفاتاں
533
جس دن دا جگ پیدا ہویا،آدم جِنّ اُپائے
صورت سیرت ہنر کسے وچ ،اس جتنے کد پائے
534
جے توں صورت اسدی تکدوں ،خوئیں ادب خلیمی
تاں معلوم تسانوں ہوندی، اس دی در یتیمی
535
بے بہا کھرا ہے گوہر، آدمیاں دی کھانوں
کوشش بہت کرو اس پچھے، ڈرو نہ قُوّت لانوں
536
دوجا بُرا اوہناں ایہ کیتا ،پھڑ کھڑیا گھر نالوں
دہشت خوف اتار دتو نیں، ایس تیرے اقبالوں
537
توڑے اوہ بُرا کر آیا، آ وڑیا گھر تیرے
وس لگدے کد دیندا کوئی، چور اْدھال لُٹیرے
538
گھر آیا ماں جایا جانن، لاجاونت وڈیرے
بانہہ پچھے سر دین بہادر، لڑکے مرن اگیرے
539
اسفند باش قلعے وچ اس نے، دیو کُٹھا سی ظاہر
اوتھے کسے نہیں ہتھ پایا، نکل پِڑے وچ باہر
540
مار دیوے نوں ملکہ آندی، کر آیا تدھ بدیاں
اک اکلا وچ اجاڑاں، پھر رہیا وچ ندیاں
541
کیتی اپنی دا تد اس نوں، فکر آہا ہر ویلے
بنھ ہتھیار زوراور بہندا، کر کے آہر سویلے
542
اس ویلے گل پیا نہ کوئی، تیغ اوہدی تھیں ڈرکے
سراندیپ رہیا کوئی مدّت، خون اوہناں دا کر کے
543
سر اندیپ شہر دا راجا، ودھ ہویا تدھ نالوں
اوتھے ہتھ نہ پایا دیواں، ڈر اس دے اقبالوں
544
سیف ملوک سُتا سی ایتھے، ہو اساں تے گیرا
نال دغے دے پھڑیا اُوہناں، لے گئے بنھ وہیرا
545
دتا ہوگ وساہ اُوہناں نے، لے کے نام تساڈا
نام تیرے پر مارن ہوسی، مفت غلام تساڈا
546
ایہ نمَردی تیری تک کے، کون کہے گا چنگا
دشمن دے دل بھو نہ رہسی، ہر کوئی چاسی دنگا
547
ہاں شتاب کرو اُٹھ چڑھتل، چوٹ لگاؤ بھیرے
مت اوہ سیف ملوک پیارا، سُٹن مار اگیرے
548
حد تیری تھیں پھڑ کھڑیو نیں، کر چنتا اس گل دی
مت ڈر دے شنجون تیرے تھیں، مار گُماون جلدی
549
اس ویلے مڑ پیش نہ جاسی، لکھ ہاڑھا سو حیلہ
نال افسوس حیران ہوئے گا، پان جیہا رنگ پیلا
550
فرزنداں دے دُکھ نہ مِٹدے، آکھیں آپ زبانوں
سنیاجدوں بدیع جمالے، کرسی کوچ جہانوں
551
کَنّ آواز پیوس جس ویلے، سیف ملوک نہ مڑدا
مرویسی جے جیوڑا اس دا، اگے انت ہُسڑدا
552
یوسف ثانی لائیوس کانی، ہے فریاد کریندی
اس دے عشق زلیخا کیتی، دم دم یاد کریندی
553
حال بدیع جمال پری دا، سارا کھول سنایا
بیٹی تیری دا شاہپالا، ساس لباں پر آیا
554
کَن بُلیل پوے گی اس نوں، جاں بد خبر سجن دی
تلخ غموں جند شیریں ویسی، وانگر کوہ شکن دی
555
ایہو نیک صلاح تسانوں، کرو شتاب تیاری
سیف ملوک مڑاؤ خیریں، کر کے ہمت یاری
556
ترِکِھے کم شیطانی ہوندے، کہن حکیم سیانے
ڈِھل مناسب اوتھے جتھے، کجھ زیاں نہ آنے
557
جاں اُٹھ اگ گھراں نوں لگے، جلدی جل نہ پائیے
جلدی مال متاع تمامی، آپوں بھی جل جائیے
558
ایہو گلاں کر دے آہے، مائی پُت فکر وچ
آیا کوئی سنیہا لے کے، آن کھلوتا در وچ
559
شاہپالے ول ہو سلامی، کر کے صفت دعائیں
کہندا حکم ہووے جند بخشو تاں، میں عرض سنائیں
560
شاہ شاہپال اشارت کیتی، دس تیرا کم کیہا
کہیوس میں بدیع جمالے، گھلیا دے سنیہا
561
پھُپھی ول روانہ کیتوس، مینوں اندر خانے
سروبانو نوں دے سنیہا، گل اوہدی شاہ مانے
562
آن لدھے ایہ بی بی ہوریں، وچ حضور شہانے
جے آکھن تاں دیاں سنیہے، نہیں تاں چلن خانے
563
سرو بانو نے کہیا اگوں، میں معلوم سنیہا
دس ایتھے کوئی غیر نہ، سُندا اکو ٹبرّ ایہا
564
ایلچی کہیا سنیہا ایہو، ظاہر آکھ سناواں
کہیا بدیع جمال پری نے، رو رو کے ول مانواں
565
حیف مینوں جے اوہ شاہزادہ، زندہ پرت نہ آیا
مرساں کھا کٹاری میں بھی، ظاہر آکھ سُنایا
566
اوس بندے نے میرے پچھے، جھلے ایڈ کشالے
اکھیں ڈِٹھے باجھ پیارے، قول روحاں دے پالے
567
میرے پچھے جان ونجائیوس، جے کُٹھا پھَڑ دیواں
ایسے مرد وفائی پچھے، میں کیوں جند نہ دیواں
568
سن بیٹی دے گرم سنیہے، فکر پیا شاہپالے
بھین گھلی جا خوب تسلی، دے بدیع جمالے
569
سرو بانو کر پیر شتابی، شاہ پری ول آئی
دین لگی دلبریاں بہ کے، سن بھائی دی جائی
570
اوس بندے نوں دتی مولیٰ، ایسی قابل کاری
ہوگ خلاص دیواں تھیں آپے، نال عقل دی یاری
571
دوجا خوف دیواں نوں مارے، شاہپالے دے زوروں
شیراں نال دلیری شوخی، کد ہو سکدی گوروں
572
نہ کر خفگی تنگی کوئی، رب چھڈاون ہارا
ایہ آیا کہ آیا دھئیے، سیف ملوک پیارا
573
نالے آپ خداوند کہیا، سچی خبر کتابوں
رنج کسے دے کراں نہ ضائعا، اپنے عدل حسابوں
574
نیکو کاراں دے رنج مولیٰ، جان نہ دیندا ایویں
دھیئے رکھ تسلی اس تے، مرگ شزادہ کیویں
575
پندرہ برس ہوئے اس شوہدے، حرص تیری وچ پھردے
بازی لاء محبت والی، جُوئے کھیڈے سردے
576
صحیح راج کریندے، چائی پنڈ ملامت
ہر ہر روز گزارے اُس نے، وانگر روز قیامت
577
ہن جے آن تیرے گھر پہتا، آس پُگی جو آہی
کیکر رنج کرے گا ضائع، سچا قول الٰہی
578
حق کسے دا بَھنے ناہیں، رب عدالت کردا
خاطر جمع تسلی رکھیں، سیف ملوک نہ مردا
579
باپ تیرے دی ہُنے کراساں، لشکر سنے تیاری
قلزم دی سبھ دھرتی تائیں، مار کرے تہ باری
580
ہاشم شاہ نوں مار گُماسی، سخت تنبیہاں دے کے
یا اوہ آء اگیرے مل سی، شاہزادے نوں لے کے
581
باپ تیرا جد قہریں آوے، سب قلزم پٹ سٹ سی
پریاں دیونہ چھڈ سی کوئی، سبھناں دے سر کٹ سی
582
سیف ملوک ہووے گا قیدی، کیونکر مارسکن گے
آپے آپ کرن گے حاضر، جان ایہ زور تکن گے
583
سرو بانو ایہہ گلاں کر کے، دتی ذرہ تسلی
عنبر اتے گلاب ملایا ،منہ پر پَکھی جھلیّ
584
رتی ہوش پری نوں آئی، اُٹھی تلیاں مل کے
مست خمار اُداس نمانی، نین پَون ڈُل ڈل کے
585
آہیں ڈھاہیں واہو داہیں، ساہ گھٹن ہڈ کورے
پِٹ پِٹ داغ لگے منہ متھے، نیل پئے رنگ گورے
586
پرسئے نال ہوئی سی میلی، خاکوں بھری پوشاکی
پٹے ترُٹے وال متھے دے، جُثےّ بہت ہلاکی
587
وچوّ وچ کلیجہ گلیا، لوہو ہنجو بھردی
گل لالے دی لالی ہوئی، آکیسر والی زردی
588
بھوچھن چٹے چھاپے لگے، اتھرواں دے داغوں
جوبن رتن محمدبخشا، بھور گیا اُڈ باغوں
589
ہسّن کھیڈن نال سیاں دے، گل کرن رہ چُکیّ
آون سیاّں گل کراون، بولن تھیں ہن مُکیّ
590
چھکی یار مہار دلے دی، وا بُری ایہہ ڈُھکی
روون دھوون کم محمد، غم ماری سڑ سُکیّ
591
حال اوحال کرے ہر ویلے، ویکھ خیال صنم دا
جتھوں یار کھڑایا بھالے، گردا باغ ارم دا
592
باغ تماشے مول نہ بھاون، لگی بھاہ چمن نوں
رُوحے باجھ محمد بخشا، کس کم لائیے تن نوں
593
تک پاٹے پیراہن گل دے، پاڑ گُماوے جھگا
ویکھ سڑے گُل لالے والا، داغ کلیجے لگا
594
بیٹھ سرہاندی جاں پھر ویکھے، نرگس دی بیماری
لاء گل رووے درد وچھوڑے، کیتے اسیں ازاری
595
سَرو ازاد حیران کھلوتا، پیر زمیں وچ گڈے
اُچا ہو ہو رستہ ویکھے، مت سوہنا سر کڈھے
596
ہو حیران کھلوئے اوتھے، تکدی چا چا اڈیاں
وانگ سرو سر سہندی تابش، دھُپ جلاوے ہڈّیاں
597
بیداں تاپ ہجر دا چڑھیا، کنب کنب لیٹن دھرتی
جانے پری فراقوں گرمی، سخت ایہناں پر ورتی
598
آوے درد سجن دا اس نوں، کنب زمیں پر جھڑدی
تھل اندر جیوں جل دی مچھی، چال اوہوسی پھڑ دی
599
وال موہیں پر پٹکے سٹ کے، مٹی وچ رُلائے
پٹکے کھاء زمیں پر پٹکے، پِٹ پِٹ پَٹ انبائے
600
ہرپُمن دے والوں کردے، ہنجوں موتیں گُلیاں
جس راہ ٹردی سٹدی جاندی، سے لڑیاں ان ملّیاں
601
وچہ بازاراں گلیاں وتے، کھلے وال دیوانی
اندر تتاّ مندا چتاّ، سر گھٹاّ مُنہ پانی
602
کرے وجھاپ ملاپ سجن دے، اُچی سَد سناوے
دوہڑے بیت الاوے غزلاں، سبد سُراں کر گاوے
603
حال بدیع جمال پری دا، جو ویکھے سو سڑدا
جَوبَن شان گمان محمد، نس گیا لاہ پڑدا
604
عشقے آن کیتا گھر خالی، نفیوں پھیر بُہاری
نقش سجن دا ثابت ہویا، بیٹھی دُھوڑ غباری
605
درد غماں دے بھانبڑ بھڑکے، اگ لگی جیؤں باری
ظاہر ہوئی محمدبخشا ،جگ پر دھؤاں دھاری
606
چھپدے کد دِلاں دے سودےم ہوندی خبر دلالاں
باندا ہویا بھید مُلک تے، تک تک بُریاں چالاں
607
مُلکاں وچ کہانی ہوئی، گھر گھر گلاں ٹُریاں
جے سو بھید چھپایا لوڑن، عشق دَسے کر کھُریاں
608
جھولی پا انگار محمد، کوئی پچا نہ سکے
عِشقاں مُشکاں تے دریاواں، کون چھپائے ڈکے
609
کر کے صبر پچایا لوڑے، پری دوا غماں دی
جِت ول واء پُرے دی جاوے، دُھماں گھتدی جاندی
610
عشقے اندر صبر نہ رَچدا، سورج مَیل نہ لگدی
سُکا رُوں نہیں کر سکدا، پردہ پوشی اگ دی
611
نیناں وچ کئیں غم غمزے غمزے کم غمازی
کیونکر چھپی رہے محمد، بانس چڑھے دی بازی
612
زلف اندر سے سنگل کُنڈے، کر دے قید دلاں نوں
پَیر عشق وچ پاء محمد ،کون بچے خفقانوں
613
نویں پریت اصیلاں والی، مِل کے یار وچھُناّ
آپ مہمےّ ٹور کھڑایا، چِت پری دا بھُناّ
614
جے سو پُھولن غم دے پھولاں، ورقاں داغ لگاواں
درد منداں دے درد نہ مُکدے، جے لکھ گاون گاواں
615
پھڑ ہتھیار محمدبخشا، بن کے مرد سپاہی
چڑھ نالے شاہپال شاہے دے، ہو قلزم ول راہی
616
انگلیاں کر وانگ کماناں، سِدھاّ تیر قلم دا
کاغذ دے میدانے اُتے، سایہ ڈال علم دا
617
چڑھ گھوڑے لک بنھ شتابی، پہن سفر دی بردی
چل دربار شہانے چل کے، دس دلیری مردی
618
وانگ وزیراں دے صلاحاں، کر کے جِبھ ملائم
شاہپالے نوں ہاشم شاہ دے، جنگ اتے کر قائم
619
اوّل لِکھ رقعہ مت صُلحوں، ہو جاون چھُٹکارے
نہیں تاں تیغ زبان تیری دی، گگن دئے چمکارے
620
سخن بندوقے داروں دیوے، ساز سیاہی والا
کانی نال پرو قطاراں، رن کراں سب کالا
621
ہاڑ اندر کر کھاڑ چوطرفی، صف پر صف لٹاواں
دشمن دی ماں بھین محمد، مکھی ہار پِٹاواں
622
صفدر مدد کرے ہر ویلے، جو شہنشاہ شاہاں
زور اوہناں دے نال محمد، دیو دشمن نوں گاہاں
623
سرو بانو تے مہر افروزے، چنتا چخا جلایاں
نال فکر دے اُٹھ شتابی، شاہپالے ول آیاں
624
گوشے سد کے آکھن لگیاں، سُن شاہا کن دھرکے
ایہو کم وڈا تُدھ آیا، نہ ہٹ رہنا ڈر کے
625
سیف ملوک نہ نِکاّ شِکاّ، ہولو ککھ نہ جانے
اس پچھے سر دینا لازم ،عین فرض کر مانے
626
ہاسی ٹھٹھا جان نہ مولے، اس دا ضائع ہونا
جے اج آہلک ڈھل کریں گا ،پوگ عمر دا رونا
627
باپ اوہدا سلطان مصر دا، عالیشان کہاوے
چار اک سے تخت دا سائیں، اس ول سیس نماوے
628
ایہو اکو بیٹا اس نوں، کر کر عجز دعائیں
منتاں من من لدھا آہا ،کرم کیتا رب سائیں
629
حق اوہدے وچ اینویں آہی، لکھی قلم ربانی
بیٹی تیری دی تک مورت، چائیوس سرگردانی
630
پندراں برس ہوئے جد ایویں، سفر مصیبت سہندے
ندیاں اندر رُڑھدا رہیا ،تیکر چڑھدے لہندے
631
محنت ،سختی ،جھاگ مصیبت، قہر کلور بلائیں
شہر تیرے دے در پر پُہتا، کھڑیا پکڑ اضاعیں
632
ایہ ہن نہیں مناسب تینوں، ڈھل کریں اک پل دی
سیف ملوک رہے وچ قیدے، اس تیری واہ چلدی
633
اوہ ہے مرد کرامت والا، جے آپوں چُھٹ آیا
کے جوانا مردی تیری، کے جانے گا پایہ
634
توں سلیماں نبی دی جائی، دیو پریاں دا راجا
زور تیرا کے یاد کرے گا، چھُٹیا بے محتاجا
635
آدمیاں دے راجے تینوں ،کے آکھن گے سارے
حیف اوہدی سلطانی یارو، جس ایسے پِڑہارے
636
اک آدم گھر اس دے پہتا، کر کر ایڈ کشالے
اوہ بھی دیوتیاں پھڑ کھڑیا ،کیتوس نہ اُپرالے
637
جے مہمان تیرا اوہ بنیا ،سدا رہیں گا لازم
کے جانے گا کُڑماں چاری، باپ اوہدا شاہ عاصم
638
نالے نرم اقبال تساڈے، جانے گا ہر کوئی
گھروں جوائی قید کرائیوس، اس تھیں کُجھ نہ ہوئی
639
بے آبروئی تے نامردی، ہور نہیں اس جیسی
قلزم دا شاہ کون نکارا ،کرے دلیری ایسی
640
در تیرے توں پکڑ منگائے، خاص جوائی تیرا
کر کے قید عذاب دسالے، ہئے ہئے قہر ہنیرا
641
سیف ملوک مہمان اساڈا، کُوڑ نہیں اس گل وچ
ایہہ نکاح روحاں دا مولیٰ، کیتا روز ازل وچ
642
اُٹھ شتابی لشکر لے کے، کر قلزم ول دھائی
سیف ملوک لیاویں زندہ، تاں تیری رہ آئی
643
شاہزادے وچ جوسن صفتاں، بی بی آکھ سنائیاں
نالے واسط سراندیپوں، شاہاں لکھ پہنچایاں 644
شاہپالے نوں سُن سُن صفتاں، پئی محبت اسدی
کیویں اکھیں نظری آوے دل، سِکدا جِند کھُسدی
645
شاہزادے دے سچے عشقے، اثر اوتھے ونج کیتا
قدرت دے ہتھ نال الٰہی، پھڑ سوئی دِل سیتا
646
سرو بانو تے مہر افروزے، دتے تاء گلاّں دے
آتش بھڑک لگی شاہپالے، جیوں بھڑکار جھلاّں دے
647
ایسی لنب غصےّ دی اُٹھی، سڑن لگا سر سینہ
بھُج گیاں سبھ ہور صلاحاں، گرم ہویا جد کینہ
648
جنبش جُثےّ جوش مغز وچ، چکیں باہاں چبدا
مُنشی سد لکھائیوس رقعہ ،بھریا قہر غضب دا
649
مُنشی تیز نویس شتابی، پُہتا وچ حضورے
زرّیں رقم جیہا خوش کاتب، حرف اوہدا تک جھُورے
650
کاغذ اُتے کالی کانی ،کیتی اوس روانی
لکھے سخن کھرے جو دَسے، شاہ شاہپال زبانی
651
لکھیا خط عجائب پتلی، سوہنی صاف نوشتوں
حرفاں دی پھلواڑ بنائی، باغ بہار بہشتوں
652
ہر ہر سخن میانوں باہر، فولادی تلواراں
سخنوں سخت زبان محمد، کر دی ماراں ماراں
653
خط تیار ہویا جس ویلے، لگی مُہر شہانی
اوہو آہو خاطف ٹُریا، جس تن رڑکے کانی
654
سے کوہاں دا پینڈا کر کے، قلزم اندر آیا
ہاشم دے دربارے جا کے، ایلچی سیس نمایا
655
ادب سلام بجا لیاندے، جیونکر ایلچی کر دے
تھیلی کھول رکھی لے مُنشی، پڑھ پڑھ کنبن ڈردے
656
آ ساقی بھردے پیالا، اوہ جمشیدے والا
کالی راتیں چانن لگے، واہ خورشیدے والا
657
ایسا مدھ جدھے چمکاروں، ایہ شب کا گوں کالی
بن کے خاص عقیقی تارا، گگن چڑھے فی الحالی 6972
شاہپال بہادر دا ہاشم ول خط 01
اوّل نام ربے دا لِکھاں، نامے دا سرنامہ
ننگا رُوح بندے دا کجیؤس، بخش جُثےّ دا جامہ
02
ہر دانش تھیں بخرا دتوس، نالے دین ایمانوں
روزی دیندا حل کریندا، مشکل سخت کمانوں
03
اسماناں دی رونق کردا، روشن تارے لاکے
دھرتی آدم نال سُہاوے، آدم نوں حبُ پاکے
04
دانا بینا زوراور، ہے نالے بخشن ہارا
ہر دم مدد روحاں نوں دیندا، عقلاں نوں چمکارا
05
میرے جیہاں احمق بندیاں، بے عقلاں بے ہوشاں
سخن وری دی خلعت بخشی، پاء طبع وچ جوشاں
06
اکناں نوں ایہ تنگی دیندا، روٹی باجھوں مردا
اکناں نوں ان منے خزانے، غیبوں اگے دھردا
07
نہ جس کم کمایاں کیتیاں، اوسے دولت کھٹیاں
نہ جس عیب گناہ کمائے، اوسے رنجاں کٹیاں
08
جو چاہندا سو کردا آپوں، کوئی نہ حاکم اس دا
جان دئے تاں زندہ بندہ، کڈھ لئے تاں کُسدا
09
والے جتنا سیس نہ چائیے، حکم اوہدے وچ ہوئیے
اس بِن ہور نہ حاکم کوئی، جس در جا کھلوئیے
10
شابش رحمت اُس بندے نوں، جس نیواں در پھڑیا
اُڑیا کھڑیا پِڑ اس جیہڑا، جھڑیاں اگے جھڑیا
11
کے حاصل اس قوموں جیہڑے، نہ حق قدر پچھانن
آفرین جنہاں نوں کہیے، گالیں وانگر جانن
12
ویری دی کر ادب تواضع، اپنے بھو گمائیے
دشمن تھیں خم کھائیے ناہیں، لسیاں زور نہ لائیے
13
سُن ہاشم توں قلزم اندر، بیٹھوں راج بناکے
گھر میرے تھیں پکڑیں ڈھکاں، دیں سزائیں جا کے
14
لُونبڑ تھیں بن چِترا ڈُھکدا، جس نوں جا چھوڑیندی
زور شاہاں دا پرکھن لگوں، ناہیوں خیر لوڑیندی
15
زور میرا ازماون جوگا، کتھے ہے کوئی ساجا
کیہڑا لشکر تابع تیری، کیہڑا ہے راء راجا
16
ٹھوئیں تھیں سپ بنیاں لوڑیں، ناگاں نال کھہیڑیں
آ کڑ آ کڑ ٹریں گُمانوں، نال کندھاں دے ایڑیں
17
دنب اُچا کر کنڈل پاویں، سر وچ پوسی جُتی
سُتےّ شیرے بھونک جگائے، شامت آئی کُتی
18
چھڈ دے خصلت شیراں والی، کیوں سر مفت چوٹائیں
کرسٹساں تہ بار ولایت، قلزم ملک لُٹائیں
19
جے میں قلزم اندر آئیوس، دھرتی پٹ دیاں گا
کنےّ پٹ تساڈے سارے، ندئیں سٹ دیاں گا
20
حق تیرے وچ ایہ کم چنگا، نوکر بن کے چلّیں
سیف ملوکے نوں دے خلعت، پاس اساڈے گھلیں
21
تینوں مار کراںگا ایسی، یا مرسیں یا نسسیں
میرے نال کھہیڑ غریبا، کد قلزم وچ وسسیں
22
مینوں قسم زبور کتابوں، تے داؤد نبیوّں
جے چڑھیا تاں قلزمیاں دا، مول نہ چھڈساں بیؤں
23
کیا قلزم کیا قلزم والے ،جے میں لشکر چاڑھاں
لشکر فوج سمیت ولایت ،گاہ مروڑ لتاڑاں
24
توڑے توں بھی لکھ فولادی، کر ہتھیار لیاندے
موم ہوسن تک اگ غضب دی، کتے نہ دِس سن جاندے
25
تیر انداز نہ تکے اگے، تاں تُدھ تُندی چائی
ہون لگوں سر صدّق آپے، مِل مت رب بچائی
26
بھن کماناں اگ وچ سٹ کے، تیراں دے پر پٹ کے
لاہ زرہ لاء ململ آء مِل، پاء گلے وچ پٹکے
27
نہیں تاں ایسے کن پھڑاساں، جانیں گا میں کِیہ ساں
ٹھنڈا ویکھ نہ ہوویں گیرا، تپیا تاں رت پِی ساں
28
ہوندے زور جراں میں قوت، صلحوں مُکھ نہ موڑاں
حاضر ہولے چیز اساڈی، جو کجھ منگاں لوڑاں
29
سیف ملوکے نوں پھڑ بانہوں، لے آ پاس اساڈے
توں نہیں پیؤ دا دا تیرا، مڈھوں داس اساڈے
30
تندی تیزی نت نہ پچدی، کر لے رات دہاڑی
کس تھیں لہے کمان اساڈی، رب اُتیرے چاڑھی
31
ڈاڈھے نال نہ تگڑے ہویئے، ڈھہ تُرئیے کر نرمی
ہاشم سخت سزا لئیں گا ،کرن لگوں بے شرمی
32
جے میں بی اس گل پر آئیوس، کون ہوئی گا ساتھی
پیراں ہیٹھ ملیدہ کرساں ،توں کیڑا میں ہاتھی
33
جیہڑا ملک تینوں رب دتا ،بہ کے کھا بہاریں
شیراں نوں انگشت دسالیں، کھُرکیں سر انگاریں
34
کاویں ویکھ ہنساں نوں چھڈی، چال مُڈھاں دی جوسی
نہ اوہ آئی نہ ایہہ رہیوس، رہ گئی نری ٹپوسی
35
خبر نہیں رب کس نوں دیسی، تاج تخت سلطانی
طالع کس دے مدد کریسن، یاری ہوگ اسمانی
36
آہڑک بہڑے وانگر بڑھکیں، کیوں چائیا سنگ مٹی
جے شیراں دا دھپا لگا، اچمی جاسی مٹی
37
میں اج ہاں سر بادشہاں دا ،تسیں مثل ہتھ پَیراں
سر اپنے نوں آپ مریندا، کون کوئی وچ خیراں
38
تینوں ہے مغروری چایا، ویکھن دئی نہ اگاّ
کُکڑ بانگ نماشیں دتی، جانوں کُسن لگا
39
غضب میرے اک توہیں ناہیں، کئیں دلیر کھپائے
پیؤ دادے تھیں اسیں بہادر، بادشہاں دے جائے
40
میں سلیمان نبی دا پوتا، آدی دا شاہزادہ
دیوتیاں وچ جنگ بہادر، میں تھیں کون زیادہ
41
تساں جیہاں تھیں میں کیوں ڈرساں، جے رب کیتی یاری
بھیڈاں تھیں بگھیاڑ نہ ڈر دے، گوروں شیر شکاری
42
نبی سلیماں گئے جہانوں، تاج میرے سردے کے
میں مالک سبھ کھان جگیراں، ہتھیں میری لے کے
43
کس دی طاقت راج میرے وچ، شرکت کیتی لوڑے
وجے گُرز اقبال میرے دا، گردن لک تروڑے
44
قدر اپنی دے کاغذ اُتے، حرف غلط تدھ پایا
کارد تیغ میری دی کٹ سی، زور نہئیوں ازمایا
45
سچےّ رب بنایا مینوں، مالک سب مُلک دا
خاوند تھیں کیوں باغی ہوویں، پِھریں ہنیرے لُکدا
46
آہن سمجھ ملیں کر توبہ، جے ایہ وقت وہانا
لکھ افسوس کریں گا پچھوں، کس کم پچھو تانا
47
سنبھل زور جوانی والا، نہ کر ایڈ دلیری
حد میری وچ آ ہتھ پاویں، شامت آئی تیری
48
نیواں ہو در میرے چھڈ کے، وڈیائی اچیائی
مینوں اُٹھنا پاء نہ ایتھوں، جے تدھ رہنا جائی
49
جے میں اُٹھیا تاں توں مُٹھیا، کجھ نہ رہسی باقی
قلزم ساری پٹ سٹن گے، سُماّں نال عراقی
50
کے ہویا جے ویری میرا، لشکر تیرا بھلاّ
جے کوہ قاف لوہے دا ہووے، میں پٹاں کر ہلاّ
51
میں ہاں بھار اوانگ پہاڑاں، وسیں وسیں کد ہلاّں
جے ہلاں تاں انبر ہلّے، جگ سارا تھر تھلاں
52
جے ہلیوس تاں دھرت ہلے گی، ذرہ ہلا نہ میں نوں
لے مِل سیف ملوکے تائیں، مُڑ مڑ آکھاں تیں نوں
53
بیٹے تیرے نال لکھی سی، اینویں قلم ربانی
نہیں تاں ایہ نہ آیا مصروں، بن کے دشمن جانی
54
مردیاں ہاڑا کیتا اس نے، سودھ نہ پچھا اگاّ
عمرے دے دن پورے ہوئے، متھّے اس دے لگا
55
پُت تیرا ہن مڑدا نا ہیں، کیوں سر ظلم دھرائیں
جے آری دھر چیریں اس نوں، یا بھوہ کھل بھرائیں
56
کسے طرح بہرام نہ مُڑدا، کیوں قتلام مچائیں
بخش گناہ اس بندے تائیں، اجر جنابوں پائیں
57
کَاظِمِیْنَ الْغَیْظَ پڑھ کھاں، وَالْعَافِین کلاموں
صابر شاکر ہو در رب دے، بھلا ہووی اس کاموں
58
کر احسان اساں پر ہاشم، چھڈ دے ایہ پردیسی
نہیں تاں میں بھی فرق نہ کرساں، رب جس نو ںپِڑ دیسی
59
ٹور اِکے شاہزادے تائیں، اِکے جواب سنائیں
نہیں تاں پوہتا جان اسانوں ،جے کجھ کرسی سائیں
60
جاں خط پڑھ سنایا مُنشی، تیل اگیّ پر پایا
جلد جواب ایہدا مڑ لکھو، ہاشم شاہ فرمایا
61
لے کانی مسوانی منشی، نال طبیعت دانی
لکھ جواب شتاب ٹکایا، سُن سُن سخن زبانی
62
پاء لفافے تھیلی اندر، ڈال رقعہ بند کیتا
آہو خاطف دے ہتھ دتا ،لے کے گیا چُپیتا
63
شاہپالے ول ہو سلامی، تھیلی چا ء گزرانی
منشی کھول وکھاندا جاندا، سخن پرتیّ گانی
64
گھڑی تروٹک جھب دے ساقی، درد منداں دا داروں
دے شراب اجیہا جس دی، مستی ودھ شماروں
65
اس پانی دے زوروں میں بی، اگ دی پوجا چاواں
گرو گرُاں دا جو فرماوے، سبھ بَجا لیاواں 7037
ہاشم شاہ ولّوں شاہ شاہپال نوں خط دا جواب چوکھے غصے نال جنگ لئی چڑھ آنا 01
سر اکھیں مُنہ خط پر منیا، سر خط دا جو ناواں
شالہ اوسے نام سچے توں، میں بی صدقے جاواں
02
مِٹی وچوں کڈھ وکھاندا، سوہنے پھُل ہزاراں
خاکوں چاء اُچیرے کردا، سرو بلند چناراں
03
ویکھو کیڈ بلندی دتیوس، ایڈ اسمان بلنداں
نور اپنے تھیں روشن کیتوس، دِیدے دانشمنداں
04
جمل جہان کیتا اس پیدا، بے پرواہ جہانوں
لاچاری وچ چارے کردا، رکھدا اساں جیہاں نوں
05
دھرتی خاک نمانی اتوں، انبر نت گھُماندا
لاکھ سمندر تے ڈل اندر، مٹی مُٹھ بچاندا
06
اوہو صاحب ملکاں والا، اسیں تسیں سبھ بندے
ہر اک دا رکھوالا آپے، کیا چنگے کیا مندے
07
اِکوّ خاوند سرجنہارا، کوئی نہ اس دے جیہا
رکھن مارن والا اوہو، ہوروں خوف کویہا
08
ہر ڈاڈھے تھیں ڈاڈھا آپے، ودھ شمار حسابوں
بے نیاز اوہو جگ سارا، منگن ہار جنابوں
09
اسیں تسیں ہر کم کمائیے، نال اسباب ہتھیاروں
اس نے جے کجھ پیدا کیتا، بِن اسبابوں یاروں
10
حکمت حکم اوہدے تھیں بھریا، ایہ تمام پسارا
حکموں ظاہر حکمت اوہلے، کے جانے جگ سارا
11
دل رُشنائی نور اکھیں وچ، جُثےّ زور اسے تھیں
مینوں تینوں شاہی لدھی، ہوئی غور اسے تھیں
12
حکم اوہدے تھیں کوئی نہ نسدا، اسیں حکم دے بندے
جاں دم کڈھ لئے تاں پل وچ، مُک جاون سبھ دھندے
13
توں بھی راج نہ مُلیّں آندا، لدّھا اوسے گھر تھیں
مینوں بھی جے چاء نوازے، عجب نہیں اس در تھیں
14
شکر گذار رہیں شاہپالا، راج پچا ملک دا
چھوڑ تکبر، مُنہ پر پیندا، جے کوئی اُچاّ تُھکدا
15
میں بھی دیو ناقُوّت ناہیں، افسر وچ دلیراں
جس پاسے شمشےر چلاواں، ڈھیر لگاواں شیراں
16
کے ہویا جے لشکر تیرا، ودھ حساب شماروں
میرے دیو بہادر ایسے، اک اک سخت ہزاروں
17
تینوں مان دلے وچ بھارا، کرساں خرچ خزانہ
مینوں قوت باہاں اندر، لڑساں وانگ جواناں
18
دوئے شیر اسیں گج اُٹھے، جس نوں زور زیادہ
سوئیو مار کھڑے گا ایتھوں، سُن شاہپال شہزادہ
19
آدم ذات کمینی اتوں، تدھ خصومت چائی
جس دن موت سپے دی آوے، بہندا آن کُجائی
20
آوہ آدم سی خونی ساڈا، نسدا چھپدا وگدا
دشمن ہتھ لگا پھڑ آندا، تیرا سی کے لگدا
21
خونی مارن روا شرح وچ، عیب نہیں کجھ کیتا
تدھ کے لہنا نال اساڈے، ہٹ کے بیٹھ چُپیتا
22
اک خونی دے مارن کارن، میں پر چڑھ چڑھ آویں
لکھ بیدوسے خون ہوون گے، رب تھیں نہ شرماویں
23
خاکی بندہ جنس نہ ساڈی، کون کوئی پردیسی
اسیں تسیں ہاں ناری بھائی، ایہ تینوں کے دیسی
24
اس ناجنس اکُلے پچھے، بُرا کُلے دا منگیں
ناروں خاک اگیرے ہوئی، کہو کھاں کیہڑے رنگیں
25
ایہنیں ضدیں چھڈساں ناہیں، خون کیتا اس میرا
ایہہ ساڈا کجھ لگداناہیں، ہوگ جوائی تیرا
26
توں ہیں مرد کچہری اندر، رن وچ مردی میری
جس دن ہتھ اساڈے تک سیں، مٹ سی اچوی تیری
27
تدھ کے جاتا ہور نہ کوئی، توہیں توہیں جائیوں
بھلیوں بھلی دِسے گی تاہییں،جس ویلے چڑھ آئیوں
28
میرے جیسے مار مریلے، نہ دس مہرہ بازی
کم تیرا منصوبہ میرا، پِڑ وچ تیر اندازی
29
نیویں ہویاں ہو نہ اُچاّ، اگوں مارنہ لافاں
شارستان پچا نچلاّ، پٹ نہیں کوہ قافاں
30
پَتھرا نال ٹھکور نہ شیشہ، کے کرلیسیں کھٹی
لے لے اگ نہ آدھ نگانے، داروگر دی ہٹی
31
موجاں مان تخت تے بیٹھا ،چھڈ دے کھیہڑا میرا
لوڑ لِسّا کوئی جے کر آیا، جنگ اُتے دل تیرا
32
توں سلیمان نبی دی جائی، چھیڑ نہ دیو ہتیارا
دیو انگوٹھی اس دی ڈوبی، تاں بنیا بھٹیارا
33
واگاں موڑ اساڈے ولوّں، میں بھی مفت نہ دھسدا
کوہ قافاں سیمرغ تیرے تھیں، پھاہیاں وچ نہ پھسدا
34
ہتھوں غور اساڈی کرتوں، وڈا ہیں کئیں جائیں
نیک نہیں آزردہ کردے، خلقت رب دی تائیں
35
جے توں دانشمند کہاویں، میں بھی نہیں ایانا
جے سُجا گے تیرے طالع، میں بھی یاور جاناں
36
القصہ ڈھک دیساں ناہیں، نہ اول اُٹھ چڑھساں
صلح کریں تاں راضی شاہا، جنگ کریں تاں لڑساں
37
دوہاں گلاں تھیں جو تدھ بھاوے، کر اللہ بسم اللہ
ڈِھل کہی منہ طرف اساڈی، دھر اللہ بسم اللہ 7074
شاہ شاہپال تے ہاشم شاہ دی ہر علاقے دی فوج جمع کر کے جنگ لئی تیاّری 01
جاں ایہ سخت جواب سنائے، منشی نے خط پڑھ کے
اڈِّیوں لنب گئی لگ چوٹی، غضبوں بھانبڑ بھڑکے
02
وال کِکّر دے کنڈے ہوئے، لوں لوں چڑھے سرنڈے
لاہ دھڑ کے ہڈ کرکے آ کر، شاہ پراں پر چھنڈے
03
گج اُٹھیا شاہپال بہادر، نعرہ مار قہر دا
کنب گیا سب باغ ارم دا، کوٹ بازار شہر دا
04
سب سنسار ندی دے ڈر کے، طرف سمندر نَٹھے
ناہر شیر پلنگ جنگل دے، سُن نعرہ سب تَرٹھے
05
پاڑھے ہرن ڈھہٹھے چھڈ پیہڑے، نیل گائے گھب ڈھہٹھے
دیو عفریت اتے جن پریاں، لشکر ہوئے اکٹھے
06
حکم دتا شاہپال بہادر، فوجاں جمع کراؤ
کوہ قافاں تے کوٹاں وچوں، لشکر سبھ منگاؤ
07
ہاٹھاں کٹک اکٹھے ہوئے، منشی لین تلاشی
وچ حساب نہ آون فوجاں، خلقت بے تحاشی
08
آ لتھیاں کوہ قافاں وانگر، فوجاں گرد چوپھیرے
کوہ قافاں نوں پُٹن والے، راشک دیو وڈیرے
09
سیکڑیاں جد قانوں گوآں، قلماں بہت گھسایاں
جو جو جنگ بہادر فوجاں، گنتر اندر آیاں
10
لکھ چوداں نر دیو بہادر ترے، لکھ فوج عفریتوں
سٹھ ہزار ہویا جنّ حاضر، نمک حلالی نیتوں
11
ایہ کجھ نامی لوک سپاہی، ہور بے انت شماراں
بنھ ہتھیار سوار چڑھے سن، بھکھن مثل انگاراں
12
فوجاں ہاٹھاں کانگاں وانگر، گج کڑک کے چڑھیاں
قلزم دے دریاوے تائیں، گاہن شتابی وڑیاں
13
کر کے نظر ڈٹھا شاہپالے، لشکر بنیا تنیا
شارستان ہوئی پُر ساری، وانگر فصلاں گھنیاں
14
آتش وانگ سپاہ النبا، قلزم ول چلائے
جس راہ جاندے جوہ جو ہیرا، سبھ کجھ جلدا جائے
15
قلزم دے دریاوے توڑی، شارستانوں لے کے
نیر تپے تے دھرتی ہلےّ، جس راہ چلن پے کے
16
شارستان وچوں چڑھ آیا، کانگ جویں دریاواں
دھوڑوں دھندو کار غباروں، راہ نہ لبھدا واواں
17
بوٹی گھاہ زمیں پر ہوئی، پَیراں ہیٹھ ملیدہ
دھرتی ہیٹھ گئی چھپ کدھرے، دولت ہار پوشیدہ
18
توڑے پَیر شہاں دا یارو، بہت مبارک بھلاّ
جتھے جاوے کرے خرابی، دھرت دیوے تھرتھلا
19
جاں قلزم دے نیڑے آیا، شاہپالے دا ڈیرا
ملُکاں وچ قیامت آئی، اٹھیا شور گھنیرا
20
ہاشم شاہ نوں اجے نہ خبراں، اگ بلی سر میرے
شاہ شاہپال بہادر چڑھیا، کر کے تاء ودھیرے
21
تخت اُتے سی عیشاں اندر، بیٹھا وانگر شاہاں
اچن چیت کوکاؤ آئے، سر پر دھریاں باہاں
22
آن اوہناں فریاد پکاری، سُن توں ہاشم شاہا
چڑھ آیا طوفان تیرے تے، نہیں نسن دا راہا
23
شاہپالے دے لشکر آئے، تھاں نہ دسدا خالی
زرہ پوش سپاہیاں کولوں، زِمیں ہوئی سبھ کالی
24
اکس وزیر صلاح دسالی، راتوں رات اٹھ بھجو
بے خبراں نوں بھانج پوے گی، شبخونے چل وجو
25
ہاشم کہیا چوری پینا، کم نہ بادشہاں دا
جو ہونی سو ہوسی اوڑک، لڑساں نکل باندا
26
دوجے کہیا فوج اوہناں دی، انت حسابوں باہر
ویکھدیاں دل دہشت کھاندا، کیکر لڑسیں ظاہر
27
ہاشم نال دلیری کہندا، اک بگھیاڑ شکاری
بہتیاں بھیڈاں تھیں کد ڈردا، سو مثال ہماری
28
ہاشم دی سن ایڈ دلیری، تکڑے ہوئے سپاہی
غل پیا سبھ قلزم اندر، ٹر آئی ہے شاہی
29
ہاشم قلزم دے سلطانے، پتہ پیا اس گل دا
اس بھی فوج اکٹھی کیتی، حکم جتھے تک چلدا
30
لشکر جمع ہویا جس ویلے، شاہے لیا الیما
منشی انت سنبھالن لگے، چڑھیے طرف غنیماں
31
لکھ پری وچ گنتر آئی، چہل ہزار عفریتاں
کیتوس سبھ اسبا ب اکٹھا، کر جھگڑے دیاں نیتاں
32
سنگلا دیپوں نکل ہاشم، آن لتھا وچ پڑدے
نر شاہپال بہادر اودھروں، چڑھیا گھوڑے چِڑدے
33
دوئے گھٹاں برابر ہویاں، آ ہمو سامنے ڈیرے
ہاشم دی جِند وڑ وڑ نکلے، مُنہ کیویں ہن پھیرے
34
میر وزیر سبھو رل بیٹھے، پچھدا شاہ صلاحاں
تسیں اساڈے بیڑے اندر، ہر اک مثل ملاحاں
35
دسو کے تدبیر کچیوے، مشکل بنیاں کاراں
چڑھ آیا شاہپال بہادر ،کردا ماراں ماراں
36
ہٹ ٹراں نامرد کہاواں، جے چک کراں حلیمی
جنگ کراں تاں ہووے بے ادبی، اوہ سلطان قدیمی
37
نبی سلیماں دا اوہ پوتا جے، اج اسنوں ماراں
روح اوہناں دا رِنج ہوویگا، لِکھیاں وچ بدکاراں
38
نالے خوف دلے وچ آوے، لشکر اس دا بھارا
مارمندال متے پِڑ جتے، کر ویکھو کوئی چارہ
39
فکر دوڑا اندیشہ کرکے، خوب جواب سناؤ
دیر کرن دا وقت نہ رہیا، کجھ بندبست بناؤ
40
دانشمند سلامی ہوئے، سن فرمان شہانہ
دین دعائیں ہوئے زیادہ، شان مکان شہانہ
41
باغ اقبال تیرے دا ساوا، رہے ہمیش بہاریں
دائم تخت مبارک ہووے، دوتی دشمن ماریں
42
فکر اندیشے تیرے اُچےّ، ناقص عقل اساڈا
سوئیو کم مبارک ہوون، جو دل کہے تساڈا
43
لیکن حکم قبول سرے پر، جو آکھو سو کرنا
عقل اساڈا ایہ فرماندا، اکثر بہتر جرنا
44
اوّل صلح بنایا لوڑو، جے اوہ من کھلووے
نہیں تاں جنگ کراں گے خاصہ ،جو ہووے سو ہووے
45
صلح ہوئے تاں بہتر سبھ تھیں، نہیں تاں چڑھ کے مارو
جے کُجھ رب کرے اوہ ہوسی، مردی دلوں نہ ہارو
46
ایلچی گھل کے پتہ کراؤ، کس مطلب شاہ آیا
جے اس سیف ملوکے کارن، ایہ ہنگامہ چایا
47
آکھ گھلو اوہ آوندیاں ہیں، قتل کیتا بن خبروں
جے توں طلب کریں اج شاہا، کیونکر کڈھیئے قبروں
48
جے شاہپال اسے کم چڑھیا، لاہ امید مڑے گا
عذر تواضع اسیں کراں گے، کیوں تا جنگ جُڑے گا
49
جے کجھ ہور اوہناں دل غصہ، تاں بھی دس گھلن گے
اپنا آ ہر اسیں بھی کرساں، جے کجھ وس چلن گے
50
ایلچی ہتھ منگاؤ خبراں، ایویں بھلا نہ چڑھنا
صلح ہووے تاں واہ بھلیرا، جنگ ہووے تاں لڑنا
51
ہاشم شاہ نے ایلچی بھیجے، ول شہپال بہادر
کِت سببوّں لشکر لے کے، آیا شاہ اکابر
52
جیکر طلب ولایت والی، آپ ہوویں انصافی
ایڈے ملکوں میں اک کوچہ، توں شاہی کوہ قافی
53
میں بیٹھا اک ٹاپو اندر، صبر قناعت کر کے
نال تیرے کوئی شرکت ناہیں، توں بھی بہو کھاں جرکے
54
حضرت نبی سلیماں والی، ہتھ تیرے سبھ شاہی
میں اک گوشہ ملیا جیونکر، لئے جگیر سپاہی
55
جے کوئی ہور تساڈا مطلب، تاںاوہ بھی بتلاؤ
کراں صلاح علاج اوہدے دی، خیری مُڑ گھر جاؤ
56
جیکر میں تھیں ہوون والی غرض تساڈی ہوئی
حاضرآن کریساں نہیں تاں قرض نہ دینا کوئی
57
ایلچی آن پُچایاں عرضاں، جیوں ہاشم فرمایاں
کہن لگا شاہپال بہادر، بخشاں تُدھ خطایاں
58
باغ ارم تھیں آدم زادہ ،جو تساں پھڑ آندا
موڑ دئے تاں بچسی ہاشم، نہیں تاں ملک کھڑ اندا
59
ایلچی عرض کریندا شاہا، کے اک آدم زادہ
بے وفا نکارے پچھے، چاہئیں شور زیادہ
60
اتنی گل اُتوں کے آیوں، لشکر چاڑھ مریلے
اوہ تے جس دم آندا آہا، قتل کیتا اس ویلے
61
جان بد خبر شہزادے والی، کن پئی شاہپالے
ہو بے ہوش ڈھٹھا اس غم دے، کر کے جان حوالے
62
مُکّے وٹ وٹ مارے چھاتی، دھرتی مارے اڈیاں
آپ مہارا نیر اکھیں تھیں، درداں کُوہلاں چھڈیاں
63
عنبر دا چھنکار کرایا، ہور گلاب عطردا
میر وزیر ملیندے تلیاں، اِیلچی ڈر ڈر مردا
64
جس دم ہوش سنبھالی شاہے، بیٹھارکھ دلیری
مارے سرد اوساس پکارے، بھٹھ حیاتی میری
65
ہائے افسوس جوان اجیہا، عاقل فاضل کامل
خوش آواز ظریف تے سوہنا، ہر ہر ہنروں عامل
66
میں بھیڑے نوں نظر نہ آیا، کامل شوق تکن دا
وچ فراق اوہدے ہُن مرساں، نہیں صواد بچن دا
67
لشکر فوج سمیت مراں گا، ہاشم دے سنگ لڑکے
سیف ملوک اُتوں سبھ وارے، کے کرنے گھر کھڑکے
68
پھر سو گند اٹھائیوس بھاری، غصےّ جان جلائی
قسم مینوں اس رب سچے دی ،جس وچ غلط نہ کائی
69
اس جائیوں مُڑجاسان ناہیں، جب لگ دم حیاتی
قلزم ملک ویران کراں گا، مار دیواں دی ذاتی
70
بچہ کچا اس جِنسے دا ،پٹاں تُخم زمینوں
چھڈ ساں نہ اک بال ایہناں دا، قسم اسلاموں دینوں
71
پرجے سیف ملوک شہزادہ، میرے پاس پُچا سن
ترکھی تیغ اساڈی کولوں، تاہیں جند بچا سن
72
کرگلاں شہپال شزادے، ایلچی رخصت کیتے
دتا حکم چڑھو سبھ لشکر، بیٹھے کیوں چُپیتے
73
طالع روز ستارے سو دھے، گھڑی مبارک تکی
فالاں نیک پیاں جس ویلے، ساعت آئی زکی
74
چا واگاں شاہپال بہادر، چڑھیا جنگ کرن نوں
لک بدھی تلوار فولادی ،زرہ لگائی تن نوں
75
اوہ تلوار اوہدی سی کنجی، سب ملکاں دے دردی
سنگ لدیپ جیہاں در بنداں، فتح ہمیشہ کردی
76
وانگ ڈڈاراں نال گھوکااں، کردی ماراں ماراں
شاہپالے دا لشکر چڑھیا،گھنا اڈار اڈاراں
77
جیہڑا وقت موافق آہا، فتحادے در کھلے
سرخ سیاہ سفید نشاناں، رنگ عجائب جُھلے
78
چکڑی دے گھڑ راس بنائے، سے گزاں دے جھنڈے
پرچم کالے وال سنبھالے، جیوں حبشی سر چھنڈے
79
جھنڈے اتے مورت لائی، شینہ مہرہ ہشتاتی
ویکھدیاں ہیں دشمن تائیں، ہیبت پاڑے چھاتی
80
کئی کوہاں توں دِسدا دوروں، اوہ جھنڈا سلطانی
اژدہا مریلے وانگر ،کردا دشمن فانی
81
دھوڑو دھوڑ ہویا سبھ عالم، جاں چڑھ ٹری سواری
پیراں ہیٹھ ملیندے مردے، بھج بھج مرگ شکاری
82
لشکر جنگل باراں گاہیاں، ہوئے رُکھ ملیدہ
ہوکف دست گیا سبھ رستہ، ککھ نہ رہے پوشیدہ
83
صحراواں دی سبزی سنبھی، ندیاں نیر نکھٹے
صفن صفا ہوے رکھ بوٹے، تخم زمینوں پٹے
84
شاہپالے دا لشکر چڑھیا، سنیا شور جہانے
زمیں زمن کجھ نظر نہ آوے، باجھ اوسے طوفانے
85
مورملخ تھیں وافر فوجاں، مارو شیروں بازوں
دھرت راہاں دی لرزہ کھائے، لشکر بے اندازوں
86
شاہ شہپال بہادر آیا ،بھریا شوکت شانوں
جیوں گرڑے دا بدل آوے، بنھ گھٹاں اسمانوں
87
وچ میدان لڑائی والے، آن کیتو نیں ڈیرے
راسک دیو لتھے پا گھیرا، جیوں کوہ قاف وڈیرے
88
چھ ویہاں کوہ چیڑی دھرتی، چھ ویہاں کوہ لمی
دوہاں شاہاں دے ڈیرے ملّی، فوج سنگھر بنھ جمی
89
لشکر نال ہوئی پُر دھرتی، ہور حساب نہ جاناں
جے خسخس دا چھٹا دیئیے، بُھنجیں پوے نہ دانہ 7163
شہپال بہادر دا دیواں دے بادشاہ ھاشم نال جنگ دا پہلا دن 01
ایویں کیویں مول نہ جانوں، نت دا پھیر اسمانی
چڑھدے تارے تے مڑ لِہندے، دائم سرگردانی
02
کھیڈ تماشے کارن ناہیں، وہلے تنبو تانے
اک دھاگا بیکار نہ اس دا، کون حکمت پُر جانے
03
کس نوں خبر ہووے گا بھلکے، کے اساں سنگ کارا
کون اکھیں تھیں اوہلے ہوسی، کس دا میت پیارا
04
کس گھر وین سیاپے ہوسن، کس گھر منگل سوہلے
کس سر تاج ٹکے کس منہ نوں، کرن مٹی دے اوہلے
05
کس دا تخت ولایت کھُسْ سی ،مِل سی خستہ حالی
کس دی قیدوں ہوگ خلاصی، ونج کرسی خوشحالی
06
کون رنڈی کوئی تتی ہوسی، منہ سرسجی پاسی
کس دا کنت سہاگ ملیگا، دھڑی سندھور لگاسی
07
کس کس اندر پوگ وچھوڑا، کون ملے گا مڑکے
کیہڑے کیہڑے یار محمد، بھلکے بہ سن جُڑکے
08
پچھلا مرد روایت والا، واقف ایہناں رہاں دا
ایویں سخن سناندا اگوں، اوہناں دوہاں شہاں دا
09
لنگھی رات اکاسوں چھپیا، سارا لشکر شامی
دھمی صبح لگی لوملکیں، چڑھیا سورج نامی
10
دو لشکر پِڑمل کھلوتے، پربت وانگ اُچیرے
کینہ غضب مچے تے کیتے، کوچ تحمل ڈیرے
11
جان غریب تلی پر رکھی، کرن نقیب پکاراں
اکھیں نیند آرام نہ دل وچ، بھجدیاں چوکیداراں
12
بھیڑ ہجوم خلق دے ہتھوں، پیر ہتھ پین نہ کھلے
سر ہیوں ماری پوے نہ بُھنجیں، سبھ سراں پر ڈُلھے
13
صفاں قطاراں بنھ کھلوتے، اک دوجے ول تکدے
میر وزیر نہ تیر چلاون، میر کرن تھیں جَھکدے
14
مت کوئی ڈھو صلح دا ڈُھکے، اول سٹوں پھٹوں
وچ میان رہن شمشیراں، شیر ہٹن اس چھٹوں
16
ایدھر غضب مریندا ٹھاٹھاں، موج جویں دریاواں
ہاشم بھی مغروری چایا، آتش ہار اُچاواں
17
کوئی صلح دی گل نہ ہوئی، مچیا شور ہنگامہ
کینے روہ کیتے دُپیارے، سرجند جُثہّ جامہ
18
مہر محبت گئی جہانوں، پیو پُت ہوئے ویری
بھائی وانگ قصائی ہوئے، مول نہ منگن خیری
19
یاراں یار پچھانن ناہیں، کیا صورت اشنایاں
فتنے شور فساد خصومت، انتو اَنتاں چایاں
20
اوڑک آن چڑھو چڑھ ہوئی، مارے گج نقارے
دھولے تیک پُچائے ڈھولے، ڈنڈ کہاء ککارے
21
پِیلاں اُپرپا کھر وجےّ، گھس گھس لگے لاگے
ڈھاہیں مار اُٹھے خر مُہرے، جیونکر ویر وراگے
22
منہ اسمان بنے کر بولن، کوک اٹھائی طرُیاں
تیغاں بجلی وانگن ہویاں، تیغاں وانگن چھُریاں
23
دھونسے دھونس اوازوں چاڑھی، شُتری شور مچایا
طُرم طنبوراں تے کرنائیں، غل جگت وچ پایا
24
یونانی ایرانی باجے، ترکانے کرنائیں
گا ڈوماں کن ڈورے کیتے، وَجن تھاؤں تھائیں
25
کورڑیاں دے سخت کڑاکے، نکل جان اسمانوں
پتھر بھن اواڑے کڈھن، تازی مار سماں نوں
26
کمچی دا شونکار اُٹھائے، سل پتھر دے گھوڑے
چابک دست چلاون چابک، ہوش پٹاکا تروڑے
27
شیر جواناں دی مُچھ پھڑ کے، سُن سُن شور دمامہ
رن وچ تازی جنبش چائی، چبن سار لگاماں
28
زمیں زمن وچ پکا ککارا، ترکاں دی ہنکاروں
سیمر غاں تن تران ترٹا، لشکر دے للکاروں
29
مُشکاں وانگر مُشکی چمکن، نُکرے سچے موتی
مارن دنب اٹھاون گردن، پھڑکے اَکھ کنوتی
30
چاچا سنب کریندے مجرے، ایڑن نال پہاڑاں
ڈنڈ گھمنڈ کرن جیوں رن وچ، شیر بھنے اگواڑاں
31
پایا زور رکاباں اُتے، آسن ملّ سواراں
نیزہ باز قواعد کر دے، ازماون ہتھیاراں
32
ہائے ہائے کر چھیڑن گھوڑے، شپ شپ چلن واراں
للکر کے پڑوڑن بہادر، چِھڑے منند ڈڈاراں
33
دھوڑ و دھوڑ ہوئے منہ متھے، گرد چڑھی سرخوداں
پندراں ہوگئے اس جنگ وچ، طبق آہے جو چوداں
34
غلط لکھے میں پندراں ناہیں، دھرتی اک گھٹی سی
گردوں انبر بنیا جیہڑی، سُماّں نال پٹی سی
35
قہر غضب دے نعرے سُن سُن، پھٹ پھٹ پئے کلیجے
ہتھیاراں دی تابش کولوں، بل اُٹھے ہڈ بھیجے
36
گل گھوٹو دی موت دیاں نوں، پائی آن کمنداں
نیزے سیخے لاون بیرے، تیغاں کٹن بنداں
37
گرم ہواڑھ مونہاں دی کولوں، اُٹھی دُھؤاں دھاری
لائی اگ جہانے اندر، لنب کڈھی تلواری
38
لوتھاں وچ زمین نہ میون، جاناں وچ ہوائے
خاک لہو دا گارا بنیا، پیر نہ دھریا جائے
39
ہاشم شاہ بی فوج سواری، جیونکر آہی کاری
سجی صف بنائیوس اوّل، بہت زورا ور بھاری
40
کھبے پاسے صف سنگاری، کندھ پکی فولادی
اگا پچھا راس بنایا، راہ جیوں استادی
41
اس پاسے میدان سُہایا، شارستانی شاہے
اگے دیو بہادر رکھے، ہتھ گھتن جو ماھہے
42
وچلی فوج سواری تکڑی، کوٹ بناء کھلوئی
کِیڑا لنگھ نہ سکے وچدوں، بھیڑ اجیہی ہوئی
43
پچھے اگے صفاں بنایاں، کندھ جویں ہشتاتی
وچ شاہپال بہادر آپوں، جیوں دل اندر چھاتی
44
بردی تے ہتھیار سپاہیاں، جو لوڑے سو دِتے
دے دلاسے مارو دشمن، جیؤ نکر عاشق پِتے
45
سجا کھبا پاس سُہایا، زِرہوں خودوں تیغوں
جیونکر باغ ارائش پھڑدا، بارش بے دریغوں
46
گردے لشکر ہاٹھاں گھنیاں، بنھ کے گھٹاں کھلویا
وچ شاہپال بہادر گجے، رعد موافق ہویا
47
جاں دو لشکر ہوئے سوہنجے، ملیا حکم شہانہ
دھیر اتے تدبیر نکھُٹی، کیتی میر جواناں
48
مارو مار اسمانوں آئی، کہہ کے دوس شہانوں
پیا ہنیرا تے رُشنائی، نٹھی دور جہانوں
49
اتنے خون زمیں پر ہوئے، باہر انت شماروں
گندھک سرخ ہوئی اوہ دھرتی، تتی تیز انگاروں
50
تلواریں دے پپل پترے، کھلے ہوئے سن اِتھے
مکھی مچھر اُڈنہ سکن، وچ جنگے دے کھتے
51
چمکو چمک وجن تلواریں، نویاں سان چڑھایاں
رتی رحم نہ زخم کرن تھیں، زہروں پان چڑہایاں
52
گوشے جوڑ کمان کمینوں، مارے تیر خدنگاں
لیندے خبر زمان زمینوں، بھجن مثل نہنگاں
53
باشک ناگ کمنداں والے، کنڈل کھولن مارن
لشکر دے گنج لُٹن کارن، آرن منہ کھلارن
54
وجن تیز شپاشپ تیغاں، تیر نہ دیون واری
دوئے ہاٹھاں گھل مِل آیاں، لتھا مینہ ہتیاری
55
کجھ مقدور کسے دا ناہیں، انگل کرے اُچیری
جو سر کڈھے تیغا وڈھے، چاہے جنگ ہنیری
56
نیزے سل سل ٹانگے لاون، سیخاں سلّن سانگاں
مُردے ہاڑلُگّے وچ رن دے، لوہو چڑھیاں کانگاں
57
بھلے بھلے تن سلےّ بھلّے، بُھلّے ٹبرّ ٹیراں
چھُریاں چیر نکالے پتےّ، سروں تکبّر تیراں
58
پیش قبض دی قبض چروکی، کھُلیّ اوس دہاڑے
ماری بُوک لہودی پِڑوچ، پیٹ پنجر پَڑ پاڑے
59
چلی سیف صفاء صفائیوں، صفن صاف کریندی
چیر لویر کرے کوہ قافاں، سچی لاف مریندی
60
موجاں مار چلے ہڑھ خونی، دم دم وچ چڑھاواں
تھم تھم کے تھم جھنڈیاں والے، رکھن کھلے تڑانواں
61
مہر محابا رہیا نہ قطرہ، نہ غم خطرہ جانوں
امن امان خلاصی نٹھے، واسے چھوڑ جہانوں
62
چَھم چھم وسّن تیز خدنگی، جیوں رتھ پھاگن والے
چِھک کماناں پئے جواناں، ہتھیں پُر پُر چھالے
63
ایسی گرم لڑائی گوُہڑی، دوہاں پہاڑاں چائی
نعلاں وچوں ڈھہن اواڑے، اگ وسے ہر جائی
64
اُدھروں ہاشم شاہ مریندا، پھر دا وچ سپاہے
گجدا مار نہ رجدا خونوں، وانگر شیر سیاہے
65
شارستانی مارن کارن، لاوے زور جوانی
لمےّ ہتھ کرے پڑ ہتھی، بنیا بہمن ثانی
66
جدھر ہتھ کرے سِر وڈّھے، لوں نہ چھڈے اڑیا
جس جس پاسے حملہ کیتُس، تن تنے پر چڑھیا
67
بہتے شارستانی مارے، ہاشم نے کرہلےّ
ہِلےّ نہ اک قدم پِچھیرے، پھٹ موہاں پر جھلےّ
68
اس پاسوں شاہپال بہادر، قلزمیاں پر بھارا
پھڑ ہتھیار قیامت کردا، ڈردا لشکر سارا
69
دوہیں ہتھیں کوشش کردا، مت پڑ مینوں لبھے
وڈھ وڈھ دشمن ستھر پائے، کیا سجےّ کیا کھّبے
70
ویری اُتّے واراں کردا، دوہیں ہَتھیں تلواراں
دوہاں دے وڈھ چار بنائے، اَٹھ کریندا چاراں
71
ہاتھی سَنے سوار عماری، جس تے ہتھ چلائے
کر دوٹک اٹک کر رہندی، تیغ زمیں لہہ جائے
72
قلزم دے دریائے اُتے، جے غصہ کر آوے
جلدی اگ کڈھے دریاؤں، شور ندی وچ پاوے
73
اگا ویکھ جواناں ہتھوں، ڈھیہن ہتھیار فُولادی
جیوں شیراں دے ویکھدیاں ہی، بول نکل دا مادی
74
ہاشم شاہ اگے ونج کو کے، لشکر دے سر کردے
کر بند بست شتابی شاہا ،دیو تیرے سبھ مردے
75
خالی کردا ہاڑ اکلاّ، شاہ بہادر جنگی
نال اوہدے کد پوری پیندی، بھلی پناہ ہن منگی
76
ہاشم نے فرمایا اگوں، ڈریو نہیں دلیرو
کٹھا ہو پوو سبھ لشکر، شاہپالے نوں گھیرو
77
گھیرا پا چوطرفوں فوجاں، آن پیاں شاہپالے
کر کر چھُٹ سٹاں وٹ مارن، کِس کِس دے پھٹ ٹالے
78
جاں شاہپال ڈٹھا اوہ غوغا، للکریاں تد فوجاں
جوش خروش کریندے پُہتے، جیوں دریاویں موجاں
79
آخر فوج اکٹھی ہوئی، جیوں کیڑے یا مکڑی
ہوندا جائے جنگ لڑائی، پل پل اندر تکڑی
80
شمشیراں فولادی چمکن، چلن تیر خدنگی
اک کیڑے دے چَلن جوگی، زمیں نہ لبھے ننگی
81
سر پر چھاؤں کیتی ہتھیاراں، سورج اکھ چھپائے
مچھر نوں پر مارن جوگی، تھاں نہ وچ ہوائے
82
زہری پین زنبوراں وانگن، کر کر ہتھ کرارے
پھٹے گڈے ہون اگیرے، چھوڑپِچھیرے مارے
83
پنبے اُڈ دے جان تناں دے، جیوں تیلی روں تُنبے
نیزے برچھے جا جا رگڑن، انبر اتے سُنبے
84
والوں والوں مڑھکا آیا، ڈریا دھول وبالوں
ہتھیاراں دے کنڈے چُبھن، انبر اڑیا چالوں
85
برچھی سانگ موہوں منہ وجے، ساہ نہ نکلن دیندی
جھٹک نہ رہندی اٹک کٹاری، وتدی کٹک مریندی
86
خنجر سنجر پنجر اندر، کڈھ کڈھ آنے بوکے
ہر پسلی تھیں ہسلی خونی، وگدے وہن نہ ٹوکے
87
جھمدڑ جمدڑیاں دا وَیری، واری دے نہ مُولے
جیوں بھٹھی وچ چھولے تیویں، تڑفن رت بچھولے
88
پھَل پھلاں وچ سنبے ساراں، وانگ گلابے خاراں
ڈھالاں اوپر ڈھالاں کھڑکن، وانگن لالے زاراں
89
نسّن والا نسّ نہ سکے، تھاں نہ پَیر ہٹن دا
نہ نسّن نہ چھپن ہوندا، وقت نہ جھٹ کٹن دا
90
سارا روز نہ مٹھے ہوئے، تیر انداز مریندے
ترکی تازی تازے تازے، ترک وتاز کریندے
91
بازاں وانگر باز نہ آون، نیزہ باز شکاری
کھنڈے مول نہ ہوون کھُنڈے، تلواری خم داری
92
ایسی کھیڈ مچی شطرنجوں، دم دم ہوئی زیادہ
شاہپالے دے رُخ تھیں ہوندا، مارو پیل پیاوہ
93
قلزمیاں پر شارستانی، پیندے جان زوراور
ہاشم شاہ دی آس ترٹی، شاہپالے نوں باور
94
ہاشم شاہ کر زور دلیری، رن وچ کھلا ونگارے
شابا شابا لڑو جوانو!، کون کوئی پِھر ہارے
95
لڑدیاں روز گذشتہ ہویا، آئی رات ہنیری
سورج شاہ گیا وچ خلوت، فوج کھلار گھنیری
96
زنگی تاج سرے پر دھریا، ہیرے موتی جڑیا
شاہ خاور دا تختوں لہہ کے، محلاں اندر وڑیا
97
دوہاں دلاں تھیں چڑھے طلاوے، خبراں رکھن دوروں
پہرے دار چوپھیر کھلوتے، لے کے حکم حضوروں
98
تھکے ماندے لشکر ڈھہٹھے، سارے کرن دعائیں
ربا عمروں لمیّ رکھیں، رات اجوکی تائیں
99
خبر نہیں دن کیسا چڑھ سی، کس دی شامت آئی
ساڈے بھانے بھلک دہاڑے، روز قیامت آئی
100
جیسی اج لنگھی جے بھلکے، ایہو جیہی ہوئی
دنیا اُتے جیون والا، رہ جاوے گا کوئی
101
کیکر ہون قبول دعائیں، وقت اجل دا آیا
ملک الموت محمدبخشا، منتیں کس منایا
102
چینی شاہ زنگی نوں کُٹھا، ڈوہلی رت کنارے
ہنجو رو اسمان بے چارہ، پوہنج کھلا رُخسارے
103
بھیراں چوٹ لگی درگاہوں، مارے ناد فقیراں
نور فجر دا ظاہر ہویا، بدھے لک امیراں
104
ڈیرے کوک گھتی قرناہیں، ڈھول نقارے وجےّ
شور مچایا طرم طنبوراں، شتری دھونسے گجے
105
بنھ ہتھیار بہادر اُٹھے، مل میدان کھلوئے
صفاں قطاراں راس بنایاں، آن برابر ہوئے
106
تیغ بہادر دوہاں ولاں تھیں، حملے کر کر آون
چھیڑن تازی نیزہ بازی، جھٹ پٹ پھٹ چلاون
107
بیدل باغل نس نس مردے، پیراں ہیٹھ ملیندے
شیر دلیر پِڑے وچ تیغوں، سر دھڑ قلماں تھیندے
108
مارو مار آہی دن سارا ،انت ہوئی قتلاموں
روشن روز گذشتہ ہویا، پیا ہنیرا شاموں
109
دیو قلزم دے ڈیرے آئے، ڈھہندے اٹھدے بھجدے
شاہپالے دے شیر مریلے، رہے پِڑے وچ گجدے
110
ساری رات نہ ڈیرے آئے، کھلے رہے پڑمل کے
آء پھر لو صبح دی لگی، چھپے تارے ہل کے
111
جھنڈا شاہ حبش دے والا، سر پرنے ہو ڈھہٹھا
خاور دا شاہ آون لگا، زنگی کالا نٹھا
112
خاور شاہ سُنہری جھنڈا، جھل مل جھل مل کردا
وچ میدان جگت دے لایا، چایا پندھ سفر دا
113
عالم تے رُشنائی ہوئی، گیا ہنیرا نوروں
آمد رفت خلق دی ساری، دِسن لگی دوروں
114
ایہ سورج جمشید فلک دا، لا یاقوتی جوڑے
وچ میدانے آن کھلوتا ،چڑھ کے نیلے گھوڑے
115
آن نویں سِروجے واجے، گجے دھونسے بھیراں
سانگاں قہروں کنبن لگیاں، جنبش چڑھی دلیرا ں
116
تیغاں نے منہ ننگے کیتے، رتو دے تر ہائے
نیزے سر تے جگر پُرتے، سیخے بیرے لائے
117
چلتاہاں تے بختر پہنے، زرہاں خود جواناں
پائے متھے وٹ کمنداں، ابرو جُڑے کماناں
118
بازاں وانگر اُڈن لگے، تیر تتے بنھ تاری
بھج بھج کوہن جوان جواناں، مرگاں جویں شکاری
119
اس دن پہلے پہر جواناں ،کیتی زور ازمائی
اک ادھروں اک اُدھروں آوے، دو دو کرن لڑائی
120
آء شیراں پھر شور مچایا، کلّوں اج گھنیرا
گوراں نال ہویاں پرُ گوراں، گوراں نال جو ہیرا
121
وجے ٹل اٹھاں گل بھارے، بنسریاں رنگ لایا
بھیراں تے سیپوراں رل کے، لشکر بول ڈرایا
122
تیز ترنگاں مثل ملنگاں، دھوڑوں خاک رمائی
کڈھن چالاں پان دھمالاں، رن وچ کھیڈ مچائی
123
ترکاں گل حمیلاں چھنکن، گھنگرو جوش خروشاں
آن زنگولے اُچے بولے، کھڑن دماغوں ہوشاں
124
کرن ککارے مڑھے نقارے، بگھیاڑاں دی کھل دے
ہیبت تھیں سُن کِرن کلیجے، گُرز لوہے دے گلدے
125
اس شاہاں دی شورش شرّوں، شادی گئی جہانوں
مرن جوان نہ ہارن ہمت، ڈرن نہیں جند جانوں
126
اک مرے مڑ دوجا آوے، جان تلی پر دھر کے
شیر جوان کرن جند بازی، اٹک نہ رہندے ڈر کے
127
اک دوجے دی لین ازمایئش، خوب کرن پڑہتھے
اک زخمی ہوونجن ڈیرے، اک ہرن سر لتھے
128
اک سپاہی قلزمیاں دا، گجدا پڑ وچ آیا
اکھیں بلن النبے اگ دے، تیزی تندی چایا
129
سنجاں نال ہویا ہشتاتی، رہندا نہیں نِچَلا
پڑوچ کھلاونگارے کوئی، آ کر لڑد اکلا
130
جے کوئی جاوے پرت نہ آوے، ہاڑ اندر اوہ رکھدا
جاندا آپ لہو دا تساّ، زہر پیالا چکھدا
131
بہت دلیر ڈرے اس شیروں، کوئی نہ ہووے اگیرے
مستی تے مغروری چایا،رن وچ گھوڑا پھیرے
132
ساعت گزر گئی اس گل نوں، تاں اک شارستانی
وچلی فوج وچوں اُٹھ آیا ،جیؤں ترکش دی کانی
133
جوش خروش کریندا آوے، وانگر ندی اٹک دی
کندھے اُپرّ ڈھال کھڑک دی، گل وچ تیغ لٹک دی
134
آسن جم اٹھاوے گھوڑا، سر پر نیزہ پھیرے
اس اگلے نوں آکھن لگا، چڑھ سیں اگے میرے
135
ہتھ میرے ایہ تیغ سروہی، بھریا زہر پیالا
قلزمیاں دے سر دھڑ تائیں، کر دی اک نوالہ
136
ایہ گل آکھ ہلائیوس گھوڑا، پیر رکابیں دھرکے
اُگھّر گرز لگائیوس اس نوں، زور ضروری کر کے
137
گرز اوہدے نے بُرز گرایا، ڈھٹھا قلزم والا
رتو نال ہویا پِڑ رتاّ، وَیہہ تُریا اک نالا
138
ہور اک ساتھی اس دا آیا، بُت وڈا کوہ قافوں
اوہ بھی گاجر وانگر دلؤس، اکسے پھٹیوں صافوں
139
اِسے طرح بہادر کتنے، مارے وارو واری
اوہ بھی جدوں تکبر چایا، قتل کیتا تلواری
140
پِیشِیں تھیں لے ڈیگر توڑی، پِڑ وچ کوئی نہ لتھا
مغرب وچ فجر دے لاڑے، کَج لیا منہ مَتھا
141
جنبش کھا سپاہی، سورج پاڑ سیاہ قناتاں
چڑھ میدان انبر دے آیا، بھجیاں ہور جماتاں
142
دونویں لشکر اُٹھ کھلوتے، کر کے ہائے ہائے
جھنڈیاں نے سر اُچے کرکے، نال اسمان لگائے
143
جیؤنکر شونک چڑھے دریاؤں، بدل ساون والا
بجلی وانگر کڑکن راشک، فوج جھڑاں دا چالا
144
ہر ڈیرے تھیں نکلے جنگی، جیؤں چترے ہر جھنگوں
آہا ہا کراون رن وچ، مول نہ رجن جنگوں
145
شابا شابا دھن دھن مردو،ہون چوطرفوں رابے
جان نہ دیساں ایہ تک مارے، دین بہادر دابے
146
سانگاں نیزے سلّن سینے، دَوروں دُور کریندے
گرز پون اسمانی گولے، چکنا چور کریندے
147
بجلی والی مار کریندی، تیغ کڈھے کڑکارے
اُڈن پھل ٹکیندے گُردے، ڈھالیںدے دھڑکارے
148
کروّفر گھُنکارے تیراں، پھر پھر ہون فراری
دُسرّ و ہندے اٹک نہ رہندے، کٹے کٹک کٹاری
149
سورمیاں دی سیف سروہی، سنے سنجاں سروڈھے
مار مندال مکائے مرداں، مغز منجالی کڈھے
150
تاں پھر حکم کیتا شاہپالے، لشکر ہوءِ اکٹھا
ہلاّ کرو ایہناں پر سارے، جانو قلزم نٹھا
151
کوہ قافاں دی فوج تمامی، باغ ارم دی ساری
ہاشم شاہ دے لشکر اُتے، آن پئی اک واری
152
جانی توں دھو ہتھ بہادر، آن گڈاوڈ ہوئے
مارن تیغاں بے دریغاں، تیراں جگر پروئے
153
لوہو پان لئی شمشیراں، تیز ہوئے گُھس نیزے
برچھی ساون وانگر برسی، جگر کریندی ریزے
154
شیر جوان دوڑاون گھوڑے، کر کر ہائے ہائے
ٹلیاں شور ککارے غوغے، انبر تیک پُچائے
155
تازی سُمّ وجان دھرتی، پٹ کھڑی اک ساری
چھ زمیاں اٹھ انبر ہوئے، جُڑ کے گرد غباری
156
سورج چھپ گیا وچ دھوڑاں، پیا غبار ہنیرا
چمکو چمک ہتھیاراں والی، چانن کرے چوپھیرا
157
کنگن کنٹھے تے زر نقدی، شاہ دئے انعاماں
بھر مردانے رہو دلیرو، شابش کہے غلاماں
158
ہاٹھاں چڑھیاں فوجاں لڑیاں، لوہو بدل وٹھے
سے کوہاں وچ نیر رتو دے، لکھ بہادر کُٹھے
159
دھرتی انبر تیک سیاہی، زمیں ہوئی سبھ رتی
عالم اُپرّ رہیا نہ مولے، صلح تحمل رتی
160
جیہڑا تیر کمانوں چُھٹے، کوئی خطا نہ جاوے
سر، سینے یا جگر، دھُنی نوں، اپنی جا بناوے
161
چائیں واگاں رلی سواری، جیوں بھٹھی وچ دانے
ڈھہندے اُٹھدے مِثل پتنگاں، جل جل مرن دھگانے
162
موہوں منہ جھلن پھٹ کاری، سورمیاں دے دائیے
مارو مار کریندے آکھن ،اک دوجے نوں کھائیے
163
شتری طرم طنبور شہنائیں، دھونسے ڈھول نقارے
گجنّ دیو غریو اسمانیں، غلغل شور ککارے
164
خالی ڈھول اتے بے مغزا، باہروں سخن کریندا
فتنے دوزاں وانگ لڑائی، صلح نہ ہوون دیندا
165
تِیر وسّن جیون چُھڑ کے چھلا، گوہڑا مینہ اسمانی
ملک الموت آہے سبھ سنبھے، لے لے جاون جانی
166
تیر تبر تلوار کٹاری، زہروں پان چڑھائی
پٹ سٹے بنیاد تناں دی، زوروں زور لڑائی
167
چاکو چاک کرن تلواریں، بجلی دے چمکارے
کڑکن گرز البرز گڑاون، موت طوفان کھلارے
168
مور منگھار کیتے لکھ سینے، نیزے سیلے سانگاں
اوس موری تھیں ویکھ تماشا، دین بلائیں بانگاں
169
پھٹے مارے پڑ وچ رُلدے، تن اُتےّ تن چڑھیا
ڈھیر لگے کوہ قافاں جیڈے، لشکر ایسا لڑیا
170
تیراں شونک شپا شپ تیغاں، سُن کڑکار کمانی
دہشت کولوں اُڈ اُڈ ڈھہٹھیاں، جیوں اِلاّں اسمانی
171
لکھ تناں دے بیرے بیرے، کِھنڈ گئے ہر پاسے
گِدڑ لونبڑ تے بگھیاڑاں، منہ موڑے کھا ماسے
172
قاروں والے گنج بنائے، کاگاں کڈھ کڈھ آنے
تیراں گرزاں کیتے میّتاں،منہ سر گنجے کانے
173
اِلاّں چائے اَلاّں جیڈے، لوہو بھرے بھُکانے
لکھاں گھَن مکھاں دے بھُوکن، کیڑے پھڑے دہانے
174
باغل لوک ڈراکل تاں ای، نسن ہار شکستے
کانگ طوفان لہو دی ہتھوں، بند ہوئے سب رستے
175
ہانبڑ پین کمند گلاں وچ، سر وڈھن تلواراں
جیؤں اِجڑ وچ چِترا اینویں، کرن سپاہی واراں
176
شاہپالے دی فوجے اوڑک، ایسا زور اٹھایا
قلزم والے بادشاہے دا، لشکر مار گُمایا
177
چار اک سے پری کُل بچی، جا چھپی دریاویں
ہور تمامی لشکر اس دا، قتل ہویا وچ تھاویں
178
ہاشم قلزم دے سلطانے، بڑی ہزیمت آئی
نسّن چھپن بچن والی، جاء نہ سُجھدی کائی
179
اوڑک نس پیا بِن فوجوں، کچرک پاپڑ ویلے
کھُوہ دندا دریا نہ سُجھدا، بھاج پوے جس ویلے
180
ڈھہن لگا دریا فکر دے، شاہپالے تھیں نس کے
جان نہ دینا موذی تائیں، شاہ فرمایا ہس کے
181
اک امراء لگا اُٹھ پچھے، فوج زور ا ور لے کے
ہاشم سنے سپاہیاں پھڑیا ،مگر دلیراں پے کے
182
شارستانی قلزمیاں نوں، پکڑ لیائے ڈیرے
نظر حوالے ہویا ہاشم، پہرے پھرے چوپھیرے
183
شاہپالے دا خاصہ آہا ،اک امراء وڈیرا
ہاشم شاہ ونج ملیا اس نوں، ہو محتاج بھلیرا
184
اس امرائے دی کر منت، کھڑے وسیلہ آ کے
گردن تیغ موہیں وچ سبزی، پگ گلے وچ پاکے
185
جا ملیا شاہپالے تائیں، کہندا صاحب میرے
خواہے مار خواہے چا رکھیں، جان میری ہتھ تیرے
186
جھڑک دتی شاہپالے اگوں، اے بد بخت نمردا
دل تیرے نے چاہیا کیکر، ایسا ظلم قہر دا
187
ایسا آدم زادہ سوہنا، سَے صفتاں دا سائیں
ساڈے باغ ارم تھیں پھڑکے، کیتا مار اضائیں
188
فرزنداں دی جائی مینوں، ہیسی بہت پیارا
آدی دا شاہزادہ آہا، نسل سکندر دارا
189
شاہ فریدوں تے جمشیدوں، ہیسی بال نشانی
فاضل عاقل قابل دوجا، کوئی نہ اس دا ثانی
190
ہر علموں ہر ہنروں کامل، خوش آواز بہادر
مرد شریف ظریف سیانا، سخی لطیف اکابر
191
زاہد شب بیدار نمازی، ادب ہدایت والا
ایس زمانے ثانی اس دا ،نہ کوئی مرد اجالا
192
صوفی اہل اسلام پرہیزی، سالک سفر عشق دا
صورت سیرت نویں جوانی، گنج یقین صدق دا
193
اوہ نجیب بے مثل شزادہ، مار کیتا تدھ فانی
میں بی بدلہ چھڈاں ناہیں، قلزم کراں ویرانی
194
نک نکیل گھتاں گا تینوں، مشکیں باہیں کڑساں
نالے فوج پچھے جو تیری، ساری اینویں پھڑساں
195
قلزم اندر اک نہ چھڈساں، باغ ارم وچ کھڑساں
ہتھ ہتھوڑی پیریں بیڑی، طوق گلے وچ جڑساں
196
سیف ملوکے دا اک بھائی، نالے یار پیارا
نائب اتے وکیل سیانا، صاعد نیک ستارا
197
سر اندیپ شہر وچ رہیا، بادشاہاں دے خانے
باغ ارم وچ سدساں اس نوں، گھل کے دیو توانے
198
تسیں حوالے اس دے ہوسو، حکم اوہدے ہتھ دیساں
پُترّ دھّیاں ٹبرّ تیرے، کر کر خوار مریساں
199
اکھیں اگے یار پیارے، لے تصدیعے مرسن
ایسی ہوسی روح تساڈی، یاد موئے بھی کرسن
200
ملک ولایت تیری تائیں، خاک سیاہ کریساں
کوٹ قلعے گھر محل چُبارے، پٹ تباہ کریساں
201
ہاشم کہندا اے سلطانا!، وس پیا ہن تیرے
جے کجھ چاہیں ظلم تعدی، کر لے ونڈے میرے
202
پر کجھ آپ خیال کرو کھاں، لوڑو مقصد اتنے
بے وفا اک بندے پچھے، خون لئے سر کتنے
203
مسلمان پری لکھ کٹھی، چہل ہزار عفریتوں
مینوں بی سن بال بچے دے، مارن لگوں جیؤتوں
204
اس اک آدم ذات کمینے، بندے بے وفایوں
کے بھلیائی ہے تدھ ڈٹھی، شدت کریں ہوایوں
205
کنیں بُجھ ہوائی گلاں، مائل ہویوں شاہا
اوہ نکارا آدم جایا، ایسا کتھوں آہا
206
جتنے منہ بناون گلاں، اتنی اکسے گلوّں
تدھ سُنیا میں اکھیں ڈٹھا، چاویں کیہڑی ولّوں
207
شاہپالے فرمایا اگوں، اے مردود نمردا
کے ہویا میں آپ نہ ڈٹھا، جے اوہ چن مصر دا
208
درد منداں دی حالت سن کے، دُکھیے دا دُکھ جاگے
رحم پوے غمناکی اندر، روہ تکبر بھاگے
209
بے وفا نکارا آکھیں، قدر اوہدا تدھ ایہا
عاصم شاہ کنوں ونج پچھیں، سیف ملوک کویہا
210
ہاشم نوں بھی ورم پُتر دے، نرم کیتا سی سینہ
درد منداں دے سخن سنن تھیں، بھج گیا روہ کینہ
211
جتھے درد کٹے کوئی ساعت، سوئیو جا سنوارے
خالی بھی پھر مشکوں بھریا، پُھل رہے جس کھارے
212
صفتاں تے تعریفاں کہیاں، دانشمنداں بھلیاں
ہرگز خطا نہ کھائیے کدھروں، کہے جِنھاں دے چلیاں
213
سیمیں شارستانے اندر، ہے جِنھاں سلطانی
مائی بھین میری ہشیاراں، عاقل عقل جہانی
214
سُنیاں بہت اوہناں دے موہوں، صفتاں ودھ حسابوں
گلّ اوہناں دی ساڈے بھانے، جیونکر نقل کتابوں
215
واسط ملک اندر جو راجہ، اس نے اینویں دسیا
سر اندیپ شہر دے والی، لِکھ گھلیا من وسیا
216
گل اوہناں دی ساڈے بھانے، سند مرتب پکی
خاطر خواہ پسند اسانوں، چیز اوہناں دی تکی
217
تینوں کیونکر چنگا لگے، پُت تیرا اس کُٹھا
لکھ گُن چھڈ اک اوگن پکڑن، ویری ترن اُپٹھا
218
توڑے اوگن اک نہ لبھے، گُن تھیں اوگن کردے
نِندن سخن محمد تیرے، وٹ بنان گہر دے
219
چام چڑی دے بخرے یارو، سورج بہت کلوہنا
بے قدراں نوں یوسف مصری، کیونکر دِسےّ سوہنا
220
جیہناں پھڑ کے کھوہ وگایا، کے اوہناں دے بھانے
کھوٹیں دمیّں ویچ دتو نیں، اوہ بھی زور دھگانے
221
گھنن گاہک زلیخا آوے، مُل پُچھے یعقوبوں
تاں واہ پوے محمدبخشا، صورت سیرت خوبوں
222
جاں شاہپال کہیاں ایہ گلاں، سن ہاشم شاہ رویا
کر افسوس اُساس چلاندا، توبہ تائب ہویا
223
شاہپالے ول عرض کریندا، اے شاہ شیر جوانا!
توں سلیماں نبی دی جائی، سرور ہیں سلطاناں
224
دیہو اِذن زبان شریفوں، کرو معاف خطایوں
نالے لشکر میرا بخشو، جوبچ رہیا لڑائیوں
225
تاں میں سیف ملوکے تائیں، حاضر آن کریساں
بند کٹو تاں بِند نہ لاواں، بانہہ تیرے ہتھ دیساں
226
حکم دتا شاہپال بہادر، قید زنجیر اتارے
ہڑی ہتھوڑی طوق نکیلاں، دور کرائے سارے
227
شاہپالے نوں کہندا ہاشم، بخش بے ادبی میں نوں
زندہ ہے اوہ آدم زادہ، ہوئے مبارک تیں نُوں
228
قید دُرگ اندر سی پایا، آؤ چل وکھاواں
جے ایس نوں رب زندہ کڈھے، میں چُھٹکارا پاواں
229
ہاشم نال لیا شاہپالے، ہور امراء چنگیرے
رستم ثانی دیو سپاہی، بہتے بھلے بھلیرے
230
سنگلدیپ اندر شاہ آیا، ہاشم نال لیایا
اوس دُرگ اُتے جا پہتے، جا سر پوش لہایا
231
شاہ شاہپال کھوہے وچ اُڑ کے، آپ مریندا آلے
کہندا اے فرزند پیارے، عشق کماون والے
232
بیٹا سیف ملوکا! میں ہاں، باپ بدیع جمالے
زندہ ہیں تاں بول شتابی، ہتھیں آپ نکالے
233
لاغر بدن شزادہ ہویا، اُچّا بول نہ سکدا
کہیوس بادشہا! میں زندہ، راہ تساڈے تکدا
234
مساں مساں کجھ پہتا اُتے، نرم آواز نکھُٹا
شاہپالے نوں خوشیاں ہویاں، غم بیٹی دیوں چھُٹا
235
صدقے بہت خیرایت کیتی، ونڈے مال خزانے
دلوں زبانوں رب سچّے دے، لَکھ پڑھے شکرانے
236
خاص وزیر آہا جو اپنا، شاہ اس نوں فرمایا
شربت شمع پوشاکی دے کے، کھُوہے وچ وگایا
237
عطر عبیر گلابوں شیشے، نال پُچائے بھر کے
ونج وزیر کھوہے وچ پہتا، حکم سرے پر دَھر کے
238
جدوں وزیر تھلے ونج پہتا، نظر پیوس شاہزادہ
نیوں نیوں ہویا وزیر سلامی، کرکے ادب زیادہ
239
جدوں وزیر شہزادے ملیا، پُچھدا خبر جے تینوں
حال بدیع جمال پری دا، اوّل دس لے مینوں
240
سن کے گل وزیرے تائیں بہتی حیرت آئی
کہیوس اے شہزادہ تینوں، ایس مصیبت جائی
241
سر تیرے پر ایڈ قہاری، دِسیں ایہہ تک مردا
تن گلیا جِندنک وچ آئی، عشق کھلوت نہ کردا
242
ایس حّدی نوں پہتوں آپوں، اپنا کُجھ نہ جھورا
حال احوال سجن دا پچھیں، صبر نہ آیو بھورا
243
شہزادے فرمایا اگوں، سن توں بھائی میرے
توڑے دُکھ عشق دے کھڑسن، اس تھیں پرے پریرے
244
اوہناں دکھاں تھیں مُکھ نہ موڑاں، توڑے جان ونجاواں
اتنی اوکھت سختی پچھے، یار نہ منوں بھلاواں
245
دُکھ ملامت عشقے اندر، جیؤں ککھ اندر اگےّ
جیؤں جیؤں ککھ اگے وچ پائیے، بھڑک زیادہ لگے
246
اپنے آپ اُتےّ توں آکھیں، دُکھ قضیّہ ایتا
اپنا آپ رہیا ہن کتھے، کس نوں اپنا چیتا
247
آپوں آپ رہیا اس گھر وچ، کوئی شریک نہ دوجا
آپے ٹھاکر نام دھرائیوس، آپ کریندا پوجا
248
آپے حاکم آپ رعیت، مہر آپے پٹواری
کون بٹیرا کیہڑا باشہ ،کیہڑا میر شکاری
249
منہ بلی دا گج شینہاں دی، ہر ناں پچھے دھانی
وحدت دور محمدبخشا، دَسدا چل کہانی
250
باجھ بدیع جمال پری دے، حال پچھاں میں کس دا
تن من زمیں زمن وچ بھائی، ہور نہیں کوئی دِسدا
251
ہوئی نشا وزیرے تائیں، سن کے سخن پیارے
سو سو شابش دے شاہزادے، آفرین پکارے
252
ہتھ چمے سر گردن چُمےّ، پوہنجے دھوڑ بدن تھیں
موہیں اوپر پلاّ پھیرے، گرد اُتارے تن تھیں
253
عطر گلابوں سر منہ دھوتا، اٹکل نال نہایا
شربت صاف پلایا اتوں، جوڑا خوب لوایا
254
اک صندوق وڈیرا اتوں، جلدی نال منگایا
دوئے وچ صندوقے بیٹھے، چِھک لیؤ فرمایا
255
آپ ہتھیں شاہپال بہادر، چِھک کے باہر نکالے
سونپ صندوق وزیرے تائیں، جا دربار سمبھالے
256
جا رکھیا شاہزادہ ڈیرے، شفقت نال وزیرے
شربت کھانے مالش مُشکاں، کردا وانگن ویرے
257
شاہپالے دے فکر نکھُٹے، بیٹھا نال فراغت
لکھ نذرانے لوٹی لدھی، لاکھاں صدقے لاگت
258
دے انعام سپاہیاں تائیں، خرچ کیتی سبھ لوٹی
ننگیاں نوں پوشاکاں دتیاں، بُھکھیاں تائیں روٹی
259
قیدی سبھ خلاص کرائے، صدقہ اوس خوشی دا
عدل سخاوت دان کمائے، ظاہر ہور پوشیدہ
260
کیتا غسل وضو کر تازہ، سر سجدے وچ دھریا
سُکا باغ مراد میری دا، رب کیتا مُڑ ہریا
261
جاندی جاندی لج پت میری، رکھ لئی تدھ سائینا
انت نہیں احسان تیرے دا، بخشیں عیب خطایاں
262
توبہ تائب ہو در رب دے، روندا نال افسوسے
کرم کریں تے بخشیں مینوں، خون کیتے بے دوسے
263
توں ہیں دائم بخشنہارا، پاپی اسیں ہمیشہ
پکڑ کریں تاں کد چھٹکارا، کوتاہ فکر اندیشہ
264
ساری عمر اچابت چائی، کَھٹی بُرے عمل دی
کاغذ چھیک گناہاں والا، کانی پھیر فضل دی
265
باب میرے وچ اینویں آہی، لکھی روز اول دی
جَفَّ الْقَلَمْ محمد بخشا، لِکھی کَدی نہ ٹَلدی
266
رب سچے دی بخشش اُتے، تکیہ پرنا دھرکے
سجدے تھیں سر چایا شاہے، بیٹھا خوشیاں کر کے
267
اُٹھ خچر تے ہاتھی گھوڑے، سنج ہتھیار پوشاکاں
دِتے بخش سپاہیاں تائیں، پنکھی میر ہشناکاں
268
عیش خوشی دا جشن بنایا، نغمے ناچ سنوارے
شادی دے دروازے کھُلے، طاق غماں دے مارے
269
آن کلاونت گاون لگے، باربدی آوازے
چنگ چغانے مدھم تنبورے، ساز سبھو سُرسازے
270
سارگیاں دی سے رگ وچوں، سے رنگ سا رنگ والے
سات سُراں دے نال سُرندے، دین ولایت ہالے
271
کافوں نونوں سُر سنائے، کمانچے قانوناں
یَاسَتَّارُ کہن ستاراں، دف کرے دف دوناں
272
دھن دھن ذکر دھنا سریاں دا، رب رب ورد رباباں
شابش شکر شگن شر نائیں، شیشے نشے شراباں
273
کنجر بھگتی لوگ گویےّ، تان بیان سناون
ساقی سندر دے صراحی، آن گمان وکھاون
274
سُن ٹپے اک ٹپے حالوں، اکناں پتے درونے
اکناں اگ چھپائی رکھی، جیوں پھُل ہوئے چونے
275
کھادے کھانے جومن بھانے، خوب لطیف انازوں
بوء عطر دی نشہ شرابوں، لذت تار آوازوں
276
اک خوشی شہزادے والی، دوجی فتحا ماری
خوشیاں وچ امیر شزادے، مجلس خوب سنگاری
277
تین دہاڑے سیف ملوکے، پیتے شربت داروں
چوتھے روز ہویا کجھ تکڑا، بھار جھلے ہتھیاروں
278
زیور زیب لباس شہانہ، جوڑا خُوب لوایا
سبھ ہتھیار پہنا شزادہ، نال وزیر لیایا
279
شاہ شاہپال بہادر اگے، حاضر کیتا جا کے
سیف ملوک سلامی کیتی، چنگی سیس نماکے
280
شاہ شاہپال تخت توں اُٹھ کے، دے جواب سلاموں
سیف ملوکے نوں گل لائیوس، حرص ہوایوں عاموں
281
سر منہ چمےّ نال محبت، بہت کرے دلداری
صدقے ہوندا ویکھ عجائب، صورت اپن اپاری
282
سیف ملوک ڈٹھا جد شاہے، نظر شکل ول دھرکے
خوب جوان نہایت سوہنا، اکھ نہ نیڑے پھڑکے
284
صاحب حسن جمال گھنے دا ،روشن چن اسمانی
کردا رات ہنیری تائیں ،وانگن شمع نورانی
285
کالی رات اندھاری اندر، جے اوہ جھاتی پائے
دن چڑھیا لو لگی شایت، ایہہ بھُلاوا جائے
286
جے لکھ صفت زبانوں آکھاں، مُول نہ ہوندی پوری
پُھل گلاب بہاری وانگن، دو رُخسارے نوری
287
سوہنا خط آغاز اُتر دا، مسّو بِھنی رنگیلا
یا سنبل یا سبزہ نیلا، وال نہ ککاّ پیلا
288
آپوں قادر قدرت والے، اُستا کار ہنر دے
رخساراں دے صفحے لِکھے، خوشخط عنبر تردے
289
وات مثال ایہو جیوں چشمہ، آب حیات خضردا
سوبھے سبزی گرد بگردے، سجرا بُور اُتردا
290
مُشک بھری انبوسی کھونڈی، ونج چنے نوں پائے
سارا چن کھنڈوری وانگن، کُنڈل وچ لیائے
291
سبھ ہتھیار پوشاکی سجدے، سر پیراں تک سُچاّ
سوہنی بنھّننی نازک جُثہّ، قد سرو جیوں اُچاّ
292
بہت صفائی تے رُشنائی، انت نہ جاندا پایا
شرم حیا حلیمی سر تے، اقبالاں دا سایہ
293
شاہپالے دل دونی کیتی، رب محبت اس دی
نالے پیارے کول بہائیوس، دور گیاں جِند مُسدی
294
بہت کریگر نقش سوارے، دے کے عجب صفائی
جو ویکھے سو رجے ناہیں، رسنا ایسی پائی
295
مٹھا پیارا اتے سلونا، تمّ آہی مرغوبی
فائق رب کیتا اس ویلے، واہ واہ اوہ مرعوبی
296
کہن لگا شاہپال بہادر، جیوں مائی فرمایا
اُس تھیں بھی دس حصےّ یارو، ودھ شزادہ پایا
297
ویکھدیاں دس حصے ہوئی، شفقت اوس زیادہ
گل لاوے منہ اکھیں چمےّ، آکھے واہ شہزادہ
298
ایسا آدم زادہ لائق، لکھ ہزار احساناں
جے میرے لکھ بیٹی ہووے، اس اگے گذراناں
299
ہور میری سو بیٹی ہووے، مثل بدیع جمالے
تحفے تے نذرانہ دیواں، ایس جوان کمالے
300
قلزم دے بھی بادشہے نے، بہت نوازش کیتی
عذر کرے نادانی کنوں، ایڈ بے ادبی بیتی
301
بہت بے عقلی میں تھیں ہوئی، بھُلیوس تے جھکھ ماری
سیف ملوکا بخشیں مینوں، اوہ بے ادبی بھاری
302
سیف ملوک کہیا میں بخشے، بدلہ لواں نہ کسے
لیکن ایہ بے عقلی تیری، ظاہر سبھ نوں دسےّ
303
جے کر پہلے روز ایہناں دا، حکم قبول کریندوں
اتنے مسلمان نہ کُسدے، بانہہ میری چادیندوں
304
پھیر کہے شاہزادہ آپوں، قلم وگی تقدیروں
نال قضاء رضائے باجھوں، چارہ نہ تدبیروں
305
کجھ جواب نہ آیا ہاشم، لازم رہیا چُپیتا
اک سے گلے نال شزادے، بند جوابوں کیتا
306
جاں شاہزادہ باغ ارم تھیں، ہاشم بنھ منگایا
سنگلادیپ اندر گھت سنگل، درُگے وچ وگایا
307
اس دن کیوں دم مار نہ سکیا، سیف ملوک سپاہی
اج ہاشم پر غالب آیا، شاہ ملی جد شاہی
308
ہاشم شاہ نوں کرنی آئی، اس اگے محتاجی
جان خلاصی تاہییں ہووے، بنے ایہناں دا پاجی
309
نفس شیطان بندے پر غالب، جاں جاں غائب نظروں
نظر حضور کرم دی پہتا، تاں بچیا ہر مکروں
310
مہریں آوے کول بہاوے، جس دن شاہ شہاں دا
سرتے ہتھ رکھے رب بھاوے، دشمن بھی بھوکھاندا
311
شر شیطانی لشکر مارے، بند کاٹے روحانی
یار ملا محمدبخشا، پھیر دئیے سلطانی
312
شاہ شاہپال شہزادے تائیں، دتا بہت دلاسا
پھٹ اوہدے پر مرہم لائیوس، لا مطلب دی آسا
313
لاء امید وصل دی بدھیوس، گھاء الّے پر پٹی
زر دانش دی پرکھی مل کے، سُخناں دی گھسوٹی
314
سیف ملوکے نوں فرماندا، اے ہشیار شزادہ
باپ تیرے دا راج سلامت، تیری عمر زیادہ
315
سچ اسانوں دس پیارے، نال زبانے مٹھی
ایس ملک دی نام نشانی، باجھ سُنی بِن ڈٹھی
316
حرص ہوا تیرے دل اٹھی، ایسی ودھ شماروں
ماں پیو راج حکومت سٹ کے، نکل پیوں گھر باروں
317
کیکر ایہ قضیہّ بنیا، بات تعجب دسےّ
اوس ملک ول ٹریوں جس دی، واء نہ لبھدی کسے
318
سیف ملوک کہیا سُن قبلہ، توں افسر سلطاناں
لطف عدالت نیکی تیری، روشن وچ جہاناں
319
سجن دشمن ہتھ تساڈا، ہر دم سر تے جانن
دائم ہووے اساڈے اتے، مہر تیری دا چانن
320
کد کسے تھیں مٹدی شاہا، متھے دی لکھوائی
حق میرے وچ اینویں آہی، لکھی قلم خدائی
321
جو اس کیتا سوئیو ہویا، وس میرے کے آہی
لَا تَتَحَرَّک ذَرَّہ حضرت، باجُھوں حکم الہی
322
امر اوہدے بن ککھ نہ ہِلدا، لکھ کرے کوئی زورے
آپ دئے توفیق چلن دی ،سبھو اس دے ٹورے
323
نال قضا رضائے باجھوں، چارہ عذر نہ چلدا
عُجب نہیں کجھ شاہنشاہا، ایس اساڈی گل دا
324
سُن گلاں شاہپالے تائیں، بہت پسندی آیاں
عقل ہدایت سمجھ حلیمی، سچے سخن صفایاں
325
پھر شاہپال کہیا سُن بیٹا، سچا کر کھاں مینوں
قلزم دے سلطانے اگے، بہت صلاحیا تینوں
326
تدھ تھیں سخن عقل دے پُچھاں، جے توں راس سناویں
منن سچ سلاہنا میرا ،ہر اک دے دل بھاویں
327
سیف ملوک کہیا یا حضرت، دسو جو فرمانا
جے کوئی سخن بندے تھیں پچھو، عین عنایت جاناں
328
شاہپالے نے پُچھیا بیٹا ،دس دُوئے چھڈ جھیڑے
ہر زندے پرندے تائیں، چیز کیہڑی ہے نیڑے
329
سیف ملوکے دسیا حضرت، نیڑے موت ایہناں نوں
اچن چیت لئے اک پل وچ ،دتیوس جان جِنھاں نوں
330
پھیر پُچھے کے چیز دوراڈی، دیواں تے انساناں
جے سوڈھونڈن نہ مڑ لبھے، ایہ بھی دس جوانا
331
کہیؤس گذری عمر بندے دی، نیر لنگھے دریاؤں
دن دن دور ونجن ایہ دوئے، مڑ دے کسے نہ داؤں
332
پچھیوس کیہڑی چیز پیاری، ساری خلق جہانی
دسیوس عمر جوانی والی، نالے ہے زندگانی
333
پھیر پچھیوس جو نفس دھڑاں دا، ناہیں جان رکھاندا
کون شخص اوہ دس اسانوں ،عقل تیرا ازماندا
334
دسیوس شاہنشاہا اوہ ہے، صادق صبح نورانی
نالے طُوبیٰ رُکھ بہشتی، رکھدا ایہ نشانی
335
سبھ بہشتیں اس دا سایہ، ہر دروازے ڈالی
ایڈ فراخی بخشی اس نوں، آپ خداوند والی
336
پھر پچھیوس جے دنیا اُتے، اس دی کے نشانی
دسیوس سوُرج جوت حسن دی، ہر ہر تھاں مکانی
337
پھر پچھیوس جے دنیا اندر، بہت زندے یا موئے
دسیوس موئے جتنے شاہا، زندے کتھوں ہوئے
338
جو دنیا تے پیدا ہویا، ہر کوئی موت زراعت
مُردے کہن بہت اس گل توں، کرو قیاس جماعت
339
پھر پچھیوس آبادی بہتی، یا بہتی ویرانی؟
ایہ آبادی بے بنیادی، دسیوس رمز حقانی
340
پھر پچھیوس جے عالم اُتے، مرد بہوں یا ناراں
دسئیوس مرداں نالوں ناراں، بہت بے انت شماراں
341
جو ناریں دے تابع ہوئے، سو بھی ناریں گنیئے
کد ناریں دی نال صلاحے، مرداں دے پڑ جِنیئے
342
ناریں کہن اُنہاں نوں حضرت، جنھان طلب بہشتی
مرد محبت رب دی والے، رَڑے چلاون کشتی
343
اوہو جیہے مرد محمد، کتھوں نظری آون
ناریں جے لکھ چج دسالن، اپنے سنگ رلاون
344
پھر پچھیوس جے سخناں وچوں، سخن کیہڑا ہے بہتر
کہیوس کارن حق دے جیہڑا، کہئیے سچ برابر
345
پھر پچھیوس جے سبھناں وچوں، کھانا خوشتر کیہڑا
کہیوس بے ریا ہوئے گا، پاک شبہے تھیں جیہڑا
346
پچھیوس نیندر چنگی کیہڑی، دسیں شاہ نگینے
دسئیوس جے کوئی سوندا شاہا، چھڈ بُخلاں دُکھ کینے
347
کھرے جواب سُنے جد شاہے، لُوں لُوں ہوئیوس شادی
شاہزادے دی عزت کیتی، حدوں بہت زیادی
348
ہاشم شاہ نوں آکھن لگا، ویکھاں رکھ نگاہیں
سے تعریفاں لائق بندہ، ہیگا ہے کہ ناہیں
349
ہاشم شاہ سلامی ہویا، چُم زمین آدابوں
کہندا جو فرمایا شاہا، جاناں عین صوابوں
350
جے جاناں ایہ فاضل دانا، لائق لکھاں نالوں
سو بیٹا بہرامے جیہا ،گھولاں اس دے والوں
351
میں جاتا کوئی آدم ہوسی، بے وفاء ایانا
ایہ کوئی سبھنیں صفتیں کامل، ہر اک دے من بھانا
352
لائق تخت سلیماں والے، اسکندر دے تاجے
اوہناں وانگ سنبھالے ایہو، سبھ دھرتی دے راجے
353
ہاشم شاہ دے اس انصافوں، شاہپالے دل کھُلاّ
خوشی ہزاراں وانگ بہاراں، باغ مرادوں پُھلا
354
ہاشم نوں فرماون لگا، دوس نہیں سر تیرے
مر ونجن فرزند جنہاں دے، جگر کپیون بیرے
355
غم بیٹے دے جھلا کیتوں، تاں تدھ نہ آزمایا
نہیں حقیقت اس دی سمجھی، نہ جھٹ کول بہایا
356
سیف ملوک شزادہ ادبوں ،بیٹھا کر سرنیواں
پچھن تاں گل کرے زبانی، شوخاں وچ نہ تھیواں
357
شاہپالے پھر ہاشم شاہ نوں، خلعت دتی بھاری
تحفے تے انعام نوازش، بہت کیتی دلداری
358
لشکر فوج موئی دا بھائی، غم نہ رکھیں کائی
ملک سپاہ میرا ہن تیرا، ہرگز نہیں دوجائی
359
سیف ملوک پچھے اشنائی، بنیوں میرا بھائی
جلدی خبر پچائیں سانوں، بنے مہم جے کائی
360
لے فوجاں اپرالے رلساں، کوشش کر کے جانوں
میرا تیرا ہے گھر اکوّ، بھائی کہیا زبانوں
361
ہاشم شاہ نوں رخصت کیتا، دیکے فوج مثالہ
آپوں چا دلے وچ چایا، باغ ارم دے والا
362
وجے طرم تنبور نقارے، پُٹے پیر نشاناں
وجے دھونسے ڈھول تے شتری، بدھے لک جواناں
363
مائی بھین تے بیٹی تائیں، لکھ گھلیا پروانہ
آہو خاطف کاغذ لے کے، اگے ہویا روانہ
364
خوشیاں نال ہویا سی راہی، کرکے تیز اُڈاری
ہن مینوں انعام ملے گا ،مہر ہوسی سرکاری
365
خیر سکھے دی خبر دیاں گا، اوّل مہیں چل کے
یار ملاسن اجر اس گل دا، پریان دیسن رل کے
366
شاہ پری نوں خبر نہ کوئی، کے ہویا اس پاسے
اکھ جھمکی ہنجوں وگن، ہر دم نال اُداسے
367
گل وچ مالا ہتھ وراگن، سر منہ خاک رمائے
داغ وراگ وراگن کیتی، راگ غماں دے گائے
368
دھڑی خوشی دی جھڑی متھے تھیں،لِٹّاں گل وچ پیاں
گُھٹ لہو دے پِیو نکھُٹی، چُھٹ گیاں سبھ سیاں
369
سالو پاڑ بنائی کفنی، سُوہے ساڑ گمائے
جان بجوگ کیتی سی جوگن، جوبن روپ ونجائے
370
سُرمہ نیر اکھیں وَیہہ تُریا، نالے لہو جگر دا
اس رنگوں ہن داغی ہویا، چہرہ نور قمر دا
371
کالے بِشیئر مُشکاں والے، دُدھّ دہیں دے پالے
عطر پھلیل کنگھی بن ہوئے، بھیکھ مداری والے
372
لتھے لنگ گیاں بھج سُنتاں،درداں انتاں چایاں
دوزخ ہو ڈھکے گھر جنتاں، کنڈے پھل وچھایاں
373
دُکھاں بنھ لئی بے عذری، گُزری شرموں لجوں
کڈھی درد فراق سجن دے، باہر چج کچجوں
374
نموں جھان حیران فکر وچ، خبر نہیں کے ہوندا
باپ میرے دی فتحا ہوسی، یا مُڑ آسی روندا
375
بلبل نوں اوہ پھل کھڑایا، پھیر پوے گا جھولی
یا اس خار و خار فراقوں، سدا رہیگی ڈولی
376
سرو بلند کرے گا سایہ، شاخ سمن رل بہسی
یا ایہہ قُمری کوک کریندی، خشک چمن وچ رہسی
377
باپ میرے نوں لبھ سی اوہو، گوہر تاج شہانہ
یا اوہ خالی ہتھ مڑے گا ،دے کے فوج خزانہ
378
خبر نہیں ہن بابل میرا، مُڑ دا کیہڑیں رنگیں
سیف ملوک لیاوے خیری، جا رُپیا وچ جنگیں
379
اگے سیف ملوک کھڑایا، بہت آہا غم اس دا
اتوں بابل رخصت کیتا، پیا کلیجہ کھُسدا
380
ایسی دھی کُکرمی تائیں، نج جنے توں مائے
خبر نہیں ہن بھاء تتی دے، روز کویہے آئے
381
کاہنوں سر اندیپ گئی ساں، کس شامت نے چائی
کاہنوں نیونہہ لگایا تتی، جند کڑاہی پائی
382
جے بابل نے نال نہ آندو، سیف ملوک سلامت
ہائے ہائے ربا بھابندی دے، کے کجھ ہوگ قیامت
383
نال میرے کے دغا کیتوئی، اے قہری اسمانا!
میں ایانی نال تساں سی، سارا ستم کمانا؟
384
اوّل ٹھگ لئی وے ٹھگا، بن کے وانگ حلیماں
ہاہو دھکادے اسانوں، ٹُریوں پاء مہیماں
385
ناہی ایہ امید رُلاسیں، ُسکھیاں مڈھ قدیماں
کرے پکار پکار محمد، میلیں اساں یتیماں
386
مُٹھیوئی اوّل پا بھلاوا، اگے کُجھ نہ جاتا
اچن چیت ککھاں دی کُلی، لایوئی پھوک مواتا
387
کپ کلیجا بیرے کیتوس، کرد قہر دی وگی
رات دہاں دل سڑ سڑ سُلکے، جیؤں بوٹِی وچ اُگیّ
388
گُجھے روگ میری جند ماری، تدھ علاج نہ کیتا
شربت منگیا زہر پیالا، ہتھ لگا میں پیتا
389
پھیر امید مراد خوشی دی، پل جھل اندر لاکے
دونا غم اندوہ سہایو، دلبر یار چھپاکے
390
حال نمانی دا تک تینوں، ترس نہ آوے بھورا
خبر نہیں کے کرسیں اگوں، نال تیرے کے زورا
391
جیکر سیف ملوک نہ آیا، کھا بندوق مراں گی
ترٹی آس محمدبخشا، کیونکر ُسول جراں گی
392
دادی پھپھی ماں کُڑی دی، ویکھ اوہدی دلگیری
دین دلاسے تے دلبریاں، ہے اکھیں دی دھیری
393
ننگ ناموس اساڈے ویکھیں، لج پت بادشہانی
شرم حیا گواء نہ دھیےّ ،نہ وت مست دیوانی
394
سُن نی مائے اس دن پاٹا، پڑدہ لج شرم دا
جس دن مینوں نظری آیا، روپ انوپ صنم دا
395
عشق شرم کد رہن اکٹھے، ڈاڈھے دشمن آدی
پُچھو ونج زلیخا کولوں ،اوہ بھی سی شہزادی
396
بیشرمی تھیں کہہ کے لبھسی، اندر بیٹھی جرکھاں
لٹی بن کے کھٹی کھٹ سیں، پڑدے اندر مرکھاں
397
سُن مائی ہن پڑدہ اوکھا، پاڑ کولاّ پاٹا
بھلیاں بھلیاں عشق نچایاں، ننگا کر کر جھاٹا
398
دھےّ صبر تحمل کر کھاں، تھم دلے دی واگے
صبر مراد پُچاندا جیونکر، دُدھّ جمےّ سنگ جاگے
399
مائی صبر دسیں تدھ مسئلہ،ُ سنیا نہیں کتابوں
پانی صبر' میرا دل چھانی، کیونکر بھرئیے آبوں
400
تتے تاء نہ کر کھاں دھیےّ، بیٹھ نچلی ہوکے
سیف ملوک نہ کوک سُنیندا، جے سد لَیسیں روکے
401
مائے وس نہیں کجھ میرے، کد سُکھلیّ روواں
میں ڈھولک کُٹ کرے وچھوڑا، کیونکر صابر ہوواں
402
دھیےّ روپ گُمائیں اپنا، بَن بے ہوش دیوانی
بے روپاں نوں انگ نہ لاندے، سوہنے یار گمانی
403
مائے جوبن ہے مُل نقدی، عشق خریدن کارن
عشق لیا تاں جوبن دینا، میں ہن بنی بَپارن
404
دھیےّ کے کریسی ایتھوں، روون دھوون تیرا
کاہنوں اپنا حال ونجاویں، اکھیں پوگ ہنیرا
405
روون دھوون کیکرچُھٹدا، ہویا کم ہمارا
کد کوئی سٹ بیٹھامائے، آپو اَپنا کارا
406
دھیےّ قہر قیامت چائیں، کے تدھ پھڑیاچتاّ
کریں سنبھالا مُنہ سڑی گا، چَٹ نہ بہتا تتاّ
407
الڑے گھاء نہ چھیڑو میرے، پھٹ پر لُون نہ لاؤ
اندر پاڑ نہ ویکھو مائے، مَتیں نال ستاؤ
408
گیں درکُوکاں کُوک سناوان، سیف ملوک دُراڈا
جے چاہے تاں آن ملائے، قادر رب اساڈا
409
اس اگے کجھ دیر نہ لگدی، سانوں مشکل بازی
عاجز ویکھ محمدبخشا ،کرے غریب نوازی
410
ایہناں گلاں وچ آہیاں درداں، فِکراں مار ڈولایاں
اتوں آہو خاطف آیا، خوشییں واگاں چایاں
411
آوندیاں اس سیس نماکے، خوشخط اگے دھریا
ہسدا ہسدا دئے مبارک، سُکیوں ہویا ہریا
412
پریاں کھول شتابی واچے، لکھے حرف شہانے
نالے اوس زبانی دسے ،جیوں جیوں حال وہانے
413
لوں لوں خوشی تماماں ہوئی، شکر ربانا سیون
تنیاں ترٹ گیاں پشوازاں، جامے وچ نہ میون
414
حلوا لُچیّ تے مٹھیائیاں، صدقے شادی ونڈے
گلیاں وچ خیرایت کر کے، ہیرے موتی چھنڈے
415
آہو خاطف نوں کر شفقت، منہ مٹھا کروایا
خلعت دولت دان دیوائے، نال انعام رجایا
416
نالے جس پری پر اس دی حرص محبت آہی
زیور گہنا وافر دے کے، اس دے نال ویاہی
417
ہوئی بدیع جمال شزادی، سچی قول قراروں
دیو دعائیں دیندا تُریا، رخصت لے سرکاروں
418
شارستان سنہری اندر، ہویا چین سوایا
آمد آمد دا غُل اُٹھیا، ایہ آیا کہ آیا
419
لگی گرم اڈیک سجن دی، نویوں نویں آوائی
درزی سد سواون جوڑے، پریاں پئی توائی
420
زیور ہار سنگار پوشاکاں، شاہ پری انگ لایاں
پریاں کر سنگار خوشی دے، منگل گاون آیاں
421
شاہ پری دے چہرے اتے، آیا رنگ گلابی
نرگس ہار کیتے مستانے، کجلے نین شرابی
422
عطر پھلیل ملایا وٹنا، مہندی ہتھ لگائی
والو وال پُرتےّ موتی، رونق ہوئی سوائی
423
گئی گُماتی وانگ زلیخا، پھیر جوانی آئی
کرسولھاں سنگار محمد، یار طرف اکّھ لائی
424
اُچے محل چُبارے چڑھ چڑھ ، ویکھے راہ سجن دے
جیوں آخر رمضان نماشیں، چڑھن لوڑاؤ چن دے
425
دل وچ صبر قرار نہ آوے، جاں جاں یار نہ دِسےّ
دور ہوئے تاں پھر کُجھ جردا، عاشق کول نہ وِسےّ
426
ڈیگر ویلے جے چڑھ بدل، مغرب دینہ چھپاوے
روزے دار آرام نہ کردے، تلخی تاول پاوے
427
توڑے تیغ ہجر دی کولوں، عاشق دا دل کُسدا
لیک اُڈیک سجن دی اندر، بہت کلیجہ کھُسدا
428
موتوں بری اُڈیک سجن دی، جانن عاشق سارے
ساعت سال مثال محمد، باجھ وصال پیارے
429
آساں لاوے دل پر چاوے، اکھیں نظر نہ آوے
تک تک راہ گئے پک دیدے، آوے شک گُماوے
430
نِیندر بُھکھ نہ یاد پری نوں، پل پل اُٹھدی بہندی
سوندی سیج نہ لاندی پاسا، آس اون تی کہندی
431
اے سجنا! تدھ منوں بھلایا، تاں چرلایا ایتا
کھلی تکاں نت پندھ تساڈے، کِت ول چائیوئی چیتا
432
کوئی فجر کوئی سنجھ دسالے، اکیّ سُن سُن کُوڑاں
اُبھڑ باہے اُٹھ اُٹھ ویکھاں،جِت ول دُھمن دھوڑاں
433
سُمّ وجے یا گھوڑا ہنکے، نکل جان تراہے
اُٹھ پُچھاں تاں آکھن اگوں، ہور کوئی ایہ آہے
434
جاں رل کے کوئی بندے بولن، پئی بھلاوے کھاواں
اکھ جھمکاّں تے مُڑ تَکاّں، کِتے نہ آواں جاواں
435
کانگ اڈاواں اوسیاں پاواں، پُچھدی پاہندے راہی
جو بولے سو آکھے آیا، اج کل ڈیرہ شاہی
436
جلدی آ پیارے مینوں ،ٹھنڈ پوے وچ سینے
عمراں وانگ دہاڑے لنگھدے، پل پل مثل مہینے
437
شام بِنا آرام نہ مینوں، شاہ پری فرماوے
جا وکیل محمدبخشا، اینویں کنت نہ آوے
438
رب اسانوں فتحا دتی، نالے مطلب پایا
قلزم چھوڑ چلو گھر اپنے، شاہپالے فرمایا
439
وجے طرم طنبور نقارے، پٹے پیر نشاناں
گجے دھونسے ڈھول تے شُتری، بدھے لک جواناں
440
پھیرے ہتھ کیتے مڑ تازے، تازی پندھ کپن تے
زین تُرنگ پلان اُٹھاں تے، پاکھرپئے ہاتھن تے
441
قطب قطب کر ناد پکارے، علی علی کرطُریاں
مست قلندر بولن بھیراں، پاء کہروڑاں گُھریاں
442
اگے کرن نقیب آوازے، شاطر وٹن گھُریاں
سادھ مہم گھراں نوں فوجاں، چائیں واگاں ٹُریاں
443
شاہ شاہپال اتے شاہزادہ، مزلومزلی ٹُردے
سر پر چھتر نشان سنہری، گِردے باجے گھُردے
444
جنگل جوہ سُہایا سارا، رُتّ بہار وساکھی
کرن شکار سوار پیادے، ٹردے جان ہر باکھی
445
ہر جوہے ہر جنگل بیلے، اینویں تکدے جاندے
گل پھُل رنگ برنگ ہزاراں، بوٹے ون وناں دے
446
ٹھنڈیاں مِٹھیاں نہراں وَگن، جیونکر پانی گنگی
خوش ہوا مقام عجائب ،ہر ہر جائے جھنگی
447
اچن چیت اک جھنگی وچوں، بُھکھے شیر مریلے
ماری گج تے دُنب وجایا، ہتھ مُچھاّں پر پیلے
448
بھن اگواڑی آ کڑ چاڑھی، جَت کیتی جیؤں سُوئے
اُوگی وانگن دُنب مریندا، توپے وانگر کُوئے
449
دیو عفریت ہوئے اُڈ اُچے، اوہ آہے سبھ ناری
سیف ملوک آہا وچ خاکی، آئی اس دی واری
450
نالے سَن ہتھیار اوہناں دے، لوہو پی پی رجےّ
تسّی سی تلوار اِسے دی، برم آہا ہتھ سجےّ
451
شیر ببر خُم مار زوراور، شاہزادے پر آیا
بدّل وانگر گج کڑک کے، دُنب سرے پر چایا
452
کڈھے ڈنڈ گھمنڈ مچائیوس، نالے جت کھلاری
مِل کھلا میدان بہادر، فوج گئی ڈر ساری
453
شیراں سندی ہاڑ نہ خالی، ڈردا کوئی نہ ڈھُکےّ
ہر کوئی اک دوئے دے پچھے، مُنہ چھپاوے لُکے
454
شاہزادے دی رستم دستی، نالے سن ازماندے
کیسا مرد دلیر سپاہی، دِس رہے گا واندے
455
شیر اُپر جے پیا اکلاّ، دھن مائی جس جایا
نہیں تاں اینویں مُنہ دا رستم، مہر افروز بنایا
456
وڈے وڈے عفریت بہادر، کھلے تماشا تکدے
پر شیراں دی ہیبت ڈاڈھی، نیڑے آء نہ سکدے
457
ورج رہیا شاہپال بہادر، سیف ملوکے تائیں
نال ببر دے نہ لڑ بیٹا، ایہ نی سخت بلائیں
458
تن تیرے وچ تران نہ اگلا، قیدوں نکل آئیوں
پین لگوں اس آفت اُتے، کس شامت نے چائیوں
459
ہولیں ہولیں کرن مزاخاں، ہور سپاہی جنگی
کم پیا تاں صرفہ کیتا، ڈٹھی مردی چنگی
460
جاں مردی دا ویلا آیا، لگے منہ چھپاون
بیٹی دین اُتے دل ہویا، گلیں شیر بناون
461
سیف ملوک دلیر کھلوتا، شاہپالے نوں کہندا
ثانی ہاراں تھیں مُکھ موڑاں، شرم میرا کد رہندا
462
توڑے ہاں میں لِسّا ماڑا ،تسیں نہیں کجھ جھکوّ
شیر میرے تک آون دیہو، پھیر تماشا تکوّ
463
گاجر وانگ کراں گا ٹکڑے، جے چاہیا رب میرے
تسیّ تیغ پیوے گی لوہو، اِلاں کھا سن بیرے
464
نِسّر سر دی سار لئے گا، سارسروہی والا
کھلاونگارے آجا شیرا، جائیں نہ کر ٹالا
465
توں بارے دا شیر مریلا، آدم کھاون ہارا
میں بھی شیر جوان مصر دا، شیراں اُپرّ بھارا
466
گجاں مار ہلائیوس دھرتی، شیر غضب نے چایا
وٹ دیہی کر جھٹ شتابی، سٹ چلاون آیا
467
باجھ ونگارے وَلین ناہیں، شیر جنھاں دے ناویں
کھیت ونگارے کدے نہ ہارے، مارے جاون بھاویں
468
نال چلاکی مار پلاکی، کر کے حملہ ہلاّ
آن پیا شاہزادے اُتےّ، ڈِٹھیوس کھلا اِکلاّ
469
نال مصیبت لاغر لِسّا، توڑے سی شاہزادہ
پر اوہ جوہر وچ دیہی دے، آہا کمے زیادہ
470
شیراں باجھ نہ جھلیا جاندا، شیراں سندا اگا
ثانی ہار برابر ہوئے، گھول پِڑے وچ لگا
471
جوش خروش کریندا آیا، پنجے چا چا مارے
سیف ملوکے تُرت میانوں، وکھ کیتا تلوارے
472
سیف بہادر سیف ملوکے، ایسی نال صفائی
سر شیرے دے آوندیاں ہیں، اکوّ وار چلائی
473
نعرہ مار لگایا کاری، پھٹ ایسا تلواروں
متھے تھیں لے دنبے توڑی، دل سَٹیا وچکاروں
474
شیر مریلا آدم کھایا، لشکر جس ڈرایا
اکسے ہتھوں سیف ملوکے، خاکو نال رلایا
475
نچدا ٹپدا گجدا آیا، کردا شور ککارا
سیف ملوک بہادر اگے، ڈھہٹھا ہو بے چارہ
476
شاہزادے دی مردی تک کے، شاہپالے ہتھ پھیرے
شابش آفرین پکارے، واہ ڈِٹھے ہتھ تیرے
477
دیوتیاں نے رستم دستی، سر متھے پر منیّ
اس تھیں بہتر ڈٹھا اکھیں، جیسا سنیاں کنیں
478
اُٹھ شاہزادہ پَیر پیادہ، کرن لگا تعظیماں
شاہپالے ول ہویا سلامی ،کر کر کے تسلیماں
479
گھوڑا ہور منگایا شاہے، سونے موتیں جڑیا
سیف ملوکے اگے رکھیا، شاہزادہ پھر چڑھیا
480
کاٹھی تے خلگیر سنہری، لعلاں نال جڑائے
زر تاراں لمکاراں سُچیاں، زر لگام چڑھائے
481
شاہزادہ اُس گھوڑے چڑھیا، ٹُردا چال گُمانی
تک تک پریاں دیو پکارن، واہ صورت انسانی
482
اوسے ڈولے خوشییں خوشییں،ٹُردے ٹُردے آئے
اوسے باغ ارم وچ مڑ کے، آن نشان لگائے
483
شارستان اندر سُن خبراں، ہرگز رہیا نہ کائی
استقبال شہاں دے کارن، آئی باہر لوکائی
484
سرو بانو تے مہر افروزہ، پریاں دیو تمامی
نکےّ وڈے نذراں لے کے، آئے پھیر سلامی
485
سیف ملوک تماماں ڈٹھا، دین لگے تشریفاں
بادشہانے تحفے دتے، کے دسّاں تعریفاں
486
رنگ رنگاں دے تاج سنہری، چیرے کلغی توڑے
وَنّ وناں دے کھیس دو شالے، چوغے فرغل جوڑے
487
پھیر نویں سر تازہ کیتا، سیف ملوک شزادہ
خاطر تے دلداری کیتی، حدوں بہت زیادہ
488
غور دلاسے ہور خوشامد، لطف احسان نہایت
سیف ملوکے نال کیتو نیں، چاہ پیار عنایت
489
بانہہ اوہدی شاہپالے پھڑ کے، مائی دے ہتھ پائی
ایہ لے چیز کھڑائی مائے، شُکر میری رہ آئی
490
مینوں فرض تیرا فرمانا، سر توں لتھا بھارا
راضی رہیں اساڈے اتے، میں ہاں چاک تمھارا
491
ماں منیّ تاں رب منایا، پہلا مرشد مائی
شکر خدا دا جے توں راضی، نالے پت رہ آئی
492
شاہپالے پر راضی ہوئی، مائی دلوں بجانوں
دے دعائیں کیتوئی مینوں، سُرخرو جہانوں
493
اساں تساں مر جانا جیونکر، توڑوں ہوندی آئی
دنیا تے رہ جاسی بیٹا، بھلیاں دی بھلیاں
494
مردی کولوں رہندا جگ وچ، مرداں سن داناواں
مردی کر دے مرد محمد، دَھن کہاون ماواں
495
مہر افروزے باہوں پھڑیا، سیف ملوک شزادہ
سر چمےّ منہ متھا چمےّ، کرے پیار زیادہ
496
مہر افروزے عذر کریندی، سیف ملوکے اگے
اے بیٹا کد مٹدی جیہڑی، قلم دُھرا ہوں وگے
497
ایہ مصیبت قیدے والی، تدھ پر لکھی آہی
پر ایہ غفلت ذمے میرے، ہو گئی کوتاہی
498
پھر بی لکھ شکرانہ پڑھیے، خیری مُڑ گھر آیوں
جاگے بھاگ اساڈے بیٹا، اکھیں رب وکھایوں
499
سیف ملوک کہیا اے مائے، پریاں دی سرکردی
کے دُکھاں دا صرفہ مینوں، نہیں غموں جِند ڈردی
500
جس دن قدم ارادت والا، راہ طلب دی رکھیا
آبحیات پری دے عشقوں ،اِک گھُٹ بھر کے چکھیا
501
ہر سختی ہر رنج مصیبت، ظلمت قید قہاری
چاء لئی سر اُتے آپوں ،بھر دُکھاں دی کھاری
502
سبھ قضیے سہل بندے نوں، کوئی نہ مشکل دِسدے
اک وچھوڑے ظالم کولوں ،نین میرے بِھر پھسدے
503
خرچی راہ عشق دے اندر، طعنے رنج ملامت
ناہیں عشق محمدبخشا، جاء آرام سلامت
504
لطف عنایت رب دی اُتےّ، آس آہی ہُن پکی
دیسی آپ مراداں توڑے، سو سو سختی تکی
505
مہر افروزے انگل پھڑ کے، شاہزادہ سنگ کھڑیا
جا بدیع جمال پری دے، محل چُباریں چڑھیا
506
ونج ملیا محبوب پیارے، روپ ڈٹھا دلبردا
حور بہشتی تھیں دس حصےّ، روشن نور قمر دا
507
سورج نال برابر رِسماں، جھال نہ جھلی جاندی
اکھ پرت تکے جس پاسے، پھٹ کلیجے لاندی
508
چشمہ آبحیات سچے دا، وات مٹھی دلبردی
سُرخ لباں یاقوتوں کھریاں، یا اوہ کھنڈ مصر دی
509
نازک قد چنبے دی ڈالی، واہ واہ سرو لٹکدا
گل وچ زلفاں ناگ ایانے، وس چڑھے جو تکدا
510
ٹھوڈی سیؤ باغ بہشتی، رنگی گوہڑے رنگے
ہنساں والی ٹور لٹکدی، گردن مثل کلنگے
511
یارو صفت پری دی ناہیں، ہر جائی ہو سکدی
تازی تیز طبیعت والے، حیرت اگوں ڈکدی
512
گُنگی ہوئی زبان قلم دی، نالے قلم زبانی
خوف لگے مت جلوہ جالے، کاغذ تے مسوانی
513
سیف ملوک پیا جد نظریں، عجب جمال پری نوں
غش پئی کجھ ہوش نہ رہیوس، تابش نال پری نوں
514
اس مستی وچ کہندی آہی، نال زبانے حالی
حمد ثنا ربے نوں لائق، کرم کُنندہ والی
515
دولت دوہاں جہاناں والی، رب مینوں اج دتی
کھلے در مراد میری دے، مار غماں نوں بِھتیّ
516
سُدھ ہویا اج بُرج ستارا، گئی نحوست راسوں
جاگے بھاگ سعادت والے، فضل ہویا رب پاسَوں
517
درد فراق آزار پرانا، دور ہویا ہُن جانوں
لتھا تاپ ملاپ سجن دا، آپ ہویا گھر سانوں
518
یاراں نال بہاراں آیاں، کیتے شکر ہزاراں
جھُلیّ واؤ مراد خوشی دی، بھور ملے گلزاراں
519
جا گدیاں ایہ نعمت کتھوں، مت میں سُتی ہوواں
جاں جاگاں تاں یار نہ لبھے، تلیاں ملدی روواں
520
وانگ زلیخا نت اُڈیکاں، رو رو ڈیکاں ماراں
گھر بیٹھی نوں یوسف مصری، آ ملیا سِر وراں
521
جان پئی تن مرُدے تائیں، ملیا یار یگانہ
لکھ خیرایت صدقے دیندی، پڑھدی نفل دوگانہ
522
جاں خوشبو سجن دے والوں، مغزاندر ونج پہتی
آئی ہوش ٹکانے مُڑکے، ویکھ ہوئی خوش بہتی
523
سُکیّ بیل جوانی جوبن، ہری نویں سِر ہوئی
انگل پکڑ محلیں کھڑیا ،کول نہ رکھیا کوئی
524
سینے لاء ملے دِل دِل نوں، مُنہ ملے سن مُونہاں
ہار حمیل گئے ہٹ پچھے، چھپدے لوڑن لُوہاں
525
سکدے دل دلاں نوں ملدے، جس دم کر کر دھائی
وچ حجاب نہ بھاوے تن دا، زیور کس دی جائی
526
خارلگن تدہار حمیلاں، ملن نہ دیندے چھاتی
نتھ بُلاق پیاروں چُبھن، چاہیے رمز پچھاتی
527
بانہہ سر ہاندی دھرن نہ دیندے، چھلےّ کن دُکھاندے
لائے سان پیاّ دی خاطر، ملیاں نہیں سُکھاندے
528
بھاون نہیں وچھوڑے اندر، نہ رجدے گل لگیاں
قصہ دس ونجیں گا کتھے، اس رستے اُٹھ وگیاں
529
جس دم کنت پری نوں ملیا، مرہم لگائی پھٹے
لعل جواہر ہیرے موتیں، سر صدقے کر سٹے
530
صدقے ہون جتھے دل جانی، ذکر اوتھے کے زردا
پُجدے ہتھ محمدبخشا ،کد عاشق گھٹ کردا
531
عاشق تے معشوق پیارے، رل بیٹھے اک جائی
دُکھ ونڈن تے حال حقیقت، پُچھن سبھ وہائی
532
سیف ملوک دھیان کریندا، واہ واہ سچیا سایاں
میرے جیہے غریب بندے نوں، تدھ دتیاں وڈیایاں
533
شاہ پری ہتھ لگسی مینوں، کسے نہ سُجھدی آہی
اج میرے تھیں ساہ نہ وِسدی، ہویا کرم الٰہی
534
جے میں لکھ زباناں ہوون، لکھ لکھ شُکر گزاراں
لکھوں اک احسان نہ مکدا، توڑے سو سر واراں
535
جس دی دس نہ پوندی آہی، وچ زمیاں اسماناں
نہ کوئی تھاں ٹکانا آہا، معلَم وچ جہاناں
536
جیندی واؤ نہ لبھدی آہی، ہرگز خواب خیالوں
اج وصال میسر ہویا، اوس بدیع جمالوں
537
میں عاجز پر ربّ تُرٹھا، پائیوس بوند کرم دی
لوں لوں اندر خوشی سمائی، بوء نہ لبھدی غم دی
538
دوتی دشمن کوئی نہ رہیا، نہ کوئی دوکھی ویری
بیٹھا سیج سجن دی اُتے، عیش کراں اج خیری
539
دلبر یار میرے وس ہویا، میں اس دا اوہ میرا
غیر نہ کول محمدبخشا، اک اساڈا ڈیرا
540
مت میں جنت وڑیا ہوواں، چھڈ کے دنیا فانی
ایہ مجازی صورت اندر، ہوئے لقاء حقانی
541
جے کجھ ہے سو واہ وا واہ وا، پُنّیاں سبھ مراداں
رب غریب نواز محمد، مَنّ لیاں فریاداں
542
دوئے رل کے کرن دعائیں، رب غریب نوازا
اج اساں پر رحمت والا، کُھلا ہے دروازہ
543
کھُلاّ ویکھ اسیں بھکھیاری، منگن تھیں کد رہندے
اگلی مدّت تیرا دِتاّ، رہے وچھوڑا سہندے
544
آپے اج ملاپ دتوئی، رحمت دے درباروں
بعد اس تھیں رکھ کرم کریما، یار وچھوڑ نہ یاروں
545
کر ایسا سربندھ اساڈا، رہیے سدا اکٹھے
کاج سُہا محتاج نہ ہوئیے، آن تیرے در ڈھہٹھے
546
وت جدائی بھاء نہ پائیں، لذت دس وصل دی
مِیل اساڈا میل شتابی، پال امید فضل دی
547
دین ویاہ خوشی کر گھر دے، پیش نہ پوے اُدھالا
عاشق دا تدُھ باجھ خدایا، کون کرے اُپرالا
548
پئی دعا قبول حضوروں، مہر ہوئی اس ول دی
شاہپالے دے دل وچ پائیوس، حرص ہوا اس گل دی
549
جاں اوہ تخت اُتے ونج بیٹھا، لگی کول کچہری
پریاں دیو اکٹھے ہوئے، کیا قافی کیا شہری
550
گلوں گل ہلاندے ہوئے، شہزادے ول آئے
صفتاں کر کر رجدے ناہیں، سبھو کہن گھمائے
551
حکمت پاک خداوند کیتی، عشق پچھے تاثیراں
سبھناں دے دل لگا عاشق، وانگن سَکیاں ویراں
552
ٹھنڈ پوے شہپالے تائیں، جیوں جیوں صفتاں کردے
دماّں باجھ شزادے اگے، ہو رہے سبھ بردے
553
کیتی صفت نہایت سبھناں، جان لیا شاہپالے
مرضی لوڑے دیوتیاں دی، پُچھے تے پڑ تالے
554
سنو دیوانو تے امراؤ، میر وزیر کبیرو
خویش قبیلہ سبھ اکٹھے، کرو صلاح وزیرو
555
قصہ ایس شزادے والا، سُن بیٹھے ہو سارا
صفتاں ویکھ لیاں تے اندروں، عشقے دا بنجارا
556
حسن بدیع جمال میری دے، مُٹھا ہے از غیبوں
نہاتا ندی غماں دی اندر، پاک ہویا ہر عیبوں
557
بیٹی میری عشق اوہدے نے، بدھی نال کمنداں
مینوں بھی ہے مٹھا پیارا، وانگ پُتاں فرزنداں
558
جے ایہ گل تساں دل بھاوے، ناتا دے ویاہاں
نہیں تاں دیو جواب شتابی، گھلاں پرت پچھاہاں
559
سبھناں کہیا فتح مبارک، سُن حضرت شہپالا
بھلی گلے دا پچھن کیہا ،گھڑی نہ کریؤ ٹالا
560
ایہ جوان شزادہ آدی، صفتاں انت نہ کائی
ایس جیہا کوئی کنت نہ لبھے، لائق تیری جائی
561
ایہو کم مبارک تینوں، راضی اسیں تمامی
دیو پری کوئی عیب نہ دھرسی، نہ وٹا نہ خامی
562
جیکر عرض اساڈی منیں، ساعت دیر نہ لاؤ
ایہ جوان پسند اسانوں، ناتا بخش ویاہو
563
ساک قبیلہ راضی تک کے، ہویا شاہ سوایا
مجلس وچوں اُٹھ شتابی، محلاں اندر آیا
564
مائی بھینو بیگم تائیں، سد کے کول بہاندا
دسوّ کے تساڈی مرضی، ترہیاں نوں فرماندا
565
بسم اللّٰہ بسم اللّٰہ شاہا، ایہو ساڈی مرضی
اسے مطلب کارن ہتھوں، اسیں تیرے ول عرضی
566
دھی اساڈی لائق شاہا!، ایہو کنت رنگیلا
قسمت جوڑی رب محمد ،کر اوسے دا حیلہ
567
نیّت خیر اسے پر آکھو، چھڈو ہور دلیلاں
بھلیاں دھیاں دین اجیہاں، مرد نجیب اصِیلاں
568
پھیر اوتھوں شاہ اُٹھ کھلوتا، آکھ دعائیں خیراں
جا دربار تخت پر بیٹھا، خلق چمیندی پیراں
569
نیتّ خیر دلوں اس آکھی، کر چھڈی کڑمائی
سیف ملوک بدیع جمالے، باہروں خبر نہ کائی
570
بیٹھے سیج خوشی دی اُتےّ، اک اکلّی جائی
باتاں کر دے من پرچاندے، پڑھدے شکر خدائی
571
گھڑی آرام کیتا رل دوہاں، پھیر اُٹھیا شاہزادہ
رخصت اذن پری تھیں لیندا، کر کر عذر زیادہ
572
مائی جی دے ڈیرے جاواں، ونج کھلواں حاضر
اوتھے بھی کوئی جھٹ گزاراں، کراں خوشامد خاطر
573
ایہ صلاح بدیع جمالے، بہت پسند لیاندی
بسم اللّٰہ بسم اللّٰہ اگوں، شابش دے فرماندی
574
مائی جی دے ڈیرے آئے، شاہ پری شہزادہ
راتیں تیک رہے اس جائی، الفت نال زیادہ
575
خوشییئں خوشییئں رات گزاری، اوسے وچ مکانے
دھمی صبح ہویا خوش ویلا، لگی لوء جہانے
576
کیتا وضو شہزادے اُٹھ کے، آکھی بانگ فجر دی
پڑھی نماز عبادت کیتی، اپنے زور قدر دی
577
ذکر وظیفے ورد کریندا، بیٹھا مل مصلیّٰ
شکر گذارے ربّ چتارے، تیری ذات معلیّٰ
578
سرو بانو اس ویلے اُٹھ کے، پاس گئی شہپالے
اوہ بھی اگوں نال ادب دے، عزت نال بہالے
579
بسم اللہ جیؤ آئی بھینا، کول اساڈے بہو کھاں
سیف ملوک کتھے کُجھ اس دی، حال حقیقت کہو کھاں
580
سرو بانو نے کہیا اگوں، ہے اوہ میرے ڈیرے
تھکا ماندہ رہیا اتھائیں، پاس نہ پہتا تیرے
581
شاہپالے فرمایا بی بی، کیوں تدھ نال نہ آندا
مینوں شوق دیدار اوہدے دا ،غلبہ کردا جاندا
582
سرو بانو نے شاہزادے دی، شاہے اگے دونی
آدمیت دے عذر لیاندے، کیتی صفت سپونی
583
شاہپالے فرمایا اس دی، سد کراں مہمانی
ایت زمانے آدمیاں وچ، کوئی نہ اس دا ثانی
584
سرو بانو بھی کہندی اگوں، اے بھائی ایہ سانوں
غیب الغیبوں تحفہ آیا، فضل ہویا سُبحانوں
585
جے کجھ مفت نعامت مولیٰ، آپ پُچائے غیبوں
کرئیے قدر شناسی اس دی، پاک ہوندا ہر عیبوں
586
سیف ملوک پیارا شاہے، وچ حضور بلایا
چم زمیں سلامی ہویا، جاں مجلس وچ آیا
587
گھر بیٹھک تے بنگلے مجلس، ہور عمارت شاہی
کردھیان ڈٹھے جس ویلے، سیف ملوک سپاہی
588
ایسی عالی شان عمارت، جیسی جگت نہ سارے
ویکھ ہویا حیران شزادہ، سندر محل چُبارے
589
گنبد چھت سنہری سارے، سر کڈھن اسمانوں
نقش نگار نہ گنتر جوگے، آہے ودھ جہانوں
590
صُفے صحن صفائی والے، دھرتی سبھ سنہری
موتیں ہیرے فرش فیروزے، جتھے بہے کچہری
591
تخت سنہری لعلیں جڑیا، سُچیاں ہیٹھ وچھایاں
قدماں ہیٹھ تمامی مجلس ،کر دی سیس نِمایاں
592
شاہ شاہپال بہادر عادل، بیٹھا تخت سُہایا
چوری دار کھلوتے جُھولن، چَھترکوہاں وچ لایا
593
چوٹی تاج مبارک والی، چمکے نال اسماناں
ظِل الٰہی نظری آوے، شوکت شان شہانا
594
جاں ویکھے تلواری ولوں،کردا ذرہ ذرہ
ذرے نوں اک نظر کرم تھیں، سورج کرے مقرہ
595
مُہر مبارک ہتھ انگوٹھی، نبی سلیماںؑ والی
مشرق ،مغرب حکم چَلیندا، تِیک جنوب شمالی
596
جاں گھوڑے پر کرے سواری، پہن سبھو سمیانا
اسماناں وچ پئے تزلزل، تک کے زور شہانا
597
دشمن دا دل دائم زخمی، ڈر کے اس دے تیروں
سُنبا تیر شہانے والا، قلم سِدھی تقدیروں
598
جاں اوہ زور دیہی دا لاوے، مارے ہتھ اسماناں
کھچ ملاوے نال زمیں دے، دھن شاہپال جوانا!
599
سبھ سپاہ بہادر جنگی، وانگ مریخ سپاہی
سورج جھنڈا پکڑ شہانہ، ہوئے اگیرے راہی
600
سیف ملوکے نے جد ڈٹھی، عظمت شوکت بھاری
شاہپالے دا جاہ جلالت، فوج بے انت شماری
601
ہو رہیا حیران شہزادہ، ویکھ تجمل شاہی
نال عظمت تے کبریائی، کردا یاد الٰہی
602
توں بے انت سچے رب سائنیا، دھن خدائی تیری
مُول کسے نے انت نہ پایا، ایڈ لوکائی تیری
603
باپ میرا بھی بادشہاں وچ، عالی شان کہاندا
جو کجھ ایتھے نظری آیا ،اوہ پسنگ ایہناں دا
604
ڈٹھیوس تخت بلند سُہایا، لاکھاں نقش نگاراں
جڑے جواہر قیمت والے، لعل بلن جیؤں ناراں
605
ہور زمرّد خاص یمانی، تے یاقوت رمانی
دُر یتیم اتے کئی گوہر، شب چراغ نورانی
606
گِرد بگرد تخت دے لٹکن، جھانجر ہار پروئے
سوُرج سندی رِشم نہ لگدی، مول اوہناں دی لوئے
607
ست سے کرسی ہور سنہری، سجے پاس ٹکائی
پنج سے اوہو جیہی کھبے، اک تھیں اک سوائی
608
کئی شہزادے شاناں والے، دیو عفریت بہادر
ہر ہر کرسی اُتے بیٹھے، دانش مند زوراور
609
سیف ملوک جدوں آوڑیا، سبھے اُٹھ کھلوئے
بدّھے ہتھ شزادے اگے، آن سلامی ہوئے
610
سجےّ پاس تخت دے نیڑے، کرسی خوب شہانی
مخمل مشکیں نال لپیٹی، خاص آہی سلیمانی
611
پریاں حکم شہانہ لے کے، اوہ غلاف اُتارے
گلناری زربفت سُچے دے، نویں اچھاڑ سنوارے
612
نرم وچھائی پرُ کر پائی، گاؤ تکیے پُر کر کے
شاہزادے دی خاطر رکھے، نال تخت دے دھرکے
613
شاہ شاہپال اس کرسی اُتے، سیف ملوک بہایا
شاہزادہ تعظیماں کر کے، بیٹھا بہہ سُکھ پایا
614
سیف ملوکے ول منہ کیتا، شاہپالے سلطانے
کہندا اے فرزند پیارے، دس کھاں نال ایمانے
615
اک سفر دی خفگی تینوں، دوجا چاء وطن دا
مائی بابل دا دل اندر ،ہوسی شوق ملن دا
616
ملک سپاہ رعیت سندی، چنتا ہوسی بھاری
نالے سِک اشناواں والی ،نال جِنھاں دے یاری
617
اتنے غم تیرے دل اندر، ہوسیں درد رنجانا
نالے دُکھ عشق دا تینوں، لوں لوں اندر دھانا
618
پرہن رکھ اندیشہ ناہیں ،حام تیری میں بھرساں
جے رب چاہیا مطلب تیرا، خوب طرح دا کرساں
619
بھیجدیاں عفریتاں تائیں، مصر شہر نوں جاون
خیر سُکھاں دی خبر پچاون، نالے پھیر لیاون
620
سُن گلاں شاہزادہ اُٹھ کے، کرن لگا تعظیماں
توں ہیں مائی بابل میرا، دیں دِلاہ یتیماں
621
شاہے پھیر بہایا پھڑ کے، بیٹا چھڈدے جھورا
سیف ملوکے ہوئی تسلی، فکر نہ رہیوس بھورا
622
شاہپالے پھر مجلس اندر، عِشرت عیش مچائی
جیونکر جشن شہاں دا ہوندا، سوترتیب بنائی
623
یاقوتی مٹ آن ٹکائے، بھر کے لال شرابوں
بھر بھر دین پیالے پریاں، شکل مثل مہتابوں
624
اک پریاں دے حسن عجائب، گُوہڑے رنگ گلابی
زیور زیب پوشاکاں سُچیاں، نازک انگ حبابی
625
دیون کاسے ہر ہر پاسے، پین پیاسے سارے
تاب حسن دی آب دلے دی، باب غماں دے مارے
626
نشہ شرابوں نقل کبابوں، ساقی نین سنگارے
تار ربابوں بوء گلابوں، ہو رہے متوارے
627
نغمے ساز وجاون لگیاں، ناچ اُٹھائے پریاں
سُندر شکلاں عجب پوشاکاں، زیور پہن پچریاں
628
نچّن گاون کرن تماشے، مجرے بادشہانے
طائفیاں نے بول سنائے، دھُرپت نال ترانے
629
اُٹھ اُٹھ دیو مریندے تاڑی، پیندے حال جواناں
پیر زمیں پر محکم کر کے، ہتھ گھتن اسماناں
630
چار دہاڑے چارے راتیں، رہے تماشے ہوندے
بھُن بھن کھاون مرغ بٹیرے، مدھ پیکے مُکھ دھوندے
631
شاہزادے دی عزت حرمت، کردے ودھ حسابوں
دین شراب کباب سناون، نغمے چنگ ربابوں
632
بعد اس تھیں دن پنجواں آیا، مجلس چاء اُٹھائی
سبزے جوہے گل پھل والی، سیر کرن دی آئی
633
شاہپالے سنگ لیا شہزادہ، لگا سیر کراون
جنگل جوہ جوہیرے اندر، ہر ول پھیرا پاون
634
مرغزار ڈِٹھا شاہزادے، کے گل آکھ سنائیں
سچّا نیلا وانگ اسمانے، خوش ہوا خوش جائیں
635
سمن بنفشہ گل دے گردے، سبزہ ائیوں سہاوے
محبوباں مُکھ داڑھی جیوں ،کر خط نواں لے آوے
636
گُل لالے دل تازے لالی، جیوں رخسارے یارے
شکر لب معشوقاں والے، روشن کرن اندھارے
637
دلکش بہت لطیف عجائب، واہ ہوا سُکھاندی
ہر ہر منزل نیک مبارک، زوری چت لگاندی
638
ہر ہر پاسے نہراں کٹھے، پُھلیں بھرے کنارے
نال تریلے منہ ہتھ دھوکے، موتیں پہن سنگارے
639
ہر ڈالی تے پنکھی بولن، خوش آواز ہزاراں
ارغنون صحیح سر کر کے، خوب وجاون تاراں
640
چکوی چکوا بطہ مرغایاں، مارن سر وچ غوطے
پیلے انب چوانُوں نیلے ،چوہ چوہ کردے طوطے
641
اچے رُکھ دی چوٹی اتے، ذِکر کریندے بوزے
ہُد ہُد مست محبت پھردی، ذکر زبانوں روزے
642
سوہنے سرو آزاد کھلوتے، رونق جنت والی
قمری اتے تدرو بو لیندے، ہر پترّ ہر ڈالی
643
اُچے قد درخت کھلوتے، محبوباں دا بانا
سُچے سبز زمرّد نالوں، پت اوہناں دے جاناں
644
ایسا مرغزار کھلوتا ،واؤ اس دی خوش باسوں
باغ بہشت معطر ہوندا ،جاں جُھلدی اس پاسوں
645
اوہناں گلاں دی خوبی کولوں، انبر نور سنوارے
ہر گلبن دی ڈالی اُتے، پھُل مانند ستارے
646
اوہ سبزے اوہ پھُل ہزاراں، اوہ ہوا نورانی
غیرت کولوں وانگ اسماناں، چائی سرگردانی
647
سبزے اندر پانی وگن، ہر کوئی کرے نظارہ
لاجورد دے نالے اندر، جیوں کر چلے پارا
648
ہر پانی دے دندے دندے، خوب بنی پھُل کھیلی
گُل داؤدی گُل عباسی، گُل ریحان چنبیلی
649
دل فریب قصے دے سُنیئر، فکر دوڑاؤ بھائی
باغ ارم جس نام سدایا، اس وچ کد خطائی
650
ایسا خوب مکان ڈھونڈیندا، دنیا توں ہتھ دھووے
باغ بہشت محمدبخشا، جے ہووے تاں ہووے
651
شاہزادہ مقبول دوہاں نوں، مائی تے شاہپالے
تاں شاہپال اوہدی پھڑ انگل، کر کر سیر دسالے
652
سیر کریندیاں شاہے کہیا، اے بیٹا دلبندا
اتنے سال ہوئے تُدھ چایا، عشق سچے دا دھندا
653
برکت صدق یقین تیرے دی، مولیٰ خیر گزاری
گُھمن گھیر بَلائیں وچوں، کڈھیوں کر کے یاری
654
ہن توں آن میرے گھر پہتوں، ہوئے جمال اساڈے
دس صلاح کراں اج کیکر، جو کم نال اساڈے
655
سیف ملوک نہ بولن دتا '، مائی اگوں بولی
شاہپالے نوں آکھن لگی، اے شاہا میں گھولی
656
تدھ جیہے انصافے والے، شاہنشاہے اگے
گَل کرن دی حاجت ناہیں، جو تدھ مرضی لگے
657
شاہپالے فرمایا مائی، تدھ معلم گل ساری
دھّیاں پتراں سبھ کماں دی، تینوں ہے مختاری
658
جیؤنکر بھاوے تیویں کر کھاں، ہوڑ نہیں کجھ تینوں
میں دھی تیری جھولی پائی، ہور کہیں کے مینوں
659
لے کے اذن شہانہ بی بی، کاج ویاہ رچایا
جو حکماء علماء اُوہناں دا، سبھو چاء سدایا
660
پریاں جِن عفریت دیاں نوں، سدیا نیڑے دوروں
شارستان سنہری اندر، کٹھے ہوئے ضروروں
661
چونہہ گُٹھاں تھیں ڈُھکی خلقت، کٹِھی ہوئی نہ تھوڑی
باغ ارم دی دھرتی مَلیّ ،کوہ چورنجاں توڑی
662
حکم دتا شاہپال بہادر، کار رواواں تائیں
باغ ارم دا گِردا سارا، خوب سُہاؤ جائیں
663
باغیں بنت بناء بناؤ، چوک عراق پھوہارے
زینت زیور نال بناؤ، زیب چمن دے سارے
664
جُوں فرمایا تیویں ہویا، واہ دولت سُلطانی
باغ ارم دا بنیا یارو، جنت اعلیٰ ثانی
665
ملکہ بدرہ ماں اوہناں دی، سَنے قبیلے بالے
سراندیپ شہر دا والی، سدیا شاہ شاہپالے
666
ہور حکومت واسط والا، تاج ملوک شزادہ
ایلچی بھیج منگائے سارے، کر کے چاہ زیادہ
667
صاعد ول روانہ کیتے، دے کے خط رسولاں
دیواں چالیاندا اوہ بھی، وانگ سجن مقبولاں
668
صاعد تے شاہزادہ دوئے، یار ملے گل لگ کے
پیراں تیک گئے سن نالے، نِیر اکھاں دے وگ کے
669
شکر بجا لیاندا رب دا، بیٹھے کر خوشحالی
جیؤندیاں جس یار ملائے، دھن اساڈا والی
670
قلزم دے دریاوے والا، ہاشم شاہ سدایا
سنے قبیلے تے فرزنداں، پریاں نال لیایا
671
میر وزیر آہے جو خاصے، سبھ شاہاں سنگ آئے
باغ ارم وچ میل اکٹھا، وکھ وکھ جھنڈے لائے
672
سیف ملوکے دے دل خوشیاں، تک تک کاج سُہایا
اک تھیں چارہویا شاہزادہ، رب ایہ روز وکھایا
673
اک دلگیری اندر و اندر، گھاء کلیجے کر دی
مائی بابل شادی تکدے، سنگت ہور مصر دی
674
ساک قبیلے بھینا بھائی، ہانی یار پیارے
سہرے گانے کاج اجیہا، تک ہوندے خوش سارے
675
سیف ملوک دلیل گذاری، سمجھ لئی شاہپالے
کہندا اے شہزادہ دل تھیں، کڈھیں فکر مِحالے
676
ماں پیؤ یار مصر دے، تینوں یاد پئے اس ویلے
دُور نہیں کجھ صاحب اگے، جے چاہے تاں میلے
677
سیف ملوکے کہیا حضرت، شیشہ ہے ول تیرا
کے حاجت جے موہوں آکھاں، جانے مطلب میرا
678
مائی نوں فرماون لگا، شاہ شاہپال بہادر
خواہش میری ما پیؤ اس دے، ہوون ایتھے حاضر
679
شاہزادے دے بھیناں بھائی، وطنی یار پیارے
اس مجلس وچ حاضر ہوون، ساک قبیلے سارے
680
مائی اس مصلاحت تائیں، بہت پسند لیائی
شاہپالے نوں آکھن لگی، نیک ایہو گل آہی
681
شاہزادے تھیں پچھن لگے، دس صلاح پیارے
خواہش ساڈی ماں پیو تیرے، آون بنے سنگارے
682
سہرے گانے شادی تیری، ویکھ بہوں خوش ہوون
کڑماں چاری ساڈی ویکھن، کاجے وچ کھلوون
683
شاہزادے فرمایا اگوں، سن حضرت سلطانا
ماپے میرے چاکر تیرے، تینوں سبھ خصمانہ
684
دوہیں جہانیں ماپے میرے، سر پر تسیں ہمیشاں
کون تساں بن ایہ غمخواری، کرے اساں درویشاں
685
مائی تے شاہپالے تائیں، ایہ جواب یگانہ
بہتا خوش پسندے آیا، شابش کہن جوانا!
686
شاہزادے نوں نویں سرے تے، بہت پسند لیائے
آکھن لگے اے فرزندا، توں سچ سخن سنائے
687
پر دل ساڈا چاہندا اینویں، بڈھا بابل تیرا
درداں دُکھاں نال ہوویگا، جیوں سیخے منہ بیرا
688
ماء فراق تیرے دی ساڑی، ہوسی درد رنجانی
شادی تیری ویکھن دوئے، پوے اگےّ پر پانی
689
نالے سین دہاڑیں سانوں، طعنہ مول نہ مارن
تساں اسانوں یاد نہ کیتا ،وچ خوشی دے کارن
690
شاہزادہ فرماندا اگوں، سن توں صاحب میرا
جے کُجھ حق بندے دے اندر، کہندا شاہ اُچیرا
691
عین صواب اساڈے ونڈے، محض لطف تے رحمت
ہر غم میرا کھڑیا لوڑو، دور کرو سبھ زحمت
692
بابل ول لکھاں میں عرضی، پرچے ویکھ نشانی
نالے نال گَھلاں اُس پاسے، صاعد دل دا جانی
693
خیری دا خط میرا پہنچے، نالے یار ہمراہی
مصر شہر وچ خوشیاں ہوون، وسےّ فضل الٰہی
694
ویکھن سات اعتبار لیاون، اُٹھ تُرن اس پاسے
یا محرم یا لکھے باجھوں، رہسن وچ وسواسے
695
شاہپالے فرمایا بیٹا، لِکھ پیؤ ول عرضی
رکھ تسلی سوئیو کرسان، جیوں کر تیری مرضی
696
سیف ملوک شہزادہ بیٹھا، لے کاغذ مسوانی
ہتھ وچ کانی سینے کانی، سخن سدھےّ جیوں کانی
697
ڈُل ڈُل رت اکھیں وچ آئی، وگ ٹُرے پرنالے
کاغذ اتے نظر نہ لگدی، قلم چھنڈے پرنالے
698
نیناں اگے پانی آیا، اس تھیں نظر نہ ٹکدی
کنبن ہتھ اندر دے جوشوں، تاہیں قلم دھڑکدی 7895
7859
سُکھیں وسدے سیف الملوک دا درد رنجانے پیو نوں خط لکھنا 01
وّل صفت ثناء ربے دی، شکر الحمد لکھائیے
کرم اوہدے دی حد نہ کائی، رحمت انت نہ پائیے
02
دُور کرے سبھ زحمت جس دم، مہریں آوے سائیں
لاکھ مَناں دی دھوء پلیتی، پاک کرے کل جائیں
03
سُکےّ وہن کریندا جاری، کھیت سُہاون نہراں
گرم بزار مچاوے رونق، اُجڑیاں مُڑ شہراں
04
روگی بدن درست کریندا، دے انہیاّں رُشنایاں
گئے گوا تے پُت پیارے، وت ملاوے مایاں
05
دہ مارے سے باغ ہزاری، باراں نال سنوارے
سِکدے روح محمدبخشا، میلے یار پیارے
06
اے بابل توں قبلہ کعبہ، دل تے جان میری دا
دائم اسم شریف تساڈا، وِرد زبان میری دا
07
در تیرے دی خاک اسانوں، سُرمہ عین نورانی
تخت تیرا کوہ طور تے چہرہ، چشمہ فیض ربانی
08
ظِل اللہ وجود تساڈا ،چَھترمیرے سر سایہ
قدم تیرے دی دھوڑ مبارک، چاہاں تاج بنایا
09
سیف ملوک تیرا اک بیٹا، فرزنداں وچ نیواں
نفر غلام کمینہ بندہ ،شاہ توں صدقہ تھیواں
10
بے مقدار نچیزا عاجز، اوگنہار نکارا
سورج تیرے دا اک ذرہ، کردا عرض بے چارہ
11
قبلہ گاہ حقیقی کولوں، جاں میں رخصت ہویا
لاکھ مصیبت سختی ڈِٹھی، رج رج ہنجوں رویا
12
جے اوہ حال سناواں سارا، دفتر بندا بھارا
بابل دے دُکھ ہوون دونے، اگے ہی دُکھیارا
13
اج میرے سر رحمت وُٹھی، ٹھنڈ پئی وچ پِتےّ
نال دُعا توجہ تیری ،سبھ مطلب رب دتے
14
محض طفیل تساڈی میں پر، ہویا فضل حضوروں
مدد قبلہ گاہ دی کولوں، لتھے رنج رنجوروں
15
میں وچ کجھ نہ آہی، شیخی نہ قوّت ہشیاری
ہر آفت تھیں راکھی ہوئی، ہمت خاص تمھاری
16
تساں نگاہ میرے ول رکھی، دتیاں نیک دعائیں
تاں ایہ سفر عشق دے سادھے، گاہے دیو بلائیں
17
جس مطلب نوں تریا ہیساں، اوہ مطلب ہن پایا
ڈٹھا روپ انوپ پری دا، باغ ارم وچ آیا
18
شاہ شاہپال پری دے بابل، بہت محبت کیتی
ساک دھیؤ دا دینا کیتوس، نال دلے دی نیتی
19
عزّت بہت کرے وڈیائی، مہر گھنی حق میرے
ہتھیں چھاواں کرن بندے نوں، سب محابے تیرے
20
شاہ شاہپال جمال تیرے دی، رکھدا چاہ گھنیری
قدم مبارک رنجہ کرئیو، آس پُگے تد میری
21
نال اقبال تساڈے ہوئی، بندے دی کُڑمائی
آپ آؤ تاں کاج سوہاؤ، ڈھل نہیں مُڑکائی
22
جیؤں اگے احسان کمائے، میں پرتُساں زیادہ
تیویں ہور مروّت سمجھو، اِت ول کرو ارادہ
23
کرو معاف بے ادبی میری، رد سوال نہ ہووے
نہیں مراد تساڈا جاں جاں، پاک جمال نہ ہووے
24
بخشو شوخی تے گستاخی، رحمت کرم کماؤ
سار و سار نہ بہو بندے دی، ہرگز مَنوں نہ لاہو
25
دلبر یار میرے وس ہوسی، جدوں تساں منہ لایا
کُل مراداں حاصل ہوسن، قدم ایتھے جد پایا
26
آوے پیر ودھاوے اگے، درجے عین یقینوں
محرم کرے محمدبخشا، حق الخاص یقینوں
27
سبھ دیدار تیرے دے شوقی، جو لوکی اس پاسے
کرو غریب نوازی حضرت، توڑ چڑھاؤ آسے
28
باغ ارم وچ سَنے وزیراں، خود تشریف پُچاؤ
صالح ابن حمید وزیرے، نال ضرور لیاؤ
29
تھوڑے لفظ لکھے میں ادبوں، مت دلگیری آوے
مطلب بہت اہدے وچ جانوں، آکھ سلام مکاوے
30
جاں شاہپال سنی ایہ عرضی، بہت دلوں خوش ہوکے
شابش دے شاہزادے تائیں، دسدا سارے لوکے
31
عرضی اُتے چاڑھ لفافے، مہر جڑی شاہپالے
آہو خاطف دے ہتھ دتی، پندھ مصر ول چالے
32
حکم دتا شاہپال بہادر، کرو تیاری راہ ول
ٹرو وکیل اکابر وڈے ،حضرت عاصم شاہ ول
33
فاضل چہل حکیم سیانے، ہور پری سو چارے
دو سو نال عفریت بہادر، ڈیرہ چاون ہارے
34
سراندیپ نگر دا والی، نالے صاعد بھائی
نالے ہاشم قلزم والا، ایہ چلے کر دھائی
35
ڈیرا چا لیا عفریتاں، کیا آدم ،کیا گھوڑے
وچ ہوائے اُڈ کھلوتے، پندھ نہ کردے تھوڑے
36
تحفے تے سوغاتاں گھلیاں ،عجب نفیساں چیزاں
عاصم شاہ تے صالح تائیں، دیہو وانگ عزیزاں
37
خاص اپنے دس تھان عجائب، کپڑے قیمت والے
شاہزادے دی مائی کارن، گھلے بدیع جمالے
38
القصہّ اوہ ڈیرا سارا، ہویا مصر ول راہی
آہو خاطف گیا اگیرے، دیون خبر اگاہی
39
شاہزادے تے شاہ پری نوں، لگی آس ملن دی
گھڑیاں مِندے تے دِن گِندے ،کد شادی ہن بندی
40
فوج چڑھی سلطان عشق دی، ایسے بھیڑ مچائیوس
ساعت جیڈ دسے پلکارا، گھڑیوں روز بنائیوس
41
اِک اِک روز دسے جیوں ہفتہ، ہفتہ وانگر سالے
سال مہینے عمراں جیڈے ،کون اِچر تک جالے
42
سخت ایام وچھوڑے والے آ رہندے جد تھوڑے
حرص ملن دی رہے نہ ٹھلّھی، عاشق پیندے سوڑے
43
نیندر بھُکھ نہ رہندی موُلے، امن قرار اِک جائی
اُٹھ اُٹھ تکدے کدے نہ تھکدے، نظرراہاں پر لائی
44
کیہڑی گھڑی مبارک والی، جھبدے جھبدے آوے
نال سجن دے واصل ہووے، فکر ہجر دا جاوے
45
آ ساقی بھر دے صراحی، سُچی لال شرابوں
پی پی مست وصل دے ہوئیے، پاک فراق عذابوں
46
رل کے بیٹھ پیارے سارے، کرئیے مست صبوحی
خوشیاں نال محمدبخشا، مِلن مَراداں روحی 7905
صاعد دا دیواں نال مصر اپڑنا تے عاصم شاہ دی شارستان ول تیاری 01
واہ واہ رُت بسنتی آئی، گئی سیالی سردی
بوء بہار سُکھاون لگی، جُھلی واؤ فجردی
02
رحمت باراں وقت بہاراں، رنگ لگے گلزاراں
بھور ہزاراں بنھ قطاراں، آئے مثل سواراں
03
رُکھاں نویں شگوفے کڈھے، نہراں نیر اُچَھلےّ
سبزے ساری جُوہ سُہائی، چھاواں نے پِڑ مَلےّ
04
بلبل نوں خوشبو پُھلاں دی، آئی لے سُنیہے
چل گلاباں یاد کیتائی، درد ہجر کر بیہے
05
درد وچھنی بہتی رُنیّ، ہوئیو چل ملاقی
رحمت دے دروازے کھُلے، مار غماں نوں طاقی
06
شارستانوں رخصت ہوکے، دیو مصر نوں آئے
نیل ندی دے دندے اُتے، آ کر ڈیرے لائے
07
دیواں پریاں آدم رنگی، کایا چا اُلٹائی
پھر بھی قوم نیاری دِسے، ویکھ ڈرے ہر کائی
08
ویکھ دیواں دے رنگ ڈرانے، خلقت ڈر ڈر نٹھے
جا دربار شہانے اندر، ہوئے ہجوم اکٹھے
09
دیوتیاں نوں ویکھ لوکائی، دیندی پھرے دُہائی
یا رباّ ایہہ فوج کویہی ،کھاون سانوں آئی
10
ظاہر مارن والی دسےّ، باطن جندو داتی
باہروں بار ہنیری لبھے، اندر آب حیاتی
11
مثنویوں ایہ معنے لبھّن، جے کوئی سمجھے بھالے
اوس حکایت وچوں جِتھے، پَیٹوں ناگ نکالے
12
قصہ سارا دئے اشارہ، جے کوئی سمجھن ہارا
کاہنوں ظاہر کریں محمد، گُجھا بھیت نیارا
13
جس عفریت لیاندی عرضی، آہو خاطف ناواں
ڈیرا چھوڑ اگیرے آیا ،اوّل خبر پُچاواں
14
شارستانوں ساہ دہاڑی، پُہتا مصر دوارے
زور اوہناں نوں ایہو جیہے، دِتے دیون ہارے
15
جا عفریت مصر وچ پہتا، بادشاہی دروازے
آ دربان بلائے اس نے، اُچےّ نال اوازے
16
شکل شمائل اس دی تک کے، خوف لگا درباناں
کجھ نٹھے کجھ ڈریل ہوئے، نَک وچ آیاں جاناں
17
عفریتے نے کہیا شتابی، ڈرو نہ مصری لوکو
میں ہاں ایلچی بادشہانہ، سنگل دریں نہ ٹھوکو
18
شمع جمال شہانا تک کے، دینے دل پروانے
ہوکے نال پُچاؤ اندر، ناہیں اسیں بیگانے
19
درباناں فرمایا اگوں، کاہنوں اندر جاسیں
عاصم شاہ اساڈے سندا ،درسن مول نہ پاسیں
20
اوہ بیٹے دے درد فراقوں، گوشے اندر رہندا
نہ کوئی گل کلام کسے سنگ، نہیں تخت پر بہندا
21
پھیر عفریت کہے میں آندا ،درد اوہدے دا داروں
میرے ہتھوں رب کھڑے گا، ماندہ جس ازاروں
22
میں طبیب اوہناں دا آیا، گھِن پُڑی تریاقوں
پڑھ منتر دے جنتر کڈھساں، بِسلا زہر فراقوں
23
شاہپالے شاہرخ دے بیٹے، باغ ارم تھیں گھلیا
سیف ملوکے دی لے عرضی، عاصم شاہ ول چلیا
24
عاصم شاہ دی خاص کچہری، مینوں چل دسالو
نال میرے ہمراہی ہوکے، ونج حضور بہالو
25
جس دم سیف ملوکے والی، خبر سنی درباناں
اچن چیت گیاں کھُل اکھیں ،خوشی ہوئی وچ جاناں
26
بھجدے بھجدے گئے شتابی، پھُلےّ وانگ گلاباں
ہاشم شاہ دے حُجرے آئے، نال شتاب شتاباں
27
جس دن سیف ملوک وچھُنا، عاصم نے اس روزوں
تخت اُتے مڑ پیر نہ دھریا، بیٹے دے غم سوزوں
28
اس دِن تھیں لے اس دم توڑی، جس دن خبراں آیاں
عاصم شاہ چِلے وچ سَبھو، راتیں جاگ لنگھایاں
29
سیف ملوک جنیندی مائی، حکم کریندی آہی
صالح ابن حمید حلالی، باہر کریندا شاہی
30
ہور امیر وزیر اکابر، کر دے کارروائی
سر تے سی اقبال شہانہ، ہوندی کد خطائی
31
عاصم شاہ دا دُکھ قضیہّ، کد سنایا جاندا
وانگ نبی یعقوب ہمیشہ، رہیا کلیجہ کھاندا
32
رورو دیدے چِٹّے ہوئے، نیر اکھیں دے چوئے
اکھیں کج ڈھہٹھے بھَروٹے، پُٹ پُڑیاں وچ ٹوئے
33
ساس اڑے کوئی گھڑی اُڈیکن، قدرت نال پروئے
لوہو ماس تران محمد ،تریوے وِدعا ہوئے
34
ہڈیاں ناڑیں چم بے چارا، ترائے رہے وفائی
کن ڈورے نابینے دیدے، رنگوں گئی صفائی
35
دند نِکلے ہڈ کھڑکن لگے، قوت ہوش وہانی
معدے مغزوں آتش بَجھی، رہیا ہنجوں دا پانی
36
کالے وال صفائی والے، ہو گئے سبھ بَگےّ
جیونکر باغوں پت خزاؤں، تیویں نکلن لگے
37
صبر قرار آرام دلے دا، خواب خیال بنایا
سون کھاون بولن والا، چیتا منوں بھلایا
38
سبھ سبب حیاتی والے، چھڈ کے ہوئے کنارے
اک امیدفضل دی رکھدی، زندہ اوس بے چارے
39
دتی جدوں مبارک بادی، در پر جا درباناں
سیف ملوکے کاغذ گھلیا، واچ اُٹھ کے سلطانا!
40
کَن آواز پیا جس ویلے، اس پِیرے دلگیرے
ڈُورے کن گئے کَھل اوویں، نال اوہدی تاثیرے
41
سُکےّ گھاہ اُتے جیؤں برسے، ساوَن مینہ بہاری
تیویں اوہ آوازہ ملیا، عاصم نون کریاری
42
نکےّ نینگر مسجد والے، سنیاسخن چھُٹّی دا
جیؤں کنگال بِھکھاری سُندے، ایہ تک گنج لَٹی دا
43
یا جیؤں وال زیارت والے، کلمے سُنے مَولودوں
یا جیؤں شب معراج نبی نوں، ہوئی خوشی درودوں
44
اٹھیا ترت مصلے اُتوں، جیونکر گھاء زمینوں
پھُلاں ہار ہویا مُکھ تازہ، روشن یاسمینوں
45
اُٹھ بیٹھن دی قوت ہوئی ،دل نوں ہوش سنبھالا
اُچراں تیک لیایا صالح ،خط شاہزادے والا
46
صالح ابن حمیدے آکے، کہیا مار آوازہ
لکھ مبارک ہے سلطانا!، ہو نویں سر تازہ
47
اک عفریت اساں تک شاہا، خبراں لے کے آیا
شاہزادے تے صاعد والا، اس سبھ حال سنایا
48
خیر خبر شاہزادے والی، نالے باغ ارم دی
یک بیک سنائیوس ساری، ہور مبارک کم دی
49
عاصم شاہ کہیا اے صالح، ایہ گل خواب خیالوں
خواب خیال اُتےّ کے باور، ڈِٹھے باجھ جمالوں
50
اتنی مدت وہانی اگے ،گزرے پندراں سالاں
ہرگز خبر نہ آئی کائی، باجھوں کُوڑ مثالاں
51
کُوڑے اغوے اُٹھ اُٹھ ایویں، پاون اساں بھلاوے
جاں کوئی روز اُڈیکاں رکھیے، کجھ سر پیر نہ آوے
52
ایہ بھی خبر ہوئیگی ایویں ،کوئی دن رہسی تتی
کُوڑے دی رُشنائی تھوڑی، جیوں تَیلے بن بتی
53
صالح ابن حمیدے کہیا، سُن شاہا گل پکی
شاہزادے دے ہتھ دی لکھی، عرضی اکّھیں تکیّ
54
نالے صاعد آپوں آیا، ڈیرا دور سنیندا
ایہ گل سچی جاپے شاہا، لکھیا ویکھ منیندا
55
عاصم شاہ مصر دے جس دم، گل سنی دل لاکے
ہو بے ہوش ڈھٹھا کھا گردی، طاقت ہوش کھڑا کے
56
عنبر اتے گلاب شتابی ،ملیا مغز وزیراں
ہوش پھری شاہ عاصم تائیں، یاد پیاں تدبیراں
57
کہن لگا اِس چِلیئوں مینوں، جھبدے باہر نکالو
کیتی رب غریب نوازی، اُپر تخت بہالو
58
تَلیاں اُتے چاء وزیراں، لکھ پڑھے شکرانے
تخت اُتے شاہ آن بہایا، زیور لاء شہانے
59
اوہ عفریت کیتا تد حاضر، ہویا آن سلامی
چُمّ زمین کرے تعظیماں ،جیوں کر رسم غلامی
60
عاصم شاہ گل لایا لوڑے، اوہ قدماں پر ڈھہندا
زور بزوری سینے لا کے، شاہ اسنوں مُڑ کہندا
61
قاصد پَیر مبارک والے، بھلے قدم دو تیرے
سُکے گھاہ کریں ہَریا ول، جِت ول پاویں پھیرے
62
قاصد نیک تیرے تُل کیہڑا، توں کوئی ہرن خُتن دا
اس کستوری سینے رکھی ،توں بھی سخن سجن دا
63
توں کوئی گاندھی عطرگلابی، بھریا گُجھے نوروں
مِٹھی جِبھوں بولے باجھوں ،خوشبو دیویں دوروں
64
گاندھی شیشے عطروں چائے، تدھ پیغام سجن دے
دس سانوں خوشخبراں جلدی، ہور سلام سجن دے
65
عفریتے نے اُٹھ شتابی ،کہی سلام دوبارے
ادب دعاء ثنائیں کر کے، سخن گزارے سارے
66
شاہنشاہا ظِلّ الٰہا! ،جم سکندر ثانی
دم دم ہون اقبال زیادہ، سدا ہووے سلطانی
67
میں ہاں خدمتگار پیادہ ،دیو پریاں دے شاہ دا
جس شاہپال بہادر ناواں، دم دم ہووس وادھا
68
فال فرخ شاہپال بہادر ،نال اقبال سوایا
وارث تخت سلیماں شاہی، شاہرخے دا جای
69
کوہ قافاں دریاواں اُتے، اوسے دی سلطانی
شارستان پرستاں اس دا، منن حکم زبانی
70
لکھ مبارک ہوئے تساں نوں، صاعد تے شاہزادہ
صحیح سلامت خیریں مہریں، نال اقبال زیادہ
71
لئی بدیع جمال شزادی، سیف ملوک جوانے
باغ ارم وچ موجاں کردا، شاہپالے دے خانے
72
شاہنشاہ اساڈا صاحب، جو شاہپال بہادر
تخت نشیں سلیماں شاہے، مُلکاں وچ اجاگر
73
ایہناں دناں وچ کرے تیاری، بیٹی نوں پر ناواں
سیف ملوک بدیع جمالے، دوہاں عقد پڑھاواں
74
ایہ ارادہ کر کے اس نے، سدّے خاصی عامی
سیف ملوکے دے ماں بابل، یار اشنا تمامی
75
نالے ماء پیو صاعد سندے، بھین بھرا اشنائی
اس شادی پر ہون اکٹھے، رب مراد پُچائی
76
ایت سبب تساں ول گھلیوس، میلا بہتا سارا
دو سے ہے عفریت وڈیرا، ڈیرا چاون ہارا
77
چار اک سے پری ہے خاصی، چہل حکیم سیانے
سر اندیپ شہر دا والی، ہر کوئی جس نوں جانے
78
قلزم دے دریادے والا، ہاشم شاہ بھی آیا
نالے صاعد نال اوہناں دے، آپ شزادے لایا
79
بزرگ لوک تساں ول گھلیوس، میلا خوب بناکے
بخشو اوہ خلاف جو آئیوس، قول قرار بھلاکے
80
رخصت اذن ہویا سی تھوڑا، بہتی مدّت لگیّ
وس میرا کجھ چلیا ناہیں، قلم حضوروں وگی
81
ایہناں بزرگاں دی کر خاطر، بخشو کوڑ ہمارا
بھریا نال خطایاں بندہ، توڑوں بھُلّن ہارا
82
بھیں سبھ لوک تساں ول آئےم شارستان کھڑن نوں
خاصاں سنے تیاری کرئیو، باغِ ارم وڑن نوں
83
ایہ کاغذ جو آپوں لکھیا، سیف ملوک شہزادے
واچ کرو معلوم حقیقت، ہووے خوشی زیادے
84
عاصم شاہ دے ہتھ پھڑایا ،شاہزادے دا لکھیا
پڑھ کے شکر لیا اٹھ شاہے، جیؤں بُھکھیاری بھکھیا
85
کر بسم اللہ پَٹیا شاہے، رقعہ بند سجن دا
آئی بوء اشنائی والی، کھِڑیا غنچہ من دا
86
سورج اتوں گرہیوں لتھا، جَگت ہویا نورانی
جیؤنکر مُردے سے برساں دے، پھیر لَدھی زندگانی
87
اوّل چُم اکھیں پر دھریا، پڑھ الحمد زبانی
جیؤں پیراہن یوسف سندا، پیغمبر کنعانی
88
قدرت پاک خداوند والی، نور اکھیں وچ آندا
ہر دو دیدے روشن ہوئے، گیا غبار غماں دا
89
چہرے نور جُثےّ تے رونق، فضل ہویا سبحانی
نویں سرے تھیں وانگ زلیخا، لبھیؤس وت جوانی
90
بیٹے باجھ ہویا سی اس نوں، جُمل جہان ہنیرا
چڑھیا چن ہوئی رُشنائی، لگی لوء چوپھیرا
91
سُکے نیل مصر دے آئیاں، لہراں بنھ قطاراں
خشک چمن تے بدّل وُٹھا، ہوئیاں باغ بہاراں
92
پندراں برس خزاں دے مارے، رُکھ ہوئے سن پیلے
رحمت باراں وقت بہاراں، پل وِچ کیتے نیلے
93
خارو خار گلاب ہوئے سن، بن پتاّں بن پھُلاں
شاخ ہری پَت ساوے کڈھے، ڈُس نکالے گُلاں
94
بلبل نوں خوشبو پھُلاں دی، آندی واؤ فجر دی
سدا گلاب ہویا مُکھ روپوں، دور ہوئی رنگ زردی
95
شاہزادے دی مائی سُن کے، دونی ہوندی شاہوں
کہندی جس راہ آیا قاصد، میں صدقے اس راہوں
96
اندر باہر پیر نہ لگدے، خوشیاں حد نہ کائی
بلدی بھاہ غماں دی اتے، رحمت رب وسائی
97
دم دم کرے سجود ربے ول ،تیری دَھن خدائی
پڑھ شکرانے ونڈ خزانے، گھر گھر دے ودھائی
98
گولی لونڈی جو کوئی آہی، دین مبارک آیاں
چولی گھُنڈی تے پشوازاں، سبھناں دے گل پائیاں
99
بی بی رانی تے چُدھرانی، جوسی وچ مصر دے
شاہزادی سوداگر زادی ،باپ جنہاں سر کردے
100
مُہراں دے دھر تھال سراں تے، دین پناتر آئیاں
قدر بقدری زیور بخشے ،دیکے شان ودھایاں
101
سُتے بھاگ عمر دے جاگے، ڈومنیاں تے ڈوماں
منگل گاء وجاون ڈھولک، در پر کِرن ہجوماں
102
لے لے دان تونگر ہویاں، رج رج دین دعائیں
عاصم شاہ دی بیل خدایا، ہری قیامت تائیں
103
بیگم دا دل بے غم ہووے، ٹھنڈ پوے وچ چھاتی
شاہزادے دی نال مراداں ،خواجے جیڈ حیاتی
104
جم جم گھن پری دا ڈولا، آن وسے اس جائی
سہرے گانے ویکھ مُراداں، وار پیوے جل مائی
105
مصر شہر وچ جو کوئی آہی، چھُٹڑ رنڈی تتیّ
گھِن خیرائیت بیگم کولوں، ہو رہی رنگ رتی
106
ہر تھانے وچ شلکاں ہوئیاں، ہر ڈیرے شدیانے
شہراں اندر پھرے ڈھنڈورے، منگتاں بھرے خزانے
107
لاکھاں لوک مبارک دیون، در پر حاضر ہوئے
آپو اپنے کسب تماشے، کر دے سبھ کھلوئے
108
عاصم دے در رنگ برنگی، خلق ڈُھکی ہر پاسوں
بِیک بیکاں دے مچے تماشے، وافر کھیڈ کٹاسوں
109
عاصم شاہ وزیر بُلایا، نالے بیگم دانی
کہیوس ایس عفریتے تائیں، دیہو جلد مہمانی
110
ہور وڈے مہمان سنیندے، ایہ آئے کہ آئے
کرو تیار مہمانی ترکھی، جو لوڑے کوئی کھائے
111
اُس عفریت اگے آ رکھے، بادشہانے کھانے
قلیے اتے کباب سلونے، پھلکے چاول دانے
112
ایہ دھردے اوہ کھاندا جاندا، ساعت ڈھل نہ لائے
اک اک لقمے دا کر لاون، پنج دنبے منہ پائے
113
ہڈی ماس نکھیڑے ناہیں، سبھ کجھ کھاندا جاندا
کھا رہیا جو خواہش آہی، شکر بجا لیاندا
114
شاہے کہیا وزیراں تائیں، ایہو لیکھا بھالو
سبھ مہمان اجیہے ہوسن، گھوڑے اُٹھ حلالو
115
جاں عفریت ہویا سی فارغ، کھانا دانہ کھاکے
بھر بھر شیشے مدھ پیالے، شاہے کول بہاکے
116
جاں عفریت اسودہ ہویا، بادشہے فرمایا
اوس جائی دی دس حقیقت ،جس تھاؤں توں آیا
117
عفریتے کجھ آکھ سنائی، جو آہی اُس جائی
شاہزادے دا قدر بزرگی، خاطر تے وڈیائی
118
عظمت شوکت شان جلالت، شاہپالے دے قدروں
حسن بدیع جمال پری دا، روشن سورج بدروں
119
فوج دسی شاہپال شاہے دی، جو جنگے دے کم دی
رونق خوبی روپ لطافت، دسی باغ ارم دی
120
جیؤں جیؤں سی اوہ گلاں کردا، اسدے شان مکانوں
عاصم شاہ نوں لوں لوں خوشیاں، ہوون اوس بیانوں
121
باغو باغ ہوئے دل کھُلے، سبھ مجلس دے سُن کے
سیف ملوکے ناتا کیتا ،اُچی جائی چُن کے
122
شاہے حکم دتا امراواں، سن گلاں دل لاؤ
ایسی شوکت شان موافق، فرش فراخ وچھاؤ
123
شاہپالے دے شان برابر، کد اسیں ہو سکدے
پر کوئی ڈول بناؤ ایسی، ہون تعجب تکدے
124
حکم ہویا فراّشاں تائیں سُچےّ فرش وچھائے
کوہاں وچ عبیر عطر دے ،جا چھنکار کرائے
125
اتنے اُٹھ حلال کرائے، دنبے بکرے گائیں
ہر ہر طرف لہو دے نالے، ونج پئے دریائیں
126
اتنے خون نہیں لکھ سکدی، قلم ہراسے ماری
کاغذ اُتے جاء نہ رہندی، ملّن جاندی ساری
127
ترے دہاڑے پچھوں پہتا، لشکر باغ ارم دا
جاء سلام کیتا رل سبھناں، عاصم ثانی جم دا
128
عاصم اگے عرض کیتو نیں، بعد اداب پُچانوں
شاہپالے تے سیف ملوکے، کہی سلام تسانوں
129
جھل سلام ہویا خوش عاصم، کردا شکر الٰہی
جیوندیاں رب خبر پُچائی، جان لباں پر آہی
130
لشکر باغ ارم دا سارا، حکم حضوروں پاکے
تھاں بتھاں مقامی ہوئے، بیٹھے صفاں بناکے
131
صاعد نوں گل لا لا رویا ،عاصم شاہ دکھیارا
سینے نالوں لاہ نہ سکدا، جانی وانگ پیارا
132
صاعد مڑ مڑ قدمیں ڈگے، درداں بھریا کُوکے
عاصم شاہ تکیندا اس ول، وانگر سیف ملوکے
133
صاعد دے سر منہ سینے تے، شاہ عاصم ہتھ پھیرے
کُچھڑ وچوں مول نہ کڈھے، سڑیا نال ہُسیڑے
134
صاعد ادھکا ہو ہو جاوے، پھڑ پھڑ قدم چمیندا
نال پیار دئیے سر صدقے، سر توں ہتھ گُھُمیندا
135
اوڑک خاصاں عرض گزاری، شاہ جی کرو سہارا
روون دے دن کھڑے ربے نے، ہویا فضل نیارا
136
صاعد نوں فرماؤ رخصت، مائی بابل تائیں
مل کے ٹھنڈ کلیجے پاوے، دیون تساں دعائیں
137
پھر صاعد نوں ہوئی اجازت، ونج ملے گھرداراں
ماء پیؤ بھیناں بھایاں، تائیں ہور اشناواں یاراں
138
لے اجازت ہو سلامی، صاعد گھر نوں آیا
ماسی پھُپھیّ مائیاں بھیناں، سبھ ول سیس نوایا
139
دوئے پیر پیؤ دے پھڑ کے، ملدا اُپر متھے
بابل سینے لا کے رُناّ، برم دوہاندے لتھے
140
صالح ابن حمید تائیں، ملیا پُت پیارا
پڑھ شکرانے ونڈ خزانے، ول ہویا دُکھیارا
141
ماواں بھیناں سرمنہ چمن، پھپھیاں ہتھ گھُماون
جیوں دِیوے پرڈھہن پتنگے، تیویں بھج بھج آون
142
خویش قبیلہ سارا ملیا ،رو رو کے گل لگدے
سُن سُن یار اشناء محبتی، آئے وہندے وگدے
143
گھرداراں نوں مل کے صاعد، نال پیو دے آیا
بیٹھا آن کچہری اندر، شاہ ول سیس نوایا
144
طرف مہماناں نظر گزاری، شاہنشاہ مصر دے
کِیتا حکم مہمانی آوے، کھاون لوک سفر دے
145
مٹھے شربت آن پلائے ،اول ہر اک تائیں
پھیر رکاب طعام عجائب، دستر خانے چائیں
146
رنگا رنگ طعام لیائے، کھانے بادشہانے
گوڈے ڈاہ ڈاہ رج کریندے، راسک دیو مردانے
147
میوے مرغ کباب کھلاوے، باہر حد شماروں
خلعت ملی تماماں تائیں، وکھو وکھ سرکاروں
148
تحفے تے نذرانے سارے، جو بھیجے شاہپالے
عاصم اگے چا گذرانے، ہیسن جیہناں حوالے
149
ہور بدیع جمال پری دے، تحفے تے سوغاتاں
محرم ہتھ پُچائے اگے، شاہزادے دی ماتاں
150
قوت خوشی ہوئی سی ایسی ،عشرت اتے جمعیّت
عاصم شاہ تے بیگم تائیں، لشکر شہر رعیّت
151
ہر اک دے دل ایس قدر سی، خوشوقتی خوشحالی
جیؤں تن مردے اندر آوے، جان جوانی والی
152
شاہ عاصم نے مصر شہر وچ، خوشیوں عید بنائی
جتنی عمر غماں وچ گذری، اتنی وری مکائی
153
ملک شہر وچ پھیر ڈھنڈورے، سدّے خاصی عامی
دولت دے در کھول دیتو نیں، لین انعام انعامی
154
لشکریاں نوں طلباں ملیاں، کنگن کنٹھے بالے
ہوئے معاف رعیت اتوں، بہت مدت دے ہالے
155
حافظ، عالم ،زاہد ،متقی، گوشے گیراں تائیں
بہت انعام جگیراں دتیاں، سارے کرن دعائیں
156
ہور غریب یتیم مسافر ،جو سن وچ زمیناں
دولت بخش تونگر کیتوس، معذوراں مسکیناں
157
بندی سبھ خلاص کرائے، بِن چَٹی نذرانے
دے سروپا گھراں نوں گھلے، پڑھن لگے شکرانے
158
سَدّامراء ،وزیر، تمامی، راجے، راء حضوری
قدر بقدری منصب دتے، حاجت کیتی پوری
159
صالح نوں تشریفاں دتیاں، بہتا شان ودھایا
کرو تیار سفر دا ساماں، کر تاکید بتایا
160
تخت صندوق بناؤ وڈے، ڈیرے مِٹن سُکھالے
تنبو ستر لکڑ دے ہوون، حرمان کارن نالے
161
ملیا حکم وزیراں تائیں، اوہ لگے اس کم نوں
شاہے آپوں جشن مچایا ،دُور کریندا غم نوں
162
سُرخ شراب پرانی آندی، بھربھر مٹ کلالاں
سارگیاں قانون ہلائے مدھم طنبور قوالاں
163
طائفیاں نے مجلس ملیّ ،راس کھلے کر صفّاں
طبلے خنجری رنگ بنایا، داریاں تے دفاّں
164
مرلی تے الغوزے وجے ،بینسریاں شرنائیں
ڈھولک دے جواب برابر، لے لے خوب ہوائیں
165
ماراں دین نخون ہزاراں، چارج تاراں جوڑن
سارگیاں نوں ملن سزائیں ،پھڑ پھڑ کن مروڑن
166
سُن کے بول سُرندے سندے بندے ہون اُڈندے
کمانچے مردنگ بناون رنگ عجائب چندے
167
بولن غم دے بیت چکارے، باراں گان دوتارے
کھول کتاب رباب خوشی دی، رب رب ذکر چتارے
168
پہن پچریاں پریان جہیّاں، کنجریاں پڑ ملےّ
نغمے ناچ اٹھاون گاون، تان مریندے ہلےّ
169
بھیروں جنگلے سا رنگ بروے، توڑ کلاونت کھڑدے
بار بدی آوازے کڈھن، سات سراں تھیں چڑھدے
170
پین شراب سُراں سُدھ ہوون، گاون دُھرپد اُچے
ساقی سوہنے پھرن چوپھیرے، بھرن پیالے سُچےّ
171
عاصم شاہ خوشی وچ بیٹھا، ہور امیر حضوری
وقت آیا نزدیک ملن دا، رب کھڑے غم دوری
172
گئی خزاں بہاراں آیاں، ہوئے چین ہزاراں
اچبی گئی تروٹک والی، لدھے خُم خماراں
173
عاصم شاہ رہیا وچ عیشاں، دے کے حکم وزیراں
سبھ اسباب بنائے اوہناں، کر کرکے تدبیراں
174
چنن چِیر بنائے تختے، صندل عود قماری
مُشک جیہناں دا کوہاں اندر، خوب ہوا کھلاری
175
سَد کریگر ہور کمانگر، پکا تخت بنایا
دو کوہ لما دو کوہ چوڑا، چتر گڈھ سُہایا
176
سونے چاندی دے پُھل لگے، موتیں جڑے قطاراں
اک پاسے کر حجرے چوبی، دتیاں گِرد دیواراں
177
حرماں کارن ستر بنائے، خوب مزیّن کر کے
جایاں ہور بنائیاں سبھو، جو درکار سفر کے
178
تخت اتے پھر مال چڑھائے، جو جو آہے کھڑنے
گھوڑے تیز سواری لائق ،جو سن کوتل پھڑنے
179
ہاتھی بھارے وانگ پہاڑاں، کُجھ چٹے کجھ کالے
کجھ جنگی مستانے خونی، کجھ اسواری والے
180
خچر اُٹھ قطاراں بھریاں، انت نہ بیلاں گاواں
چِیتے سگ شکاری نالے، پاڑھے ہرن ارانواں
181
قیمت دار پوشاکاں پائیاں، پشمینے دو شالے
پوستیناں تے ہور سفیدے، چھیٹاں دے پرکالے
182
باراں روز گذشتہ ہوئے، نت نویں مہمانی
اُٹھے چِت تحمل بھجے، صبر گیا ٹُٹ جانی
183
ساعت نیک مہورت تک کے، دن تاریخ بُھلیری
عاصم چھوڑ مصر نوں ٹریا، آس خدایا تیری
184
اول حرم تخت پر چاڑھے، ستریں داخل کیتے
چھوکریاں تے لونڈے سوہنے، چُن چُن کے سنگ لیتے
185
صالح دے بھی حرم تمامی، چاڑھ لئے وچ ستراں
بھر بھرمَشکاں مُشکاں پایاں، مثل گلاباں عطراں
186
جو جو چیز لوڑیندی آہی، کارن کاج ویاہے
تحفے ہور سوغاتاں میوے، پائے عاصم شاہے
187
شادی دے اسباب چڑھائے، باہر انت شماروں
کئی باجے تے کئی تماشے، آتش بازی داروں
188
بُہت انعام دتے اس تائیں، خبر اوّل جس آندی
سروپاواں دے تھان جڑاؤ، موتی سونا چاندی
189
دیواں پریاں تھیں پچھ لیّاں، اوّل کر تجویزاں
شارستان سنہری اندر، جو کمیاباں چیزاں
190
اوہ بھی تخت اُتے پا لیاّں، ہوئے تیار سفر نوں
بنیا میل سُہاوا چلے، کُڑماں دے گھر در نوں
191
بیگم سَنے روانہ ہویا ،عاصم شاہ بہادر
صالح صاعد ہور تمامی، میر وزیر اکابر
192
باغ ارم ول ہوئی تیاری، کر سارے سمیانے
ہور متاع حسابوں باہر، سونا چہل خزانے
193
دُنبے گائیں بکری کُکڑ ،بھیڈو تے اُٹھ گھوڑے
ہر منزل دے خرچے کارن، نال لئے بے اوڑے
194
مصری ہِندی تیغاں تحفے، ہور کئی ہتھیاراں
لعلوں تے یاقوتوں ڈبے، بھرے مانند انباراں
195
مروارید عقیق زمرد ،بھرے صندق فیروزے
سے سنگ پارے قیمت والے، گوہر شب افروزے
196
مانک موتیں ہیرے چاندی، جوہر پنے گُلیاں
گنتر منتر وچ نہ آون ،سُن سُن ہوشان بھُلیاں
197
ہر ہر قسم متاعاں کھڑدے، جو ورتن انساناں
پنکھی خوب آوازاں والے، جو جو وچ حیواناں
198
حرماں سَنے تخت پر چڑھ کے، ہویا شاہ روانہ
صالح صاعد نال چڑھے سن، کر سمیان شہانہ
199
تخت اتے چڑھ عاصم کہندا، آہو خاطف تائیں
اسیں ارم ول راہی ہوئے ،چھوڑ مصر گھر جائیں
200
خبر نہیں کے ہوندا اگے، متے قبول نہ پئیے
نال حقارت ویکھن اگلے، جاں دکھلائی دیئے
201
زینت زیب اساڈا سارا، بھٹھ پیا اس ویلے
جدوں پسند نہ آئے شاہاں ،کون اساں پھر میلے
202
جے سواساں تکادے کتیے، پئے قبول نہ اگے
باجھ قبول محمدبخشا، بھاہ صواباں لگے
203
کھوٹے نقد اساڈے تک کے، موڑ موہیں پر مارن
نہ ایدھر نہ اودھر جوگے، پھر کرئیے کے کارن
204
پرت جواب دتا عفریتے، پاک جیہناں دی بازی
کیا صوفی کیا مست دیوانے، اندر باہر نمازی
205
ہر جائی منظوری جس نے، ترک گھراں دی سازی
راہ پئے رکھ چاہ محمد، بہتی بے اندازی
206
پندھ پیوں توں چھڈ جنجالاں، چارے پلےّ چھنڈے
رات ہنیری نہ ڈر راہوں، ہونج اول ککھ کنڈے
207
آہو خاطف دیواں تائیں، نال اشارت کہندا
چاؤ تخت ہوائی اُڈو، کے کم باقی رہندا
208
تخت اُتے چڑھ بیٹھا ڈیرا، جھنڈے رنگ رنگاں دے
شلک ہوئی اک پلک نہ لگا ،چلے سنگ سنگاں دے
209
سراندیپ شہر دا والی، چڑھیا نال نشاناں
نالے ہاشم قلزم والا، دیواں سَنے جواناں
210
کر کے ساجے وجےّ باجے، جنج چڑھے راء راجے
دُھم پئی کوہ قافاں اندر، کون کوئی مہراجے
211
ڈھول نقارے دھونسے وجےّ، شتری تے قرنائیں
طریاں طرم طنبوراں چائی، کُوک اسماناں تائیں
212
تخت اُٹھالیا عفریتاں، چلے باغ ارم نوں
با آرام ہوئے سبھ مصری، رخصت کیتا غم نوں
213
سر اندیپ نگر دا والی، ہاشم عاصم مصری
تراے شاہ خوشی کر بیٹھے، رنج غماں دی وسری
214
تخت شہانے اُپر رل کے، بیٹھے نال اتفاقے
اک دوئے دی خاطر کردے، وانگ عاشق مشتاقے
215
بھر بھر پین پیالے نشیؤں، کھان کباب نروئے
کنجر بھگتی تے اربابی، مجرے کرن کھلوئے
216
خوشیاں وچ ہوئے متوارے، نشیوں راگوں رنگوں
ڈیرا دیو اُٹھائی جاون، باجھوں دیر درنگوں
217
منزل منزل تردے آئے، موجاں نال مراداں
شاہپالے دی حد وچ پہتے، نظر پیاں بنیاداں
218
باغ ارم وچ پُہتا ڈیرا، خبر ہوئی شاہپالے
سنے امیراں باہر آیا، کارن استقبالے
219
جناّں دیوان پریاں تائیں، ملیا حکم جنابی
کر سولھاں سنگار تمامی، حاضر ہون شتابی
220
عاصم شاہ مصر دا آیا ،استقبال کچیوے
جاہ جلو اساڈا تکے ،تاں اوہ دُونا تھیوے
221
شاہزادے نوں خبر پچائی، بابل تیرا آیا
بن تن کے توں ملنا اگوں، ویکھے عزّت پایہ
222
پریاں بنت بنا بنائے، زیور پہن پوشاکاں
چمکو چمک کریندے جُثے، کھریاں سیم سلاکاں
223
اکھ پٹن تاں لکھ جیاں نوں، مارن نال نظارے
جِت ول نظر کچیوے دسن، بجلی دے چمکارے
224
لشکریاں نے بردی لائی، پریاں زیور گہنا
ہاتھی گھوڑے اُٹھ سنگارے، سادہ کسے نہ رہنا
225
آپو اپنی زینت کر کے، ہر اک شخص سُہایا
نال لئیں شاہپال بہادر، میلے کارن آیا
226
تحفے تے نذرانے آندے، باہر حد شماروں
جوڑے گھوڑے جنس نفیساں، میوے ودھ انباروں
227
آ ملیا شاہپال بہادر، عاصم شاہ مصر نوں
بھایاں ہار ملے گل لگ کے، خوشی ہوئی ہر ہر نوں
228
اک دوجے دے سرتوں سٹے، موتیں لعل جواہر
کیتی خوشی ملن دی بہتی، انت شماروں باہر
229
ادب سلاموں فارغ ہوئے، پُچھدے خیریں سُکھاں
تکدے تکدے رجّن ناہیں، اک دوجے دے مُکھاں
230
دوئے کُڑم جدوں رل بیٹھے ،شگن دتے شاہپالے
عاصم شاہ ول نیواں ہو کے، کر کر عذر دسالے
231
رنجہ قدم مبارک ہوئے، گھر میرے ترُآئے
ایہ احسان نہ مکدا حضرت، بخشو رب کرائے
232
شکر ربے دا ایہ گھر میرے، اگے سان ہنیرے
روشن ہوئے جاں ہن آئے، قدم مبارک تیرے
233
عاصم شاہ خوشامد کر کے، کہندا اے شاہپالا
تدھ چاڑھی وڈیائی میں پر، کیتا ایڈ کشالا
234
ایہ احسان مروّت تیرا، جاندا نہیں مکایا
گیا گُماتا بیٹا میرا ،مڑ کے تساں ملایا
235
سو سو شکر خداوند تائیں، ایس ملک میں آیا
شابش لکھ تساں نوں جس نے، ہمت کر منگوایا
236
ساری عمر نہ مُک سی میں تھیں، ایہ تیری وڈیائی
جیسی تدھ میرے سنگ کیتی، ایسی کرے نہ کائی
237
ڈٹھے بھالے بن تدھ مینوں، منیا وانگن پیراں
اجر دیئے رب صاحب جس نے، شاد کیتا دلگیراں
238
دوئے شاہ کریندے باتاں، نال اتفاق رسائی
اساں تساں گھر اِکو ہویا ،جانوں نہیں دوجائی
239
ایہو گلاں کر دے آئے، ویکھن راہ سجن دا
سیف ملوک شتابی آوے، ہویا وقت ملن دا
240
سرو بانو تے مہر افروزے، کھڑیا نال شہزادہ
خدمت گار غلام چوپھیرے، فوج امراء زیادہ
241
اگے پچھے سندر پریاں ،جوبن جھِل مِل کردا
سورج ہار مریندا رسماں، سُچا بانا زر دا
242
چھوکریاں تے گولے سوہنے، چودھیں دے چن سارے
پھرے اُڈار اُڈار قطاراں، اِک تھیں اِک سنگارے
243
کوتل گھوڑے نذراں کارن، جو آندے شہزادے
ڈر ڈر پیر زمیں تے رکھن، فیلاں کرن پیادے
244
لشکر نال شہزادے اندر، سُندر صورت پریاں
سالڑیاں سنگ سوہلے گھوڑی، گاون ٹھنڈیاں ٹھریاں
245
چاندی ہار عماری چِٹّی، چنن چِیر بنائی
سونے موتیں نال جڑاؤ، نقشاں خوب سُہائی
246
اوس اندر شہزادہ بیٹھا، نال نقیب پکاراں
آیا ملن پیؤ دی خاطر، نہ کجھ حد سنگاراں
247
بابل عزت میری ویکھے، بہت ہووس خوشحالی
جاں ملیئے تاں بھُلےّ اس نوں، پِیڑ وچھوڑے والی
248
کرّاں فرّاں نال شہزادہ، شوکت شان سوایا
عاصم شاہ تے صالح تائیں، دُوروں نظریں آیا
249
مشتاقاں نوں صبر نہ رہیا، اُٹھ ٹرے اس طرفے
ویکھ شہزادہ ہویا پیادہ، پڑھ ادبے دے حرفے
250
سیف ملوک پیو نوں ملیا، پَیر چُمیندا پھڑکے
دھوون ہوئے قدم مبارک، ہنجو پانی جھڑکے
251
بابل نے پھڑ سینے لایا ،ہنجو بھر بھر رُنےّ
سچے رب ملائے مُڑکے، سجنّ چِریں وُچھُنےّ
252
ٹھنڈ کلیجے نور اکھیں وچ، جند پئی وچ دیہی
ملیاں یاد نہ رہیُوس مُولے، رنج جدائی سہی
253
جِت ول ویکھے باغ بہاراں، ہویا چین ہزاراں
لگا انگ خلیل ولی دا، چخوں ہویاں گلزاراں
254
اسماعیل دتا قربانی، ثابت نظریں آیا
یعقوبے نوں یوسف ملیا ،غم الَم بھلایا
255
کاری زخم برابر ہوئے، داغ نہ رہیا باقی
مِل مِل ہک ہویا ہک جُثہّ، لاہے برم فراقی
256
جامے وچ نہ میون جانیں، ترٹ گیاں سبھ تنیاں
درد خوشی رت پانی رلیاں، جھڑیاں ہنجوں گھنیاں
257
جو جگ جنّت نظریں آیا، کھُل گئے سبھ پڑدے
لگی لؤ محمدبخشا ،تیکر لہندے چڑھدے
258
پھیر شہزادہ ستریں آیا، اِذن پیو تھیں لے کے
درد ستائی مائی تائیں، مِلیا پَیریں پے کے
259
ہتھ گھمائے سینے لائے، کر کر گریہ زاری
سر پیراں تک چُم نہ رجدی، ماں وچھوڑے ماری
260
لکھ لکھ شکر اَلحمد چتارے، ٹھنڈ پئی وچ چھاتی
صدقے صدقے ہو ہو جاوے، لدھی جان کھڑاتی
261
سے سر صدقے سرتوں سٹے، جُثے ساس سنبھالے
سڑی کھجور ہوئی مڑ تازی، ساون ہتھ دسالے
262
بچے دا سر جھولی دھرکے، سَر منہ متھا چُمےّ
والوں وال نکھیڑے حرصوں، مڑ مڑ جاوے گھُمے
263
پندراں برساں پچھوں ملیا، بیٹا بابل مائی
سینے سڑے فراقوں آہے، رحمت رب وسائی
264
گھِن اجازت مائی کولوں، پھیر آیا دربارے
صالح ابن حمیدے تائیں، ملیا نال پیارے
265
ہور امیر وزیر شہزادے، راجے راء سپاہی
ملے شزادے نال تمامی، جیو جیو تشنہ آہی
266
صاعد صالح تے شہزادہ، شاہ عاصم رل بیٹھے
سر کردے امراء حضوری، جاء اپنی مل بیٹھے
267
بیٹے تھیں شاہ عاصم پُچھدا، بچہ دس وہانی
سیف ملوک سناون لگا، ساری درد کہانی
268
شاہ شاہپال سیانپ کیتی ،اسیں ایتھوں اُٹھ جائیے
مہماناں دے ڈیرے کارن، جائیں خوب بنائیے
269
بہت مدت دے وچھڑے ہوئے، اج ملے ایہ سکےّ
گلاں کردے نہ شرماون، ہون اسودے تھکےّ
270
اس ویلے اغیاراں وانگن، اسیں ہوواں گے دِسدے
ہوراں کان اٹھایا لوڑے، ملن پیارے جس دے
271
اُٹھ شاہپال گیا گھر اپنے، کرن تیار مہمانی
سیف ملوک حقیقت پھولی، جیوں گزری زندگانی
272
سُن عاصم تے صالح تائیں، اگ لگی ہر والوں
ڈھائیں دے دے رون پیارے، ہون بے حالے حالوں
273
جیؤں جیؤں سنن قضیے اس دے، تیوں تیوں کردے زاری
سیف ملوک حکایت اپنی، آکھ سنائی ساری
274
رات پئی اس قصےّ اندر، اجے تمام نہ ہویا
مکھ پر کالے کیس کھلارے، شاہ مشرق دا سویا
275
لے کے فوج امیر چنگیرا، چن مبارک چڑھیا
با آرام ہوئی سبھ خلقت، ہر کوئی اندر وڑیا
276
شاہپالے دے گھر دی بیگم، شاہ پری دی مائی
حسن جمال آہا اس ناواں، دس کسے ہن پائی
277
پریاں نال اُڈاراں آیاں، شاہ پری دی ماتاں
شاہزادے دی مائی کارن، تحفے لے سوغاتاں
278
اس بیگم نوں خبراں ہویاں، ایہ بھی باہر آئی
آن دوہاں دا میلا ہویا، نال پیار صفائی
279
سر چُمےّ گل لگیاں دوئے، بیٹھ ونڈاون دُکھاں
بھَوں بھَوں کہن گھُمائی صدقے، پچھن خیریں سُکھاں
280
حسن جمال کہے میں گھولی، جس راہ بیگم آئی
گھر ساڈے تشریف لیاندی، بہت کیتی وڈیائی
281
ہک ہک قدم تیرے دا میں تھیں، حق نہ مُکدا سارا
کیتا تساں اساڈا بھینے، قدر مراتب بھارا
282
توبہ توبہ کہندی اگوں، شاہزادے دی مائی
ہتھوں تساں زیادہ کیتی، ساڈے تے وڈیائی
283
رب اندوہ اساڈا کھڑیا ،دتیوس فتح تساں نوں
گیا گُماتا خیریں ملیا، بیٹا پھیر اسانوں
284
درد وچھوڑے تھیں چھُڑکایا، تساں اساں نوں پھڑکے
دے ناتا احسان کیتوئی، حد شماروں چڑھ کے
285
بیٹی تیری اندر آہی، جان میرے دلبند دی
ساڈی جِند حیاتی باقی، اوس مِٹھے فرزنددی
286
گلاں کتھاں کر کے دوہاں، الفت تے وڈیائی
حسن جمال اوتھوں ہو رخصت، پھیر گھراں ول آئی
287
رب بچایا بچہ میرا، مہر تساں دل پائی
گیا تساڈے پاروں بھینے، ساڈا درد جدائی
288
شاہپالے دے نوکر چاکر، بھائی تے سرکردے
شاہ عاصم ول ہوئے سلامی، سرنوں نیواں کر دے
289
شاہ مصر دے سبھناں تائیں، دے شابش وڈیائی
مرحَبا پکارے اگوں، جیوو میرے بھائی
290
شوکت شان شماروں باہر، ہویا شاہ مصر دے
سبھ سلطان اوسے دے تابع، حکموں عذر نہ کردے
291
باغ ارم وچ آیا عاصم، نال اقبال سوائے
شاہ دیواں تے آدمیاں دے، ہوکے نال لیائے
292
آن اگے کے تکدا عاصم، ترے کوہ پینڈے تائیں
اِک اِٹ سونا تے اِک چاندی، فرش پکاّ ہر جائیں
293
عاصم شاہ مصر دا نالے، ہور اکابر سارے
شاہپالے دا پایہ تک کے، ہوئے حیران بیچارے
294
عاصم شاہ دلیلاں کردا ،میں بھی شاہ کہاواں
ایس جیہی اک جا نہ بندی، جے سبھ دولت لاواں
295
ایہ فوجاں ایہ بھانڈے اسدے، ایسے باغ بنائیں
ایہ سڑکاں ایہ محل سنہری، رنگ برنگی جائیں
296
اس دے شان برابر ہرگز، قدر نہیں کجھ میرا
پھیر میری اس عزت کیتی، فضل خدایا تیرا
297
شاہ عاصم دے لائے لگے، جیؤں جیؤں اگے جاندے
اک تھیں اک مکان چڑھندا، ویکھ پئے شرماندے
298
شان قدر شاہپال شاہے دا، ویکھ تعّجب ہوئے
عقل فکر بھُل گیا تمامی، مورت ہار کھلوئے
299
زرّیں شارستان ڈٹھو نیں، شہر زمین سنہری
چھجیاں اُتے لعل چمکدے، جیونکر دینھ دوپہری
300
جتھے تخت کچہری آہی، جاں پھر اوتھے آئے
نظر پیو نیں تخت شہانہ، گل نہ کیتی جائے
301
نہ سُنیا نہ ڈٹھا اگے، خوابے نظریں آیا
ست کرسی وچ عاصم ہوراں، ایسا تخت نہ پایا
302
اگے پچھے چنن تختے، سونے تخت بنائے
گوہر شب افروز چوپھیرے، بنھ قطاراں لائے
303
آتشیں جواہر لعلوں نور، چوپھیرے برسن
مروارید زمرد لگے تے، یاقوت احمر سن
304
ہور آہے سنگ پارے ایسے، مُل جِنھاں دے بھارے
ہرگز اکھ نہ ہوندی ساہویں، اُت ول تکن ہارے
305
سارا تخت جڑاؤ ایویں، روشن کرے ہنیرے
کُرسی موہڑے قدر بقدری، چوکی فرش چوپھیرے
306
تخت اتے شاہپال نہ بیٹھا، عاصم کان بہاکے
آپ برابر اس دے بیٹھا، کرسی کول ڈہاکے
307
سراندیپ شہر دا والی، نالے ہور شزادے
تاج ملوک اتے شاہ ہاشم ،میر وزیر زیادے
308
قدر بقدری جائیں ملّیاں، کرسی مُوہڑے چوکی
سُچےّ فرش اُتے ہو بیٹھے، ہور تمامی لوکی
309
سیف ملوک شہزادہ نالے، پریاں ہور جواناں
جا بجائی بیٹھے سارے، مجلس بھری دیواناں
310
راوی کہندا شاہپالے دی، مجلس سوبھی ایسی
نبی سلیماں دی سی لگدی، کدے کدے اس جیسی
311
روٹی وقت ہویا جس ویلے، آئے دسترخوانے
چہل ہزار رکاب جڑاؤ، موتیں لعل یگانے
312
چہل ہزار رکاب سنہری، کجھ چاندی دے آہے
قدر بقدر تماماں اگے، آن غلاماں لاہے
313
ہر رکاب اُتے اک دُنبہ، خوب طرح دے پکّے
سبھ مجلس وچ ورتے کھانے، جہے کوئی کھا سکے
314
جدوں طعاموں فارغ ہوئے، سارے لوک مصر دے
تحفے ہدیے جو کجھ آندے، رکھے وچ نذر دے
315
شاہ شاہپال بہادر اگے، رکھ دتیاں سبھ چیزاں
تک شاہپال لگا فرماون، ہس کے وانگ عزیزاں
316
ہے شاہا سب تحفے ہدیے، خدمت تے نذرانے
سیف ملوک تساڈے بیٹے، بہت اگے گُذرانے
317
سبھو حق مکائے اس نے، اپنے نالے تیرے
راحت جان پیؤ دے ہُوندے، جو فرزندبھلیرے
318
اس گھر اندر جو کجھ چیزاں، سبھو دولت تیری
کیتی اگے خدمت میری، سیف ملوک بتیری
319
ساڈے پچھے سیف ملوکے، جو کجھ بھوگن بھوگے
دولت دنیا دی سَبھ دئیے، نہیں مُکاون جوگے
320
القصہّ دس روز گزارے، ایس طرح سلطاناں
مجلس لاون کھانے کھاون، خِدمت ہوئی مہماناں
321
ساعت نیک ستارہ تک کے، اک دن مجلس لائی
میر وزیر اکابر بیٹھے، ٹبر ساک اشنائی
322
رملی لوک نجومی سدّے، پاہندے پنڈت جوسی
مجلس اندر آ کے بیٹھے، ملاں قاضی جوسی
323
شاہپالے فرمایا دسو، واچ حساب حسابی
ہوئی جوان میرے گھر بیٹی، دیواں ویاہ شتابی
324
سبھناں نال حساب عقل دے، ساہ دوہاندے جوڑے
چا اک روز مقرر کیتا، رہے دہاڑے تھوڑے
325
باغ ارم وچ لتھا عاصم، کر اپنے سمیانے
پُتر دا اس کاج رچایا، دھر دتے شدیانے
326
سراندیپ شہر دا والی، لشکر سنے زیادہ
بھائی اس دا واسط والا، تاج ملوک شہزادہ
327
ایہ بھی باغ ارم وچ لتھے، بَن عاصم دے سنگی
سکیاں بھائیاں وانگر ورتن، سبھناں دی وَل چنگی
328
آون پریاں گاون سوہلے، جمع ہوئی ترلوکی
نویں نویں ہرواری ہوندی، کنجریاں دی چوکی
329
مُلکاں اندر چانن لگدا، چلدی آتشبازی
رستم دست نشانے مارن، کر کر تیر اندازی
330
شر شر کر شُرناہیں شوکن، جان اسماناں تائیں
چادر چرخی دے پٹاکے، ملن انار ہوائیں
331
کرن آوازے بے اندازے، گولے گھت غباری
شارستان پرستان اندر، کنبی خلقت ساری
332
سنجھ صباحیں وجن واجے، مُلکیں جان کہروڑاں
ہر میدان قواعد ہوندی، انبر تائیں دھوڑاں
333
ہر ہر جائی ہون تماشے، دین شزادے ویلاں
دولت دے دریا اُچھلے، ہویاں ریلاں پیلاں
334
شارستان اندر شاہپالے، کاج دھیؤ دا چایا
ہر چیزے دا سِنچا کیتا ،دولت گنج اڈایا
335
چاول کنک کروڑ مناں دے، انت نہ جاندا پایا
مصری کھنڈ انبار بھرائے، سودا جمع کرایا
336
جو گل گِنتر وچ نہ آوے، کاہنوں قلم گھسانی
مدّت ہوئی محمدبخشا ،چھوٹی دس کہانی
337
جے لکھ ہوون لِکھن والے، تاں لکھن ایہ لیکھے
بادشہاندے کاج وڈیرے، سو جانے جو ویکھے
338
جے میں لکھ کراں چترائی، نال شمار عقل دے
اوس ویاہے دے کجھ نیڑے، پھیر حساب نہ رلدے
339
درزی موچی کام بہائے، جوڑا جامہ سیتا
ہویا حکم بناؤ دیگاں ،ہر کسبی عفریتا
340
پتھر اُکرّ کے عفریتاں ،دیگاں بہت بنایاں
اک اک دیگ وڈیری حوضوں، پَین جِنھاں سے پائیاں
341
دنبہ پنج ہزار جنہاں وچ، جاندا پک سُکھالا
ایسی ایسی دیگ بنائی، سخت دیاں دا چالا
342
پریاں دیو جتھے تک آہے، راکس دیو لوکائی
بادشہاں دی شادی اُتے، بھج پہتا ہر کائی
343
شارستان پرستاں آہا، ملک فراخ وڈیرا
پر اوہ سارا ملّن ہویا، ڈیرے اُپر ڈیرا
344
ہاتھی گھوڑے اُٹھ قطاراں، انت نہ رہیا کوئی
خلقت روز قیامت والی، آن اکٹھی ہوئی
345
مُنشی قانوں گو مصدّی، سَے کاغذ کر ہُٹے
گنتر وچ نہ آئے ڈیرے، پِھر پِھر کے تھک ترُٹےّ
346
خلقت دا کُجھ گانج نہ ہوندا، کاہنوں پیا پکاراں
روٹی دا کر آہر شتابی ،بھکھ پکی ہن یاراں
347
دنبہ پنج ہزار کوہایا، خاص کباباں تائیں
اُٹھ بھی ست ہزار حلالے، ایسے لیکھے گائیں
348
کونجاں مور آہا لکھ کُٹھا، پنکھی ہور وڈیرے
کُکڑ کِکّڑ انت نہ کائی، تتر کھگ بٹیرے
349
سبھ انازاں وچ پکائے، خرچ ہویا اک دن دا
اگے ایسا کاج نہ ہویا ،نہ آدم نہ جنّ دا
350
پریاں دیو گواہی دیندے، مہتر آدم توڑی
ایسی شادی کسے نہ کیتی، جس کیتی اس تھوڑی
351
ایسے ثانی ہار برابر، کدھرے کُڑم نہ ڈُھکے
دیو دانو کوہ قافاں والے، پاس جِنھاں دے جُھکے
352
شاہ عاصم بھی شاہ شہاں دا، وارث تخت سکندر
سی شہپال سلیماں جائی، اک تھیں اک اُجاگر
353
ست ست شاہیاں دے سن کٹھے، دوہاں کول خزانے
تحفے ہور عجائب بہتے، پچھلے بادشہانے
354
اس گھر اِکّو بیٹی آہی، اس گھر اِکّو بیٹا
زور زرد دا خرچ کیتو نیں، سارا تانا پیٹا
355
اودھر سی شاہپال بہادر، خرچ کریندا کھلا
ایدھر عاصم شاہ مصر دا، بدّل وانگن ڈُلھاّ
356
باغ ارم وچ شور مچائیوس، خرچ خوشی دا کردا
کنجر بھگتی تے اربابی، انت نہ بازی گر دا
357
گھوڑے جوڑے دان کریندا، کھڑے جہان خیرایت
دھن دھن عاصم سخی بہادر، دُھمیا وچ ولایت
358
خرچ کرن تھیں سنگے ناہیں، دان دئیے بِن منگے
منگت لوک محمدبخشا،دولت دے دے رنگے
359
اک دوجے دے شاہ شہاں توں، شابش کھٹی لوڑن
ثانی ہار سہار نہ کر دے، سنگل سار تروڑن
360
شاہپالے گھر میل منڈل سی، پریاں دیو کروڑاں
کھیڈن پریاں ہون تماشے، کے کجھ لکھاں جوڑاں
361
اودھر عاصم شاہ چلائے، جانوراں پر کوہی
دُنبیاں بکریاں دی ونڈے، روز قیامت اوہ ای
362
چلےّ وگ لہو دے نالے، اتنے اُٹھ حلالے
میلوں باہر خیرایت کر کے، نت پکا کھوالے
363
نرم کباب پلاء سلونے، پھلکے تے فالودے
حلوہ لُچیّ اتے جلیبی ،' برفی لگے تودے
364
مِٹھیائیاں دا انت نہ کوئی، کھانے رنگ برنگی
کئی انبار خلاص کریندے، رسد لگی ہر ڈنگی
365
چالیھ روز ایہ خرچ اٹھایا، میل رہیا سبھ بنیا
ایڈا کاج شاہپالے کیتا ،دھن مائی جس جنیا
366
سُدھ ستارا چمکن ہارا، گھڑی مبارک تکی
نیک دہاڑے جس دم آئے، ساعت عمدی زکیّ
367
مائی باپ مبارک جھَلیّ ،خوشیاں رہیا نہ بناّ
بسم اللہ بسم اللہ پڑھ کے، کھارے چڑھیا بناّ
368
سوہلے گاون ہتھ گھماون ،رل کے پریاں کُڑیاں
سیف ملوکے کان گھڑولی، بھر مڑیاں بھر مڑیاں
369
پانی آیا گرم کرایا ،چوکی دھری کنارے
عود جلایا دھوپ دُھکھایا، مشک چوپھیر کھلارے
370
نائی تیل لگائے سرتے، خوب اُتار اُتارے
لاہ پوشاکی تے مل وٹنا، جیو بنّیا چڑھ کھارے
371
لعل ماؤ دا چوکی بیٹھا ،چوکی کھلی چوپھیرے
رل مل سیّاں کامن پاون، سبھ تکن ول تیرے
372
مَل مَل نہایا وضو کرایا، وٹنا تیل ملایا
کر بسم اللہ تے پڑھ کلمہ، پانی انگ لگایا
373
تیل چوایا دہیں لگایا ،پنڈے وٹنا ملیا
نہایا دھویا لاڑا ہویا، ساہورڑے گھر چلیا
374
پانی پا ملایا پِنڈا، شرطاں کر کر نہایا
کھارے اتوں لاہون کارن، باپ سرے پر آیا
375
تھر تھر کنبے چایا چِھنبے، بیٹھا سیس نوایا
کھارے اُتار پیؤ دے پاسوں، جو منگیا سو پایا
376
جوڑا جامہ آن ٹکایا، نائیاں پکڑ پہنایا
کیسریاں رنگ لایا لالا، کیسریاں رنگ لایا
377
بن مہراج فرش پر بیٹھا، زیور پہن شہانا
دوست رل کے بہندے بھائی، سر سہرا ہتھ گانا
378
مالن گُند لیائی سہرا، سُچی تندو بُن کے
سہرا نوشہ دا میں آندا ، پھُل عجائب چن کے
379
ونّاں ونّاں دا بنیا سہرا، بنھ بنّیا بنھ بنیا
رب دا دتا آشتابی، جوبن روپا گھنیا
380
حوراں جھاتی پاپا ویکھن، جلوہ روپ ربانا
والوں والوں چوندا جوبن، جس تن عشق سمانا
381
پریاں دے دل بِریاں ہوئے، تک کے لاٹ حُسن دی
وانگ پتنگاں ڈھہن نہ جھلن، تابش سیم بدن دی
382
مکھ پر سہرا سونے تاراں، سوہنے پھُل پروتے
سُچی چَوری پھیرن سرتے، دوست گِرد کھلوتے
383
جوبن روپ گھٹاں بنھ آیا، جھنڈ کڈھے چمکارے
نین سمند حسن دے ہوئے، سُرمہ لہراں مارے
384
کالی جھنڈ معنبر اُتے، واہ گلناری چِیرا
لعل جواہر جڑے کڑے سن، بازو بند ہسیرا
385
نیویں نظر شاہزادہ بیٹھا، ہوکے چُپ زبانوں
سر تے چَھتر ظلّ الٰہی، نور بَرھے اسمانوں
386
لے تلوار ٹکائی اگے، پھڑ قبضہ مردانہ
جو ویکھے سو دے مبارک، واہ واہ شیر جوانا!
387
ٹَکیاں آن چنگیراں سُچیاں، ورتے جوڑے جامے
دفتریاں نے کاغذ کڈھے، لکھدے جاندے نامے
388
بھج بھج پُہتے صفاں قطاراں، جمع ہوئے نندراڑو
بھر بھر بُک جواہر سُٹن، میل لئے کر جھاڑو
389
اُٹھ سوار ہویا پھر بناّ، جنج چڑھی بے اوڑی
بھیناں تے بھرجایاں گاون، جیؤ لالا چڑھ گھوڑی
390
روپ انوپ بنے پر آیا، ویکھے خلق تمامی
وڈیاں اگے سیس نمایا، رج رج لئے سلامی
391
جاں چڑھیا تاں واجے ساجی ،رلمل چڑھتل منگدے
دولت تے دستار دوشالے، دان دتے رنگ رنگ دے
392
راضی ہوئے اُٹھ کھلوئے، بدھے لک تماماں
نَصْرٌ مِّنَ اللّٰہ آکھ شزادہ، چڑھیا مار دمامہ
393
آکھ تَوکَّلْتُ عَلَی اللّٰہ ،پَیر رکابیں پائے
افسر تے سر گشت غلاماں، سر پر آن جھُلائے
394
بھینو واگ بنےّ دی پکڑی، دین مبارک آئی
جو سَر آیا سو اس دتّا ،ویرے بھین منائی
395
ماؤ پاس گیا پھر بیٹا، جا گھوڑی توں لتھا
پَیر پھڑے سر اگے دھریا ،اس چُمیا مُنہ متھا
396
سَہورڑے گھر تُریا بیٹا، دیندی ماں دعائیں
ربّا آس مراد اساڈی ،خیریں سبھ وکھائیں
397
سیف ملوک میرے گھر آوے، گِھن پری دا ڈولا
نال اقبال مصر وچ چلے، گھت کے بالا بولا
398
ماتا تھیں لے اذن شہزادہ، بیٹھا وچ عماری
چڑھی کھلوتی جنج سواری، ساری بنی سنگاری
399
مائی دائی دین ودھائی، خوشی ہوئی ہر کسےّ
گاون ہانوں ہان محمد، جنج چڑھیندی دِسےّ
400
دھونسے دھونس اوازوںچاڑھی، ڈھول نقارہ گُھریا
عاصم شاہ محمدبخشا، پُت ویاہن ٹُریا
401
شتراں اُپر شتری وجیّ، ہاتھی اُپرّ بھیراں
ناداں نَادَعَلِیّاً پڑھیا، گجے وانگن شیراں
402
وجدے چلے دفاں بنایاں، دفاں تاشے ڈھولاں
چھنطوری تے مُرلی آکھے، اَجّے رَج رَج بولاں
403
طُرماں تریاں کوک اُٹھائی، کُٹ طنبوراں پائی
بینسریاں الغوزے بولے، تان لئی شرنائی
404
چپےّ چپےّ چوکی ہوندی، کنجر نچن گاون
ہسّن کھیڈن کرن تماشے، سانگی سانگ بناون
405
بناّ باپ اکٹھے چلن، دم دم حمد دھیاون
پیش نقیب پکاراں کردے، بول کبِت سناون
406
بھر بھر بُک چوپھیرے سٹن، مارن چَھٹے زردے
دے ویلاں کر خرچ خزانے، پیر اگیرے دھردے
407
کئی کوہاں وچ ٹُری سواری، حدوں باہر پیادے
مصری سراندیپی سارے، خلقت ہور زیادے
408
نیزہ بازی تیر اندازی، پائی کھیڈ سواراں
چمکن توڑے چھیڑن گھوڑے، سر پر دَھر تلواراں
409
سُمّاں دے کھڑکارے کڈھن، ترکی کاوڑ چائے
گھوڑے دوڑ سوار کراندے، ضرب زمیں نوں جائے
410
عاصم شاہ دی دیکھ سواری، دیو پری بھَوکھائے
کلغی توڑے تے ہتھیاراں ،چانن چمک لگائے
411
چَپےّ چَپےّ بلن مثالاں، شمع بلن کافوری
شارستان اندر اوہ آئی ،رات مبارک نوری
412
ہون تماشے بے تحاشے، رنگ برنگی بازی
راگوں رنگی انت نہ کائی، رونق بے اندازی
413
ملک ولایت ساری اندر، گہماں گہمی ہوندی
دھرتی بھاروں لرزہ کھائے، جِتھے جنج کھلوندی
414
شوکت شان نقارے نوبت، جھنڈیاں نال نشاناں
عاصم شاہ ویاہن ڈُھکا، انت نہ رہیا داناں
415
مزلومزلی ٹُردے آئے، چَھٹے دیندے زردے
شارستان سنہری اندر، پُہتے کول شہر دے
416
لے لشکر شاہپال بہادر، میلے کارن آیا
دیواں پریاں صفاں بنایاں، انت نہ جاندا پایا
417
دوہاں ولاں تھیں وجے واجے، دفّاں ڈھول نقارے
منہ جُڑے سن دوہاں قندہاراں، ہون لگے پشکارے
418
آدمیاں دی جنج تمامی، ہو کھلی اک پاسے
پریاں دیو ہوئے اک طرفے، لایا رنگ لباسے
419
دُھر اسمانی غوغا پایا، تُرکاں دے ہِنکاراں
مارن سُم اٹھاون دھرتی، چبّن نَہرے ساراں
420
چال روالوں گام چلاون، پویہ جھُٹی ٹپّن
چوکڑیاں وچ ہرناں تائیں، ونج کنّاں تھیں نپّن
421
نیزہ بازی کرن بہادر، پٹ پُٹ سٹن کِلےّ
تیر انداز نشانے مارن، چاڑھ کماناں چِلّے
422
مَل لئے میدان سواراں، مُڑ مڑ کر دے پھیرے
چاون واگاں اُڈن ترِکھّے، اک تھیں اک اُچیرے
423
تولن سُمّ وجاون دھرتی، گامچ یاں بھن چلن
مارن سُنب ہلان کنوتی، سر اُچاّ کر ھلّن
424
آتشبازی بے اندازی، لائی لوء جہانے
زور جنجیں دا ہور کے آکھاں، شور تیکر اسمانے
425
شاہپالے نے نال لیاندی، جنج اگوں جھل اگا
شاہزادہ مہراج محمد، وڑن شہر وچ لگا
426
پہلی گلی ترنجن آیا ،ترے سے سٹھ سہیلی
مَلّ مَلّ راہ گڑاہٹی منگن، دے کے لنگھیں بیلی
427
گُڑ دی جائی مصری دتی، اس گھر کمی نہ آہی
مشکل کرے اسان محمد، دولت شاہنشاہی
428
تدھ شہزادہ نام دھرایا، خرچ نہ دولت تھوڑی
اے شاما! گُڑ سستا وِکدا، لاکھ ٹَکے اِک روڑی
429
اک اک روڑی دے اسانوں، تاں اس گلیوں لنگھیں
نہیں پلے تاں ترنبہڑ کھاسیں، ہیگا تاں کیوں سنگیں
430
شاہزادے فرمایا اگوں، کمی نہیں اج کائی
نال میرے چڑھ آیا بابل، لاگ دئے ہر جائی
431
اس تھاؤں پھر گئے اگیرے، خاص شہر دے درتے
آ درباناں واگاں پھڑیاں، حصہّ ساڈا ورتے
432
درباناں تھیں سچے ہوئے، دے لعلاں دی جوڑی
سیف ملوک شہر وچ وڑیا، جا اُترن دی لوڑی
433
اتری جنج لگائی مجلس، بیٹھی نال امن دے
رتی گِھن میراثن آئی ،نقش بنے ون ون دے
434
آیا شرم حیا شزادے، رتّی جدوں بُلائی
سبھ عمر دی کیتی کرتی، اکھیں اگے آئی
435
رتی خسرہ عملاں والا، جس وچ روہل نہ رتی
دِسدی تند محمدبخشا ،موٹی نِکیّ کَتیّ
436
باپ میراثن وِدعیا کیتی، دان رتی دے دے کے
پھیر چَھناّ دُدھّ بھریا آیا، یاراں پیتا لے کے
437
سُچا ٹکا ٹکایا اس وچ، پرت گیا گھِن لاگی
رَل مِل کُڑیاں ٹورن آیاں، سک اندر دی جاگی
438
جنجاں دی کر خدمت داری، ڈیرے آن بہائی
شاہزادے نوں ٹورن لگیاں، بیٹھی عام لوکائی
439
کر کٹیاں دے ترنجن بن کے، آیاں پریاں جایاں
سُچیاں چھٹیاں اُچیاں اُچیاں، سر پر آن جھُلایاں
440
''اسیں آیاں اسیں آیاں لالا، ''گاون نال صفایاں
پریاں گاون بول سہاون ،موجاں رب وکھایاں
441
سُتےّ بنے کان جگاون، آیاں چامل چایاں
تلیاں جھسّن کھِڑ کھِڑہسن ،آکھن گھول گھمایاں
442
اُٹھ مہراجا جاگ مہراجا، کس ویلے دیاں کھلیاں
کھلیاں کھلیاں رات وہائیا، دُکھن لگیاں تلیاں
443
سالڑیاں لے آیاں چُوری، تھالڑیاں ایہ لاہیاں
کر بسم اللہ کھا مہراجا، نالے ونڈ گراہیاں
444
ویکھو نی سردار گراہیاں، نہیں دیندا نہیں دیندا
شاہ پری دا یار گراہیاں، نہیں دیندا نہیں دیندا
445
پاون لگا بھار گراہیاں، نہیں دیندا نہیں دیندا
کیوں بیٹھا جھُنب مار گراہیاں، نہیں دیندا نہیں دیندا
446
سیف ملوکے کھادی چُوری، بھر مُٹھّیں ورتائی
سالڑیاں دی جھولی پائی، یاراں ہور پُچائی
447
اُٹھ وے بنیا! جاگ مہراجا، ٹورن آیاں سیاّں
ساہورڑے گھر چل شزادہ، کھہڑے تیرے پیاں
448
ہتھ وچ پھڑ تلوار شزادہ، نال ایہناں دے ٹُریا
ٹرُی آوے توں ٹُری آ لالا، پلا پھڑآ ہُریا!
449
چَپےّ چَپّے ہووے سلامی، گِن گِن پیر پُٹاون
اللہ بیلی دے سر چھٹیاں، خوشیاں نال جھُلاون
450
سوڑی گلی گھنے وچ ٹوئے، ڈھہ ڈھہ پین نروئے
سنبھل پیرٹکائیں بنیا ،کئی تماشے ہوئے
451
جس بنے کوہ قاف لتاڑے، ندیاں جنگل بیلے
اوس بنّے دا صاحب راکھا ،کیوں جھڑسی اِس ویلے
452
ہمت نال ہوون جس سادھے، سفر محبت والے
تاں اس گلیوں سَٹ نہ کھاندا، لنگھے نال سنبھالے
453
نہ ڈروے توں نہ ڈر لالا، روشن ہویا انہیرا
ٹر آ وے توں ٹر آ بنّیا! ،ایہ اگے گھر تیرا
454
ہولیں ہولیں آ مہراجا، خوشیاں نال مراداں
اسیں بھی تک لئے اج تینوں، سہجاں نال صواداں
455
ہولیں ہولیں ٹردا بناّ ،ساہورڑے گھر وڑیا
سالی نے پھڑ پیر شتابی، گھُٹ انگوٹھا کڑیا
456
جیبوں کڈھ شتابی دتا، جو کجھ منگیا سالی
خاص محل اندر جا وڑیا، کردا پھر خوشحالی
457
رج رج چج کریندا جاندا، سالڑیاں جو دسّن
دور ہویا غم درد ہجر دا ،خوشیاں من وچ وسن
458
گھُنگھٹ اندر بوہٹی ڈٹھی، سیجے چاڑھ نہ سویا
جاگدیاں سبھ رات گزاری، وقت فجر دا ہویا
459
سیف ملوک مہراج بنانا، کم آہا مرداواں
شاہ پری دا بوہٹی بننا ،نہ میں کھول سناواں
460
کے مجال اساڈی اوتھے، ستر گھنے سلطانی
پڑدے دی اوہ بات محمد، دسے کون زبانی
461
عاشق تے معشوق سِکندے ،کِیویں کرو اُتاول
ہوئے نکاح متے ہتھ آون، مینوں بھی تِل چاول
462
گھنی امید محمدبخشا ،کال ونجے محتاجوں
تِل چاول تے دان گھنیرے، ملن شہانے کاجوں
463
سیف ملوکا عرض کریندا، خدمتگار مصنف
کاج تیرے پر کھاندا رہیا، گِھن ادھار مُصنّف
464
رب تیرا ہن کاج رچایا، لدّھے دان تماماں
میں بھی تاج محبت منگاں، خلعت وانگ غلاماں
465
برس ہویا میں صدا لگایاں، اج دن دان منگن دا
جھولی اڈ اگیرے ہویوس، ناہیں وقت سنگن دا
466
دیسی دان محمدبخشا ،جاں داتے ہتھ چڑھیا
عقد نکاح مراد اوہناں دی، تک لے اوّل اڑیا
467
بُرج ستارا ساعت تک کے، نیک گھڑی جد آئی
زہرہ ماہ دا عقد پڑھایا، راسوں گئی جدائی
468
جاں سعدین اکٹھے ہوئے، گئی نحوست ساری
دو مشتاق ملے دل جانی، پایا وَر کواری
469
تل چاول مٹھیائیاں ونڈیاں، ہوئی مبارکبادی
خِلعت دولت ونڈ نہ ہوئی، حدوں بہت زیادی
470
سے سروپا، تے سے گھوڑے، سے ہاتھی، اُٹھ ،خچّر
چھوکریاں تے لونڈے سوہنے، دان دتا شاہ وافر
471
جاں اوہ روز گزشتہ ہویا ،آئی رات وصل دی
وہلی جائی سی اک ماڑی، وانگ بہشت اصل دی
472
نقش نگار بہار چمن دی، رونق رنگ ہزاراں
چھجے چھت سنہری ویہڑا، شیشے جڑت دیواراں
473
عطر عبیر اتے کستوری، اس جائی چھنکائی
دائی شمع بلائی جلدی، عنبر عُود جلائی
474
سوُہے پلنگ نواری ڈاہے، سیجاں صاف وچھایاں
گُند پھُلاّں دے سہرے لائے، مُشکاں دُھماں پایاں
475
دایاں سنگ سہیلی سیاّں، بُہٹی آن سُوالی
شاہزادے نوں ویکھن لگیاں، جھب آنے رب والی
476
شاہ پری نوں سک سجن دی، پلک آرام نہ دیندی
پَل پَل برس دینہاں دے گذرن، چوری راہ تکیندی
477
لاکھ سراں دے مُل دی سانوں، گھڑی گھڑی اُس شب دی
ہائے افسوس محمد، ساعت گزری پھیر نہ لبھدی
478
جاں میلے دا ویلا ہووے، ملن لگن دوجانی
ساعت صبر نہیں کر سکدے، جیؤں تساّتک پانی
479
پندراں برس گئے وچ روزے، شربت وصل نہ پیتا
ہے امید اجوکی راتیں، جے رب حاصل کیتا
480
پلک پلک دا صرفہ مینوں، رب شزادہ بھیجے
دایاں سیاں سبھ اُٹھ جاون، یار چڑھے جھب سیجے
481
سنگ سہیلی کوئی نہ بھاوے، جس دم بیلی آون
جدوں پتنگ دئیے نوں ملدے، پر بی اوہناں نہ بھاون
482
توڑے ہووے پیارا کوئی، محرم یار وچولا
پھر اغیار دسے اس ویلے، جدوں ملے خود ڈھولا
483
کرے بدیع جمال دعائیں، گُجھیاں وچ دلیلاں
وہلا میل شزادہ ربّا!، جھب اٹھال وکیلاں
484
سنی دُعا شہزادہ آیا، اُٹھ کھلیاں سبھ سیّاں
سیج سُہاگ سُہا اُنھاں دی، مار بُوہا ٹُر گیاّں
485
بسم اللہ میں گھولی صدقے، آکھ پری بی اُٹھی
باہوں پکڑ بہائیوس سیجے، تیغ عشق دی کُٹھی
486
عاشق تے معشوق پیارے، چڑھ سیجے رل سُتےّ
اوّل آب حیات پیالے، دھرے لباں دے اُتے
487
لے بوسے دل کوسے ہوئے، تاء محبت کیتا
جامہ جی حرص دی سوزن، میل طریزاں سیتا
488
چاندی دی سلاک شزادہ، باسنیوں کڈھ باہر
رنگ رنگیلی ڈبی گھتے، مُڑ مُڑ کردا ظاہر
489
لبھ پیا اَن بِدھا موتی سُچاّ ذرہ نہ ولیا
فولادی کر تیز سُپاری سیف ملوکے سَلّیا
490
حرص ہوا کھلائی زوری، میٹی کلی رویلوں
کرکر جتن پھُلےّ وچ پُہتا، موتی صاف تریلوں
491
تنگ میدان کمیت چلایا، سیف ملوک شزادے
اوڑک تھک کے لنگا ہویا، پھیرے پا زیادے
492
عجب بہار حسن دی اندر، سیر شہزادے کیتا
لذت نال ہویا مستانہ، پُچھ نہیں گل میتا
493
کیتا وضو شہزادہ نہاتا، تتّا پانی کرکے
نفل دوگانہ پڑھ شکرانہ، سُتاّ نیندر بھرکے
494
ویہاں برساں دے ترہائے، سیف ملوکے تائیں
لَدھّا شربت صاف وصل دا ،ہویاں ردّ بلائیں
495
چِھک اُڈیک کٹی کوئی مدّت، عشق پریت نہ ہاری
اوڑک دل دی آس پُچائی، فضل ہویا سرکاری
496
راتیں دہاں اکٹھے رہندے، نہ کوئی فکر نہ جھورا
اوہ اس دی ایہ اس دا ہویا، وتھ نہ رہیآ بھورا
497
بیت الوصل اندر دن راتیں، مانن عیش اندر دی
سبھ مراداں دتیاں اس نے، آس آہی جس دردی
498
مدّت دے ترہائے لدھا ،چشمہ حوض کوثر دا
حاصل ہویا شراب طہور،انشیاں دے گھُٹ بھردا
499
سینہ شکم صبونی حلوا، جنت دا فالودہ
مارے ہتھ گھُٹے وچ پنجے، ہوندا دلوں اسودہ
500
جاں اوہ لقمہ مِٹھا چکھیؤس، ایسی لذّت آئی
لذّت نال کٹی کوئی ساعت ،ہوش نہ رہیؤس جائی
501
ڈٹھیؤس گرم بازار حُسن دا، بہتا روپ سُہایا
باغ بہشتوں پھل عجائب، انت حساب نہ آیا
502
بو اوہدی تھیں جگ معطر، درد منداں سُکھ دائم
جس اوہ پھل سرے پر دھریا، پائیوس تاج مدائم
503
پائی صحبت سنگ محبت ،جس بلبل اس گْل دی
مال متاع دو عالم سندی ،نہیں گھڑی دے مُل دی
504
اک دم فارغ اپنے آپوں، نالے غیر رقیبوں
رل مل بہنا نال سجن دے، گل سنن اس جیبھوں
505
دو جگ دی سلطانی توڑے، لبھے سبھ عمر دی
اس دم کول محمد بخشا، خسخس قدر نہ دھردی
506
جدوں شزادے ہوش سنبھالی ،حیرانی وچ آیا
قدرت تیری انت نہ کوئی، واہ واہ بار خدایا
507
سُتے کرم صحیح سچ جاگے ،یا ایہ خواب خیالوں
لدھا وصل موافق دائم، اصل بدیع جمالوں
508
عجب جمال پری دا ڈٹھیوس، پاک سچا ہر عیبوں
باہر حد شمار بیانوں، حسن اُتارا غیبوں
509
نور اوہدے تھیں عالم روشن، اوہ سی پاک جہانوں
کوئی تشبیہ نہ دتی جاندی، اعلیٰ جُثیوں جانوں
510
سارا آہا مِٹھا پیارا، نال ملاحت بھریا
شہد شکر وچ شیریں جیویں، تیویں عشقوں تریا
511
سیف ملوک اونھوں تک پائی، نویں سروں زندگانی
تاں جانی وچ جانی پیاّں ،جاں ملیا دل جانی
512
شاہزادے فرمایا اس نوں، ہے جندے کے آکھاں
ملن تیرے دا شکر نہ ہوندا ،نال زباناں لاکھاں
513
مِلن تیرے وچ مینوں آہا ،قوت قدر نہ ذرہ
سورج آپ ہنیرا کھڑیا، چانن ہویا مقرہ
514
کہیا پھیر بدیع جمالے، سُن توں یار پیارے
میں بھی کیونکر شکر الاواں، پائے کرم نیارے
515
جس دن نظر تیرے ول کیتی، عشق تیرا گھٹ آیا
کد ملاپ ہوویگا ساڈا، خوف اندر وچ پایا
515
میں ناری سلطان ملک دی، اوہ اک عاجز خاکی
کیونکر اک میرے سنگ ہوسی، جے سو کرے چلاکی
517
آہو دائم سُجھدا آہا ،داغ وچھوڑے والا
اِنَّ اللّٰہَ لَطِیْفٌ بِعِبَادِہ ،کردا خُوب سنبھالا
518
اج اسیں ہک جوڑی سُتےّ، ہک کیتے رب والی
کیکر حق مُکائیے پکیّ، اپھّل رُکھ دی ڈالی
519
پر اک چنتا رہندی مینوں، بُرا دلے وچ جھورا
مت توں قول قرار میرے تھیں، بھج ونجیں اک بھورا
520
کریں قبول اوہناں دی صحبت ،جِنھاں نوں مل آیوں
ہوگ قہر دی گھڑی میرے تے، جاں ہوری انگ لایوں
521
شاہزادے فرمایا بی بی، تدھ پچھے گھر سٹے
ندیاں تے کوہ قاف لتاڑے، کئی قضئیے کٹے
522
مفت نہیں ہتھ آئییں مینوں، جے میں قدر نہ جاناں
کیونکر توڑے قول سجن دے، جس تن عشق سمانا
523
بیوفائی دی ایہ تہمت کیوں ،توں مُڑ مُڑ لاویں
قولاں قسماں نال نہ سرچیں، کہو کے ہور کراویں
524
جے سر تیری جھولی پاواں، جان کراں قربانی
اج حضور تیرے مر ونجاں، چھڈ عشرت زندگانی
525
تاں اس تہمت تھیں چھُٹ جاوان، بھلی میرے حق ایہا
جے آکھیں تاں ایہا کرساں، چور تیرے دل کہیا
526
حسن تیرے دا کوئی نہ ثانی، جے میں تیں تھیں ہٹکے
اس دے نال پریت لگاساں، وٹ وٹساں دُر سٹ کے
527
ہیرا ہرن ہویا دل میرا ،زلف تیری دی مشکوں
چائیوس نظر اچیری چریوں، کیاہریوںکیا خشکوں
528
غیروں بند ہویاں ایہ اکھیں، تدھ بن ہور نہ تکّن
دیوا چھوڑ پتنگ نہ جاندے ،جے سو چاند چمکّن
529
ادنیٰ روپ پتنگاں ڈٹھا ،اعلیٰ ول نہ جاندے
اعلیٰ لدھا جیہناں محمد، کد ادنیٰ دل لاندے
530
سُنے بدیع جمال پری نے، سچّے سخن پریتوں
عاشق نوں مڑ دسن لگی، سچ مرادوں نیتوں
531
اے سجنا! تدھ باجھوں مینوں، کو یو نظر نہ آوے
جت ول ویکھاں جلوہ تیرا، ہر ہر تھاں سُہاوے
532
جس دِن داتوں نظری آئیوں، بوء نہ رہیا میری
ایدھر اودھر تو ہیں توہیں، پھری دھروہی تیری
533
سنگ سہیلی بھیناں بھائی، ماں پیؤ ساک قبیلہ
گھر در حرص وطن دی بھُلی، رہیؤں یاد رنگیلا
534
جھڑکاں سہساں مر مر ڈھہساں، چھڈساں نہ لڑ تیرا
توڑے توں لکھ ہور سہیڑیں، اک تو ہیں شوہ میرا
535
لُوں لوُں وچ محبت تیری، شالہ ہوئے نہ بیہی
دل تو ہیں جند جانی توہیں، تیری ہے سبھ دیہی
536
نہ کوئی فکر وچھوڑے باجھوں، نہ کوئی رنج سفر دی
نہ کوئی چاہ مراد تیرے بن، نہ کوئی طلب اندر دی
537
تدھ بن باغ بہشت ارم دی، خواہش مول نہ کر دی
تیرے سنگ محمد بخشا ،دوزخ تھیں گھٹ ڈردی
538
سیج خوشی دی ستے عاشق، کرن دعائیں باتاں
پل پل دے دن ہوون شالہ، برس دہاں دیاں راتاں
539
چھُریاں دے منہ آون کیویں، سارے جان حلالے
ڈھولی تے گھڑیالی بانگا، ککڑ بانگاں والے
540
درد فراق اندر کئی راتیں ،لمیاں لمیاں کٹیاں
جاں ہن وار وصل دی آئی، گھڑی گھڑی تھیں گھٹیاں
541
درداں نال دعا منیندی، خوشیاں وچ کٹیہرے
ایہ دعا قبول نہ ہوئی، بولے مُرغ سویرے
542
شاہزادہ اُٹھ نہاتا دھوتا ،جُثے جامے پاکی
محلاں وچوں باہر آیا ،پہن ہتھیار پوشاکی
543
اول عرض نیاز گزاری، سُنتاں فرض فجر دے
ورد وظیفے پڑھ پڑھ پھوکے، نالے نفل شکردے
544
پھر دربار پیؤ دے آیا، بیٹھی مجلس ساری
اوتھے سی شاہپال بہادر، حاضر سبھ درباری
545
جاں اس کا جوں فارغ ہوئے، دوئے شاہ بہادر
باغ ارم وچ مجلس لائی، بیٹھے سبھ اکابر
546
سبھناں دے دل خوشیاں ہویاں، غم نہ رہیا باقی
پین شراب پیالے دیون، بھر بھر سوہنے ساقی
547
جاں خوش وقت ڈٹھے شاہ دوئے، صالح ابن حمیدے
دئے دعائیں عرض گزارے، نال بہوں تاکیدے
548
سراندیپ شہر دا والی، اس دم حاضر ناہا
شاہپالے نوں کہندا صالح، سُن توں شاہنشاہا
549
صاعد خذمت گار تساڈا، آساوند جنابوں
بدرہ خاتوں تے ہے عاشق، تتا جگر کبابوں
550
صاعد بدرہ خاتوں والا، قصہّ سبھ سنایا
سرو بانو بی سُندی آہی، اس ایہ ذمہّ چایا
551
سراندیپ نگر دا والی، بی بی کول بہاکے
وانگ بجھارت رمز سنائی، گلوں گل ہلاکے
552
ٹری بدیع جمال اکلیّ، پرجنسیں پردیسیں
دل دی محرم بدرہ خاتوں، نال سہیلی دیسیں
553
شاہزادہ ونج تخت بہیگا، ایہ محلاں وچ ہوسی
اک اکّلی محرم باجھوں ،اودر اودر روسی
554
کون اس دی گل سمجھے اوتھے، کون کرے غمخواری
بدرہ نال ایہدا دل رلیا، ہور نہیں کوئی کاری
555
شاہزادے دا بھائی صاعد، خاص وزیر پیارا
اس کارن ایہ ناتا دیہو، مطلب اصل ہمارا
556
بدرہ دے پیؤ کہیا اگوں، عذر نہیں میں کوئی
سبھ کم ہتھ تساڈے منساں، جو فرماؤ سوئی
557
نیت نال دتا ہُن ناتا ،مڑساں نہیں ایمانوں
پر بیٹی دے دور ونجن دا، آوے ترس اسانوں
558
سروبانو فرمایا مڑ کے، اس گلوں کے جھُرنا
دھیاں دھن نمانا ایہناں ،جدھر ٹورو ٹرنا
559
دھی ساڈی تھیں دھی تساڈی، ہوسی بہت لڈِکیّ
قوم اپنی تھیں باہر دتی، پردیساں وچ چِکی
560
قوم اپنی وچ دتیاں تینوں، آکھ دے کھاں کے خطرہ
نال بدیع جمال ہوویگی، غم نہ ہوسی قطرہ
561
دُکھ سکھاں دی گل کریسن، اک دوجے سنگ رل کے
خیر سلا دی خبر منگاساں، اسیں دئیاں نوں گھل کے
562
سرو بانو ایہ گلاں کر کے، پرت گھراں نوں آئی
آن بدیع جمال پری نوں، ایہ صلاح سنائی
563
سَدیا ترت بدیع جمالے، بدرہ خاتوں تائیں
گوشے بیٹھ پچھیندی اس تھیں، سچو سچ سنائیں
564
میں تیرے پر حرص گھنیری، جانوں دلوں سہیلی
تینوں درد افسوس نہ لگدا ،ٹرئیوس میں اکیلی
565
میں تیرے بن کیونکر رہساں، توں میرے بِن کیویں
نال میرے توں چل سہیلی، جیونکر جانے تیویں
566
بدرہ کہندی سن توں بھینے، درد افسوس نہ تھوڑے
کے کراں کجھ وس نہ چلدا، پیندے سول مروڑے
567
باجھ سبب نہ جاون چنگا ،جے گئیوس اک واری
دو دن کٹ گھراں نوں مُڑساں، ہتھوں ہوگ قہاری
568
پے چلیاں ہُن وتھاں بھیناں، توں کِتھے میں کِتھے
کیونکر شہد محمد بخشا، پھیر ملے سنگ سِتھےّ
569
سر اندیپ اندر میں وس ساں، تُدھ مصر وچ رہنا
ایڈ جدائی رب سہائی، کد اساں رل بہنا
570
اگے میل اساڈا آہا ،ہوندا پاء مہینہ
گھڑیاں تے دن گِندے رہندے، سِکدا رہندا سینہ
571
ست دن پھیر خوشی دے لنگھدے، سنگ سنگاں نوں ملدے
جاں توں گھر نوں ٹردی ہیسیں ،چین تُرٹدے دِل دے
572
میں اڈار تیری تھیں ترٹی، روساں وانگ کُلنگاں
لکھی سی تقدیر محمد، پیا وچھوڑا سنگاں
573
دساں دناں دی وتھ وچ آہا، بھجدا زور صبر دا
رب دا دتا کون نہ جھلےّ، پیا فراق عُمر دا
574
تساں اساں ہن اللہ بیلی، سُکھ دیئی رب گھردا
ہوئے نصیب محمد بخشا ،بھاگ سُہاگ اس در دا
575
سیف ملوک تساں ور پایا ،پیسوجا وچ عیشاں
مینوں مَنوں بھلائیں ناہیں، رکھیں یاد ہمیشاں
576
ہور تساں کجھ یاد نہ رہی، کنت جدوں گل لاسی
میتھوں داغ وچھوڑے والا، مُول نہ دھوتا جاسی
577
خیر تسیں سُکھ وسو شالہ ،خوشیاں نال مراداں
کرے سبب ملاپ میرے دا، رب اگے فریاداں
578
پھیر بدیع جمالے کہیا ،جے منسیں فرمایا
اک دلیل میرے دِل آئی، رب سبب بنایا
579
گل اساڈی موڑیں ناہیں، پاویں قدر سخن دا
تاں میں تینوں آکھ سناواں ،نیک سبب ملن دا
580
بدرہ کہندی دس شتابی ،گل تیری کیوں موڑاں
ہائے مِڑے میں صدقے اس تھیں، ہور چنگا کے لوڑاں
581
شاہ پری نے کہیا بھینے ،صاعد نوں سر دھرلے
خوب جوان اوہ لائق تیرے، کنت موافق کرلے
582
اج ویاہیاں ڈولی پیاں، چلئیے شہر مصر نوں
اک دوجی دے دُکھ ونڈائیے، ملئیے سنجھ فجر نوں
583
بدرہ خاتوں کہندی اگوں، اے کڑئیے نادانے
ہوکے پری سِکھے تدھ کتھوں، ایسے سخن دیوانے
584
باپ تیرا سی شاہ کہاندا ،اوہ بھی شاہ شہاں دے
تاں ایہ ساک تساڈا ہویا، ورتن نال رہاں دے
585
باپ میرا سلطان وڈیرا ،سر اندیپ نگر دا
صاعد دا پیؤ نوکر چاکر، میر وزیرمصر دا
586
شان اساڈی نوںہتھ پاون ،کے مجال اوہناں دی
ایہ گل ہُوندی دسدی ناہیں، کس عقلوں تدھ آندی
587
پھیر جواب پری نے دتا ،سُن کھاں نی ہشیارے
آدم لوک تسیں کوئی ڈاڈھے، کرو بلند پسارے
588
سیف ملوک تیرے گھر آیا ،اک اکلا راہی
شوکت شان آہا تد کتھے، نالے دولت شاہی
589
مینوں تساں سوالیں ولیا، تاں میں مکھ وکھایا
مکھ وکھایا تاں نیونہہ لایا ،ربّ دتا ور پایا
590
اس دن اوہ پردیسی شوہدا، عاجز سی بے مایہ
تساں پچھے میں شاہ پری نے، یار اشنا بنایا
591
صالح صاعد دا اج رتبہ، بادشہاں دے جیسا
اس وٹ سٹے دا کے وٹا،وٹ چڑھے کیوں ایسا
592
بدرہ دے دل لگن گلاں، مٹھیاں وانگ اناراں
اینویں مُونہوں نہ نہ کر دی، پئی مکاوے واراں
593
اندر لٹکاں وانگر کٹکاں، صاعد پھٹکاں لایاں
دل شکرانے موہوں بہانے، وریاں رب مُکایاں
594
جیؤں جیؤں پری کریندی منتاں، بدرہ بِھجے بھاروں
صاعد دی گل منےّ ناہیں، بولے بھری ٹنگاروں
595
کر کر تھکی جتن بتیرے، بدرہ کرے نہ آرے
شاہ پری نوں خفگی آئی، زرد ہوئے رخسارے
596
اکھیں ڈل ڈل پانی آیا ،متھے پئی تریلی
تتیّ بول لگی فرماون، توں ہیں بھلی سہیلی
597
میں سی گل تساڈی منیّ، تُدھ نہ جھلیّ کائی
ٹردی وار ازردہ ہوئیوس، کے پچھلی اشنائی
598
جدوں بدیع جمال سنایاں، ایہ گلاں روہ کر کے
بدرہ دے دل خطرہ آیا ،کہن لگی ڈر ڈر کے
599
اے بھینے کجھ وس نہ میرا، ماں پیؤ دے ہتھ ڈوراں
کنج کواری بن کے ڈاری، طور اپنا کے ٹوراں
600
جے ماں بابل راضی ہوون، عذر نہیں کجھ میرا
سر اکھیں پر منیا بھینے، جو فرمانا تیرا
602
ایہناں گلاں وچ آہیاں دوئے، ماں ملکہ دی آئی
اگوں اُٹھ بدیع جمالے، عزت نال بہائی
603
گلوں گل ہلا شتابی ،مائی نوں فرمائیوس
حال احوال بدیس ونجن دا، درداں نال سنائیوس
604
اے مائی کر ہمت تساں، سفر میرے سر پایا
چلی میں پردیس اکلی، واہ آدم سنگ آیا
605
محرم دل دا اک شزادہ ،اوہ ونج تخت بہے گا
کس سنگ میں گل کتھ کریساں، چِت اُداس رہیگا
606
سنگ میرا سی بدرہ خاتوں، نال اوہدے دل رلیا
بھیت اندر دے ونڈن والا، نال نہیں کوئی چلیا
607
توڑے شہر مصر وچ ہوسن، کُڑیاں بھلیاں بھلیاں
میں پری اوہ آدم جایاں، کد طبیعتاں رلیاں
607
جمدڑیاں دی محرم آہی، بدرہ خوب سہیلی
باجھ سہیلی کیکر کٹ ساں، اس پردیس اکیلی
608
اک صلاح میرے دل آئی، جے توں منے مائی
ردّ نہ کریں سوال بندی دا، تاں آکھاں گل کائی
609
نالے خوف تساں تھیں لگدا، مت دلگیر نہ ہوویں
شفقت والا حرف دلے توں، چلدی وار نہ دھوویں
610
میں محتاج تساڈی ہوئیوس، مہر کرو ترجاواں
نہ منوں تاں بول دھگانے، کاہنوں بھرم گُماواں
611
مائی نے فرمایا دھیےّ، کے ایسی گل بھاری
مُڑ مڑ پکے قول کراویں، ہووے ہوون ہاری
612
مشکل گل اجیہی کیہڑی، جیہڑی توں فرماسیں
میں اگوں من سکساں ناہیں، نو میدی کر جاسیں
613
جیہناں دناں وچ سخن تساڈے، مینوں منوں نہ بھاون
شالہ ایسے روز کولےّ، ساڈے ول نہ آون
614
بیشک دس تیرے دل جیہڑی، ہوو نہار نہ موڑاں
توں دھیاں تھیں پیاری مینوں، آس تیری کیوں تروڑاں
615
شاہ پری نے کہیا مائے، بدرہ دے اسانوں
صاعد نال ویاہیے اس نوں، ایہ گل کہاں تسانوں
616
مائی نے فرمایا دھیےّ، کہی آ بات اپُٹھّی
کے کراں نہیں موڑن ہوندی، حرص تیری میں کُٹھیّ
617
اساں تیرے تھیں فرق نہ کوئی، نہ کجھ عذر بہانہ
باپ کڑی دے کولوں پچھ لے، ڈاڈھا طور شہانہ
618
اُٹھ بدرہ دی مائی اوتھوں، خاوند دے ول آئی
مطلب دی گل پچھن لگی، ورتی کھول سنائی
619
سراندیپ شہر دے شاہے، سمجھی گل تمامی
ایس صلاح اُتے سبھ راضی، کیا خاصی کیا عامی
620
نالے صاعد اگے اس نوں، بہت پسندی آیا
سرو بانو نے آہا نالے، ایہو ساک بنایا
621
بی بی نوں فرمایا شاہے، توں جانے کم تیرا
کیتی تیری بھنساں ناہیں، سخن ایہو سن میرا
622
نیک صلاح اساڈے بھانے، جے رب سچے بھاوے
کیا نیڑے کیا دور دھیاں نوں، مولیٰ سُکھ وساوے
623
در گھر ویکھ لئے ہن سبھے، نقص نہیں کجھ موُلے
صاعد جیہا مَنُکھ اسانوں ،ہور لبھے کِت رُولے
624
نالے شارستانی سارے، کردے منت داری
گوہڑا مِٹھا بھائی چارہ، بانہہ اساڈی بھاری
625
مائی بابل گلاں کر دے، بدرہ چھُپ سُنیندی
مائی نالوں اوّل آکے، خبر پری نوں دیندی
626
باپ میرے نے گل تمامی، ماں میری پر سٹی
اس نوں تساں نہ ہلّن دینا، مت کوئی مارے پَٹی
627
شاہ پری سُن راضی ہوئی، رب دتا سُکھ لینا
شہر مصر وچ کٹھیاں وس ساں ،اسیں دوئے دُدّھ بھیناں
628
صاعد ول پری کہہ گھلیا، اے بھائی مردانہ
جے بدرہ لے دیئیے تینوں، دیسیں کے نذرانہ
629
صاعد کہیا میں ہاں بندہ، چاکر تیرے در دا
سر دتا کے چنگا سر تھیں، سدا رہاں گا بردہ
630
شاہ پری پھر اُٹھ شتابی، آپوں اندر آئی
اگے گلاں کر دے آہے، بدرہ دے پیؤ مائی
631
اُتوں شاہ پری ونج نکلی، چاء سوال سنایا
دوہاں ہتھ سرے پر پھیرے، ناتا جھولی پایا
632
شاہ پری خوش راضی ہوئی، سبھناں دے دل شادی
مائی شاہ پری نوں دتی، شَگن مبارک بادی
633
سرو بانو نوں آن شتابی، کہیا بدیع جمالے
اوس مبارک ونج پُچائی، عاصم تے شاہپالے
634
عاصم تے شاہپالے خوشئیں، مجلس کیتی تازی
شاہ وزیر سبھو رل بیٹھے، شادی بے اندازی
635
سر اندیپ نگر دے شاہ نوں، شاہپالے فرمایا
بدرہ خاتوں دا حق میں پر، بیٹی اوس کہایا
636
دھیاّں دا سِر بھار نہ چنگا، کاج ایہدا میں کرساں
داج اتے دستور تمامی، دے دیساں جو سرساں
637
سر اندیپ شہر دے شاہے، کیتے جتن بتیرے
کاج کراں میں آپ دھیؤدا، تسیں ڈُھکو گھر میرے
638
شاہپالے گل اک نہ منی، کاج رچائیوس آپے
کوئی بھنجال نہ ہوون دیتوس، سوہرے پیکے ماپے
639
پھیر نواں اس کاج سُہایا، اوسے پچھلی چالے
اوہو میل اوہو جنج رونق، مڑ مڑ کون دسالے
640
سَد امیر بنائی مجلس، خوشیوں رنگوں راگوں
صاعد نال ویاہی بدرہ، سوہلے گان سہاگوں
641
اوہ جوڑی بی جوڑی مولیٰ، غم گئے مشتاقوں
عیش وصل دی مانن لگے، لَتھا فکر فراقوں
642
باغ ارم وچ عاصم ہوراں، گزرے چار مہینے
دن دن حرص محبت دونی، سِک گھنی ہر سینے
643
باغ ارم وچ عیشاں کر دے، ہر اک دا دل لگا
پچھا مُول نہ یاد رہیو نیں، ہویا پیارا اگاّ
644
صاعد صالح عاصم تائیں، سیف ملوکے نالے
راج حکم دی چِنتا پِچھلی، مت کوئی ہور سنبھالے
645
شاہپالے دی الفت تک کے، رخصت منگ نہ سکدے
بُہٹی چھوڑ نہ ونجن ہوندا، ٹور نہ آکھن جَھکدے
646
بہت محبت حرص ہوائیں، گوہڑا دم مریندے
آدمیاں نوں ہتھیں چھاواں، پریاں دیو کریندے
647
رخصت منگ نہ سکن ڈردے، دل وچ کرن دلیلاں
دِن دِن مِٹھے ہون نہ پِھکے، ورتن واہ اصیلاں
648
شاہپالے نے معلم کیتا، سبھ میرے ول تکدے
شہر مصر نوں جایا لوڑن، جھکدے آکھ نہ سکدے
649
دھیاں جے سو دولت رجیاں، سوبھن نہ گھر پیکے
ساہوریاں ول رخصت کرئیے، جو سر آوے دیکے
650
اکثر ایہ سراں دے پنکھی، اُڈ سراں نوں جاسن
اوڑک اک دن داغ ہجر دا، چھاتی ساڈی لاسن
651
بعد اس تھیں شہزادے تائیں، شاہپالے فرمایا
اے فرزندا! مطلب تینوں، رب دتا ہتھ آیا
652
ایہ صلاح تسانوں چنگی، شاہ تسیں ہو بھارے
جے پردیس ملے لکھ عزت، پھر بی وطن پیارے
653
ادھا مال خزانہ لشکر، دے بدیع جمالے
تیرے نال مصر نوں ٹوراں، اوہ بی ڈولی پالے
654
پریاں دیو عفریت وڈیرے، جو آکھن سنگ لاواں
شہر مصر نوں جا شہزادے، جا مِل یار بھراواں
655
جِنھاں عاجز ہوندا ڈٹھوں، غم دے وچ فسادے
اوس ملک دے بندے تینوں، ویکھن نال مرادے
656
نالے باپ تیرا ہن بڈھا، عمر بندے دی تھوڑی
مت کر جاوے کوچ جہانوں، گھڑی نہ لبھے لوڑی
657
جس دن چاہیں پاس تساں دے، اسیں ہوواں گے حاضر
دیواں اگے پندھ نہ کوئی، بندیاں مشکل آخر
658
سیف ملوکے دے دل اگے، ایہو خواہش آہی
جھکدا عرض نہ کردا آہا، مت جانن کوتاہی
659
جاں ہن آپ کہیا شاہپالے، کھُلاّ اس دا راہا
چُمّ زمین لگا فرماون، سن توںحضرت شاہا
660
دم دم نال اقبال نصیباں، دائم شان سوایا
سر میرے پر لطف تیرے دا، رہے ہمیشہ سایہ
661
میں گولا توں صاحب میرا، حکموں سیس نہ موڑاں
جو صاحب دے امروں بھجے، لیندا سخت مروڑاں
662
جو فرماؤ سر پر مناں، کیا مقدور بندے دا
ہر دم والی نوں خصما نہ، نیڑے دُور بندے دا
663
اس ویلے شاہپال بہادر، دیندا حکم وزیراں
ستر ہزار عفریت بہادر، جو جانن تدبیراں
664
سیف ملوکے سنگ لوائے، ڈیرا چاون تائیں
داج جہیز کروڑاں دتے، کے کُجھ آکھ سنائیں
665
تحفے ہدے تے نذرانے، زیور حد نہ کائی
لکھ پکوان اتے سوغاتاں، میوے تے مِٹھیائی
666
جوڑے جامے گھوڑے ہاتھی، اشتر اُٹھ قطاراں
تازی ترکی نر عراقی، کوتل پھڑے ہزاراں
667
نُقرے ککے کُلےّ چینے '، مُشکی بوزے نیلے
پنج کلیان اتے شاہ گنڈھی، ابلق رنگ رنگیلے
668
چُور کمیت اتے کجھ سُرنگے، سوسن تے رنگ ساوے
گل وِچ ہنس حمیلاں لُوہلاں،زیورانت نہ آوے
669
چاندی دے گھڑ لعل بنائے، سونے دے سبھ ہنّے
ہر اک اُپر زین مرصّع، لعل جواہر پنےّ
670
شارستان اندر جو آہیاں، سوہنی صورت پریاں
خدمتگاراں کر کے دتیاں، زیور گہنے بھریاں
671
دیو زور اور تے جِنّ سوہنے، دتے کر کے گولے
ہور گویاّ ایسا ایسا، وہن ڈکے جد بولے
672
دولت مال حسابوں باہر، راج ادّھا ونڈ دِتاّ
توشے خانے سے خزانے، دھن دتا دھن لِتاّ
673
پوستیناں پشمینے روئیں، رنگ عجائب جامے
چاندی سونے دے سے بھانڈے ،جیوں جگ دیئے ترامے
674
پنکھی خوب آوازاں والے، جُرّے باز شکاری
ہور کئی ہتھیار جیہناں دی، قیمت پوندی بھاری
675
مُشکاں تے خوشبوئیں گھنیاں، کئی عجائب چیزاں
گِنتر مشکل کار محمد، جے لکھ کریں تمیزاں
676
دس ہزار پری جو خاصی، نالے چار ہزاراں
لایاں نال بدیع جمالے، کر کے خدمتگاراں
677
کئی کوہاں وچ تخت بنایا، اس پر بیٹھے ڈیرے
حجرے ستر سرائیں بنیاں، ہور مکان بتیرے
678
شہر مصر ول ہوئے روانہ، کوچ بُلایا شاہاں
سروبانو شاہپال چلے سن، رخصت کرن اگاہاں
679
پریاں دیو عفریت زوراور، راسک جن بتیرے
شاہزادے نوں سوہرے دتے، لشکر گھنے گھنیرے
680
پریاں دیواں تے عفریتاں، شاہ کرے تاکیداں
شاہزادے دے حکمے اندر، رہنا وانگ مریداں
681
عاصم شاہ تے سیف ملوکے، صاعد صالح تائیں
وکھو وکھ وِداع کیتو نیں، رُنے گھت کہائیں
682
یار اشنا محبتی خاصے، آہو خاطف ہوریں
ہنجوں روندے صدقے ہوندے، گھر نوں موڑے زوریں
683
ڈولی پاء بدیع جمالے، آء گل لگی مائی
رتو روندی ڈھہ ڈھہ پوندی، دھیےّ پئی جدائی
684
سیاّں سنگ اوتھے جو رہیاں، سبھ کوکاں دے رُنیاں
رباّ ہائے بدیع جمالوں، رہساں کویں وچھنیاں
685
شاہ پری دے سرتے آون، پریاں بنھ قطاراں
کونجاں ہار مریہن کوکاں، بھّجا چَین اُڈاراں
686
پیا فراق ہزاراں تائیں، کوچ کیتا گلزاراں
باغ ارم پُر خزاں محمد، ٹُریاں لدبہاراں
687
رُتّ بسنت ٹُری پھُل چُن کے، دیکے خارگلاباں
مالی دے دل خارغماں دے، وانگر جگر کباباں
688
بُلبل بھور پریشاں بیٹھے، خستہ حال خراباں
سُکے ڈھینگر ویکھ محمد، پکڑی جان عذاباں
689
مائی نوں غش آئی غم تھیں، پھُرنے پیا مروڑا
محلاں وچ ہنیرا دسدا ،باغاں اندر روڑا
690
جاں فرزند پیارے وچھڑن، کون رووے مُڑ تھوڑا
سب روگاں سر روگ محمد، جس دا نام وچھوڑا
691
بابل ہتھ سرے پر پھیرے، کریں تحمّل بیٹی
قسمت قلم حضوروں وَگی، کس تھیں جاندی مِیٹی
692
جاں جاں ہوگ حیاتی ساڈی، فکر نہیں کجھ تیں نوں
گھڑی گھڑی دی خبر لواں گے، گَھل ساں کہہ سیں جیں نوں
693
سر اندیپ شہر دے والی، بدرہ ڈولی پائی
ہتھ گھماوے صدقے جاوے، اودھر اس دی مائی
694
بدرہ سی خود پیٹوں کڈھی، مِٹھی بے شماری
شاہ پری دھی دُدّھ دی آہی، اس تھیں بہت پیاری
695
دوہاں نوں گل لا لا روندی، اوہ بدرہ دی مائی
ٹھنڈیاں وسّو تُسیں اے دھیّو، سانوں ساڑ جدائی
696
سیف ملوک تے عاصم شاہ نوں، شاہپالے کر زاری
بُہت سپرد دھیؤ دی کیتی، ہے معصوم بے چاری
697
کسے گلوں دلگیر نہ ہونا، کر کے کوڑی پھِکی
اِکو دھی اساں گھر آہی ،رہی ایان لڈِکیّ
698
چج کُچج ازمائیو ناہیں، عین مہر دی نظروں
توڑے اسیں کمینے کوئی، گھٹ تساڈی قدروں
699
جس نینگر نوں اُلفت کر کے، آپ کُچھڑ چُک جائیے
توڑے بول کرے وچ جھولی، دھرتی نہ پٹکائیے
700
اے شاہا توں ماں پیؤ ساڈا، کجیں عیب خطایاں
سیف ملوکا شرم اس گل دی، آپ تساں سَن لایاں
701
عاصم شاہ فرماندا اگوں، بخشے رب پناہاں
بیٹی تیری بیٹی میری، نہ کر عذر اگاہاں
702
تدھ کیتا احسان مروّت، باہر حد شماروں
میری تے فرزند میرے دی، چھُٹی جان ازاروں
703
کیتی تیری کدے نہ بھُلسی، رہسی وچ دلیلاں
اسیں اصیل اصیلاں سندا، قدر پچھان اصیلاں
704
بدرہ دا پیؤ مائی نالے، تاج ملوک شاہزادہ
سَن شاہپال ہوئے سن سارے، منت دار زیادہ
705
عاصم تے شہزادے تائیں، پھیر کہیا شاہپالے
جدوں مہم بنے کوئی بھاری، فکر تساں دل ڈالے
706
کرنا یاد اسانوں اوتھے، دیو پری کوئی گھل کے
اللہ بھاوے سودھ دیاں گے، اوس مہمے چل کے
707
بدرہ دا پیو عرضی ہویا، گل سنو اک میری
سر اندیپ اساڈے اندر، قدم گھتو اِک ویری
708
اوتھے دے سبھ لوک تساڈے، تسّے تے سدھرائے
گھڑیاں گِندے تے راہ تکدے، لنگھونہ کترائے
709
قدم مبارک نال مشرف، کرو مکان بندے دا
قدر تساڈا گھٹدا ناہیں، ودھ سی شان بندے دا
710
نالے بدرہ سنگ سیاں نوں، مِل چلے ہن جاندی
ہوئے قبول اساڈی دعوت، پُگے آس مناں دی
711
عرض اوہدی پروان ہوئی سی، عاصم دی درگاہے
پلا تروڑ ونجن کد چنگا ،جو چِھکے سنگ چاہے
712
اوسے راہ تیاری ہوئی ،عاصم شاہ مصر دی
مصری سراندیپی چلے، طرفے اپنے گھردی
713
تخت سوار ہوئے سبھ ڈیرے، لک بدھے عفریتاں
چایا تخت ہوا اڑایا، جُجھّکے پال پریتاں
714
عاصم تے شاہپال بہادر، رو ملے گل لگ کے
نالے سیف ملوک جوائی، لیؤس کلاوے وگ کے
715
مہر افروز تے سروبانو نے، سیف ملوک بُلایا
دوہاں ول سلامی ہویا، ادب بجا لیایا
716
خلعت وکھو وکھ دتیو نیں، لائق شان قدر دے
منہ چمّن ہتھ پھیرن سر تے، نال پیار جگر دے
717
نال بدیع جمال پری دے، مِل مِل رجن ناہیں
چُمن منہ تے سینے لاون، روون آہیں ڈھائیں
718
الوداع ہوئی ہر پاسوں، پرتے ٹور پیارے
چلے لد محمدبخشا، جوبن دے بنجارے
719
الوداع ٹروہن سجنو!، چایاں رزق مہاراں
خاراں چھوڑ ہوئے پھُل راہی، دیکے داغ ہزاراں
720
الوادع ٹرے شب کٹ کے، جیوں موتیں شبنم دا
دوزخ ہوگ گُلاں بِن بھوراں، سُنجا باغ ارم دا
721
موتیں چھوڑ مصر نوں چلے، سِپّ پچھے کس کم دا
ملنا نال نصیب محمد، نہیں بھروسا دم دا
722
الوداع چلے لد ساتھی، دے کے بھار غماں دے
بو چلی بلغاروں لوکارہ، گئے چم چماں دے
723
اُڈے دیو تخت نوں چائیں ،کر کے زور ضروری
سر اندیپ شہر وچ پہتے، لتھے باغ حضوری
724
ملک ولایت خبراں ہویاں، آیا لوک سلامی
قدر بقدری نذراں تارن، کیا خاصی کیا عامی
725
شلکاں شور اُٹھایا وجے، شادی دے شدیانے
خلق مبارک دیون آئی، ہوندے خرچ خزانے
726
بُوہٹی ویکھن کُڑیاں آون ،تک تک ہوش بھلاون
لاڑا ویکھ جوان ملک دے، صدقے ہوہو جاون
727
نویں نویں نِت میلے لگدے، لوک زیارت آوے
جو کوئی منگے سوئیو ملدا، خلق مراداں پاوے
728
پریاں دیو اسودے ہوئے، مصری آدم زادے
سر اندیپی خدمت کر دے، حدوں بہت زیادے
729
کھاون کھانے چاول دانے، پِین شراب پرانی
کوئی دن سراندیپ شہر وچ، ایسے طرحاں وہانی
730
اوڑک چِت اُداسی ہوئے، عاصم تے شاہزادہ
حُبّ وطن دی غالب ہوئی، گذرے روز زیادہ
731
سراندیپ نگر دا والی، سدّ اجازت لیندے
سکھ وسوّ تم دیساں والے ،اسیں بھلے ہُن ویندے
732
کُڑیاں سنگ سہیلی سیاّں، بھین بھرا پیارے
بدرہ خاتوں نوں مِل ٹورو، ماں پیو سجن سارے
733
بدرہ نوں گل لا لا رُنی، ہراک سنگ سہیلی
چلئیں سٹ اسانوں بھینے، سُکھ دیئی رب بیلی
734
ملکہ ہنجو بھر بھر روندی، رہیؤس میں اکیلی
رونق نہیں تساں بن کھاوے، باغ بہار حویلی
735
سیف ملوک ڈٹھا جس دن دا ،غم نہ رہیا کوئی
اوڑک جو کجھ سُجھدی آہی، آن برابر ہوئی
736
جیہناں نال مراداں خوشیاں، چامل چین سوائے
لد چلے اوہ محرم دل دے، رہے اسیں سِدھرائے
737
مدّت پچھے جھاگ وچھوڑا، ساتھی رب ملائے
وِچھڑ چلے پھیر محمد، رج نہیں گل لائے
738
الوداع ٹروہن سجنو!، تُساں اساں رب بیلی
کوئی جہان نہ سُجھدا مینوں، رہی حیران اکیلی
739
روشن لاٹ اندر دی چلی، پیا ہنیر حویلی
ڈھینگر خار ہزار محمد، چلے گلاب چنبیلی
740
الوداع چلے اُٹھ ساتھی، ترُٹی کوُنج اڈاراں
نت اداسی تے کرُلاسی ،کر کر یاد قطاراں
741
چوگ پنجر وچ زہر ہووے گی، مرسی ایس ازاروں
سُنجے محل محمدبخشا، دوزخ بھرے انگاروں
742
الوداع ٹرے دل جانی، مار کلیجے کانی!
حال حقیقت رب نوں معلم، کے گل کراں زبانی
743
ہائے افسوس نہ دوس کسے تے، لکھی قلم ربانی
سجناں باجھ محمدبخشا، زہر ہوئی زندگانی
744
شاہ پری تے بدرہ خاتوں، پالکیاں وچ پایاں
ماسی پھُپھّی مائی دائی، سنگ سیاں مُڑ آیاں
745
دیواں تخت زمینوں چایا، کر دے قطع سفر نوں
سر اندیپی رہے کھلوتے، مصری ٹُرے مصر نوں
746
شُتری دھونسے بھیر طنبوراں، لگی چوٹ برابر
شہر مصر ول دھائی کر کے، اُڈے دیو بہادر
747
ماواں بھیناں تے سنگ سیاں، درد فراقوں بھریاں
طرف اوہناں دی ویکھن چڑھ چڑھ ،اُپر باراں دریاں
748
گھڑی گھڑی وچ سے کوہاں دی، دیو وِتھاں سن پاندے
اوہ تک جاندے کہن پیارے، جب لگ آ ہے واندے
749
جاں اوہ نظروں غائب ہوئے، گھر گھر گیاں سیاں
ہسّن کھیڈن بھُل گیو نیں، وانگ رنجوراں پیاں
750
درد افسوس اوہناں دے پھولاں، تاں اُدھروں گل ٹٹدی
بہت پسارے چھوڑ فقیرا، بات سنائیں چھُٹدی
751
اُڈن دیو جھلاون جھکھڑ، زور بدن دا لاندے
صفن صفا کرن رُکھ بوٹے، کوہ قافاں وچ جاندے
752
کئی کوہ قاف سمندر لنگھے، کئی شہراں کئی برّاں
آن مصر دی حد وچ لتھے، شور مچائے نراں
753
نیل ندی دے دندے اترے، شہروں دور کنارے
جھنڈے چھتر نشان کھلوتے، گجے ڈھول نقارے
754
لتھے ڈیرے گرد چوپھیرے، وجن بھیراں تُریاں
راکس دیو مریندے نعرے، ناچ اُٹھائے پریاں
755
چٹکی تاڑی تال ترانہ ،مجرا ہوئے شہانہ
ملکاں وچ حسن دا چانن، پھریا نیک زمانہ
756
شادی دے شدیانے وجے، چھیڑے ساز قوالاں
نچن پریاں زیور بھریاں، مکھ مانند مشالاں
757
کِتے سپاہی لکڑی کھیڈن، پھڑ گتکے ہتھ ڈھالاں
کدھر نوبت گھُرے محمد، پان ملنگ دھمالاں
758
سندر پریاں ملک سُہایا، روپ بھکھے من بھانے
پھرن اُڈار بازار بغیچیں، سوہے ساوے بانے
759
ملکاں اندر خبراں ہویاں، آئے شاہ ہمارے
لے تحفے نذرانے بھارے ،لوک ملے ونجھ سارے
760
میر وزیر اتے سر کردے، ساک اشناکر موہراں
شاہزادے توں صدقے سُٹن، اشرفیاں دم مُہراں
761
سارے ملک مصر دے اند،ر جیو جیوسی سدھرایا
گھر گھر ڈھول خوشی دے وجے، شاہزادہ مُڑ آیا
762
ہر اک شخص مِلن نوں آیا ،نذر سوغاتاں گِھن کے
بھُکھے لوک تونگر ہوئے، صدقے داتاں گِھن کے
763
دیواں تے عفریت کہاراں، جیہناں سی مُڑ جانا
خلعت نعمت بخش نوازے، دان دتا من بھانا
764
راضی کر کے گھر نوں ٹورے، دے دے راضی نامے
سبھو گئے دعائیںدیندے، لے دولت زر جامے
765
مصری لوک تمامی آئے، استقبال شہاں دے
سر صدقے دے مُہراں موتی، رُلدے وچ رہاں دے
766
بگھی بہل کرنچی آئی، پینس گڈ کچاوے
ہاتھی ' گھوڑے 'اُٹھ' خچر دا، انت نہ پایا جاوے
767
کشتی بیڑی پانی وچدوں، آن ہوئے سَن حاضر
مال متاع اُوہناں وچ پایا، جیونکر بھرن سوداگر
768
سد نجومی ساعت کڈھی، خوب مہورت لے کے
نال مبارک چلی ڈولی، راہ مصر دے پے کے
769
بابل پُت سوار ہوئے، سن کر آئین شہانی
پالکیاں توں سٹن موتیں، کر کر زر قربانی
770
اشرفیاں زر مُہراں موتیں، پیراں ہیٹھ ملیندے
کس نوں حاجت رہی چُنن دی، سبھ تونگر تھیندے
771
مِلکاں وچ نہ میوے خلقت، دین مبارک آئی
سیف ملوک لیایا ڈولا، مولیٰ خوشی وکھائی
772
کئی صندوق خلاص کریندے، چھٹے دیندے زردے
زوریں شوریں ایہنِیں ٹوریں، پہتے وچ مصر دے
773
چج دستور رسوماں سبھو، کر وڈیاں دے چالے
ڈولی ستریں داخل کیتی، شاہاں تخت سمبھالے
774
سبھ مُلکاں وچ پھرے ڈھنڈورے، جوجو بھکھے ننگے
شاہاں دے در حاضر ہوئے، دولت دے دے رنگے
775
درساں اندر خرچ پوائے، نالے وچ سرائیں
بہت طعام پکا کھلائے، عاماں خاصاں تائیں
776
نویں سروں کئی لنگر لائے، مِٹھیاں کئی سبیلاں
خلعت بخش ودھائی عزّت، اشرفاء اصیلاں
777
قدر بقدری خلعت لدھی، ہر چاکر امرائے
بخشش دا کجھ انت نہ رہیا، گِن گِن کون سنائے
778
نال اوہدے ونج موئے آہے، جو جو لوک وفائی
سبھناں دے گھر گیا شزادہ، ہر خانے ہر جائی
779
ٹُر گھر جاندا نالے کردا، عذر بے انت شماراں
دولت مال جگیراں دتیاں، سبھناں دیاں گھر داراں
780
سبھو لوک اسودے ہوئے، دھن رزقوں گزرانوں
شاہزادے نون دین دعائیں، راضی دلوں ایمانوں
781
خیر سکھاں سنگ آیا بیٹا ،آس پُنی سرکاروں
عاصم شاہ خیرایت کر دا، باہر حد شماروں
782
پیر فقیر شہید منائے، دے دے نذر نیازاں
راہاں اُپر خرچ پوائے، نعمت بے اندازاں
783
اَنھے لُوہلے ہور ازاری ،عاری لوک تمامی
طلباں لاء سُلکھےّ کیتے ،عیشاں کرن مدامی
784
عالم فاضل زاہد صوفی ،فقراں گوشے گیراں
نعمت مال پوشاکاں دتیاں، سے دھرم ارتھ جگیراں
785
جوسی پنڈت جو سی رملی، پاہندا جوگ نجومی
سبھو رج رج دولت لیندے، رسموں ودھ رسومی
786
جس گھر دھی کواری آہی، خرچ دتا اس تائیں
گہنے داج پوشاکاں دتیاں، زینت کر پر نائیں
787
جو مسکین یتیم مسافر، خستہ حال شکستے
سوکھے تے اسودے کیتے، کر عُمدے بند بستے
788
ہویا معاف رعیت اُتوّں، تین برس دا ہالہ
خوش کیتا مظلوماں تائیں، کر کے عدل سنبھالا
789
امن امان رہیا وچ خلقاں، ہِل نہ رہِیا کائی
رنڈی تتی دے دعائیں، پایا سُکھ لوکائی
790
اتنی خیر خیرایت کیتی، مایا ونڈ اُڈائی
سبھ کنگال تونگر ہوئے، چھُٹی ٹُکر گدائی
791
ننگا بھُکھا کوئی نہ رہیا، وچ ولایت ساری
گھاٹ معاف زکاتاں ہویاں، کرن بپار بپاری
792
دتے خرچ مسیتاں اندر، درویشاں علماواں
بندیوان خلاص کرائے، پُت ملائے ماواں
793
لشکریاں نوں چھُٹیاں دتیاں، دے طلباں انعاماں
ظالم رہزن دور کرائے، خوشیاں ہور تماماں
794
دفتر دور غماں دے ہوئے، مارے خوشی نقارے
عاصم شاہ جشن وچ بیٹھا، ہور اکابر سارے
795
پین شراب رباب سنیندے، کر دے نُقل کبابوں
کھاون کھانے جومن بھانے، وافر خوشی حسابوں
796
بھگتی بھنڈ نچن ہربابی، انت نہ بازی گر دا
پیرنیاں نٹ کرن تماشے ،مُجرا نِت کنجر دا
797
پاون بیلاں وانگر میلاں، خوشئیں میر شزادے
دن چالیھ ایہ جشن کیتو نیں، دم دم چین زیادے
798
شاہ عاصم شکرانے پڑھدا، ونڈدا بہت خزانے
سر سجدے تھیں چائے تھوڑا، کرے ادا دوگانے
799
شاہزادہ پھڑ تخت بہائیوس، دے پنداں تلقیناں
آپ عبادت خانے وڑیا، وانگر اہل یَقیناں
800
نفل نمازوں ہوئے نہ فارغ، دم دم حمد دھیاوے
رات دینہاں وچ گوشے رہندا، مجلس وچ نہ آوے
801
عادت ہوئی عبادت والی، لذت زہد پیو نیں
پچھلے ورد صفائی دتی، اوہو کار لیونیں
802
یاد ربے دا صواد جنہاں نوں، بن یادوں گھٹ کٹدے
جِبھوں رت سلونی لگدی، پالذت وت چٹدے
803
چالیھ چلے جیہناں نوں گذرے، گوشے بہن سُکھایا
دل دا عوُد محبت آتش، اندر دھوپ دُھکھایا
804
اوہو مشک مغز وچ رچدی، ہور نہ بھاون بوئیں
دُنی سنسار ہنیرا دسدا، گوشے اندر لوئیں
805
گوشے گیر آزاد محمد، تنگ ہوون بہوں گلیں
بہتر ہے ہن عاصم ولوں، شہزادے ول چلیں
806
سیف ملوک تخت پر بیٹھا ،تاج سرے تے دھریا
لِکھن پڑھن میرے تھیں باہر، جو نذرانہ تریا
807
راجے رائے سلامی ہوئے، پر جا فوج شہزادے
چمن تخت دھرت دے اگے، سبھ سوار پیادے
808
جاں اوہ قدم تخت پر دھردا، سبھو سیس نِماندے
خدمت وچ امیر شزادے، کھلے رہن جیوں باندے
809
جس دم باہر سواری چڑھدا، فوجاں گھٹاں بناون
رعد مانند نقیب اچیرے، گجدے بھجدے جاون
810
پوشوپوش کریندے شاطر، انبر تیک اوازے
نویں نویں سر چھتر جُھلیندے، آسن تازی تازے
811
پریاں دیو غلام چوپھیرے، آدم انت نہ کائی
قدماں ہیٹھ تمام رعیت، سر تے ظل خدائی
812
جِت ول شاہ ارادہ کردا، سیر شکار کرن دا
کوتل لکھ اُڈیکُو ہووے، پیر رکاب دھرن دا
813
جس ولایت ملک شہر ول، کردا شاہ ارادہ
اگوں ملدے نال چڑھیندے، لکھ سوار پیادہ
814
دم دم شان اقبال زیادے، دن دن زور سوایا
کوئی غنیم نہ رہیا کدھرے، ہر اک قدمیں لایا
815
سُکے باغ ہوئے مڑ ساوے، آ وڑیا وچ مالی
بنے چمن وچ رنگ ہزاراں، پھُل کڈھے ہر ڈالی
816
سَرو قیاماں وچ کھلوتے، نِیتے شُکر دوگانے
شاخاں مُکھ زمیں پر رکھے، کر سجدے شکرانے
817
نہراں خشک ہویاں پھر جاری، دھوتی دھوڑ غماں دی
سبزے تیز زباناں کر کے، حمد بجا لیاندی
818
سچے سخن اسمانی گھلدا، موتی شبنم والے
میوہ پینگھ خوشی دی جھُجےّ، خوشیں جھُولن ڈالے
819
عدل سخاوت کم ہمیشہ، وانگر حاتم طائی
دب دبا سکندر والا، جُھکدی بہت لوکائی
820
عزّت صورت سیرت ساری، یوُسف وانگ نمونہ
سر پیراں تک جُثہّ روشن، عشقوں سی اندرونہ
821
ہتھ مبارک نال انگوٹھی، نبی سلیماںؑ والی
پریاں تخت ہوا اُڈاون، شان دتا رب عالی
822
دیو عفریت اتے جنّ آدم، تابع سبھ حکم دے
ہتھیں بدھّیں رہن کھلوتے، فرماندار ہر کم دے
823
شاہ شاہپال دیواں نوں گھلدا، نِت نویاں دے چیزاں
ٹبراں وانگ منگائے خبراں، جانے مثل عزیزاں
824
نویں نویں نت تحفے گھلدا، نذراں نُزل سوغاتاں
خوشبوئیںپھُل باغ ارم دے، میوے ذات بذاتاں
825
ہور عجائب چیزاں گھنیاں، بیٹی کارن گھلدا
شہر مصر ول راہ دیاں دا ،رہے ہمیشہ چلدا
826
راج ولوں شاہزادہ ہویا، جم سلیماں ثانی
شارستان پرستاں توڑی، مُہر چلی سُلطانی
827
خوشیاں دی کجھ رہی نہ باقی، دولت عشرت شاہی
عُسروں یُسر محمد بخشا، کیتا فضل ا لٰہی
828
مشرق مغرب دُھماں پیاں، واہ واہ شاہ مصر دا
ہر سلطان سلامی ہویا، ہر راجہ سرکردہ
829
ظلم ستم دی عالَم اُتے، ذرا نہ رہی نشانی
عدل مروّت دا چن چڑھیا، سیف ملوک نورانی
830
جتنے دُکھ قضیےّ ڈِٹھے، سفر فراق یتیمی
سے حصےّ سُکھ حاصل ہوئے، کیتی رب کریمی
831
وصل سجن دا موج عمر دی، سُکھ بدن دل جانی
جاری حکم ولایت اُتے، تابع جن انسانی
832
عشرت عیش رہے نت کردا، حکم بہشت نشانی
نہ کوئی فکر اندیشہ تنگی، باجھوں خوف ربانی
833
نویاں نت مراداں خوشیاں، اندر باہر خیری
پر بے فکر نہ چھڈدا دائم، اوڑک انبر ویری
834
اے ساقی ہن مدّت گزری، در پر ہاں ارداسی
پَٹ منہ مَٹ اُلٹ نشے دا، کٹ چُکے جھٹ ہاسی
835
مدھ وصال پیال اسانوں، آئی تروٹ اُداسی
پی پیالا ٹُراں محمد، ہویا جیو اُداسی 8741
جمشید ثانی شاہ عاصم دی وفات 01
روزوں رات انھیری آوے، راتوں روز نورانی
مکر فریب دغا کر ٹھگے، کم ایہو اسمانی
02
اکی نوں چاگگن چڑھاندا، وانگن سورج پاکے
اک پچھاویں وانگ محمد، خوش رہے وچ خاکے
03
اوہو دانا وچ جہاناں، جو ہر کم دی واری
بُتے باز اسمانے تائیں، جانے نہ اعتباری
04
عزت تے اقبال اوہدے تے، کرے نہیں مغروری
نہ وچ شامت تے بد بختی، چھوڑے تروڑ صبوری
05
دنیا دا غم کھاوے ناہیں ،جو آوے سر چاوے
آخر دا کر خرچ محمد، راضی ہو گھر جاوے
06
عاصم شاہ عبادت کردا، جانوں دلوں زبانوں
درد فراق مجازی اندر، کھولے سِرّ حقانوں
07
بھُلی عشرت عیش جہانی، لگی چھک حقانی
باقی ول محبت اٹھی ،ایہ جگ سُجھیوس فانی
08
فانی دی اشنائی کولوں، دل بیزار ہویاسی
باقی ول محمدبخشا، اُٹھ سوار ہویا سی
09
ذکر شہادت کلمے پڑھدا، خوشیاں نال مراداں
عاصم شاہ پکے گھر ٹریا، چھڈ کچیاں بنیاداں
10
پنجر وچ اداسی ہوئی، بلبل مست چمن دی
پھاہی گر نے لائی کُڑِکی، قید مُکی جل اَن دی
11
عاصم شاہ بُلایا بیٹا، سینے چھِک لگایا
پند وصیّت دتی ،نالے الوداع بُلایا
12
سُکھ وسو تم سیف ملوکا، ٹریا باپ سفر نوں
ماتم سوگ نہ کرو سفر دا، چلے اصلی گھر نوں
13
جاں تدھ سفر تیاری کیتی، لگی اساں جدائی
مڑ مڑ موڑ رہے ساں تینوں، خبر نہ آہی کائی
14
جیہناں چھک سجن دی لگی، پھیر نہیں مُڑ بہندے
اج سانوں کوئی موڑ نہ سکدا، نہ موڑے ہن رہندے
15
الوداع تساں تھیں ،مینوں کیتا یاد سہیلی
اللہ بیلی جان اکیلی، چلی چھوڑ حویلی
16
لے کے نال گیا جو آیا، قاصد تیز سجن دا
عاصم شاہ پیالا پیتا، ہویا آہر دفن دا
17
حرماں اندر گریہ زاری، حدوں ہوئی زیادہ
آہیں ڈھاہیں کھلئیں باہیں، روندا کھلا شہزادہ
18
میر وزیر رعیت روندی، لشکر دے سرکردے
کیوں شاہا منہ کَج اساں تھیں، ہو چلیوں پس پردے
19
تدھ نہیں پرواہ اساڈی، حوراں خدمت گاراں
کون اسانوں یاد کریسی، یار ملے جد یاراں
20
سانوں لکھ محتاجی آہی، درسن دے سدھرائے
اک اک دم دی صحبت تیری، سو سو عیب گُمائے
21
اک اک سخن مبارک تیرا، آہا لعل رُماّنی
ہر ہر پند تساڈے اندر، ہر دل دی زندگانی
22
لطف احسان مروت شفقت، کرسی کون اجیہی
شالہ چھِک محبت تیری، کدے نہ ہووے بیہی
23
مغفِرَت کرے رب تینوں، دیندے اسیں دعائیں
راضی رہیں اساں پر دائم، مَتھے وٹ نہ پائیں
24
کفن صندوق تیار کیتو نیں، غسل دتا علماواں
ظاہر باطن چَھتر نورانی، سر پر کردے چھاواں
25
نال ادب دے کفن پہنایا، بند سوہنے بنکائے
کیسر عنبر عطر گلابوں، بھر شیشے چھنکائے
26
شہر خموشاں دے ول چڑھیا، عاصم شاہ مصر دا
فوجاں دا کجھ انت نہ رہیا، صدقے گنج گہردا
27
اوس نگر وچ اگے آہے، اس تھیں وڈے وڈیرے
شاہی چھوڑ رہیا ہو بردہ، دھرت اُتّے کر ڈیرے
28
جاں تابوت پیو دا ٹریا، سیف ملوک شزادے
صدقے خیر خیرایت دتی ،حدوں بہت زیادے
29
رُپے مُہراں لعل جواہر، مانک موتیں ہیرے
اس تابوت اتوں سن سٹے، چُن چُن رجے کِیرے
30
جیونکر سیف ملوکے اُتے، بابل سی زر لائی
تیویں سیف ملوک پیو دی، کھٹی گھول گھمائی
31
قدر موافق صدقے دتے، کر اسقاط جنازہ
شاہ محل وچ داخل ہویا، بند کیتا دروازہ
32
فاتحہ آکھ گھراں نوں آئے، روندے تلیاں ملدے
ہئے ہئے دنیا تے کس رہنا، بھلے بھلیرے چلدے
33
ایہ پُل پُور لنگھاون ہارا، جو آیا اُس ٹرُنا
کون مقامی ہر دے سر تے، کُوچ نقارہ گھُرنا
34
دنیا باغ پرانا بھائی، نویں نویں پھل بندے
پھُلّن سات چُنیندے بعضے، اک کوئی روز وسندے
35
ہر اک شاخ عمر دی نالوں، توڑ کھڑے جد مالی
پتّاں پھُلاں پوے وچھوڑا، رو رو کہندی ڈالی
36
پیٹوں پاڑ شگوفے کڈھے، پھُل ہوئے رنگ والے
مالی تروڑ بازاریں سٹے، بُرے وچھوڑے ڈالے
37
اساں اُوہناں کد ملنا مُڑ، کے پئی ہمیش جدائی
روون پھُل محمدبخشا، رج نہ شاخ ہنڈائی
38
کئی بہاراں ہو ہو گیاں، ڈھٹھے پت بچارے
کئی ہزاراں بھور گلاں دے، کر کر گئے نظارے
39
جاندے کئی نہ نظریں آئے، گُل پھُل بھور ہزاراں
دستاراں سر مٹی ہوئی، سیکڑیاں سرداراں
40
لاکھاں سرو ازاد اُچیرے، ہو ڈھہٹھے سر پرنے
لکھ لالے رنگ لالاں والے، گالے داغ ہجرنے
41
کہاں گئے جمشید فریدوں، بہمن ناگ ڈنگالا
کی خسرو تے رستم دستاں، سام نہ ہویا سمبھالا
42
کی کاؤس سیاوش کتھے، کہاں سکندار دارا
افلاطون ارسطو کتھے، کر دے عقل پسارا
43
دنیا نال نہ گئی کسے دے، ٹُر ٹُر گئے اکلےّ
اوہو بھلے جیہناں چَھنڈ رکھے، اس دُھوڑوں ہتھ پلےّ
44
جمدڑیاں وچ خاکوں سُتے، چکڑ پیر نہ بھریا
اس جوئے جس بازی لائی، کس نہیں دھن ہریا
45
دانشمنداں دا کم ناہیں، دنیا تے دل لانا
اس بُہٹی لکھ خاوند کیتے، جو کیتا سو کھانا
46
جس چھڈی ایہہ بچے کھانی، سویو سُگھڑ سیانا
ایسی ڈائن نال محمد، کاہنوں عقد نبھانا
47
نت نویں ایہ بن بن بہندی، بُڈھی مول نہ دِسدی
ہر اک سنگ کریندی گوشے ،نہیں اِکیّ پر وسدی
48
سوئیو نیونہہ لگاندا اس دا، شامت آئی جسدی
ہر بھرتے دا بھُرتا کیتوس، بنی محمد کس دی
49
ہو ہو گئے تخت دے سائیں، تاج سراں پر دھرکے
مہراجے سلطان کہائے، شان اُچیرا کر کے
50
ننگیں پیریں گئے بے دیسیں، خاک رلے سبھ مر کے
کہو کے مان محمدبخشا، رہو نمانے ڈر کے
51
ماتم سوگ سنسار تمامی، جاء خوشی دی ناہیں سمجھ کداہیں
اک اک قدم شہاں دے سر تے، خلق ٹرے جو راہیں ویہڑے پاہیں
52
پھیر نہیں مڑ آون لگے، نیر گئے وگ واہیں بوکے لاہیں
جو کرئیے سو اج محمد ،بھلک نہ ہوگ اتھائیں بھرسیں آہیں
53
پینگھاں بہت ہلارے چڑھیاں، ترٹ زمیں پر جھڑیاں
کُڑیاں پھیر نہ مُڑیاں پیکے، ساہوریاں چِھک کھڑیاں
54
موتیں کدے ملے مڑ سپاّں، ونج پئے وچ لڑیاں
ڈگیاں پھلیاں خاکو رلیاں، پھیر رکھیں کد چڑھیاں
55
جت ول ویکھو فکر جدائی، کتے ملاپ نہ سُکھ دا
لنب انگار نہ کٹھے رہسن، ات غم دھؤاں دُھکھدا
56
سُن مُرلی دی لکڑ کولوں، درد وچھوڑا رُکھ دا
سبھناں دا ایہہ حال محمد ،کہو کے حال منکھ دا
57
مٹی گھٹے رُلدا جاندا ،جو کوئی سندر مُکھ سی
گھاٹ ملے دل رلیا نہیں، تاں کُس کُسے دی بھُکھ سی
58
دُکھ دِکھا گئے ٹُر اگے، جہناں اساڈا دُکھ سی
مطلب دے افسوس محمد، کون اسانوں جُھکھ سی
59
کتھے گل گئیوں اُٹھ کِتھے، کر کجھ سُرت فقیرا
قصہّ چھوڑ وڑیں وچ حالاں، بھج بھج تُرت فقیرا
60
ہو رضا قضاء مَنیّ سی، جے کجھ رب ارادہ
ماتم فاتحہ خیر درودوں، فارغ ہویا شزادہ
61
ٹھپ کتاب غماں دی رکھی، شادی دفتر پھولے
جیؤں کے تیؤں اقبال حکومت، پین نہ دِتے رولے
62
نویں لئے سروپا وزیراں، صدر چڑھے مُڑ صدرے
فوج رعیت اندر ورتے، خلعت قدر بقدرے
63
کردا عدل انصاف شزادہ، خلق مراداں تکے
سخت سزا تنبیہاں لیندے، ظالم چور اُچکےّ
64
میلی نظرے ویکھ نہ سکے، باز کبوتر تائیں
پتن تے رل پانی پیندے، شیر ببر تے گائیں
65
بھیڈاں تے بگھیاڑ اکٹھے، پھردے وچ اجاڑاں
کوئی کسے نوں چھیڑ نہ سکے، عدل چِھکایاں واڑاں
66
پیو دادے دے کسب ہنر تھیں، ہر کوئی کرے کمایاں
دھاڑو مارُو کرن مزوری، چور کریندے لایاں
67
جس جس کم دے لائق کوئی، تس تس کم تے لایا
دانشمنداں لائق داراں، پایہ عالی پایا
68
ملکاں اندر خوشیاں خوشیاں، دیندا جگ دعائیں
ظِلّ اللہ اساڈے سر تے، رہے قیامت تائیں
69
ظلم ستم دا پٹ گُمایا، جس نے تخم زمینوں
عالم اُتے دیوا بلیا ،صدق اسلاموں دینوں
70
لنگر درس لوائے شہریں، راہاں وچ سبیلاں
آس منداں دی آس پُچاوے بُجھے شاہ دلیلاں
71
نال بدیع جمال پری دے، رج رج خوشیاں کردا
اوّل کوڑا زہر محمد، مٹھا پھل صبر دا
72
عاشق تے معشوق دوہاں دے، چانن چین اُجالا
شاہ پری دے پیٹوں ہویا، بیٹا صورت والا
73
دم دم شکر الٰہی پڑھدے، پُنیاں سبھ مراداں
بہتی عمر گزاری دوہاں، عیشاں نال صواداں 8814
سیف الملوک دا وفات پانا تے بدیع الجمال دا اوہدے درد وچ رونا 01
ہائے افسوس اوہناں دا جیہڑے، سکدے مِلن پیارے
سینے لاون اِک ہو جاون، غم بھلاون سارے
02
دھوتے جان غبار دلاں دے، چنتا رہے نہ کائی
عیشاں خوشیاں وچ گزارن، کوئی دن نال صفائی
03
اچن چیت ہنیری جُھلیّ، شمع خوشی دی بُجھی
باغ دِلاں دے پٹ اڈاے، خزاں ہجر دی سُجھیّ
04
دھندوکار غباری پاوے، مارومار کریندی
باغ وصل دے اندر آوے، زیب خوار کریندی
05
لمیّ ہری امیداں والی، ڈالی تروڑ گواوے
خوشیاں دے بھن ڈال تمامی، ڈال زمیں پر جاوے
06
سیف ملوک ہویا رنگ رتا، نال بدیع جمالے
سدا ملاپ آرام دوہاں نوں ،غم نہ خواب خیالے
07
اندر باہر خوشی پری نوں، نہ دکھ درد نشانی
نہ کوئی خبر وچھوڑے والی، نہ کوئی فکر جہانی
08
سال پنجاہ پیؤ دے پچھوں، سیف ملوک لنگھائے
بھر بھر پیتے وصل پیالے، تروٹک دے دن آئے
09
سبھ مراداں حاصل ہویاں، سُکھ سُہاگ ہنڈاون
پر دشمن اسمان محمد ،خوش انسان نہ بھاون
10
جاں اس دا ہتھ پُہچے بھائی، پاوے انت جدائی
سیف ملوک اُداسی ہویا ،دنیا دلوں ہٹائی
11
ایہ پروانہ موت لیاندا، فانی جگوں تغیرئی
دارالبقاء اندر چل شاہا، کر کے ویس فقیری
12
واگاں موڑ امیداں ولوں، کھچ لے پَیر رکابی
جگ جیون دے گھوڑے اُتوں، اُتّر ہیٹھ شتابی
13
سیف ملوک سنیہا سُن کے، بہت دلوں خوش ہویا
اس پاسوں منہ کَج لیو نیں، اس پاسے ول ڈھویا
14
بیٹے نوں سد تخت بہائیوس، پند وصیت دے کے
آپ جہانوں رخصت ہویا ،خرچ عشق دا لے کے
15
جاں اوہ گھڑی نزع دی آئی، کہیوس پری نہ آئی
نال اوہدے مل رخصت ہوئیے، ہوئے نہ بے وفائی
16
کیتی عرض وزیراں شاہا، اوہ محبوب پیاری
حالت ویکھ فراق تیرے تھیں، کرسی گریہ زاری
17
بیدل ہوسی دلبر تیری، تک کے سفر تیاری
دلبر نوں دلگیر تکن تھیں، لگسی درد قہاری
18
اکھیں اگے ویکھ نہ تُردا، اس دے وین سیاپے
جے کجھ رب اوہدے سر لکھی، پئی کٹے گی آپے
19
عزرائیل فرشتہ آیا، لے کے حکم جنابی
پڑھیا شاہ عشق دا کلمہ، دتی جان شتابی
20
اُڈیا بھور اسمانے چڑھیا، آئیوس بوء بہشتی
گیا ملاح محمدبخشا، چھوڑ شکستی کِشتی
21
ہُد ہُد چھُٹ گیا اس قیدوں، چِھک لگی سرکاری
شہر سباء نوں ہویا روانہ، کر کے تیز اُڈاری
22
باس بسنت بہاروں آئیوس، چھڈ جنگل دی واسی
پنجر سٹ چمن ول اُڈی، بلبل جند اُداسی
23
منزل گور شہانی کر کے، کیتا دفن شزادہ
ماتم ڈھاہو واہ کچہری ،ہویا شور زیادہ
24
نکل گیا تراہ پری دا، ترٹا تران بدن تھیں
غیبوں سانگ کلیجے لگی، گئی دو سلّو من تھیں
25
پچھئیوس کیسا شور ککارا، جس میری جِند مُٹھی
ہئے ہئے لوکا نظر نہ آئی، کس چھُری میں کُٹھی
26
کس آفت نے پھُرنا پھڑیا، باز تتر جیؤں پھڑدا
ناگ نہ ڈٹھا میں کِن ڈنگی، زہر کلیجے وڑدا
30
لوکاں سچ سنایا بی بی، کوچ کیتا اج شاہاں
تخت اتوں لہہ تختے بیٹھے، دنیا چھوڑ پچھاہاں
31
ایس دُکانوں اُٹھ کھلوتے، ہوئے وداع جہانوں
وطن مقام پسند کیتو نیں، لا مکان مکانوں
32
کن آواز پری نوں جس دم، پایا پاون ہارے
ہو بے ہوش زمیں پرڈھہٹھی، جان پران وسارے
33
کتنے روز بے ہوش رکھی سی، دہشت ایس سخن دی
عاشق کیونکر جرن محمد، سُن بد خبر سجن دی
34
جاں کوئی ساعت ہوش سنبھالی، ملدا ایہ آوازہ
مڑ ہوندی بے ہوش نمانی، درد ایہو کر تازہ
35
بہتے روز گزارے اینویں، اوڑک اکھ اُگھاڑی
سیف ملوک نہ نظری آیا، ہوئیوس حشر دہاڑی
36
نہ اوہ شاہ تخت پر ڈٹھوس، نہ تابوت روانہ
اکو خبر سنائی لوکاں، اوہ تک کیتا خانہ
37
چھاتی تے ہتھ مارے، اول جھگّا پاڑ گُمایا
مت ایہ دُھؤاں باہر نکلے، سینے منگھ بنایا
38
ہتھوں ہور پئی اس منگھوں، بجلی درد قہر دی
سٹردی بلدی اُٹھدی جھڑدی، نہ جیوے نہ مردی
39
چُوہنڈاں مارے ماس اتارے، چِھل سُٹیوس رخسارے
رت بچھول ہویا سبھ چہرہ، سرخ ہوئے ہتھ سارے
40
وٹ مٹھیں وٹ مارے چھاتی، وٹ پئے جد سینے
وٹ لئے دُکھ عشق بپاروں، دے کے سُکھ نگینے
41
پِٹ پِٹ پَٹ کیتے پَٹ رتے، پٹ پٹے گھت گھٹے
سٹ سر سٹ سڑی دی لیندی، بھن زیور سٹ سٹے
42
پٹک پٹک زمیں پر پٹکے، پٹکے کھاپھٹک دے
کٹ کٹ ہتھ پیوے رت گٹ گٹ، مارے درد کٹک دے
43
اندر لاٹ لٹکدی لٹکے، لوٹی لٹک لٹاکے
درد وچھوڑے پھاٹک پایا، منہ منہ مار پٹاکے
44
کدے طمانچے منہ پر مارے، کدے گھتے ہتھ والاں
توڑے چھِک کنوں چھِک والی، تروڑسٹی دھن مالاں
45
زلف پٹی کر مینڈھی مینڈھی، گلّھیںناگ کھلارے
اوسے نوں سبھ ناگنیاں نے، مڑمڑ کے ڈنگ مارے
46
جاں بے تاب ہوئی رہ مُکی، پٹ کُٹّیوں بھن ونگاں
کر کر وین لگی پھر روون، کوکے وانگ کُلنگاں
47
کتھے شاہ سنگار تخت دا، بھاگ سُہاگ تتی دا
کرسی کون غریب نوازی، چاہ وراگ تتی دا
48
کیوں اوہ سفر اجل دے ٹُریا، ایڈ شتابی کر کے
میں پھڑ پیر رکاب نہ چُمےّ، سر قدماں پر دھرکے
49
جاں اس کوچ جہانوں کیتا، تتی کول نہ آہی
کیکرچھوڑ اسانوں ٹرُیا ،کس راہ ہویا راہی
50
نہ رنجور منجی پر ڈٹھا، بدن ترانوں ہریا
ہُسڑ پلے نال نہ پُو ہنجے، نہ سر جھولی دھریا
51
تتی نے اس وقت نہ لائی، کنڈ اوہدی سنگ چھاتی
بھار میرے پر سٹ نہ بیٹھا، آخر دم حیاتی
52
جاں تختوں لہہ تختے چڑھیا، نوشہ کنت تتی دا
ہنجوں پانی نال نہاندی، تکدا انت تتی دا
53
جس دم کفن لوایا اس نوں، درزی سِیڑ شتابی
رتو نیر اُچھل جگر دا، کیتا نہیں گلابی
54
جس دم چاء ٹرے سن اس نوں، آہیں ڈھائیں بھرکے
روندی پِٹدی نال نہ گیوس، بانہہ سرے پر دھرکے
55
جاں سامی دے ڈبے وڑیا، دُر یتیم بدن دا
ہتھیں آپ نہ کیتا تتی، بستر صاف سجن دا
56
ہائے افسوس افسوس جہانا!، ایس زیان بُرے دا
لگا داغ کلیجے اُتے، اس نقصان بُرے دا
57
ایہ دُکھ ورم نہ جاسی مُولے، توڑے میں مرگیؤس
جاندی واری نال نہ کھڑیوس، وہن ہجر دے پیؤس
58
ہائے ہائے سیف ملوک پیارے، حال نہ ویکھیں میرا
کے کجھ ظلم تیرے بِن تُرٹے، دسدا جگ ہنیرا
59
چلدی واری یاد نہ کیتوئی، ٹریوں پا وچھوڑا
نہ منہ ڈِٹھا نہ سنگ گیوس، بھرم فسوس نہ تھوڑا
60
سجنا! ایہہ سجنوٹ نہ آہی، یاراں نال نہ یاری
یاد کیتے بن گیوں اکلا، مینوں دے سر بھاری
61
ترٹی لِت کلیجے ایسی، کدے نہ باہر نکل سی
جب لگ ہڈی ماس تتی دا ،مٹی وچ نہ گل سی
62
ایسی جا گیؤں تُر شاہا، جتھوں کوئی نہ مڑدا
گُجھےّ روگ کنوں دل میرا، کچرک رہسی چُڑھدا
63
درد قصائی اندر وڑیا، لے کے تیز کٹاری
کپ کلیجہ پُرزے کیتوس، سیخ بھُنی وچ ناری
64
پئی کڑاہ ندی دی مچھی، تیلیں پاء تلیندی
خاروخار ہویا سبھ گوشت، کچرک اگ جھلیندی
65
اک اُڈیا اک پھاہی پھاتھا، حکمت کاریگر دی
چکوے چکوی پیا وچھوڑا، طاقت نہیں صبر دی
66
اندر باہر بھانبڑ بلیا ،کِتے نہ دِسےّ سردی
ساعت گھڑی محمدبخشا، ثانی روز حشر دی
67
جت ول ویکھاں درد النبے، دُھؤاں دھار غباری
کتے آرام نہ نظری آوے، سڑدی دنیا ساری
68
کتھے راج سہاگ تتی دا، لوہُٹھی جس کواری
سُنجی سیج محمدبخشا، ہر دم کھاون ہاری
69
کتھے یار کتھے رَل خوشیاں، کون تتی دا بیلی
خونی لہر ایہ شہر وسیندا، دوزخ گرم حویلی
70
تن کولھو دل بکھر میرا، درد تساڈا تیلی
تتی تاواں لاء محمد، پیڑی جان اکیلی
71
کے کجھ حال اساڈا سیّو، لد گیا چھڈ بناّ
لوُں لوُں گھاء فراق اوہدے دا، کتنے سِیڑاں بنھّاں
72
پکڑی جان عذاباں جیوں، کر بیلنیاں منہ گنا
آکھن رہو نہ رہاں محمد ،صبر پیا بن بھنّا
73
ایہو بھلی میرے حق ربا ،جاساں پاس سجن دے
درد بخار اندر دے پھولاں، پھٹ دسالاں من دے
74
کے کجھ اوس میرے سنگ کیتی، ٹریا سٹ اکلیّ
دُکھ ابال نہ ٹِکن دیندا، کیکر بہاں نچلیّ
75
کیتا حکم چُہفان منگایا، پے ڈولی اُٹھ وگیّ
جا کر قبر کلاوے لیوس، وانگ سجن گل لگی
76
چہرہ زرد مٹی پر ملیا، رتو نیر چلائے
دلبر نوں آزار دلاں دے، درداں نال سنائے
77
کدی سرہاندی کدی پواندی، چُمے خاک قبر دی
کوکاں تے فریاداں کر دی ،نامراد نہ مردی
78
جیکر موت ہوئے ہتھ میرے، بندی تُرت قبولے
سیف ملوکا حال تتی دا، ویکھاں ہے کت رُولے
79
کیوں منہ کج اساں تھیں بیٹھوں ،بات نہ پچھیں مُولے
اوہو بدیع جمال پیاری، سر تیرے پر جُھولے
80
تسیں زمیں وچ اوہلے ہوئے، جیونکر بوند اسمانی
میں وچ مٹی گھٹے رُلدی، ککھاں وانگ نمانی
81
جس صورت دا وال تینوں سی، لکھ جانی دے مُل دا
اوہو حسن پری دا شاہا، خاک تیری وچ رُلدا
82
جس کارن تدھ کارن کیتے، جھلےّ دُکھ ہزاراں
جاں اوہ پھُل ارم دا لدھا، آیاں عیش بہاراں
83
شاخوں تروڑ گھٹے وچ سٹ کے ،آپ گیوں نس باغوں
کولا ہو گیا اس داغوں، بدن مثال چراغوں
84
سیف ملوک بندوق لگائی، کوک نہیں ہُن کاری
غم میرا غم خوار نہ پُچھدا، کون کرے غم خواری
85
جلیا بلیا جیؤ تتی دا ،اگ لگی جیوں رُونواں
بھانبڑ بھڑک اٹھے بھڑکارے، زمیں زمن تک دُھوواں
86
لوہو بھریا مُکھ تتی دا، یار ہوندا تد دھوندا
اج میرا ایہ درد وچھوڑا، جو تکدا سو روندا
87
گگن چڑھن دا راہ نہ کوئی، ویہل نہ دیندی دھرتی
شالہ بھاء نہ پوے کسے دے، جو سر میرے ورتی
88
لد گئے دلدار دلے دے، پھیر نہیںمُڑ آئے
پھُل دا بھار نہ جھلیا آہا، رب پہاڑ سہائے
89
جاں قبروں کجھ خبر نہ لبھے، صبر قرار نہ رہندا
ونج گھراں وچ ڈھونڈے جائیں، جِتھے شاہ سی بہندا
90
دونی بھڑک لگی اگ سینے، خالی ویکھ ٹکانے
سُنجے تخت سُنجے گاؤ تکیے، سُنجے پلنگ سرہانے
91
کدے گھریں منہ پلےّ پاندی، رتو نیر چلاوے
کدے قبر پر جاء شتابی، لیندی گور کلاوے
92
آئی باجھ نہ مردی جیوے، بِن پیتے بن کھادے
درد فراق محمدبخشا، دن دن ہوندا وادھے
93
نہ اوہ رنگ نہ دنگ حُسن دی، بدن کرُنگ ہویاسی
تروڑے ہار سنگارنینہ چھوڑے انگ ملنگ ہویا سی
94
کھاون پیون یاد نہ رہیوس، ہویاں زہر خوراکاں
دل دا شہر اجاڑ کریندی، سٹے پاڑپوشاکاں
95
منہ پر خاک سرے پر گھٹا، گھٹ دسدا وچ نیناں
گھٹ وچ درد مقامی ہویا، آکھے کدے نہ وینا
96
پانی اَنّ نہ چھکے مُولے، اکھیں پلک نہ لاوے
روندے نین نبینے ہوئے، نظریں کجھ نہ آوے
97
سُجّیاں اکھیں لوہو سِجیاں، لاسن گیاں لاسوں
سٹریا نور ہنجھوں دھو کھڑیا، ہڈ وچھنے ماسوں
98
چین آرام گئے لد سارے، گل کلام نہ بھاوے
انھّی موُرا رہے حیرانی، دین وجھاپ الاوے
99
دیدے دلبر ویکھن کارن، بِن دلبر کیوں رکھاں
جہینیں اکھیں یار نہ دسے، بھٹھ پیاں اوہ اکھاں
100
اکے تے ایہ منوّر دیدے، روشن سان دیداروں
جاں چھپیا دیدار محمد، بس تمام سنساروں
101
اَٹھے پہر ہویا کم اس دا، روون دھون آہیں
پِٹ کُرٹے وچ محمد، گذری اک چھماہیں
102
اک دن پھیر قبر دے اُتے، درداں گھیر لیاندی
چہرہ پاک ملے وچ خاکو، کونج جویں کرلاندی
103
دن دن بھار ہجر دا ودھدا، زور تحمل گھٹیا
جے چاہے تاں توڑ پُچائے، راہ نہ جاندا سٹیا
104
اوہ پری سی اُڈن والی، اُڈدی جے چِت چاندی
اوہ ناری ایہ خاکی بندہ، خاک ہویاں چھڈ جاندی
105
دلبر آپ جنہاندا ہویا ،پھیر نہیں سَٹ جاندا
دوہاں جہاناں وچ محمد، خوب پریت پکاندا
106
بابے نانک بانی اندر، بات کہی یک رنگی
وس ہویا مڑ جاندا ناہیں ،رِیت سجن دی چنگی
107
روندی روندی نوں غش آئی، ڈھہٹھی نال ہلاکی
نبضاں چھُٹ گیاں رنگ بھریاں، چائی ساہ چلاکی
108
خدمت گاراں نال شتابی، محلاں وچ پُچائی
دتیوس جان سجن دے دردوں، نیک گھڑی جدآئی
109
آ خوشبو سنیہا دتا، کھِڑے گلاب بُلاندے
بلبل مست چمن ول اُڈی، درسن لین گلاں دے
110
حسن سَمند حقان وچوں سی، قطرہ صاف نورانی
ندی مجازی اندر آیا، بن کے شکل زنانی
111
باغ مجازی اندر آہی، بوند سچی شبنم دی
سورج ویکھ ہوئی اُڈ اُچیّ، رلی آندی جنم دی
112
حق اپنے سنگ ملحق ہوئی، جیوں بو وچ گلاباں
شیری شہد اندر جیوں رچے، مستی وچ شراباں
113
خویش قبیلے خِذمت گاراں، پایا شور ککارا
اج بدیع جمال پری دا، ہویا کوچ نقارہ
114
جو سُندا سو ہنجوں بھردا ،ہر کوئی ہاہکامارے
عورت مرد مصر وچ رُنے، شور ملک وچ سارے
115
ہنجو نیر وگے پر نالے، نالے آہیں نالے
اتھرواں جل پاء نہائے، آہیں دُھکھن جالے
116
شاہ پری دے دردوں ناریں، زلفاں پٹ پٹ سٹن
سخت طمانچے منہ پر مارن، چکیں باہاں کٹن
117
جیونکر اوہ کریندی آہی، سیف ملوکے کارن
تیویں ہون سیاپے اس دے، درد تپایا آرن
118
رون پٹن دے جاں ہو چکے، غوغے کتنی واریں
رو رو غسل پری نوں دتا ،نیک اصیلاں ناریں
119
جیونکر مینہ بہاری دھوندا، روشن پھُل گلابی
تیویں بدن پری دا کیتا، جوبن دات جنابی
120
انگ گلابی تے رنگ کیسر، رنگ عجائب بندا
سجرے پت چنبے دے وانگر، بانا سبز کفن دا
121
تہ بہ تہ پہنائے پردے، کلیاں وانگ لپیٹی
چلی دوالے بند عشق دی، بنھ کمر نوں پیٹی
122
سیف ملوک شزادہ آہا، دفن ہویا جس جائی
قبر اوہدی دے نال برابر، اس دی گور بنائی
123
چنگا گور جنازہ کر کے، دفن پری نوں کیتا
عاشق تے معشوق محمد، وصل پیالا پیتا
124
ماتم بہت مصر وچ ہویا، روندے مرد زنانی
کئی دہاڑے انّ نہ پکا، خلق رہی حیرانی
125
بند بزار رہے کوئی مدت، کوئی نہ آوے جاوے
نہ دربار کچہری لگی، ہر کوئی رووے ڈھاوے
126
سیف ملوک بدیع جمالے، کر کر یاد لوکائی
آہیں ڈھاہیں بھر بھر روندی، جیونہ رہندا جائی
127
واہ وا بھاگ تنہاں دے جیہناں، دلبر کول وسیرا
جیوندیاں بھی رہن اکٹھے، مویاں ہووے اک ڈیرا
128
واہ عاشق معشوق جیہناں دے، ہوئے پار اتارے
جیوندیاں نت واہ دے وادھے، مویاں بی قول نِہارے
129
اِس پچھے اُس سفر کٹے سن، اُس پچھے ایہ موئی
واہ پریت محمدبخشا، دوہاں ولاں تھیں ہوئی
130
ایس پچھے اُس شاہی چھڈی، اوس پچھے اس اکھیں
خاکو رَلے محمدبخشا، وال جیہناں دا لکھیں
131
پاوے لاکھاں فیض اوہناں دے، جان سمیت بدن دے
دیدے دلدے روشن ہوئے، نال جمال سخن دے
132
قطرہ عشق محبت والا، پاون خیر جنابوں
پُر کر دیون ٹھوٹھا میرا، خاصے شوق شرابوں
133
دنیا تے دل لان نہ چنگا، بھٹھ اس دی اشنائی
سبھ جگ چلن ہار ہمیشہ، نہیں نباہو کائی
134
جت ول ویکھو قید غماں دی، کس خلاصی پائی
کرے خلاص محمد بخشا، رحمت لطف خدائی 8945
عاشقانہ طریقے نال زمانے دے ظلم دی شکایت 01
باشک ناگ اسمان اساں پر، غضبوں کنڈل مارے
آدمیاں نوں ڈنگن کارن، چھجلی نِت کھِلارے
02
کنڈل گھت کِیتا اس قیدی ،کس راہوں نس جائیے
ہر دم فکر اساڈے لگا، کردا کھائیے کھائیے
03
ڈنگ اس دے تھیں کوئی نہ خالی، ہر اک نوں بِس دہائی
سینکڑیاں وچ اکس کسے پر، رحم نہیں اس بھائی
04
ظلم اس دے تھیں کوئی نہ چھُٹا، ہر اک نوں پھٹ کیتوس
زخم گھنے تے مرہم نہ کوئی، نہ بنھ پٹی سِیتوس
05
ویری دغا کماون کارن، کھیڈاں کر کر دَسدا
سوگ دَسےّ بَن نیلا دینہِیں، راتیں کھِڑ کھِڑ ہَسدا
06
راتیں بنے بریڈا چنبا ،شیر دینہاں اِک رنگا
شیر بریڈے دے منہ آیوں، اے سنسار کرنگا
07
دم دم فکر غماں وچ مرئیے، کر خفگی دل تنگوں
کیکر ہوگ بچا اساڈا، ظالم شیر پلنگوں
08
جس پاسے اشنائی کرئیے، پکا لا یرانہ
اوڑک پوے وچھوڑا اس تھیں، کر کے کوئی بہانہ
09
اپنا آپ نہ نال نباہو،کے سنگ کرگ بیگانہ
سبھ جگ فانی ہوگ محمد ،کت ول گیا زمانہ
10
ماتم سوگ غمی جگ سارے ،ویکھو کون سُکھالا
جے کوئی سدا سکھالا دِسدا ،سو بی ہے دُکھ والا
11
اک گھڑی دے سکھ دا بدلہ، کتنے روز کشالا
رُت بسنت محمدبخشا، ویکھ چمن دا چالا
12
کیوں کلیاں مُنہوں لاہے، پردے سبزہ خاک ملیندا
کیوں گلاباں کپڑے پاڑے، رنگ پیلا ول تھیندا
13
سرو آزاد کھلوتا قیدی، ارغواں رَت پِیندا
سُنبل کیوں حیران پریشاں، لالے داغ سُنیندا
14
نرگس نال رنجوری روندا، بھر آنسو شبنم دے
کیوں بنفشہ کالا ہویا ،سوگ پیؤس کوئی غم دے
15
چکڑی دا دل سو سو پُرزے ،مارے دُھپ گرم دے
نوہیں چھلن منہ محمد، چنبے نال الم دے
16
جُھلن رُکھ ہوائیں کنوں، کھیڈن حال غماں دے
بولن خوش آواز جناور، پھولن درد غماں دے
17
خُمرے کوئل کوکو کر دے، کیسی کوک سناندے
کِتھے سکھ محمدبخشا، بھرے جہان دُکھاں دے
18
سوگی بھور وجاون تاراں، گاون سوز ہزاراں
خوش سو ای جس چِت نہ لایا، وچ ایہناں گلزاراں
19
گھُگی طوطے دے گل گانی، طوق جویں بُریاراں
دِسن کون خلاص محمد، پھاہی پئی سنساراں
20
ایسا دکھیا حال چمن دا، وقت بسنت پھُلاںدی
کروقیاس ہوویگی کیسی، سرد خزاں گُلاں دی
21
ٹھنڈی واء مریندی آہیں ،واہیں چِت ڈُلاندی
سرد اوساس محمدبخشا ،جھَلّ فراق جُھلاندی
22
کیتا فِکر فراق سجن دے ،پتاں دا مُکھ پیلا
ننگا دھرنبڑ ہو کھلوتا، ہجر کنوں رُکھ نیلا
23
برف غماں دی ساڑ سُکایا ،سبزہ رنگ رنگیلا
کَکّر ہوئے محمد پانی، جھاگ ہجر دا بیلا
24
رونق رنگ گئی خوشبوئی، باغ اندر جو آہی
ماتم سوگ پوشاکی لائی، کاواں رنگ سیاہی
25
ننگی شاخ بے حال بے چاری، لُٹی جویں سپاہی
کھڑ کھڑ کر دے پت محمد، چلے وطن چھڈ راہی
26
کاں کاں کر دے کاگ کُکارے، اِلاّں پان پُہارے
مُہندے لٹک رہے چمگدڑ، اُلوّ جَلیّ مارے
27
سر منہ پرنے ڈھہندے وتدے، پَتّر واؤ اُڈارے
ہو رہے بے تاب بے چارے، سُکےّ منہ فوارے
28
وقت بہاراں اوہ غمناکی، وقت خزاں ایہ رُولا
کدوں ہووے گا دنیا اُتےّ، سکھ میرے مقبولا
29
جگت زمانہ دُکھیں بھریا، روون دھوون آہیں
جے سکھ ہوگ کِتے ول، تاں بی آدمیاں نوں ناہیں
30
ہر دم کوچ نقارہ سرتے،گھُردا پیا سنیندا
ساتھی ٹردے جاندے دسدے، کیونکر سُکھ وسیندا
31
کالے اک اک وچھڑ چلے، گورے خط لیائے
بنّھوں بھار تیار سفر دا ،کوچ سُنیہے آئے
32
اُڑ کے ٹُرن لگوں جس ویلے، موت سلام پُچائے
لے سلام سنائہ محمد، کون امن پھر پائے
33
اڑیا اجے نہیں اُڑ ٹریوں، کے ہویا اُڑ ٹریا
بدلے نوں جھٹ کٹن دیہ کھاں، زوریں جھُل نہ پُریا
34
مشرق دی جد مغرب سٹی، کس کم تیرا جھُریا
کہے محمد نہ ہو غافل ،سمجھ مناں توں بُریا
35
منزل مارن والے گھوڑے، لنگ لنگیں ہُن چلدے
ریہنگن داؤ بناؤ جس نوں ،جھولے نیں اُت ول دے
36
وَل کھڑسن ول ہوسیں تاہییں، ول کڈھَسیں وَل دل دے
کاغذیاں تھیں کد محمد، مِٹدے لیکھ اوّل دے
37
قوت باہ گئی کر بھُگا ،گُتگا سٹ نہ جھلدا
جاں چوہ ہارے نال چھوہارے، کچرک رہسیں چلدا
38
ڈھلا ہویا وضو دا قبضہ، وائیوں پھَڑ پھَڑ ہلدا
بادی تے بواسیر محمد، کرن بہانہ گل دا
39
معدہ سرد غذا نہ ساڑے، دست اپھارے پیڑاں
ککھاں دی اگ کچرک دیسیں، سونف جوین ہریڑاں
40
کھنگ لگی کف آئی جانوں، چڑھدی لہر اجل دی
تم ساہوں تم ساہ ہوئے نیں، ترکھ کرے جند چلدی
41
اک پل غم بغیر نہ لنگھدا، بلغم زورا پایا
آپ ہتھیں مَنہ لٹھ لیوئی، عاصا موت ٹکایا
42
ہتھاں نوں تھر کنبا لگا ،جھولا تُدھ بنایا
ایہ جھولا او جھلیا کہندا، چھڈ دے مال پرایا
43
بھارا جل دے لک دُکھایا ،تاں تدھ چُک بنائی
چُک لئی اوہ قوت اس نے، آہی جس ٹکائی
44
موتیں جڑے برابر چِٹے، دند ہوئے رنگ پیلے
کِسراں وتھاں چھیک پئے نی، دین لگوں وچ تیلے
45
تدھ جاتا کوئی کیڑا لگا، دند نزولوں ہلدا
کہو کیڑا کت پاسوں آیا ،گھِن نزول اُت ول دا
46
نکوں پانی پئی مدھانی ،رڑکیں سنجھ سویرے
پانی رِڑک وہانی ایویں، کہہ کے حاصل تیرے
47
ٹھنڈ زکام بناویں مُوہوں، کام ہویا ہُن پورا
اس شوروں پت رہندی ناہیں، کے لوڑیں پت شورا
48
ٹھنڈا ہویا بزار عمر دا، ایہو دُھند رنجورا
اجے محمد حرص ہوایوں، ٹھنڈ نہ پئی آ بھورا
49
چشماں چشمہ جل دا ہویاں، اٹھے پہر اُنباہو
ٹھنڈیاں باراں تھیں چھُپ نٹھے، بار چرندے آہو
50
جس جس پاسوں آن رلے سن، ہوئے تتے ول راہو
وچھڑ چلے سبھ ساتھ محمد، کوئی نہ نال نباہو
51
دُھند غبار سنسار دسیوے، ہار ڈھٹھی جد ہرنی
سُرمچواں دے تیر چلاؤ ،سرمے ول نہ کرنی
52
ڈُلھّی شیشی صاف نظر دی، گھت بھرنی کے بھرنی
عین گئی پھر کے محمد ،عینک نک پر دھرنی
53
ہک ہک کر کے لیندا جاندا ،جس دتیاں ایہ چیزاں
رل بیٹھن دی گھڑی غنیمت ،پوگ فراق عزیزاں
54
جتنے ساری دنیا اندر، پَت درختاں اُتے
اتنے صورت سوہنی والے، خاک اندر رل سُتے
55
جتنے پُھل جگت پر سارے، سوُہے چٹے پیلے
ہر ہر رنگوں دین نشانی، ہو ہو گئے رنگیلے
56
سبزے نالوں وافر گذرے، سبز پوشاکاں والے
لالے تے گلناروں وافر ،رنگ جِنھاں گل لالے
57
چِٹے پھُل جگت پر جتنے، دِسدے وانگ ہشناکاں
ودھ اس تھیں ہو گزرے کتنے ،جِنھاں سفید پوشاکاں
58
ہوئے ودھیک گلاباں کولوں، سوہنے مُکھ گلابی
زرد پُھلاں تھیں بہت محمد ،عاشق جگر کبابی
59
پنکھی خوش آواز ہزاراں، جو باغاں وچ بولن
شاعر گھنے اُنھاں تھیں ہوئے، سُخن جواہر تولن
60
آپو اپنے بول آوازے، کوئی نہ کسے جیسا
ہکنا دا مُل مُہراں موتیں، ہکناں دھیلا پیسا
61
جیسا جیسا دان کسے نوُں، دتا بخشن ہارے
سوئیو ورتن ہوندا بھائی، دیندا کون اُدھاراے
62
جو جو چیز ہٹی وچ ہوسی، سو کڈھنی بنجارے
ہک بنجارے موتیں ویچن، ہک منکے کچکارے
63
سِر وَرتے جس حال سنائے، لعل جواہر اوہا
جس اسْمتّر سُنی سُنائی، مُل اوہناں دا لوہا
64
حالاں والے گئے اگیرے، کر کر سحر حلالاں
جیہے جیہے رب دتے گھوڑے، دس گئے سبھ چالاں
65
سخن کسے دے ہیرے موتیں، کوئی جواہر لعلاں
ہک دیوے ہک شمع محمد، ہک مانند مشالاں
66
روشن شمع مشالاں جتھے، ہور چراغ اُچیرے
کے چواتی تیری اوتھے، کہسن رَکھ پریرے
67
آپ ولوں تُدھ مُہراں ٹکیاں، فکروں رَکھ سیاری
پر جے ترن صرافاں اگے، تاں آون مت کاری
68
جیہناں صرافاں اگے رُلدے، لعل جواہر پَنےّ
کچے منکے ویکھ اساڈے، کد اوہناں دل مَنےّ
69
دین تونگر رزقاں والے ،کھانے خاصاں عاماں
قلیے اتے پلاؤ پکیزے، حلوے نال باداماں
70
سوہنا متھا ویکھ کسے دا، مندا نہ بھن مرنا
کہہ کے ریساں تُدھ کنگالا، جو جُڑیا سو دھرنا
71
اگے سخی بتیرے ہوئے، شاعر چنگ چنگیرے
نکے وڈے محمدبخشا، میں تھیں سبھ اُچیرے
72
وڈے نظم کتاباں والے، کون اوہناں نوں رَلدا
مدح اوہناں دی آکھن جوگا، ناہیں قدر عقل دا
73
شاعر بہت پنجاب زمیں دے، ہوئے دانش والے
کافی باراں ماہ جنہاں دے، دوہڑے بیت اُجالے
74
ہکناں جوڑ کتاباں لکھیاں، قصےّ ہور رسالے
کدھر گئے اوہ سنگ محمد ،کر کے ویکھ سنبھالے
75
اوّل شیخ فرید شکر گنج ،عارف اہل ولایت
ہک ہک سخن زبان اوہدی دا، رہبر راہ ہدایت
76
پھر سلطان باہو ہک ہویا، خاصہ مرد حقانی
دوہڑے پاک زبان اوہدی دے، روشن دوہیں جہانیں
77
بلھے شاہ دی کافی سُن کے، ترٹدا کُفر اندردا
وحدت دے دریاوے اندر، اوہ بھی وتیا تردا
78
فرد فقیر ہویا کوئی خاصہ، مرد صفائی والا
فقہ اندر بھی چست سُخن ہے، عشق اندر خوش چالا
79
بابو باب فقر دے اندر، وڑیا نال سنبھالے
بیت ترازو تول بنایوس، مسئلے دسیوس نالے
80
سَل سَل لعل پُرتی تسبیح ،مرد ظریف مداحی
بہبل بَہل سخن دی چڑھیا ،پی کے مست صراحی
81
ہک کوئی جان محمد ہویا، رسلے سخن سُناندا
دوہڑا اس دا مویاں دِلاں نوں، جان محمد پاندا
82
کوئی کوئی دہڑا آکھ سنایا،ہور کسے مستانے
اس دا بی ہر تیر محمد، لگدا وچ نشانے
83
شاہ چراغ ہوئے اک سیّد، دِیوا دین دُنی دا
دھنی مُلک مکان اوہناں دا، شہر چوہان سنیندا
84
ہر ہر سخن اُنہاں دا سوہنا، موتی بحر صفایوں
جیوں دلبر دا چہرہ روشن، جوبن دات خدایوں
85
سیوک خاص اوہناں دا ہویا، دُنی چندر زادہ
بازی جت سخن دی اس بی، کہے کُبت زیادہ
86
چھڑی چھڑی گل آکھی لیکن ،جو آکھی سو ہچھی
پیلو سُتھرا پہلے ہوئے، بہت زمیں جد کچھی
87
خالی خللوں کہے خلیلے ،خوب سخن خود تھوڑے
درد منداں نوں فیض پُچاون، فیض بخش دے دوہڑے
88
سخن شریف شرف دے رجےّ، کتھے شاہ شرف دے
پندھ پیاں نوں راہ دکھاون ،رہبر اوس طرف دے
89
ہک تر نوٹ گراویں اندر، شخص ہویا عبداؔللہ
دوہڑے بیت کہے اس چنگے، نہیں کتابیں کھُلاّ
90
میاں ہک امام بخش سی، رہندا وچ بناہے
شعر اوہدا بھی وانگ صبونے، میل دلاںتوں لاہے
91
وارث شاہ سخن دا وارث، نِندے کون اوہناں نوں
حرف اوہدے تے انگل دھرنی، ناہیں قدر اسانوں
92
جیہڑی اوس چوہڑیٹی آکھی ،جے سمجھے کوئی ساری
ہک ہک سخن اندر خوشبوئیں، وانگ پھُلاندی کھاری
93
شاہ مراد جنے دے کتھے، سخن مراداں والے
محبوباں دے جھُنڈ لُہاون، واہ مستاں دے چالے
94
مُقبل دی گل سدھی سادی، ہے مقبول پیاری
لفظ کمی تے معنے بہتے، یاد رکھن دی کاری
95
مدح مبارک اندر پہلا، بیت کہیا اس جیسا
ہکو بات لکھاں تھیں اُچیّ، دھن مصنف ایسا
96
میرعلی کوئی نال صدق دے، مدح مبارک کہندا
ہک ہک نقطے دا مل بھائی، لکھ لکھ لعل نہ لہندا
97
اشرف شخص نوشاہی ہویا ،اشرفیاں شعر اس دے
واصل دے سُن بیت محبتی، بکرے وانگر کُسدے
98
حیدر دے سُن بیت مریندا، خبیر نفس شیطانی
بیت سِدھے دیدار بخش دے، سخت کمانوں کانی
99
واہ دوہڑے محمود سجن دے، خون غماں دیوں رتے
میرن دے کوئی بیت عجائب، درد ہواڑھوں تتے
100
کوئی کوئی بیت پرانا کدھرے ،سُنیا شاہ فضل دا
پر اوہ بھی کوئی دُکھیں بھریا، بولے جلدا بلدا
101
ہور غلام ہویا اس آکھے، عمدے بیت سسی دے
واہ وا ہیر حسین سنائی، خوب جواب دسیدے
102
مصطفی ہویا سل کوٹی ،جاں چایا اس دردے
جنگ امام علی الحق دا ،خوب کہیا اس مردے
103
حامد جس امام صاحب دا، وڈا جنگ بنایا
ہک ہک سخن اوہدے دا ،ہرگز مُل نہ جاندا پایا
104
ہور ہویا کوئی پیر محمد، اس بھی جنگ بنائے
موتیں صاف زمرد سچے، لڑیاں بنھ ٹکائے
105
دوجا پیر محمد وُٹھا ،موضع نوُناں والی
چَٹھے دی اس بار بنائی ،مُہریں بھریوس تھالی
106
میاں معظم دین ہوراں نوں، عظمت ملی حضوروں
گوہر سخن پروتے اس نے ،حضرت جیودے نوروں
107
جِس انواع شریف بنائی، ہور ہویا کوئی عبدی
کیتوس خوب بیان فقہ دا، سبھناں رحمت رب دی
108
رانجھا برخوردار سُنیندا، بلبل باغ سخن دی
شعر اوہدا جیوں واؤ فجر دی، آنے باس چمن دی
109
حافظ برخوردار مصنف، گور جیہناں دی چٹی
ہر ہر بیت اوہدا بھی مٹھا ،جیوں مصری دی کِھٹی
110
عبد حکیم زلیخا جس نے، ہندی وچ بنائی
اوہ بھی دردوں خالی ناہیں، فارسیوں الٹائی
111
ہک صدیق کہاوے لالی، مرد بھلا کوئی ہویا
مہتر یوسف دا اس سہرا، چُن چُن پھُل پرویا
112
آیت اتے حدیث پُرتّی ،وچ وچ وانگ گلاباں
سبھناں نوں ربّ صاحب بخشے، نالے اساں خراباں
113
ہاشم شاہ دی حشمت برکت، گنتر وچ نہ آوے
دُرّ یتیم جواہرلڑیاں ،ظاہر کڈھ لُٹاوے
114
اوہ بھی ملک سخن دے اندر، راجہ سی سرکردہ
جس قصےّ دی چڑھے مہمے، سوئیوسی سر کردا
115
مختصر کلام اوہناں دی، دردوں بُھجیّ بوٹی
درد ہویا تاں سبھ کجھ ہویا، کیا لمیّ کیا چھوٹی
116
ہک شیریں فرہادے والی، گل وٹا سنائیوس
عام خلق تھیں سنی سنائی، چا تصنیف بنائیوس
117
حضرت خسرو شیخ نظامی، دسدے ہور کتابیں
ہاشم نے کجھ ہور سنائے، ناہیں روا حسابیں
118
یا اوہ ہور ہویا کوئی ہاشم، ہاشم شاہ نہ ہویا
یا اس شیریں خسرو والا ،معلم راز نہ ہویا
119
ڈھونڈ روایت سچی کُوڑی، کرنا سی ایہ کارا
خیر اس درد بیان کرن دا، آہا مطلب سارا
120
متقد میناں دے فرمائے، بھُنگ نہ پوے پیارے
سُنے سنائے اس بی آکھے، کے سردوس بے چارے
121
بیت ترازو تول بنائیوس، سادے لذّت والے
کلیاں چُن چُن ہار پروئیوس، نرگس تے گل لالے
122
پھیر ولایت شعر سخن دی، احمد یار سنبھالی
دھونسا مار تخت پر بیٹھا ،مَل پنجاب حوالی
123
تیغ زبان چلائیوس ترکھی، وچ پنجاب زمینے
سکہ ملک سخن دے اُتے، جڑئیوس نال آئینے
124
ایسی غالب بن کے چلی، ضرب اوہدی وچ دھرتی
بہت صرافاں نے چھنکائی، وٹا لاء نہ پرتی
125
بھر بھر بُک سٹے اس موتیں، مُلکاں اندر ونڈے
سوہنے صاف گھنیرے قطرے، بدّل وانگر چھنڈے
126
باز طبیعت اس دی والا، گگنوں ہو ہو لتھا
جس اوہ باز وگایا مڑ مڑ، دھن توہیں اوہ ہتھا
127
ہر قصے دی بُہٹی اس نے، زیور لاء سنگاری
صنعت تے تکلیفوں گہنے، زینت کر کر ساری
128
قادر بخش قلم دا گھوڑا ،اس میدان ہلایا
چھُٹے حملہ چھال نہ دسے، چال صفاء چلایا
129
ساد مرادے بیت ولیکن، یُمّن برکت والے
مِٹھا حلوا کیتوس اس وچ ،پاندا کون مسالے
130
جاں معراج مبارک کہیؤس، ندی سخن دی تریا
پاک ہویا ہر عیب خطائیوں، نوروں منہ ہتھ بھریا
131
گُجر اندر چھوہراں واے، مرد ہویا کوئی اگے
اس بھی نام محمد آہا، لگا اس اُسرگے
132
تھوڑے جیسے بیت بنائیوس ،سُتے درد جگاندے
سانگ غضب دی وانگ محمد، سل کلیجہ جاندے
133
میرے اس دے بیت نہ رلدے، جیکر سمجھو بھائی
ایہناں اندر صنعت ڈُوہگی ،اوہناں وچ صفائی
134
نالے ہور نشانی میری، معلم ہوندی ظاہر
وزن حساب نظم دے وچوں، نام نہ ہوسی باہر
135
مصرعے انّدر جڑیا ہوسی، جیوں تھیوا وچ چھاپے
جیکوئی ڈونگھی نظروں ویکھے، بیتوں بیت سیہاپے
136
کسے کباب کسے مٹھیائیاں، کسے پلاء پکائے
کسے اچار مربےّ عمدے، قُلیے کسے ٹکائے
137
مِسّا لُونا جے کجھ جُڑیا، ٹکڑا اساں گدائی
حالوں حُجت کوئی نہ کیتی، کھاؤ براء خدائی
138
شاعر نام دھراون لائق، قدر نہیں کُجھ میرا
اوہ کھیتاں دے سائیں میرا، کھل بنے پر پھیرا
139
گڈی دَتھا پھَکا چُنگا، پِن پِن ٹوپا دھاڑی
یار بھراواں دی کر خاطر، میں بھی کِھچڑی چاڑھی
140
جو دتا سو دتا مینوں ،ہکسے دیون والے
بھاویں رُکھا بھاویں تھِندا ،بھاویں چرب نوالے
141
جُگ جُگ جیوے دیون والا، جس ایہ کرم کمائے
اندر میرے باغ سخن دے، دھن مالی جس لائے
142
کلر شور زمین نکاری، آہی وانگ خراباں
اک بہیکڑ پال نہ سکدی، لائق کد گلاباں
143
ملیا مالی بنیا والی، رحمت پانی لائیوس
کلّر وچ محمدبخشا ،باغ بہار بنائیوس
144
بُوٹا بچہ باغ اوہناں دا، رہے ہمیشہ ہریا
سُکا ڈھینگر میرا جس نے، پھُلیں پتیں بھریا 9089
اپنے پیر صاحب دی مدح وچ فرماندے نیں 01
آء قلمے منہ لا سیاہی، چُم زمین نورانی
رت کالی چھنکا اکھیں تھیں، وانگ ہنجو دے پانی
02
پے سجدے نک رگڑ زمیں تے، کر کر عجز نیازاں
مہر پوے مت حال تیرے تے، اُنھاں غریب نوازاں
03
صفت مبارک پیر میرے دی، باہر حد بیانوں
پر توں بھی کجھ چکھ شیرینی، جاوے پھِک زبانوں
04
مرد بھلیرا مُرشد میرا، شاہ غلام محمد
اہل شریعت اہل طریقت، وانگ امام محمد
05
محرم حال حقیقت کولوں، واقف سی عرفانوں
پر تقصیراں نوں تاثیراں، ہوون اوس زبانوں
06
جیوں مہتر داؤد نبی سن، موم کریندے لوہا
پتھر دل نوں مومن کر دے، گل ایہناں دی اوہا
07
صحبت مجلس پیر میرے دی، بہتر نفل نمازوں
ہک ہک سخن شریف ایہناں دا ،کردا محرم رازوں
08
سینہ سِرّ الٰہی بھریا ،متھا چن اسمانی
چشماں شرم حیاؤں بھریا ،روشن دوہیں جہانی
09
رحمت حِلم وفا محبت ،چارے طبعاں رلاکے
ربّ اوہ شخص شریف بنایا، نیک صفاتاں پاکے
10
آب حیات کلام رسیلی، چہرہ خضر ولی دا
درد کنوں رنگ زرد ہمیشہ، آتش عشق تلیدا
11
تن من اندر راہ حقانی، اندر دین پیغمبر
سالک صوفی نالے زاہد، نالے مست قلندر
12
جیبھ مٹھی تے خوء سلونی، صورت اپن اپاری
راہبر راہ ہدایت اندر، کسب تواضع داری
13
چُبھی مار لیاون موتیں، وحدت دے دریاؤں
کھریاں گلاں کھریاں چالاں، دامن پاک ریاؤں
14
کھریاں دے لڑ لگا میں بھی، کھوٹا آپ جہانوں
شالہ کھوٹ میرے نوں کجّن، دائم شرم ایہناں نوں
15
پردہ پوشی کم فقر دا ،کرسن اللہ بھاوے
سدا امید محمدبخشا، زور دلے وچ پاوے
16
آسا وند نہ خالی جاون، سخیاں دے درباروں
ایتھے اوتھے دوہیں جہانیں، کرم منگاں سرکاروں
17
کِسے کِسے تھیں کِسے کِسے تھیں، کسے خضر الیاسوں
شعر کلام سخن دی بخشش، مینوں مرشد پاسوں
18
ہکو سخن نہ ہور تمامی، جو نعمت میں پائی
اوسے مرد سچے دا صدقہ، اپنی نہیں کمائی
19
خسخس جتنا قدر نہ میرا ،اس نوں سبھ وڈیایاں
میں گلیاں دا روڑا کوُڑا ،محل چڑھایا سائنیاں
20
سائنیا! رب وڈیائیاں دیوی، جس میرا ہتھ پھڑیا
عاجز رُڑھدا ڈُبدا جاندا، بیڑی تیری چڑھیا
21
اوس بیڑی دا پور ہمیشہ، شالہ صحیح سلامت
دنیا اتے موجاں مانے، سُکھی روز قیامت
22
ہر دم رہے ملاح سرے تے، رکھے ہر گردابوں
پار چڑھاوے پور اساڈا ،بچیئے سبھ عذابوں
23
سر ساڈے پر ہووے ہمیشہ، مہر اوہدی دا سایہ
پاون سبھ پیارے اس دے، یمُن برکت پایہ 9112
کتاب دا خاتمہ تے عقل شعور والے راویاں دا بیان 01
سیف ملوک بدیع جمالے، کامل عشق کمایا
کیتا جوش طبیعت میں بی، قصہّ جوڑ سنایا
02
چوہاں گُٹھاں تھیں پریاں سدیاں، ہر پاسے گھل عرضی
چارے دارو واری آیاں ،جیوں جیوں لگی مرضی
03
معتبراں اخباراں دسن، ہر دانے پردھانے
کدھروں اکو گل سناون، کدھروں ہور نشانے
04
بُہتی گل لکھائی اس نے، جو سی اوّل آئی
اس دی دسی کوئی نہ چھڈی، بیتاں اندر پائی
05
ہوروں ہور سناون لگیاں، جیؤں جیؤں پچھوں آیاں
جے سبھ گلاں جوڑ سناواں، قصے پین خطایاں
06
جو جو بندی پھبدی آہی، اوہ روایت پائی
تھگڑی ٹاکی جوڑ جُٹا، کر جُلیّ راس بنائی
07
ایسی رفو کیتی ہر سیون، کوئی معلوم نہ کرسی
ہکو پوت دسے گا بھائی ،جے کوئی اگے دھرسی
08
مختلفاں جو نظری آیاں، چھڈ دتیاں کئی گلاں
ہک لِکھاں تے دوجی بھجدی، دسو کت ول چلاّں
09
سیف ملوکے دے ننہالے، بُہتے کہن یمن وچ
ہک راوی قحطان بتاندا ،کس دی پائیے من وچ
10
پہلے یار بدخشاں دسی، اوہو کاغذ لائی
اوہ بھناں ہن ہور بناواں، اس وچ کے وڈیائی
11
مختلفاں اس روشے گلاں، کوئی ضعیف روایت
بھجدی ناہیں قوی ضعیفوں، کیتا فکر نہایت
12
پریاں چار مراد کتاباں، کیوں بھُلاوا پاواں
نہیں تاں حکم میرا کد اتنا، پریاں سد بہاواں
13
تھوڑی بات کتاباں اندر، بہتی آپ بنائی
کیکر آپ بناوے عاجز ،سبھو دات خدائی
14
ظاہر دل بگلائی کارن، قصہ عشق مجازوں
اندر خانے خبراں دیسی، فقراواں دے رازوں
15
رمزاں نال پُرتا سارا ،چاہین سمجھن ہارے
ہمت اگے مشکل آساں، ہمت مرد نہ ہارے
16
اسے ہکسے مصرعے اندر ،غرض قصّے دی ساری
جو ڈھونڈے سو پاوے بھائی، مفت نہیں پر یاری 9128
کتاب دے خاتمے تے چند گلاں تے مناجات 01
شکر الحمد خداوند تائیں، اندر ایس زمانے
تمّ ہویا ایہ قصہّ روشن، ورتی وچ جہانے
02
قافیاں دے فکر اندر سی، دل چنتا وچ جھُردا
کم لما تے پتہ نہ کوئی ،موت نقارہ گھُردا
03
تاول تھیں کم سادہ کیتا، چھڈیاں بہت رسوُماں
چِت اُداس جمعیت تھوڑی، نالے کول ہجوماں
04
والی والی چار دوالی ،عالی چڑھدی آہی
اوہ کمتالی فکر اندیشہ، نالے سی کجھ واہی
05
وزن برابر بیت بنائے، کنڈے چاڑھ عقل دے
ردے ردیفاں قافیاں سنگ ،جاسن ملدے رلدے
06
صنعت بھی کجھ تھوڑی بہتی، ہوسی نال طریقاں
لذت سوز نہیں وس میرے، صاحب نوں توفیقاں
07
کاٹھی گھوڑے رب دے بخشے، آہا اک طویلہ
وارو واری ڈاک چلاواں ،چاڑھ گھلاں ہک چیلا
08
ہک چیلا کشمیر بہایا ،کردا ہک سواری
پھیرے اُپر پھیرا پاوے، حکم منے سرکاری
09
پل پل اندر ہندوستانوں، جاندا سی کشمیرے
گھوڑے تھک ترُٹے بہتے، لیٹ رہے ہو دھیرے
10
ہرن ہیرا کستورا مینوں، پیر استاد پھڑایا
سوہنی چال چلاکی والا، لبھدا پھیر کھڑایا
11
پانی پیو تتاروں نکلے ،جا کشمیرے چڑھدا
خوشبوئیں تے کھوج کھلارے، مغز معطر کردا
12
اوہ بی رج رہیا اس چریوں، چین اندر ونج سویا
جاگ اُٹھے گا اللہ بھاوے، حکم جدوں پھر ہویا
13
منہ پر پلاّ لیا دواتے، چھٹی ورق پرتوں
وانگ گُلاں ہک کاٹھی ہوسی، اندر بھریا پتوں
14
شالہ وانگ گلاں دے اس وچ ،سدا رہے خوشبوئی
سچیاں مرداں دی سنگ برکت، عیب نہ لگوس کوئی
15
ناز نیاز تے سفر عاشق دا، ایس قصےّ وچ آیا
سفر العشق محمدبخشا، نام دلیلوں پایا
16
واہ وا باغ ارم دا بنیا ،دیوس رب بہاراں
ٹھنڈی تتی واء نہ لگوس، رونق رہے ہزاراں
17
ہر دستان بغیچہ کِھڑیا ،دستے دئے گُلاں دے
جیوں شاخاں وچ شاخاں گُندیاں، تیوں معنے دکھلاندے
18
خط کالا تے کاغذ چٹا ،ائیوں دکھلائی دیندا
چاننیاں وچ چھاؤں چمن دی، چمکاں نور مریندا
19
چشمے دار حرف وچ جیہڑے، معنیوں چشمے وگدے
لیکاں نہراں صاف محمد، پانی پکھے لگدے
20
اس کٹھے پر کٹھے ہوکے، آن لتھے جو راہی
نہاتے دھوتے خوشئیں ہوئے، میل غماں دی لاہی
21
جس ویلے دل لہریں آوے، کرونگاہ شرم دی
میں عاجز ترہائے کارن، منگو بوند کرم دی
22
جاں باغوں پھُل چُن چُن سُنگھو، کلغی ہار بناؤ
جس لایا ایہ باغ اوہنوں بی، یاد دِلوں فرماؤ
23
اس باغے دے سیر تسانوں، جم جم سدا سُکھاون
دیو دُعا اسانوں دلبر، خوش ہو مُکھ وکھاون
24
جے رب سچے رحمت کیتی، رہسی باغ اُجالا
مرکے خاک ہوئے گا عاجز، باغ بناون والا
25
تسیں پھرو نت باغاں اندر ،خوشیاں عیش مرادوں
خاک ہویاں پر رحمت بھیجو، دور نہ سُٹو یادوں
26
سیر کرو خوشبوئیں مانو، پھُل مباح تسانوں
شاخاں رُکھ تروڑو ناہیں، بھلی صلاح تسانوں
27
شاخاں لفظ اتے رُکھ معنے، کرو زیان نہ دوہاں
منت کر کے کہے مصنف ،پیش نہیں کجھ روہاں
28
چھوڑ نکمیّ گل محمد، چترائیوں ہٹ رہو کھاں
منہ شرمندہ نال گناہاں، ہادی دے در ڈھؤ کھاں
29
کے کھٹیا کے وٹیا اگے، نہ کجھ ہتھ نہ پلےّ
بُوہا منگ کریم سچے دا ،رکھ جھولی کجھ گھلے
30
ہور کسے کجھ عمل ہوئے گا ،بدعملی ہتھ میرے
ہے مسکین نواز خدایا، کرم نیارے تیرے
31
جگ توں باہرے پاپ کمائے، لاء فقردے جامے
توں سچا میں جھوٹھا ربّا، کیا لیکھا کیا نامے
32
فضل کریں تاں ڈھوئی سائنیا!، عدلوں نہ چھٹکارے
کرم تیرے دی ہِکھی اُتے، پاپ کمائے بھارے
33
جو کیتا سو بھُلیاں کیتا، سر پر میں تقصیری
بد بختاں دے کم کمائے، کر کے ویس فقیری
34
توں سبھ عیب چھپائی رکھے، پردہ مول نہ چایا
عزّت رزق بدن وچ میرے، کجھ نقصان نہ پایا
35
نعمت بہت دتی تدھ ایتھے، باہر لطف حسابوں
اوسے لطف ہِلایا مینوں، لگی آس جنابوں
36
جس گھر منگتے آدر ہووے، دان بہوں ہتھ آوے
جاں لا چار پوے کوئی اس نوں، پھیر اوسے در دھاوے
37
میرا بھی تدھ آدر کیتا، دِتے دان گھنیرے
اگوں بھی ہر اوکھے ویلے، آس رکھاں در تیرے
38
سر تے پنڈ گناہاں والی، قدر میرے تھیں بھاری
خونی ندی اجل دی اگے، نہ میں تُلانہ تاری
39
نہ اشنائی نال ملاحاں، پلےّ نہیں مزوری
کون لنگھائے پار بندے نوں ،جانا کم ضروری
40
عملاں والے لنگھ لنگھ جاندے، کون چڑھاوے مینوں
پار چڑھاں جے رحمت تیری، ہتھ پھڑاوے مینوں
41
ہکنا عشق پیالے پیتے، ہکنا زُہد عبادت
ہکناں کھُوہ تلاء مسیتاں، ہکنا دان سخاوت
42
میں عیباں وچ عمر کھڑائی، کر کر کاغذ کالے
پھر امید نہ تروڑی رباّ، ویکھ کرم دے چالے
43
ہر اک دی میں آس تروڑی، جو آسا کر آیا
پھر بھی آس تیرے در مینوں، ہر گز نہ شرمایا
44
راہ پدھا نو ٹکن مکانے، رات پوے گھر جس دے
سخی ہوئے تاں پُچھے یارو، خرچ پلے کس کس دے؟
45
جیہناں خرچ دلیری تنہاں، کڈھ کڈھ دیندے آٹا
خالی ہتھ حیران بے چارہ ،بہے ہیٹھاں سُٹ گاٹا
46
شرم پوے گھر والے تائیں، اس اگے بھی دھردا
میں بھی خالی ہتھ مسافر، تکیہ تیرے گھر دا
47
ہک کوئی شخص شرابی ہویا، مسجد اندر آیا
رب سچے ول عرضاں کردا ،بخش بہشت خدایا
48
مُلاں پکڑ کھدیڑن لگا، باہر جا پلیتا
نیک بہشتی بنیا لوڑیں، کے عمل تدھ کیتا
49
مستانے فرمایا حضرت، جاں رحمت ول تکاں
یاد گناہ نہ رہندا کوئی ،نہ مُونہوں کہہ سکاّں
50
رحمت تھیں نامید نہ ہوساں، نال گُناہاں بھریا
بُریائیاں دی حد نہ رکھی، بھلا نہیں کُجھ سریا
51
نسّن چھپّن کتے نہ ہوندا، سر منہ اگے دھریا
قہر کریں تاں کوئی نہ چارہ، رحم کریں تاں تریا
52
اَن ہِلیاں نوں تدھ ہِلایا ،دے دے وافر چیزاں
نام حبیب سچےّ دے پچھے، رکھیں وانگ عزیزاں
53
قدر اپنے تھیں باہری منگی، گل وڈی مُنہ نِکاّ
گِن گِن بہت سناواں کاہنوں، لکھاں دی ایہہ ہکاّ
54
آتش بخش محبت والی، ساڑے غیر بنبُولاں
پیرا شاہ قلندر اگے، ہواں اندر مقبوُلاں
55
ماپے تے استاد مربیّ ،میں پر حق جیہناں دے
رحمت بخشش مہر اللہ دی، ہوے حق تنہاں دے
56
ہوئے نصیب نبی دا کلمہ، دین قبول محمد
لَا اِلٰہَ اِلَّا اللّٰہُ ،سچ رسول محمد 9184
تَمّ الکَلَام بنَام سَیَّدِالْانام عَلَیہِ اَفْضَلَ الصَّلٰوٰۃ وَ السَّلَام
وَعَلیٰ اٰلِہ وَاولَادِہ وَ اَصْحَابِہ وَاَھْلِ بَیْتِہ وَسَلَّمَ 01
اَشْھَدُ اَنْ لَّآ اِِلٰہَ اِلّاَ اللّٰہُ وَحْدَہ'، باجھ شریکوں
وَ اَشْھَدُ اَنَّ بنی محمَّد، پیغمبر نزدیکوں وَ صَلَّی اللّٰہ ُ تَعَالٰی عَلٰی حَبِیْبِ خَیْرِ خَلْقِہ مُحَمَّدٍ وَّآلِہ وَاَصْحَابِہ وَاَوْلَادِہ وَذُرِّیَّاتِہ وَمُرْشَدَیْنِ وَسَلَّمَ ٥ 02
اوّل حمد خداوند تائیں، بخشنہار گُناہاں
ظلم بے ادبی جو میں کیتی، بخشش اس تھیں چاہاں
03
لاکھ صلٰوۃ سلام نبی تے، جو شفیع اساہاں
جرم سزاؤں اس دے پچھے، ربّا بخش پناہاں
04
شہر لاہور مبارک اندر، صحت کیتی بہ کے
مولوی عبداللہ جیودے ،خانے اندر رہ کے
05
جس صاحب انواع بنائی، سُورج وانگ نورانی
ہر اک تائیں فیض پُچاوے، اندر مسلمانی
06
عجب لگائیوس باغ فقہ دا، دائم وچ بہاراں
اس گلشن دے سیر کنندے، پاون خیر ہزاراں
07
شہر شریعت دے وچ جس نے، خُوب بزار بنایا
ہر مسائل دینی والا، سودا بہت پوایا
08
عاماں خاصاں اُس بزاروں، جو خواہش سو پایا
دھن محمد شیخ عبداللہ ،جس ایہ فیض کِھنڈایا
09
عالم عامل فاضل کامل، حافظ سر حقانی
زاہد صوفی متقی صائم، راہبر مسلمانی
10
حضرت جی دی سنت اُتے، قائم رہے ہمیشہ
روون درد محبت کنوں ،سدا ایہناں دا پیشہ
11
ہانس مَلک وچ رہندے آہے، اوّل وقت جوانی
اوہو وطن پیارا کہندے، جیونکر رسم جہانی
12
پڑھیا علم ہوئے سن عالم ،اجڑ چارن جاندے
فخر ریا نہ آہا مولے، کسبوں نہ شرماندے
13
اجڑ چارن کم مبارک، بہت نبیاں کیتا
نبی ولی دے کم وچ حکمت، ویکھیں بیٹھ چُپیتا
14
اجڑ چار دیاں نوں ہک دن، روز مبارک آیا
سرور عالم دی اسواری، اپنا آپ وکھایا
15
کہن سَلام علیک عبداللہ، پچھُن لگے سواراں
کون کوئی ایہ شاہ شہاں دا ،کون ایہ فوج قطاراں
16
کہیا علیک سلام اوہناں نے، پھیر بشارت کر دے
ایہ سرور سردار نبیاں، سارے جس دے بردے
17
جاملے عبداللہ ہوریں، نال ادب تسلیماں
حضرت بہت نوازش کر کے، کیتیاں سر مہیماں
18
ظاہر باطن روشن ہویا، کھُلے علم تمامی
پُختہ کار ہوئے عبداللہ، دور ہوئی سبھ خامی
19
کیتا امر نبی نے جاؤ، شہر لاہور مبارک
نام اللہ دے علم پڑھاویں ،کدے نہ ہوویں تارک
20
تاں تشریف لاہور لیائے، آ بیٹھے ہک تھاویں
مرد کرن گلزار زمیں نوں، کلّر ہووے بھاویں
21
حسن محمد سی ہک تیلی، بندہ خاص سائیں دا
اس دے آن بنے ہمسائے، نام نہ یاد جائیں دا
22
چکی پیسن کرن مزوری، کسب حلالوں کھاون
نام اللہ دے علم شریعت، ہر اک کان پڑھاون
23
شاگرداں نوں کرن نصیحت، نالے سبھناں یاراں
نا محرم ول ویکھو ناہیں، اندر لیل نہاراں
24
ہک دن سنے شاگرداں ،آہے ٹردے جاندے رستے
اگے نار آہی ہک بیٹھی، خوب سُندر بند بستے
25
زیور تے پوشاک عجائب ،صورت بہت صفائی
رنگ گلابی انگ حسابی، جوبن جوت جگائی
26
شیخ عبداللہ چلدے چلدے، جاں اس جائی پہتے
رستے اُتے چپّ چپاتے، رہے کھلوتے بہتے
27
ویکھ حیران ہوئے ہمراہی ،جاں پھر آئے ڈیرے
کیتی عرض شاگرداں، حضرت ایہ نہیں کم تیرے
28
آپ اسانوں مُڑ مُڑ ورجو، بہت کرو تاکیداں
نا محرم نوں ویکھو ناہیں، ایہ ہے کم بے دیداں
29
آپ اج رستے وچ کھلوکے، ویکھدیاں جھٹ لایا
عامل آپ شریعت اُتے، اج کے ویلا آیا؟
30
آپ ہوریں فرماون لگے، سمجھ نہ آئی تساں
میں اس عورت ول نہ ڈٹھا ،رمز نہ پائی تُساں
31
ہے خمیر میرا اس تھاویں، قبر ہوئیگی اُتھے
تاں اوہ جا کھلوکے ویکھی، تسیں نہ جاؤ گھُتھےّ
32
ہر اک تائیں وطن پیارا ،جو انسان وفائی
تاں مینوں اوہ جا پیاری، رہیا کھلو اس جائی
33
جاں رحلت فرمائی ایتھوں، اوتھے قبر ہوئی سی
ایہ کرامت ظاہر دیکھی، لوکاں خبر ہوئی سی
34
ہور ایہناں دی ہمت ویکھو، نالے بے ریائی
ہک کوئی شخص کتاب وڈیری، چاہے جلد لکھائی
35
ہور کسے تھیں ہو نہ سکدی، صحت نالے جلدی
پاس ایہناں دے لایا کاغذ، دس پیؤس اس گل دی
36
تھوڑے دن دا عرصہ کر کے، شیخ عبداللہ لیتی
پھر اوہ آیا شخص گِھنن نوں ،جس دن دینی کیتی
37
در پر آن آوازہ کیتوس، سُن کے باہر آئے
داڑھی اُتے آٹا ڈُلھّا، ظاہر پیا دکھائے
38
ویکھدیاں اس کہیا حضرت، ایہ کے حال تساڈا
آکھن لگے چکی پیسن ،ہے نت کم اساڈا
39
کراں مزوری چھڈ مغروری، ایویں ہوئے گزارا
کھائے حلال عیال اساڈا ،مت پائے چھٹکارا
40
اوس شخص نے کہیا حضرت، ایڈے رنج نہ پاؤ
یاد مینوں اک حرف اجیہا، اس دا ورد کماؤ
41
سجدے پے کے تھوڑی واری، روزی کارن پڑھنا
دو روپیہ روز ہوئیگا، نت لے کے گھر وڑنا
42
بیٹے ایہ گل سندے آہے، بہت دلوں خوش ہوئے
ہن گذران فراخ ہووے گی، کھاساں بیٹھے سوئے
43
جاں کوئی روز گذشتہ ہویا، آمد کجھ نہ آئی
اوہو حال رہیا سی سارا، وادھا ہور نہ کائی
44
بابا جی ایہ کے کُجھ ہوی،ا بیٹیاں عرض گزاری
یا اوہ عمل تُساں نہیں کیتا، یا اوہ ہویا نہ جاری
45
کہن لگے عبداللہ ہوریں، سنوں میرے دلبندو!
مینوں شرم ربے تھیں آیا، پڑھیا نہ فرزندو
46
اتنی عمر گذشتہ ہوئی، روزی رہیا پُچاندا
روزی کارن کراں نہ سجدے، ایہ ریا ہو جاندا
47
خالق رازق آپ الہٰی، نت دیندا بِن منگے
روزی کارن سجدے کرنے، نہیں اسانوں چنگے
48
ایسے مرد اخلاصی آہے، اج اجیہے کِتھے
غرض نہیں نفسانی اوتھے، شوق الٰہی جتھے
49
ایسی بے ریا عبادت، خوشبو دار اخلاصوں
عاماں دا کے قدر محمد، ہوندی مردوں خاصوں
50
بیٹا اس دا نور محمد، کہن مدقق جَیں نوں
بہت مناقب اس دے لیکن، یاد نہیں اوہ میں نُوں
51
بہت کتاباں اُتے اس نے، حاشیہ شرح لگائی
لقب مدقق حضرت دتا، ویکھ اوہدی دانائی
52
اگے بیٹے دو ایہناں دے، زاہد صوفی بھارے
نقی محمد تقی محمد، رب دے خاص پیارے
53
ہک گیا لاولدانہاں تھیں، منّ رضاء خدائی
دوجے نوں رب بیٹا دتا، صاحِب صدق صفائی
54
جیں نوں کہن محمد عاشق، لقب مبارک پایا
وچ لہور لوہاری منڈی، اوس نشان لگایا
55
پشت بہ پشت بزرگ ہوئے، جیو ایہ گھر وڈا قدیمی
اساں غریباں کرن تواضع ،بولن نال حلیمی
56
جتھے چشمہ مٹھا ہووے، ہر کوء اُت ول جاوے
پردیسی دی خدمت جتھے، اوتھے ڈیرا لاوے
57
دوہاں سبباں تھیں اس بندے، اس گھر ڈیرا لایا
ہک پیراں دی پیروی نوں، دوجا حُبّ پھسایا
58
حجرے والے پِیر اساڈے، اس گھر رہے اُتردے
کہن استاداں دا گھر اس نوں، ادب اس دا بی کردے
59
اسے کارن بندہ عاجز، اوسے گھر اُتردا
نالے خِذمت عزّت الفت، کردا صاحِب گھردا
60
سوہنا مرد لیاقت والا، جس نوں بخش خدائی
بزرگ زادہ مثل شزادہ، خادم ہے فقرائی
61
ہچھی حُبّ کیتی اس میری، نال چڑھا لیایا
وچ چوبارے نال پیارے، رکھیا اوس بہایا
62
اگے ہک داماد انہاں دا، اہل چراغ اندرونہ
نام محمد الدین اوہ حافظ، خوش درویش نمونہ
63
وڈا صاحب جُیودے مدرس، جو صاحب سجادہ
ایہ محمد الدین اوہناں دا ،بیٹا نیک ارادہ
64
نال فقیراں ادب محبت، رکھدا بہت اشنائی
ترئیے مہینے خدمت میری ،تاں اس رکھی چائی
65
مرشد دا احسان میرے تے، سار لئے محتاجاں
اوہ رکھوالا سدا محمد، اوسے نوں سبھ لاجاں 9249
ختم شد