نتائج تلاش

میں نے یہ شعر یوں پڑھا ہے: ہمان بہ کہ امشب تماشا کنیم چو فردا شود فکرِ فردا کنیم اور اس طرح بھی: چنان بہ کہ امشب تماشا کنیم چو فردا شود فکرِ فردا کنیم ۔۔ اور یہ غالباً نظامی گنجوی کا ہے۔ حافظ کے کلام میں مجھے نہیں مل سکا۔ دوسرا مصرع ایک ویب سائٹ کے کہنے کے مطابق ضرب المثل ہے۔ بحر اِس کی درست...

بجا ارشاد، یہ غزل اس بحر میں پوری اترتی ہے۔

نقل سے میری مراد یہ نہیں کہ شاعر نے کسی کی نقل ماری ہے۔ نقل سے عام معانی یہ مراد لئے جاتے ہیں کہ میں کسی کا کوئی فن پارہ کہیں پڑھتا ہوں اور اس کو کسی دوسری جگہ کاپی پیسٹ کر دیتا ہوں۔ جب میں نے عرض کیا کہ نقل کرنے میں گڑبڑ ہوئی تو اس کا مفہوم ہے کہ شعر جیسے لکھا ہوا آپ نے پڑھا، آپ یہاں ویسے نہیں...

میرا اندازہ ہے کہ شعر نقل کرنے میں کچھ گڑبڑ ہو گئی ہے۔ اس کے متن کی توثیق کر لیں۔ اور اگر شاعر کا نام بھی مل جائے تو کیا ہی اچھا ہو!

۔161۔ توں ۔165۔ تھک گیا آں، پھر لکھاں گا۔

پنجابی لئی سب توں وَدھیا املاء اوہ اے جیہڑی ساڈے کلاسیکی لکھاریاں نے ورتی اے بولو بھانویں اپنے لئی پر، لکھو ساریاں لئی (جے تہاڈا لکھیا کسے ہور نے نہیں پڑھنا تے پھر جیویں جی کرے لکھو)۔

۔156۔ رب رلائی جوڑی، اک انھا تے اک کوڑھی۔ بندہ انھا اے، اوہنوں اکھوں نہیں دِسدا تے سوانی کوڑھی اے کم کرن جوگی نہیں۔ سوچن والی گل اے اوہ گھر کیویں چلے گا۔ ۔157۔ عقل نہیں تے موجاں ای موجاں عام جیہی گل اے اک بندے نوں کسے چنگی ماڑی لتھی چڑھی دی سمجھ ای نہیں آندی، اوہ مزے وچ اے۔ تے جنہوں سمجھ آندی...

۔ 152 تے 155۔ اینہاں تے میں کچھ نہیں کہنا چاہواں گا۔ کچھ گلاں کرن لگیاں بندہ جھَک وی جاندا اے۔ ۔151۔ اپنی منجی تھلے ڈانگ پھیر لے پہلوں۔ (منجھی ہور چیز اے)۔ کوئی بندہ دوجیاں نوں کہوے تیرے گھر یہ ہورہیا اے وہ ہو رہیا اے تے اوتھے کہندے نیں۔ مطلب دوجیاں نوں گلاں کرن توں پہلوں اپنے گھر دی وی خبر لے...

۔148۔ گونگلواں توں مٹی جھاڑنا۔ (چاڑھنا، چاڑھدا، چڑھانا، چڑھاندا: ایہدے معنے وکھ نیں)۔ سوکھا سوکھا کم کر کے اپنے آپ نوں کاما (محنتی) ظاہر کرنا۔ ۔150۔ چھج چھاننی نوں مِہنے مارے۔ اس دے الٹ گل اے: چھاننی چھج نوں مِہنے مارے۔ تھوڑا کم کرن والا، بہتا کم کرن والے نوں طعنے مارے بھئی توں کچھ وی نہیں...

رَنڈی تے غُنڈی ۔ دونویں لفظ معروف نیں۔ ۔149۔ چور اچکا چوہدری تے رَنڈی رن پردھان جتھے کم ذات لوکاں نوں سرداریاں لبھ جان۔ اج دے محلہ جاتی، ملکی، عالمی، حالات ویکھ لئو!

انھے دی ماں مسیتی، مسیتے۔ لہجیاں دے فرق نال دونویں رائج نیں۔ جتھے معذور مجبور غریبڑے لوکاں دے حال دی کسے نوں پروا نہ ہووے۔ انھے کتے ہرناں دے شکاری، ہرناں پِچھے، ہرناں مگر ۔ لہجیاں دے فرق نال سارے رائج نیں۔ ہرن شکار کرنا کوئی سوکھا کم اے؟ اوہدیاں تیزیاں تے دوڑاں ضرب المثل نیں۔ جے شکاری انھا ہووے...

"ٹھیک" کہہ رہے او!

اِک کھَروی جیہی گل وی کر ای لئیے میرے کچھ سجن آپ تاں پنجابی دی غلط املاء لکھدے ای نیں، نال دوجیاں نوں وی ٹوکاں لاندے نیں۔ انج نہ کرو یارو! جے تسیں درست املاء نوں نہیں مننا تے لکھدے رہو غلط۔ کلے اپنے ای بلارے نوں "زبان" دا درجہ دے کے دوجے ساریاں دی نِندا کرنی چنگی گل نہیں، اگے تہاڈی مرضی۔

147۔ چھج تاں بولے ،چھاننی وی بولے چھج وڈا برتن اے چھاننی نکی ہوندی اے۔ دونہاں توں اناج وغیرہ چھَٹن، چھانن، صاف کرن دا کم لیا جاندا اے، تے ورتوں ویلے (جیہڑی شے وی چھَٹی چھانی جا رہی اے) آواز وی آندی۔ چھج نال کم بہتا نبڑدا اے، چھاننی نال تھوڑا، تے رولا دونہاں دا۔ کسے نوں طنز نال کہندے نیں، مطلب...

146۔ منہ نا ناساں میں وی لہور جاساں ناساں: نتھنے ناک۔ پنجابی محاورہ اے "نک منہ دا سوہنا (یا، کوہجا) ہونا" نک منہ دی نفی کرنا معنے "بدصورتی" نکلے۔ جس طرح کسے نوں چوبھ ماردے نیں: لہور جانا ای؟ منہ ویکھیا ای آودا؟ یعنی توں اس قابل نہیں!

145۔ پردیس دی پوری نالوں گھر دی ادھی چنگی پوری تے ادھی توں مراد روٹی یا رزق اے گھروں دور یا پردیس وچ جا کے بندہ کمائی بہتیری کر لیندا پر ہور کنیاں ساریاں تھوڑاں ایہو جیہیاں آ پیندیاں نیں جنہاں دا دکھ ڈاہڈا ہوندا اے۔ ایس اکھان دے مطابق جے اپنی جوہ وچ رہ کے بندہ کچھ گھٹ وی کما لوے تے کوئی گل نہیں۔

144۔ آپ چنگے تے جگ چنگا۔ ۔۔ بندہ آپ نیک ہووے تے لوکی وہ کچھ لحاظ کر جاندے نیں۔ دوجا معنیٰ: بندہ چنگا ہوندا ای اودوں اے جدوں اوہدی سوچ چنگی ہووے۔ پھر اوہ دوجیاں دیاں نکیاں موٹیاں برائیاں دی پروا نہیں کردا۔ سوچن والی گل ایہ وی اے بھئی، اج کل تاں بندے دی شاخت ای مک گئی اے، ہُن کیہ کیتا جاوے!

143۔ ٹکے دی ککڑی تے آنہ پھڑائی ۔۔ ٹکہ: دو پیسے پرانے، آنہ: چار پیس پرانے، ککڑی: مرغی، پھڑائی: پکڑوائی، پکڑوانے کی اجرت ایہ برائلر زمانے توں پہلوں دی گل اے۔ کُکڑیاں کُکڑ کھلے پھردے پلدے ہوندے سن، اونہاں دے پیراں وچ جان وہ ہوندی سی۔ جے کدھرے لوڑ پے گئی، کوئی پروہنا آ گیا جی اوس نوں ککڑ کھوانا اے،...

جی تو آگے چلیں؟ یوسف سلطان ، جاسمن اگلا نمبر شمار 143 ہو گا۔

اینہاں وچوں کچھ آ چکے نیں تے میں نمبرشمار وی لائے سن؛ کچھ ہور سجناں نے وی لکھے سن۔ پر، اوہ معنیاں دا رولا شاید میں ای پایا سی، یار بیلی بچ بچا کے نکل گئے۔ جے آپ ای اک نظر مار لئو تے چنگا اے؛ بڈھے وارے چیتا وی بس انج ای ہوندا اے۔