گدایی شنیدم که در تنگ جای
نهادش عُمَر پای بر پشتِ پای
ندانست درویشِ بیچاره کاوست
که رنجیده دشمن نداند ز دوست
برآشفت بر وی که کوری مگر؟
بدو گفت سالارِ عادل عُمَر
نه کورم ولیکن خطا رفت کار
ندانستم از من گنه در گذار
چه منصف بزرگانِ دین بودهاند
که با زیردستان چنین بودهاند
(سعدی شیرازی)
میں نے سنا کہ کسی تنگ جگہ میں حضرت عمر نے کسی گدا کے پاوٗں پر پاوٗں رکھ دیا۔بےچارے درویش کو معلوم نہیں تھا کہ یہ وہ (حضرت عمر علیہ سلام) ہیں کیونکہ رنجیدہ شخص دشمن اور دوست کے درمیان تمییز و تشخیص نہیں جانتا۔وہ (درویش) خشمگیں ہوا (اور بولا) کہ کیا تم کُور (اندھے) ہو؟ سالارِ عادل حضرت عمر نے اسے کہا ’’میں کُور نہیں ہوں لیکن غلطی ہوگئی مجھ سے، میرا گناہ معاف کردے‘‘۔ بزرگانِ دین کتنے منصف تھے کہ زیردستوں کے ساتھ ایسے (منصف) تھے۔
ماخذ: بوستانِ سعدی