ایہہ حقی گل اے۔۔۔
پر ایہہ گل وی آپنی تھاں حق سچ اے ،پئی ایس زمانے وچ پوری دنیا وچ جدوں تے جتھے وی پنجابی لکھائی دی گل ہوندی اے اوتھے گورمکھی ای اگے ہوندی اے۔ شاہ مکھی لپی چھڑی چڑھدے پنجاب وچ ای لکھی پڑھی جاندی اے۔ اوہ وی بارھویں درجے توں بعد بہت ای گھٹ پاڑھو ایہنوں اختیاری مضمون دے طور تے لینا پسند کردے نیں۔ میرے وچار وچ تے ایہدا سبب ایخو ای اے پئی چڑھدے پنجاب دے وسنیکاں نیں آپنی ساہتیہ (ادب) اُتے بے تحاشا پڑچول تےمحنت کیتی اے، نالے اوہناں دے بالاں نوں پرائمری وچ ای گورمکھی پڑھانا شروع کر دتا جاندا اے،جدھے پاروں اوہناں دا ادب تے لپی (جیہڑی ہے پنجابی ای) پوری دنیا وچ مقبول اے، تے اودھر دے پنجابی نوں گورمکھی پنجابی پڑھن وچ اکا کوئی اوکڑ نئیں ہوندی۔ جد کہ لہندے پنجاب وچ اک عام پاڑھو کولوں شاہ مکھی پنجابی دا اک اکھر وی پڑھن نئیں ہوندا۔
ایہہ ساہڈی ماں بولی دا اک ایسا پَھٹ اے ،جیہڑا میرے وچار نال بھرن جوگ نئیں تے جنہے ایہنوں اَگاں وَدھن توں ڈکیاہویا اے۔ پنجابی بولی دے وڈے وڈے مجاہداں نے ایس سرنانویں ہیٹھ بڑا کجھ لکھیا پرا وہناں دیاں ساریاں محنتا ں کسے کم نئیں آیاں ۔ ایہہ کم سرکاراں دے ہوندے نیں ۔پنجاب سرکار جدوں تیک خلوص نال ایس لئی کوئی پکے تے سکے بند قدم نئیں چکدی ، کجھ نئیں ہو سکدا۔ اسیں ہن وی اوتھے ای کھلوتے آں جتھے پہلے دیہاڑے ساں۔
محمد یعقوب آسی,
دوست سید شہزاد ناصر,
اوشو,
فلک شیر,
نیرنگ خیال,
وقاص سعید,
اک گل میں کہندا ہوندا آں۔ زبان کوئی ہووے، اس دی لپی کوئی وی ہووے؛ اوہ اپنی وجہوں کوئی شے نہیں۔ اس دی اصل طاقت، زندگی، جان اوس رہتل وچ ہوندی اے جس دی اوہ زبان اے۔ زبان والیاں وچ ای جان نہ رہوے تے زبان کیہ کرے گی؟
کلاسیکی ادب گرمکھی وچ وی ہووے گا، مینوں ایس لئی نہیں پتہ جو میں گرمکھی پڑھ ای نہیں سکدا۔ شاہ مکھی وچ ہے وے، ایہ مینوں ایسی لئی پتہ اے بئی میں شاہد مکھی پڑھ سکدا آں، دلکھ سکدا آں۔ میں بھارتی پنجاب والیاں نوں نہیں کہندا کہ یار تسیں وی شاہ مکھی پڑھو؛ اونہاں دا وسیب ای میرے توں وکھرا اے۔ میں عربی فارسی اردو تے پنجابی ساریاں زباناں فارسی خط وچ پڑھیاں نیں، میرے اندر ایہ رچ مچ گئیاں نیں، ایس لئی میر کم دی لپی پنجابی واسطے وی شاہ مکھی اے گرمکھی نہیں۔ جنہاں دی ہے اوہ جانن!
میں وی ایہ گل بہت پہلوں کر چکیا آں بئی پاکستانی پنجابی تے سرکار نے تاں خیر کوئی دھیان کدے وی نہیں دتا؛ ایس بولی دے پیار دے لمے چوڑے دعوے کرن والیاں کولوں وی کوئی وڈا کم نہیں ہوئیا۔ یارو، جنہاں نوں گھر وچ اپنی اولاد تے اونہاں دیاں اولاداں نال پنجابی وچہ گل کردیاں جھاکا آندا ہووے، جیہڑے پنجابی نوں ان پڑھاں تے گنواراں دی بولی من بیٹھے ہون اونہاں تو کیہ سر سکدا اے کوئی ڈھکی چھپی گل نہیں۔
الٹا دو نعرے وکھو وکھ لگن لگ پئے، اک ’’جی پنجابی لئی فارسی لپی ہے ای بے کار‘‘ تے دوجا ’’پنجابی تاں کسے وی علاقے دی زبان نہیں‘‘ ۔۔۔ یا وحشت!! پہلوں پاکستان توڑیا سی ہن پنجاب دے وی ٹوٹے کرنے نیں؟ یا پھر پاکستان تے بھارت وچ کار بارڈر تے تہذیبی فرق مٹاون دا کوئی سربندھ ہو رہیا اے؟ایہ نہیں جے مٹ سکدا، اینویں بھل وچ کوئی نہ رہوے۔ نہ پھرولو! ایہ پیڑاں بڑیاں دوہنگیاں نیں۔ جے کچھ کر سکدے او تے اپنے پاکستان وچہ پنجابی لئی شاہ مکھی نوں لپی من کے تے رل کے ٹرو، علاقائی لہجیاں لئی نویں تے وکھرے اکھر گھڑن دی ایڈی وڈی لوڑ نہیں بئی اونہوں سیاسی مسئلہ بنا لیا جاوے۔ سانجھ جنی ودھ سکدی اے ودھاؤ پر کسے دوجے ملک تے تھلے نہ لگو۔ اللہ خوش رکھے۔